Morgunblaðið - 20.10.2000, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 20. OKTÓBER 2000 31
LISTIR
Síðasti konungur Hannover var
Georg V, sem missti sjónina á
vinstra auga 13 ára og hægra
auga 25 ára gamall.
innar þar. Stóð ég fullkomlega á gati
yfir því hve þessar fátæku þjóðir,
nýfrjálsar undan jámhæl Sovétríkj-
anna, lögðu mikið í skála sína en
þetta sýnir glögglega hve mikilvægt
þykir að árétta og jarðtengja þjóðar-
vitund sína og sérstöðu á slíkum
heimsframníngum. Einnig að um er
að ræða rótgrónar menningarþjóðir
sem berjast fyrir lífi sínu og tiiveru
og sjá það heillavænlegast gert á
þennan eftirminnilega hátt. Þá er
bókmenntaþjóðinni hollt að hafa í
huga, að í Litháen koma út að jafnaði
6 bækur á dag og ekkert jólabóka-
flóð!
Aðkoman þótti mér sýnu hugvit-
samlegust í finnska skálanum, hreint
ævintýri, með myndverk barna um
alla veggi í afar líflegri framsetningu
sem kom öllum í gott skap. Danski
skálinn að vonum vel hannaður yst
sem innst, ekki einungis um menn-
ingarlega markaðssetningu á
danskri hönnun að ræða heldur var
hanri afar þjóðlegur á þá veru sem
gert hefur danskt hugvit að heims-
þekktri útflutningsvöru. Líkast er
sem Svíar telji sig helst stadda á
vörukynningu og seint get ég með-
tekið sniðugheitin í því að flotta sig
með kynningu á fjórum útlendum
heimsstjömum, þar á meðal Marilyn
Monroe og Elvis Presley en lifandi
eftirlíkingar þessa fólks voru að
spranga um svæðið í kringum skál-
ann og víðar. Hafði ég mig með hraði
á brott, gott ef ég tók ekki til fótanna.
Norska skálann sá ég aðeins að ut-
an og stóð hann íyrir sínu, afar falleg-
ur, veit að hann er ekki síðri að innan
en það var flóknara mál að komast
inn í hann en hina og fyrir sérstakar
ástæður lét ég það bíða, hafði svo
ekki tíma er til kom. Nokkrir skál-
arnir brenndu sig á þessu mikilvæga
atriði, þannig var ég lengi að finna
blaðainnganginn að kanadíska skál-
anum en er ég loks fann hann fékk ég
góðar móttökur. Skálinn reyndist
væn kynning fyrir kanadísku þjóð-
ina, einkum gerði mikilfenglegur
vatnagjörningur mannfjöldann ang-
dofa, þar gengu gossúlur upp og nið-
ur í fjölbrögðóttum leik þannig að
viðstaddir gleymdu stað og stund.
Mestan áhuga fékk ég fljótlega á
sjálfum skálunum sem vom margir
afar fin smíð, sumir mikiis háttar
jafnvel stórbrotin hönnun en ógjöm-
ingur að melta allt innan þeirra á ein-
um og hálfum degi.
Hafði komið eldsnemma morguns
til borgarinnar og þurfti að bíða í tvo
tíma á hinni miklu og vel hönnuðu
brautarstöð eftir að hótelmiðlunin
opnaði. Allt gekk þá vel fyrir sig en er
á hótelið kom þurfti ég að bíða fram
yfir hádegi eftir herbergínu. Notaði
tímann til að skoða mikla sýningu á
verkum málarans Kurt Schwitter
(1895-1952) í Sprengel-safninu en
hinn mikli fjöllistamaður bjó á tíma-
bili í borginni. Safnið reyndist kalt
aðkomu og þótt ég yrði síst fyrir von-
brigðum af myndverkunum náði sýn-
ingin ekki fyllilega til mín í þessu
hráa rými en sýningarskráin hins
vegar frábær doðrantur (til 5. nóv-
ember). Á mánudögum eru söfn yfir-
leitt lokuð en ráðhúsið var hins vegar
opið og virtist eitthvað mikið um að
vera á staðnum er farartæki postul-
anna báru mig þar hjá, svo ég fór að
athuga málið. Reyndist sögusýning,
afar fróðleg og vel upp sett, og að auk
voiu þrjú stór líkön af borginni í for-
höllinni, eitt frá 17 öld, eitt frá 1945
og eitt af borginni í dag. Hannover
hefur verið mjög falleg á árum áður
en mikil hryggðarmynd var líkanið
eftir loftárásir bandamanna í síðari
heimsstyrjöld og ekki laust við að
maður hugsaði stríðsherrunum öUum
þegjandi þörfina, lítið hernaðarvægi í
húsum, konum, bömum og gama-
lmennum. í Hannover bjó einnig
rússneskfæddi málarinn og arkitekt-
inn E1 Lissitsky (1890-1941) og þar
starfaði hinn nafnkenndi lærdóms-
maður Gottfried Wilhelm Leibniz (
1646-1716) auk fjölda nafnkenndra
listamanna. Þá má geta þess að síð-
asti konungur Hannover-ríkis var
hinn merkilegi Georg V (1819-1878).
