Morgunblaðið - 01.11.2000, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913
251. TBL. 88. ÁRG.
MIÐVIKUDAGUR 1. NÓVEMBER 2000 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Risaþota ferst í flugtaki í Taívan
Ottast að
hundrað
hafí farist
Taipei, Chinang Kai Shek flugvelli. AP.AFP.
FARÞEGAÞOTA í eigu Singapore
Airlines fórst rétt eftir flugtak frá
Chiang Kai Shek-flugvellinum í Taív-
an í gærkvöldi að staðartíma. Af 159
farþegum og 20 manna áhöfn er talið
að a.m.k. 66 manns hafi beðið bana, 64
á slysstað og tveir á sjúkrahúsi. Yfir-
völd í Taívan óttast að tala látinna
muni verða um 100 þegar upp er stað-
ið.
Risaþotan, sem var af gerðinni
Boeing 747-400, steyptist til jarðar
rétt eftir flugtak, kl. 23:18 að staðar-
tíma, 15:18 að íslenskum tíma.
Vélin brotnaði í þrjá hluta eftir að
hún skall á flugvellinum og kviknaði í
henni um leið. Þotan var að heija flug
til Los Angeles. Farþegar hennar
voru flestir frá Taívan og Bandaríkj-
unum, eða 102, hinir komu víða að.
Fellibylur var í aðsigi í Taívan og
bentu fyrstu frásagnir af slysinu til
þess að vindhviður hefðu valdið því að
vélin hrapaði. Úrhellisrigning og rok
var á slysstað í gærkvöldi en flug-
málayfirvöld í Taívan sögðu síðar í til-
kynningu að ólíklegt væri að veður
eða vélarbilun hefði valdið slysinu.
Aðskotahlutur orsök slyssins?
Innes Wiilox, talmaður flugfélags-
ins, sagði á blaðamannafundi í gær, að
flugstjóri vélarinnar hefði sagt að að-
skotahlutur hefði rekist á vélina í
flugtaki. Hann sagði þetta einu skýr-
ingu slyssins í bili. „Við erum að vinna
að rannsókn málsins og erum enn að
fá upplýsingar um hvað gerðist ná-
kvæmlega við flugtak."
Farþegar sem AP ræddi við sögðu
að sér hefði fundist sem vélin hefði
rekist á eitthvað.
„Mér fannst eins og við hefðum
rekist á eitthvað risastórt," sagði
Doug Villerman, 33 ára farþegi frá
Louisiana. „Það var sem fremsti hlut-
inn dytti af. Síðan byrjaði þotan bara
að detta í sundur. Eg hljóp ásamt
flugfreyju að neyðarútgangi en okkur
tókst ekki að opna hann. Eldtungum-
ar loguðu rétt hjá mér. Ailir voru í
uppnámi. ... Loksins tókst okkur að
opna neyðarútganginn ... Við vorum
öli dauðhrædd um að vélin spryngi í
loft upp.“
Flugmálayfirvöld á Taívan sögðu
að ástæða harmleiksins væri enn
ókunn en að flugtak hefði verið rétt-
lætanlegt miðað við veður. Þau sögðu
að svarti kassinn yrði rannsakaður af
flugöryggisnefnd. Flugvöllurinn var
lokaður í sex klukkustundir eftir slys-
ið.
Að minnsta kosti 100 björgunar-
menn, slökkvilið, læknar og hjúkrun-
arfólk þustu til bjargar eftir að flug-
slysið varð. Neyðarnefnd var komið á
laggirnar í Singapore og aðstandend-
um og farþegum veitt áfallahjálp.
Hélt við myndum deyja
Á meðal farþega voru hjónin Yu
Yen-hui og eiginmaður hennar Chen
Tien-hsueh. Þau eru nýgift og voru á
leið í brúðkaupsferð tH Los Angeles.
Þau lýstu andartakinu, þegar þotan
steyptist á flugyöllinn, fyrir blaða-
manni AFP. „Ég heyrði brothljóð
Reuters
Flak vélarinnar, sem var af gerðinni Boeng 747-400, á Chiang Kai Shek-flugvellinum í Taipai í Taívan í gær.
Farþegar sem komust lífs af voru fluttir á spítala í snatri.
Reuters
þegar vélin hafði hafið sig á loft,“
sagði Yu.
„Síðan hallaðist vélin til vinstri og
fáeinum sekúndum síðar flugu eldkúl-
ur í áttina að okkur frá fremri hluta
vélarinnar Ég varð svo hrædd að ég
tók á rás. Ég hélt við myndum deyja.“
Eiginmaður hennar sagðist hafa
spurt áhöfnina hvort óhætt væri að
fljúga í svo slæmu veðri. „Starfsfólkið
sagði mér að svo væri þrátt fyrir að ég
fyndi vélina hristast í vindhviðunum.“
Chen bætti því við að hann og kona
hans hefðu einmitt valið að fljúga með
Singapore Airlines-flugfélaginu
vegna þess að það hefði það orð á sér
að vera öruggt flugfélag. Flugslysið
er hið fyrsta í sögu flugfélagsins.
Forseti Taívan, Chen Shui-bin,
sendi frá sér yfirlýsingu í gær þar
sem hann sagðist harma flugslysið.
