Morgunblaðið - 01.11.2000, Blaðsíða 36

36 MIÐVIKUDAGUR 1. NÓVEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 1. NÓVEMBER 2000 37
fltasmiMtitoifr
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Arvakur hf., Reykjavík.
Framkvœmdastjóri: Hallgrímur B. Geirsson.
Ritstjórar: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
ÚRELT KERFI
FÉLAGSLEGRA ÍBÚÐA
FÉLAGSLEGA húsnæðiskerfið
í skilningi laga um Húsnæðis-
stofnun ríkisins var lagt niður
hinn 1. janúar á síðastliðnu ári, 1999. í
gildi komu ný lög um húsnæðismál og
samkvæmt þeim var settur á stofn
sérstakur sjóður, sem lána skyldi lág-
tekjufólki 90% af andvirði íbúðar á al-
mennum fasteignamarkaði. Sveitar-
félögin héldu hins vegar áfram að
leysa til sín félagslegu íbúðirnar sam-
kvæmt eldri lögunum eins og áður og
þeim var ýmist breytt í félagslegar
leiguíbúðir eða seldar á frjálsum fast-
eignamarkaði. Ef hagnaður varð af
sölunni runnu tekjurnar til varasjóðs
viðbótarlána, sem er í vörzlu Ibúða-
lánasjóðs, en hann er í eigu og á
ábyrgð sveitarfélaga. Hlutverk sjóðs-
ins er að greiða niður mismun á láni
byggingasjóðs verkamanna og 90% af
söluverði íbúðar á almennum mark-
aði. Yfirleitt er þessi mismunur já-
kvæður í þéttbýlinu, en í strjálbýlinu
hefur hann oft verið neikvæður.
Með hækkuðu fasteignaverði á höf-
uðborgarsvæðinu undanfarin misseri
hefur mismunur á verði félagslegu
íbúðanna og þeirra, sem verið hafa á
hinum almenna markaði, aukizt stór-
um, en að auki hefur dregið úr niður-
greiddum vöxtum félagslega kerfis-
ins, greidd eru sömu fasteignagjöld
o.s.frv. Telja því margir, að hið opin-
bera sé að hafa fjármuni af íbúðareig-
endum og að um hreina eignaupptöku
sé að ræða. Dæmi eru um, að félags-
leg íbúð í Reykjavík, sem borgin leys-
ir til sín á 6 milljónir króna, gæti selzt
á 9 milljónir ef íbúðin væri föl á frjáls-
um markaði. I lögunum segir einnig,
að sveitarfélög hafi kaupskyldu í 10 ár
á íbúð frá undirskrift kaupsamnings,
en forkaupsrétt í allt að 30 ár. Reykja-
víkurborg hefur ákveðið að beita
forkaupsréttarákvæðinu í 25 ár en
Hafnarfjarðarbær hefur alfarið fallið
frá forkaupsrétti og kaupskyldu,
nema eigendur íbúðar óski sérstak-
lega eftir því, að þessum ákvæðum sé
beitt samkvæmt lögunum.
Bæjaryfirvöld í Hafnarfirði hafa
látið í ljós, að þau líti svo á, að kaup-
skylda sé andstæð lögum og jafnræði,
en hins vegar hefur félagsmálaráðu-
neytið sagt, að Hafnarfjarðarbæ sé
ekki heimilt að falla frá gildandi kaup-
skylduákvæði við sölu félagslegra
eigna, þar sem það sé í andstöðu við
lögin um húsnæðismál og löggjafar-
vilja.
Magnús Gunnarsson, bæjarstjóri í
Hafnarfirði, sem hefur tekið forystu
um að knýja fram leiðréttingar á því
ranglæti, sem í þessu kerfi felst, hefur
sagt að gamla húðsnæðiskerfið væri í
raun löngu búið að ganga sér til húð-
ar.
Borgarfulltrúar Sjálfstæðisflokks-
ins hafa lagt fram tillögu í boi'gar-
stjórn Reykjavíkur, þar sem lagt er
til að borgin falli frá forkaupsrétti að
öllum félagslegum eignaríbúðum í
Reykjavík, sem ekki lúta ákvæðum
kaupskyldu.
