Morgunblaðið - 20.10.2000, Blaðsíða 32

32 FÖSTUDAGUR 20. OKTÓBER 2000
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Landslagsmyndir Páls Stefánssonar ljósmyndara í náttúrusögusafninu í New York
Sjaldgæfur
heiður samtíma-
listamanns
Verk Páls Stefánssonar hanga nú uppi í
bandaríska náttúrusögusafninu í New.
York. Sýning þessi er óvenjulegur heiður
fyrir þær sakir að safnið sýnir allajafna ekki
verk einstakra listamanna, hvað þá núlif-
andi. Hulda Stefánsdóttir ræddi við Pál þar
sem lögð var lokahönd á uppsetningu en
-----------------------7----
sýningin var opnuð 1 gær af forseta Islands.
BANDARÍSKA náttúrusögu-
safnið, American Museum of
Natural History, er án efa
eitt fjölsóttasta safn í heimi og mun
sýning á verkum Páls Stefánssonar
standa yíir í þrjá mánuði. Sýningin er
sett upp í tengslum við víkingasýn-
ingu Smithsonian-stofhunarinnar
sem áður var uppi í Washington og
heilsar nú öðrum áfangastað sínum í
tveggja ára sýningarferð um Banda-
ríkin og Kanada. Þar er að finna 9
stór ljósmyndaverk Páls undir yfir-
skriftinni „ísland: Land víkinganna“.
Er sýningunni ætlað að tengja nútíð
við fortíð víkingasýningarinnar.
Draga fram tímalausa náttúrufegurð
í landi afkomenda víkinganna. Að
sögn sýningarstjóra safnsins, Nancy
Lynn, er sýning Páls í safninu óvenju-
leg fyrir tvennar sakir. Hvorki tíðkist
það að safnið setji upp einkasýningar
né að verkin séu eftir samtímalista-
menn. Hins vegar sé safnið að brydda
upp á þeirri nýjung að tengja jaftian
eina smærri sýningu við stærri sögu-
legar sýningar safnsins í von um að
dýpka og bæta við skiining gesta á
viðfangsefninu hverju sinni.
Verkin öðlast sjálfstætt líf
Starfsmenn safnsins eru að leggja
lokahönd á kynningartextann á vegg
til móts við innganginn, bæta P-inu
fyrir framan á-ið í nafni Páls, honum
til mikils Iéttis. Sýningin er á löngum
gangi sem myndar miðás um fyrstu
hæð safnsins og tekur við af fyrsta
salnum á eftir aðalinngangi. Ljós-
myndin af sólsetri og skýjafari ofan
við Akrafjall, fremst við ganginn,
birtist þannig eins og í beinu fram-
haldi af tilkomumikilli hjörð upp-
stoppaðra fíla í fremri salnum.
„Eg vil leyfa fólki að upplifa landið
með mér,“ segir Páll.
Á sýningunni er úrval Ijósmynda
frá síðustu þremur árum; bæði foss-
ar, hverir og fjöll, en í nýrri myndun-
um er eins og náttúruformin verði
óræðari. Stöðuvötn, gil og gljúfur
leysast upp í einfaldari litafleti - al-
menn hughrif frá íslenskri náttúru.
Saman gefa verkin fjölbreytta mynd
af landinu. Naut Páll aðstoðar Bjöms
Bjömssonar við uppsetningu sýning-
arinnar auk þess sem Bjöm sá um að
velja náttúmlýsingar úr íslenskum
fomaldartextum til að fara með verk-
unum á veggjunum.
„Þar sem ég lít hér yfir finnst mér
eins og verkin hafi öðlast eigið líf,“
segir Páll. „Það er næstum eins og
þau séu ekki mín lengur heldur standi
hér á sínum eigin forsendum, hvert
og eitt. Eins og bömin manns séu
komin á unglingsaldur og þurfi að
vera sjálfstæð."
