Morgunblaðið - 13.10.2000, Blaðsíða 61

MORGUNBLAÐIÐ
GREINARGERÐ
SILUNGSVEIÐI
í MÝVATNI
Tveir íbúar í Mývatnssveit, Kristján Þór-
hallsson, fv. bóndi, og Þorlákur Jónasson
bóndi, hafa óskað birtingar á eftirfarandi
greinargerð um silungsveiði í Mývatni.
NÝLEGA ræddi Ríkisútvarpið
við Gylfa Yngvason á Skútustöðum
um silungsveiði í Mývatni í sumar.
Gylfi talaði um að silungsstofninn
sé hruninn, taldi þetta skipta veiði-
réttarhafa miklu máli og þeir hafi
orðið fyrir tjóni er nemur tugum
milljóna króna. Þá taldi Gylfi að
bændur verði að leita réttar síns
og gera skaðabótakröfur. Hann
fullyrti að núverandi ástand sé af
mannavöldum, án þess að færa
nokkur rök fyrir sínu máli, né geta
sannað hverjir séu sökudólgarnir.
Árið 1905 stofnuðu veiðiréttar-
hafar við Mývatn veiðifélag. Meg-
intilgangur með stofnun félagsins
var fyrst og fremst að reyna fjölga
silungi í vatninu og safna veiði-
skýrslum. Byrjað var að frjóvga
hrogn og setja þau í kassa í lindir
á nokkrum stöðum við vatnið. Þeg-
ar búið var að klekja þeim út var
seiðunum með kviðpoka sleppt í
Mývatn að vori. Strax virtist þessi
ræktun skila árangri. Að fáum ár-
um liðnum fór silungi að fjölga í
vatninu og veiði að glæðast. Ai’ið
1916 var byggð klakstöð í Garði.
Sú stöð reyndist mjög vel og var
miklum fjölda seiða sleppt úr
henni á nánast hverju vori í Mý-
vatn. Arið 1924 var silungsveiði í
Mývatni um 105 þús. bröndur og
meðalveiði áranna 1921 til 1930
var um 70 þús. silungar á ári skv.
veiðiskýrslum. Þó fannst mörgum
að enn þyrfti að gera betur hvað
ræktun snertir. Árið 1938 var reist
klakstöð á Geiteyjarströnd. Óx þá
verulega seiðaframleiðslan. Árin
1939-1941 var alls sleppt úr klak-
stöðvunum 2.166.000 seiðum í
Mývatn. Þessari silungsræktun
var fram haldið óslitið til ársins
1945 en þá urðu þáttaskil. Segja
má að síðan hafi óveruleg silungs-
ræktun átt sér stað í Mývatni mið-
að við fyrri tíma. Við fullyrðum að
framangreind ræktun silungs í 40
ár í Mývatni hafi skilað umtals-
verðum árangri, vaxandi veiði og
veiðiréttarhöfum meiri tekjum. Ef
rétt reynist að ofveiði hafi verið
stunduð í Mývatni um tugi ára
með nýrri veiðitækni, vélbátum,
óhóflegri sókn og ekki síst of
smárri möskvastærð og lítilli
ræktun, þannig að stofninn hefur
gengið til þurrðar, þá er augljós-
lega sjálfum veiðibændum um að
kenna. Verður því Gylfi Yngvason
að beina spjótum sínum að félags-
starfsemi þeirra.
Frá því að núverandi Veiðifélag
Súrefnisvörur
Karin Herzog
Vita-A-Kombi
Mývatns var stofnað árið 1966
hafa alloft verið samþykktar tillög-
ur sem benda til mikils áhuga fé-
lagsmanna á silungsrækt og
klakstarfsemi. Hér eru tvær sam-
þykktir nefndar:
„Fundur í Veiðifélagi Mývatns
haldinn 14. apríl 1967 samþykkir
að heimila stjórninni að láta gera
athugun á möguleikum til klak- og
silungseldis við Mývatn.“ Sam-
þykkt samhljóða.
Á aðalfundi Veiðifélags Mývatns
29. júlí 1979 kom fram eftirfarandi
tillaga um klakstarfsemi:
„Fundurinn samþykkir, að
stefnt skuli að því að byggja klak-
hús áður en hrygningartími hefst
á komandi hausti sem starfrækt
yrði í vetur. Stjórn félagsins skal
falið að undirbúa og sjá um fram-
kvæmd þessa máls.“ Samþykkt
með öllum atkvæðum. Fyrirætl-
anir þessar gengu ekki eftir
sumpart vegna framtaksleysis og
eins urðu óhöpp við eldistilraunir
sem drógu úr áhuga manna. Stað-
reyndin er því sú að seiðaslepp-
ingar í Mývatn síðustu áratugina
eru einungis brotabrot af því sem
þær voru á fyrri hluta 20. ald-
arinnar. Á fundi í Veiðifélagi
Mývatns, sem haldinn var 20.
apríl 1946, kom fram svohljóðandi
tillaga frá Gísla Péturssyni í
Reynihlíð:
„Fundurinn beinir því til stjórn-
arinnar, að hún leiti álits sérfræð-
inga á því að auka uppeldismögu-
leika og lífsskilyrði bleikjunnar í
Mývatni með því að dýpka Ytri-
Flóa, svo hann verði lífvænlegri
fyrir silung allt sumarið.“
Ljóst er að margir töldu nauð-
synlegt að dýpka Ytri-Flóa löngu
áður en Kísiliðjan hóf dælingu þar.
Nú er búið að dæla úr flóanum í 34
ár og fullyrðum við að dýpkun
Ytri-Flóa hefur haft mjög jákvæð
áhrif. Án dýpkunar væru þar nú
stór svæði þurrlendi og enginn
fugl né fiskur syndandi þar. Nú í
sumar hefur verið meiri fugl og
fleiri ungar á Ytri-Flóa en áður
hefur sést. Þá var veiði þar á síð-
asta ári með besta móti eða allt að
10 þús. silungar og geysilegt ryk-
mý kviknaði.
Því hefur verið haldið fram að
dældu svæðin í Ytri-Flóa væru
nánast gróðurlaus. Þetta er rangt.
I nýrri skýrslu Jóns Krist-
jánssonar og Tuma Tómassonar
um Ytri-Flóa segir m.a.:
„Stór hluti af dældum svæðum
reyndist gróinn. Gróðurinn á
dældu svæðunum var mjög blóm-
legur og kraftmikill, sá grósku-
mesti sem við höfum séð í Mý-
vatni.“
Sýni sem tekin voru á tveimur
stöðum úr Ytri-Flóa í ágúst 1990
sýndu að mýlirfur voru fleiri á
dældum en ódældum svæðum.
Ljóst er því að þeir sem andvígir
eru dælingu úr Mývatni hljóta
jafnframt að vera mótfallnir við-
haldi og verndun vatnsins. Von-
andi geta sem flestir tekið höndum
saman um að fjölga silungi í Mý-
vatni með vísindalegri ræktun og
friðun ef stofninn er i hættu. Með
því móti tryggjum við góða veiði í
framtíðinni til hagsbóta fyrir alla
sem við vatnið búa og með því að
dæla upp botnleðjunni og lífræn-
um úrgangi verndum við ásýnd
Mývatns fyrir þá fjölmörgu sem
sækja það heim árlega svo og alla
íbúa Mývatnssveitar. Samkvæmt
framansögðu vonum við að um-
hverfisráðherra veiti Kísiliðjunni
starfsleyfi um langa framtíð með
dælingu úr Bolum og einnig úr
Ytri-Flóa, þar sem ósnertur meiri-
hluti flóans er í hættu að verða að
þurrlendi.
Vogum í Mývatnssveit,
10. október 2000.
AQUASOURCE
RAKABAÐ SEM JAFNGILDIR 5000 LÍTRUM AF LINDARVATNI í EINNI KRUKKU.
Öflug rakagjöf sem slekkur þorsta
húðfrumanna tímunum saman.
Rakafyllt kremið/hlaupið veitir
vellíðan og ánægjulega notkun. Það
er ferskt, frískandi og fullt af virkni
5000 lítra lindarvatns.
¥
gtí *
f n
§ 4
wm
Kynning í dag og á morgun
Tilboðsverð kr. 1.585 á Aquasource rakakremum.
Litríkar buddur sem innihalda hreinsi, andlitsvatn og
rakakrem í ferðastærðum á aðeins kr. 550.
Ath! Takmarkað magn.
Nýstárlegur kaupauki.
Kertastjaki sem er eins og borðlampi
fylgir kaupum þegar verslað er
fyrir kr. 3.000 eða meira.
Nýtt!
D-STRESS næturkrem sem róar húðina
og sér henni fyrir vítamínum. Sléttari
húð í góðu jafnvægi.
1
H Y G E A
ényrtivöruvcrjlun
Laugavegi 23, sími 511 4533
FÖSTUDAGUR 13. OKTÓBER 2000