í samtali við Morgunblaðið í gær
sagði Jóna Gróa Sigurðardóttir borg-
arfulltrúi m.a.: „Við teljum, að þetta
sé réttlætismál. Það er búið að breyta
lögunum frá því, sem áður var. Það
voru rúmlega 4000 íbúðir í kerfinu og
menn gátu skipt um íbúðir innan kerf-
isins á sömu kjörum og þar giltu, en
þegar kerfinu var lokað var girt fyrir
þetta. Fólk var alveg bundið í sinni
íbúð nema það vildi láta innleysa hana
en innlausnarverðið er mikið lægra en
markaðsverð.“
Það hefur verið óánægjuefni íbúa í
félagslegum íbúðum áratugum sam-
an, hvað erfitt hefur verið að komast
út úr þessu kerfi og hvað framlag
íbúanna til þess að halda íbúðunum
við og endurbæta þær hefur verið lít-
ils metið. Jafnframt hefur þessu fólki
fundizt „kerfið“ sýna sér lítilsvirð-
ingu í almennum samskiptum.
Nú eru allar forsendur gjörbreytt-
ar frá því, sem áður var. Þess vegna er
nú tilefni til að brjóta þetta kerfi upp.
Þess vegna er ástæða til að hvetja
borgarstjórn Reykjavíkur til þess að
samþykkja tillögu borgarfulltrúa
Sjálfstæðisflokksins. Jafnframt er
meiri ástæða til þess fyrir félagsmála-
ráðuneytið að taka höndum saman við
aðra um að finna leiðir út úr þessu
kerfi en lögsækja Hafnarfjarðarbæ.
Það er hægt að breyta lögum, sem
hafa verið sett. Oll rök hníga til þess,
að sanngjarnara sé að breyta lögun-
um en hefja málsókn á hendur þeim,
sem reyna að knýja fram umbætur,
sem augljós rök eru fyrir.
EINKAREKSTUR SJÚKRAHÚSA
HEILBRIGÐISRÁÐHERRA, yfirlýsingu, enda væri það út í hött.
Ingibjörg Pálmadóttir, skýrði IJmsókn um einkarekstur á sjúkra-
frá því á Alþingi í fýrradag, að ekki
hefði verið mörkúð stefna um einka-
væðingu sjúkrahúsa. „Hvað sjúkra-
húsin varðar þá er engin einkavæð-
ing í bígerð,“ sagði ráðherrann, sem
var að svara fyrirspurn frá Bryndísi
Hlöðversdóttur, sem vildi fá svör við
því, hvort starfsleyfi yrði veitt fyrir
einkareknu sjúkrahúsi.
Bryndís túlkaði svör ráðherrans
þannig:
„Ég lít svo á, að hæstvirtur ráð-
herra hafi verið að lýsa því yfir hér,
að það væri ólíklegt, að hún myndi
gefa út starfsleyfi fyrir einkarekið
sjúkrahús.“
Heilbrigðisráðherra gaf enga slíka
húsi hefur ekki komið fram ennþá og
þess vegna ekki hægt að segja til
um, hvernig slík umsókn hljóðaði og
á hvaða forsendum hún byggðist.
Umsókn hlýtur að fá efnislega með-
ferð komi til hennar. Væntanlega er
Bryndís Hlöðversdóttir ekki að gera
kröfu til að hugsanleg umsókn verði
afgreidd að pólitískum geðþótta og
án þess, að efnisleg rök séu skoðuð?
Valfrelsi og samkeppni er nauð-
synleg í heilbrigðisþjónustu sem
öðrum atvinnugreinum. Ef umsókn
um rekstur einkarekins sjúkrahúss
berst verða ríkisstjórnin og heil-
brigðisráðherrann að sjálfsögðu að
meta hana á faglegum grunni.