Þrettán ára missti hann sjónina á
vinstra auga og 25 ára einnig á hægra
auga en fyrir gáfur og stálminni
reyndist hann merkur og farsæll
stjómandi. Hrökklaðist frá völdum
er Bismark sameinaði þýsku ríkin og
lifði landflótta, fyrst í Áusturríki en
síðan í Frakklandi, heygður í Winds-
or-höll á Englandi.
Hið nafntogaða Kestner-safn er
við hliðina á ráðhúsinu og þar stóð yf-
ir viðamikil sýning í tilefni heimssýn-
ingarinnar sem bar heitið Öld hönn-
unar og var hin fróðlegasta, þótti þó
öllu meira koma til deildar fomaldar
fyrir frábæra uppsetningu og ein-
staklega skilvirka skýringartexta, í
hæsta máta veigamikið safn. Á leið-
inni á hótelið kom ég við í Markt-
kirche og alveg óvænt rakst ég í flas-
ið á merkilegri framkvæmd er
nefndist Glötuð Paradís, um að ræða
anga sýningarframkvæmdar í öllum
aðalkirkjum borgarinnar og í þessari
var sýnishom af þýskri höggmynda-
list á 20. öld. Þessi verk módernism-
ans ogpóstmódemismans, sem dreift
var um allt rýmið, fóm yfirmáta vel í
hinni aldagömlu múrsteinskirkju,
lyftu hreinlega upp stemmningunni
innan dyra þannig að mér fór strax
að líða vel. Hef aldrei áður séð jafn-
mikið af nútímahöggmyndum í einni
kirkju og þau virtust sannarlega eiga
erindi þangað inn og hélt ég eðlilega í
fyrstu að þau tilheyrðu guðshúsinu
jafnfrábærilega vel og þær féllu að
heildinni. Raunar kom svo í Ijós að
myndverkin á sýningaframkvæmd-
inni tilheyrðu söfnum um allt Þýska-
land, heilum 20 talsins auk einka-
safna, svo ekki var um neinn
smáframníng að ræða og hún ein ær-
ið tilefni fyrir áhugasama um kirkju-
skreytingar sem og myndlist al-
mennt að gera sér ferð til
borgarinnar, enda flestir bógar
þýskrar myndlistar mættir til leiks
að viðbættum heimsþekktum erlend-
um gestum.
Hvað Expo 2000 snertir, er summ-
an frá mínum bæjardyrum sú, að hér
sé á ferð risavaxinn gjörningur, sam-
bland af frábærri sýningu, afar verð-
mætum og gagnlegum landkynning-
um en líka Tívoli, Disneylandi og
Sirkus sem er eðlilegt mál. Einnig
gríðarlegu magni af mat og skyndi-
bitastöðum af öllu tagi og ilmurinn
iðulega langt í frá uppörvandi. Veit-
ingabúðir sumra skáíanna eru hér þó
undanskildir, sumir hinir glæsileg-
ustu og bjóða upp á fágæti í mat og
drykk. Sælkerar eiga þannig mikið
erindi á EXPO 2000 þótt ekki sé íyrir
annað en að þjóna efninu og bragð-
laukunum.
'
■-V *. » t ■ t : t ' ‘ « i .
- L. ’ ' d *
Nýr pakki er kominn útl
V'
Frabært inilg^ngutilboð!
Þú færð 50% afslátt af fyrsta pakkanum,
borgar aðeins 640 krónur og auk þess færðu
prjónahandbók að gjöf.
Críptu tœkifœríð
og skráðu þig í dhsEk. i * l
Uúbbinn, s/m/nn er
550
, sfmfnn er
3000
Symng
22. október 2000
kl. 14.00
5TÓLKAW
í VITAMUM
Eftir Þorkel Sigurbjömsson
Við texta eftir Böðvar Guðmundsson
Hljómsveitarstjóri: Þorkell Sigurbjörnsson
Leikstjóri: Hlín Agnarsdóttir
Ný íslensk ópera
fyrir börn 9 ára og eldri
með Bergþóri Pálssyni og
fjölda ungra efnilegra
söngvara
Hlutverk:
Stúlka: Guðríður Þ. Gísladóttir I
Oóra St. Ármaonsdóttir
Piltur: ívar Helgason /
Jökult Steinþórsson
Óhraesið: Bergþor Pálsson
Skuggabaldrar og Skrugguvaldar:
Kór Tónmenntaskóla Reykjavikur
Hljorosvfeit Tónmenntaskola Reykjavíkur
Jjlf ——llill
jij ísi,i:\sk \ oim hw
!lí.„rJílll Mídaiata Slt 4200
■ igw
EraeðslumiðslDð
Reykjavíkur
RIYKJAVf K