Eitt skref í viðböt
Nýverið tók Páll þátt í sýningu sex
ljósmyndara sem valdir vom af
myndavélaframleiðendum Leica á
stærstu ljósmyndakaupstefnu
Evrópu, Photokina, í Köln. Þeim var
falið að vinna röð svart-hvítra ljós-
mynda. „Hin hliðin á peningnum,"
eins og Páll orðar það en langflestar
hans mynda em teknar í lit. Fyrir
myndaröðina kaus hann að vinna út-
frá höfuðskepnunum fjómm, nátt-
úraöflunum og sviptingum í veðráttu
landsins.
Hann segist vissulega kunna að
meta þá virðingu sem verkum hans sé
sýnd með þessari sýningu í náttúru-
sögusafninu í New York. „Auðvitað
er gaman þegar það er tekið eftir því
sem maður er að gera. Þetta er eitt
skref í viðbót,“ segir Páll.
Sýningin er styrkt af verkefninu
Iceland Naturally.
Mannaveiðarinn
ERLENDAR
BÆKUR
Spennusaga
„HIGH FIVE“
Eftir Janet Evanovich. Pan Books
2000.336 síður.
BANDARÍSKI spennusagnahöf-
undurinn Janet Evanovich hefur
skrifað eina sex gamankrimma um
mannaveiðarann Stephanie Plum,
sem býr í New York, er komin af al-
þýðufólki og hefur nokkra ánægju af
starfi mannaveiðarans þótt stundum
geti það verið erfitt. Evanovich skrif-
ar af stakri gamansemi um Plum
þessa og lætur sig meira varða einka-
hagi hennar, dularfulla vini og enn
dularfyllri íjölskyldu en flókin eða
spennandi glæpaplott. Þau virðast al-
gjört aukaatriði í sögum Evanovich
og gegna að því er virðist æ minna
hlutverki eftir því sem bókunum
fjölgar. Er nýjasta saga hennar sem
kemur út í vasabroti gott dæmi um
það. Hún heitir „High Five“ og er
mest um Stephanie sjálfa.
Mannaveiðari
Sem slík er hún líka dágóð
skemmtilesning. Reyndar í lengsta
lagi því Evanovich teygir óþarflega
mikið á þeirri sáralitlu sögu sem hún
hefur að segja og hefði mátt beita
skærunum meira en sem sögumaður
er Stephanie Plum ágætlega mótaður
karakter, kaldhæðin í meira lagi, sí-
fellt með spaugilegar athugasemdir
um allt á milli himins og jarðar og sí-
fellt að flækja sín kariamál þangað til
lesandi veit ekki lengur hvað snýr
upp og hvað niður í þeim efnum.
Plum þessi býr ein með hamstrin-
um sínum og vinnur það vanþakkláta
starf að hafa uppi á þeim sem svíkjast
um að birtast í dómsal þegar þeir
eiga að mæta. Hún er þá kölluð til og
færir viðkomandi fyrir dómara. Það
getur kostað átök eins og í tilfelli
skapstirða dvergsins í upphafi nýju
sögunnar en þegar það gerist hóar
Stephanie stundum í vinkonu sína og

Morgunblaðið/Hulda
Páll Stefánsson við eitt verka sinna á sýningunni.
Brunahraun, Lómagnúpur. Ljósmynd eftir Pál Stefánsson.
Stephanie Plum
hjálparkokk, Lulu, sem einu sinni var
mella, er yfir hundrað kíló og skap-
stygg eins og bolabítur.
Það eru þrír menn í lífi Stephanie.
Einn er lögreglumaðurinn Joe Mor-
elli, sem hún sefur hjá en grunar um
framhjáhald með einhverri Ijósku.
Annar er maður sem hún kallar
Ranger og hún vinnur stundum fyrir,
er einstaklega fáorður og dularfullur
en virkar eins og persónulegur
vemdarengill hennar og sér henni
fyrir glæsibifreiðum. Þriðji maðurinn
er geðsjúkur morðingi að nafni Ram-
irez, sem njósnar um hana og ætlar
að drepa hana, hægt. Sjálf segist hún
helst af öllu vilja vera með Indiana
Jones en það er víst ekki mögulegt.