Erindi Davíðs Oddssonar á hádegisfundi á vegum Sagnfræðingafélags íslands
Samtöl stj órnmála-
manna hafa meira
gildi en gögn
Davíð Oddsson forsætisráðherra hélt í
gær erindi á fundi Sagnfræðingafélags
Islands undir yfírskriftinni „Hvað er
stjórnmálasagau. Þar fjallaði hann meðal
annars um hvernig nýju upplýsingalögin
leiða til þess að minna er skrifað manna á
milli en áður og þar af leiðandi minna til
af heimildum fyrir sagnfræðinga fram-
tíðarinnar. Birna Anna Björnsdóttir sat
fundinn.
Morgunblaðið/Kristinn
Davíð Oddsson í ræðustól í Norræna húsinu í gær.
HVAÐ er stjórnmála-
saga“, er yfirskrift er-
indis sem Davíð Odds-
son forsætisráðherra
hélt í gær í Norræna húsinu á há-
degisfundi í fundaröð Sagnfræð-
ingafélags íslands um stjórnmála-
sögu.
I upphafi máls síns sagði Davíð
að minni okkar flestra væri ósjálf-
rátt hallandi okkur til heilla. Þá
sagði hann sögu af því að fyrir
stuttu hafi hann átt spjall við góð-
an kunningja. Barst talið að löngu
liðnum atburðum og fannst honum
hann muna allvel rás viðburða og
einkum það sem gerðist bak við
tjöldin. Síðar sama dag hefði hann
kannað hvað dagbók hans hafði að
segja um þetta mál.
„Sem betur fer hafði ég skráð
daginn mjög vel þó margar stað-
reyndavillur kæmu í ljós. En sér-
staklega tók ég eftir því að ég
hafði gert minn hlut bæði veglegri
og göfugri í samtalinu en efni
stóðu til samkvæmt dagbókar-
færslunni," sagði Davíð og bætti
því við að nokkuð víst væri að
hann hefði ekki hallað á sjálfan sig
í dagbókinni. Hann sagðist hafa
leiðrétt þetta við kunningja sinn
og nefnt í leiðinni að samkvæmt
dagbókarfærslunni hefði kunn-
ingjanum einnig tekist, væntan-
lega óafvitandi, að auka sinn hlut
verulega.
„Þrátt fyrir slíka annmarka eru
beinii- vitnisburðir afskaplega
áríðandi fyrir sögulegar niður-
stöður. Dagbækur eru samkvæmt
þessu betri en síðari tíma frásagn-
ir þótt þær kunni að vera litaðar af
sjónarmiðum skrifarans," sagði
Davíð.
Hann nefndi ævisögur stjórn-
málamanna og sagði að í þeim
væri gjarnan mikill fengur. Slík-
um bókum mætti hins vegar
skipta í marga flokka og persónu-
lega þætti honum þær sem stjórn-
málamenn skrifa sjálfir betri en
þær sem skrifaðar væru af öðrum
og í nánu samstarfi við viðkomandi
eða ættingja hans.
„Slíkar bækur eru stundum
samfellt mærðarmas í minningar-
greinastíl auk þess sem viðfangs-
efnið lætur skrifai’a sinn jafnvel
koma höggi á andstæðinga sína
eða félaga sem hann myndi ekki
treysta sér til að gera í sögu í
fyrstu persónu," sagði Davíð.
Tengsl upplýsinga stjórn-
málamanna og sagnfræðinga
Þá vék hann að stjórnmála-
mönnum og sagnfræðingum og
sagði að stundum væri sagt að að-
stöðumunur þeirra lægi í því að
stjórnmálamenn þyrftu að komast
að niðurstöðu þegar aðeins lítill
hluti æskilegra upplýsinga lægi
fyrir en sagnfræðingar árum eða
áratugatugum síðar, þegar mest-
ur hluti upplýsinga lægi fyiir, þar
á meðal afleiðingar ákvarðana
stjórnmálamanna. Hann sagðist
telja þessa skiptingu óheppilega
þar sem ákvarðanir stjórnmála-
manna geti skipt sköpum um líf og
afkomu fjölda manna á meðan nið-
urstöður sagnfræðinga hefðu
fræðilegt gildi.