Síðast varð flugslys á flugvellinum
fyi-ir tveimur árum en þá hrapaði vél
China Airlines á húsaröð rétt fyrir ut-
an flugvöllinn með þeim afleiðingum
að allir um borð, 182 farþegar og 14
manna áhöfn, létust, auk sex manns á
jörðu niðri.
Stefnubreyting
í Færeyjum
Þórshöfn. Morgunblaðið.
Hörð árás ísraelskra herþyrlna á
höfuðstöðvar Fatah
A -----------------
Arásir sagðar
viðvörun
Gaza, Jerúsalem. AFP, AP.
LÖGMAÐUR Færeyja, Anfinn
Kallsberg, kynnti í gær nýja stefnu í
sjálfstæðisbaráttu Færeyja sem
myndi leggja gildandi heimastjómar-
lög til grundvallar. „Við verðum að
viðurkenna að sú tillaga okkar um
fullveldissáttmála sem við höfum
reynt að fá samþykkta hjá dönsku
ríkisstjóminni er orðin ónothæf."
Lögmaðurinn leggur til að heima-
stjómarlögin verði smám saman felld
úr giidi og samtímis dragi Danir
smám saman úr fjárstuðningi sínum.
„Þannig fáum við að lokum full-
veídi,“ sagði Kallsberg sem lagði enn-
fremur til að viðræðumar við Dani
yrðu brátt hafnar að nýju. Hann sagði
einnig að vel væri hægt að semja við
Dani áður en þjóðaratkvæðagreiðsla
færi fram í Færeyjum um hvaða
stefnu skal fylgt í fullveldisbarátt-
unni. Anfinn Kallsberg vísaði þar með
til orða Poul Nymps Rasmussen, for-
sætisráðherra Danmerkur, sem bauð
Færeyingum strax framhald við-
ræðna eftir að upp
úr slitnaði í síð-
ustu viku.
Ummæli Kalls-
bergs ollu strax í
gær töluverðu
fjaðrafoki í fær-
eyskum stjóm-
málum þar sem
hann hafði ekki
haft samráð við
samstarfsflokka
sína í landstjóminni. Forystumenn
samstarfsflokka Þjóðarflokks Kalls-
bergs í landstjóminni, Högni Hoydal,
Þjóðveldisflokknum, og Helena Dam,
Sjálfstjómarflokknum, studdu samt
þessa stefnubreytingu. Hoydal, sem
er ráðherra sjálfstæðismála, sagði þó
að hún þýddi ekki að áætlanir um
færeyskt fullveldi hefðu verið lagðar
á hilluna. Kallsberg sagði Jafnaðar-
mannaflokkinn, sem er í stjómarand-
stöðu, nú taka fullan þátt í fullveld-
isáformunum.
YASSER Arafat, leiðtogi Palestínu-
manna, lét engan bilbug á sér finna í
gær er hann skoðaði byggingar Fat-
ah, hreyfingar hans, sem urðu fyrir
árás ísraelskra herþyrlna í fyrra-
kvöld. Árás ísraelska hersins í fyrra-
kvöld varð engum að bana en hún er
ein sú harðasta síðan átökin hófust.
Hún var gerð í hefndarskyni við
dráp þriggja ísraela síðustu fjóra
daga og sagði aðalráðgjafi Baraks,
Danny Yatom, að árásimar væra
hugsaðar sem viðvömn til Fatah-
hreyfingarinnar en liðsmenn hennar
hafa haft írumkvæði í skotárásum á
ísraela.
Arafat sakaði Israela um að eyði-
leggja friðaramleitanir Palestínu-
manna og Israela. Ehud Barak, for-
sætisráðherra Israel, hafnaði því og
sagði ísraela eiga að undirbúa sig
fyrir átök um „grandvallarréttindi."
Mannskæð átök urðu á Vestur-
bakkanum og Gaza-svæðinu í gær.
Sex Palestínumenn létust í átökum
við ísraelska hermenn og nokkrir
tugir særðust. Meðal þeirra sem
særðust í gær var bandarískur
sjónvarpsmaður á vegum CNN-
sjónvarpsstöðvarinnar. Hann særð-
ist í átökum sem blossuðu upp í
grennd við Karni sem liggur við
mörk Israel og Gaza-svæðisins.
Palestinumenn lögðu í gær til, að
SÞ sendu 2.000 liðsmenn friðar-
gæslusveita sinna til að gæta öryggis
Palestínumanna á svæðum þeim er
Israelar hernámu 1967. Hugmyndin
kom fyrst til tals í síðustu viku og eru
Israelar henni algerlega mótfallnir.
■ ísraelar gera/26
Jafntefli í
fjórtándu
skákinni
London. AFP.
FJÓRTÁNDU skák í heims-
meistaraeinvígi Garry Kaspar-
ovs og Vladimir Kramnik lauk í
gærkvöldi með jafntefli. Það
þýðir að áskorandinn Kramnik
þarf eingöngu eitt jafntefli í við-
bót til að tryggja sér sigurinn í
einvíginu en hann hefur foryst-
una með átta vinningum gegn
sex. Kasparov, fremsti skák-
maður heims um árabil, heldur
hins vegar heimsmeistaratitlin-
um nái hann að vinna tvær síð-
ustu skákimar í einvíginu. Það
myndi þýða jafntefli, átta-átta.
■ Kasparov/11
MORGUNBLAÐH) 1. NÓVEMBER 2000