Nirfill hverfur
Þannig er að dag einn hverfur
Fred, frændi Stephanie, nirfill mikill
og leiðindapúki sem eiginlega enginn
saknar. Hann er gamalmenni sem
engum gerir mein þótt hann fari í
taugarnar á mörgum. Þegar hún fer
að rannsaka málið mjög lauslega
finnur Stephanie ljósmyndir hjá hon-
um af sundurbútuðu líki í ruslagámi.
Svo virðist sem Fred hafi vitað eitt-
hvað sem hann mátti ekki vita. Á milli
þess sem Stephanie, sem er minna
hörkutól en hún lætur í veðri vaka, er
að eiga við mennina í lífi sínu, sinna
Iítt ábatasömu mannaveiðarastarfi og
eiga við sína skrautlegu fjölskyldu,
amma hennar er sérstaklega kræf
kerling og skemmtileg, kafar hún æ
dýpra ofan í málið og kemst að ýmsu
misjöfnu varðandi svik og græðgi og
peningaþvætti, sem leitt hefur til
morða og annarra hörmunga.
Janet Evanovich hefur ósvikinn og
stundum nokkuð grófan húmor fyrir
hversdagsvafstri aðalpersónu sinnar
og aukapersónurnar eru vel ýktar
auk þess sem frásagnargleðin er mik-
il. Fyrir þá sem leita að fyndnum
spæjarasögum sem taka sig ekki of
hátíðlega er óhætt að mæla með bók-
um Evanovich. Hún er ein af mörg-
um kvenhöfundum vestra sem fást
við gamansöm spennusagnaskrif og
ein sú hressilegasta af þeim öllum.
Arnaldur Indriðason
Morgunblaðið/Gtolli
Hólmfríður Sigurðardóttir (t.v.)
og Lára S. Rafnsdóttir.
Flygill vígð-
ur í Isafjarð-
arkirkju með
tónleikum
SUNNUDAGINN 22. október
vcrður vígður flygill í Isafjarðar-
kirkju með tónleikum píanóleik-
aranna Hólmfríðar Sigurðardótt-
ur og Láru S. Rafnsdóttur sem
báðar eru frá Isafirði. Tónleik-
arnir hefjast klukkan 14.
Þegar Isafjarðarkirkja var vígð
vorið 1995 kom í ljós að hljóm-
burður kirkjunnar væri ákjósan-
legur fyrir tónlcikahald, að sögn
sr. Magnúsar Erlingssonar sókn-
arprests. Var ákveðið í framhaldi
af vígslunni að stofna flygilsjóð
og segir Magnús að aðal-
hvatamaður hafi verið Ingvar
Jónasson víóluleikari en hann lék
einmitt við kirkjuvígsluna og fað-
ir hans, Jónas Tómasson, var um
árabil organisti á Isafirði. Hafa
ýmsir gefið í sjóðinn og haldnir
hafa verið tónleikar til fjáröflun-
ar._
Ákveðið var að kaupa upp-
gerðan Bösendorfer af Leifí
Magnússyni og var kostnaður alls
um þrjár milljónir króna.
Á efnisskrá tónleikanna eru
verk eftir Bach, Soler, Grieg,
Kabalevsky og fleiri. Leika þær
Hólmfríður og Lára bæði hvor í
sínu lagi og fjórhent. Báðar hófu
þær píanónám sitt í Tónlistar-
skóla Isafjarðar og kenndi Ragn-
ar H. Ragnar þeim báðum. Hólm-
fríður lauk síðar einleikara- og
kennaraprófi frá Tónlistarskólan-
um í Miinchen og hefur hún síðan
starfað í Reykjavfk. Lára lauk
einleikaraprófi frá Tónlistarskól-
anum i Reykjavík og síðar einleik-
ara- og píanókennaraprófí frá
Guildhall School of Music and
Drama í London.