Góðan dag!
Origins kynnir
„Have a Nice Day“
Fullhlaðið rakakrem
Sólvarnarstuðull SPF 15
'Jl.
Ekkert skiptir húð þína máli þegar örvandi kraftur úr musteristré, lakkrís sem
endurlífgar Ijómann, birkikraftur og nærandi soyabaunir styrkja hana með
öllu sem hún þarfnast til að horfast í augu við daginn.
Kröftug blanda Origins af UV vörunum, meðal annars náttúrunnar títan
dioxíð, berst við geislana. E vítamín vemdar gegn umhverfinu. Húðin lítur vel
út frá sólarupprás til sólarlags.
Lyktaðu einu sinni og ilmurinn af greipávexti lætur þér líða eins og þú getir
sigrað heiminn.
ORIGIN5
••... • .. ífc.:;.
',r ’. y, * rV 1

wt. 1.7 oz./50g
Útsölustaðir: Apótek Keflavíkur, Hagkaup Kringlunni, Hagkaup
Smáratorgi.Lyf og heilsa Kringlunni, Lyf og heilsa Melhaga, Lyf og heilsa
Domus Medica, Lyf og heilsa Hafnarstræti, Akureyri.
GUER
PARIS
Útsölustaðir:
Snyrtistofan Guerlain Óðinsgötu,
Snyrtivöruverslunin Glæsibæ
Clara Kringlunni,
Hygea Laugavegi,
Oculus Austurstræti,
Steila Bankastræti,
Andorra Hafnarfirði,
Keflavíkur Apótek,
Hjá Maríu, Amaro Akureyri,
Farðinn Vestmannaeyjum.