Morgunblaðið - 14.10.2000, Blaðsíða 78

78 LAUGARDAGUR 14. OKTÓBER 2000
MORGUNB LAÐIÐ
Dýraglens
Grettir
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík • Sírai 569 1100 • Símbréf 569 1329
Stj örnulíffræði
Frá Atla Hraunfjörð:
ÁRIÐ er 1997, staðurinn er Basel í
Sviss, þar eru samankomnir vísinda-
menn viða að úr heiminum til skrafs
og ráðagerða á ráðstefnu um fyrir-
burðarfræði og meginviðfangsefnið,
umræða um líf eftir dauðann. Einn
fyrirlesarinn, breski miðillinn Robin
Foy, meðlimur Seole-samtakanna,
greindi frá niðurstöðum rannsókna
hóps er hann var þátttakandi í. Þeir
höfðu unnið að rannsóknum á fram-
lífi (lífi eftir dauðann) og gáfu út þá
yfirlýsingu að framlíf væri sannað og
þeim þætti rannsóknanna væri lokið.
Næsta skref væri rannsókn á því
lífi sem þar er lifað og þær aðstæður
sem þeir búa við og það líkamlega
ástand sem þeir hefðu. Leiðtogi
þessara tilrauna eða rannsókna hin-
um megin frá, og nefnir sig John
Paxton, hafði látið þau orð falla að
framliðnir lifðu í efnisveröld og væru
jafn efnislegir og jarðarbúar. John
Paxton var óánægður með hugtökin
spíritisti eða andi og vildi þau burt
úr umræðunni um þessi mál.
Þess má geta, að þeim vísinda-
mönnum fjölgar sem þora að standa
á því að mannlegri getu sé í raun
engin takmörk sett og þora að leggja
fyrir sig rannsóknir á þessu alda-
gamla þrætuepli sem nú hefur verið
afgreitt með vísindalegum aðferð-
um, sem öllum er opinn aðgangur að.
Það er jafnvel gleðilegt hvað vis-
indaflóran er farin að nálgast þá ís-
lensku heimspeki (heimsfræði) sem
sett var fram í ritinu Nýal árið 1919
með upphafsorðunum: „Það sem
þúsundir miljóna hafa haldið vera líf
í andaheimi eða goðheimi er lífið á
öðrum stjörnum." Þannig færh’ dr.
Helgi Pjeturss, náttúrufræðingur og
jarðfræðingur, heimspekina og hug-
myndafræðina út til stjamanna, út
til lífhnatta hins óendanlega geims.
Samkvæmt heimspekinni sem jafn-
framt er líf- og lífernisfræði auk eðl-
is- og náttúrufræði, er allt lífríkið í
stöðugu sambandi sín á milli, svo-
kallað eðlissamband lífvera eða sam-
band lífs í alheimi.
Þannig færist þekking vísinda-
manna og þekking hins almenna
manns stöðugt nær hinni íslensku
heimspeki dr. Helga. Frá sjónarhóli
hennar eru framliðnii’ að sjálfsögðu
íbúar annarra lífhnatta og boðin á
milli berast með hraða eindanna
s.k.v. skammtafræðinni. Það er ekk-
ert í heiminum sem bendir til þess að
efni og orka geti verið aðskilið, frek-
ar en vetni og súrefni í vatnsdropa.
Um leið og það er aðskilið er enginn
vatnsdropi eftir. Samspil þessara
tveggja efna skapa dropann.
Samkvæmt þessu getur ekkert
gerst í veröldinni án samspils efnis
og orku.
Allt það er andlegt heitir, öll hug-
arstarfsemi hvort sem hún er viður-
kennd af háskólamönnum eða ekki,
trúfélögum eður ei, er allt háð efni.
Það þarf heila til að móta hugsun
og jafnvel senda hugsun og það þarf
annað efni og annan heila til að mót-
taka hugsanir hins og koma þeim í
framkvæmd á einhvern hátt. Heim-
ur án efnis og heimur án orku er
ekki til og getur ekki verið til.
Allar líkur benda til þess að til sé
aðeins einn skinheimur, einn veru-
leiki og hugmyndir um andefnisheim
og heim í annarri vidd séu órökstyðj-
anlegar hugmyndir. Hin íslenska
heimspeki er efnishyggju- og eðlis-
fræðispeki, byggð á þeim staðreynd-
um er blasa við okkur í hinu þekkta
umhverfi okkar.
ATLI HRAUNF JÖRÐ,
Marargrund 5, Garðabæ.
Fiskveiðar ekki
hættulegar?
Gunnari Kára Magnússyni:
AÐ TALA um að það detti af manni
andlitið er lýsing sem á vel við er ég
las dóm í máli skipveijans sem slas-
aðist á Harðbak frá Akureyri á vef-
síðu Morgunblaðsins. Sérstaklega
eru það viðbrögð forsvarsmanna ÚA,
sem virðast all þversagnarleg með
því að halda því fram annars vegar að
maðurinn hafi verið þaulvanur til sjós
og hins vegar að spilið sem gaf sig
hafi ekki staðist ölduna sem væntan-
lega reið undir eða yfir togarann.
Lokahnykkurinn er svo að stað-
hæfa að fiskveiðar séu ekki hættuleg-
ur atvinnurekstur!
Það getur svo sem vel verið að
rekstrarlega séu þær ekki hættuleg-
ar, kemur manni það samt á óvart
með tilliti til þein-a hræringa sem
verið hafa í þeim bransa og er ekki
líklegt að Vestfirðingar og reyndar
flestir sem að þeim atvinnurekstri
standa séu ÚA-greifunum sammála.
Sem atvinnugrein hef ég þó alltaf
staðið í þeirri trú að fiskveiðar séu
mjögvarhugaverðar, m.a. vegnaþess
að ásóknin eykst stöðugt vegna auk-
innar greiðslubyrði og menn láta
brælur sem áður leiddu til landlegu
ekki á sig fá lengur.
Sjálfur slasaðist ég tvisvar og tók
út einu sinni á togara og var þá um að
ræða frekar „ládauðar kringum-
stæður“. Síðan hef ég unnið við sitt
lítið af hveiju og aldrei orðið meint
af.
Nú er langt um liðið síðan ég var á
togara, en ég man enn í dag umræður
um það að vinna út á sjó væri talin 20
til 30% þyngri en vinna í landi sökum
veltings, stöðugrar hálku og vos-
búðar. Ef vaktalög hafa ekki breyst
þá þýðir þetta 12 tíma vinnu á
sólarhring við 20 til 30% meira álagi
en annars gerist. Að tala um að slíkt
sé hættulaust getur aðeins komið frá
mönnum sem aldrei hafa reist sig úr
stólnum nema til að færa sig í annan
stól eða í bælið. Þessi dómur er til
skammar, háborinnar skammar fyrir
ÚA og fyrir íslenskt réttarkerfi.
GUNNAR KÁRI MAGNÚSSON
fv. skipverji á togurunum Sléttbak,
Kaldbak, Júpíter, Júlíusi Geir-
mundssyni, Trausta, Framnesi og
Páli Pálssyni á árunum 1971-1981.
Kungsgatan 42, Gautaborg.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.