Þá sagðist Davíð hafa komið sér
upp kenningu byggðri á eigin
reynslu sem hann kynnti með
þeim fyrirvara að hún væri ef til
vill hvorki ný né rétt auk þess sem
þetta væru ekki nákvæmnisvísindi
heldur sett fram til skýringar.
„Segjum sem svo að stjórnmála-
maður hafi 10 til 30% allra upp-
lýsinga við höndina þegar hann
verður skyndilega að taka mikil-
vægar ákvarðanir en sagnfræð-
ingur hafi 60 til 80% upplýsinga
við höndina þegar hann geru- upp
niðurstöðuna löngu síðar. Mín
kenning er sú að sá hluti 10 til 30%
af upplýsingunum sem mest áhrif
höfðu á stjórnmálamanninn komi
ekki endilega fram í þeim 60 til
80% hluta upplýsinganna sem
sagnfræðingurinn hefur síðar
meir heldur falli undir þau 20 til
40% upplýsinganna sem honum
eru hulinn,“ sagði Davíð en þannig
væru þýðingarmestu upplýsing-
arnar oft ekki tiltækar sagnfræð-
ingnum.
Það sem er opinbert um
einkavæðingu FBA segir litla
og jafnvel villandi sögu
Davíð tók dæmi af málefnum
Fjárfestingabanka atvinnulífsins
sem sprottinn er úr sjóðum úr
ýmsum greinum atvinnulífsins.
Margir hefðu viljað stofna upp úr
þeim sérstakan banka en átök hafi
orðið um það, meðal annars innan
ríkisstjórnai'innar.
„Eftirleikurinn þegar að einka-
væðingu kom var sögulegur og er
óhætt að segja að það sem liggur
fyrir opinberlega og skriflega á
vettvangi fjölmiðla um þá þætti
segi afar litla sögu og jafnvel afar
villandi sögu,“ sagði Davíð og velti
upp þeirri spurningu hvernig
þessi saga yrði skírskotuð í fram-
tíðinni á grundvelli bestu sagn-
fræðilegra heimilda ef „sá sem
mest veit um málið kýs að þegja
um það í lok dags.“ Hann sagðist
enn fremur telja að vandi á borð
við þennan færi fremur vaxandi en
hitt.
Samtöl stjórmnálamanna
hafa meira gildi en gögn
Davíð gerði nýju upplýsingalög-
in, sem hann tók fram að hann hafi
beitt sér fyrir, að umræðuefni sínu
og sagði að þau hefðu meðal ann-
ars leitt til þess að minna væri
skrifað manna á milli en áður,
menn héldu síður dagbækur yfir
gestakomur og slepptu því að
skrifa fundargerðir sem ekki væri
skylt að skrifa. Þetta hafi hins veg-
ar ekki verið ætlunin með lögun-
um. Hann tók jafnframt fram að
þessar athugasemdir væra ekki
gerðar vegna þess að stjórnmála-
menn stæðu í ráðabruggi sem
þyldi ekki dagsins ljós. Hins vegar
væri það svo að eigi allir kosth' að
vera teknir til athugunar við
ákvarðanatöku yrðu menn að geta
gert það í samvinnu án þess að
eiga það á hættu að upplýsingar
berist út þegar mál eru á viðkæmu
stigi.
„Eg tel að samtöl stjórnmála-
manna hafi miklu meira gildi fyrir
niðurstöður þeh’ra núorðið en þau
gögn sem þeir fá í hendur eða láta
frá sér,“ sagði Davíð. Hann sagði
að flestir stjórnmálamenn væru
hættir að svara fyrir sig eða leið-
rétta allan þann uppspuna sem
sagður væri opinberlega um þá og
að sagnfræðingar muni því geta
moðað úr fjölda skriflegra heim-
ilda síðar sem enginn hafi and-
mælt.
Nær óþekkt að einn fjölmiðill
gagnrýni annan
Davíð vék því næst að fjölmiðl-
um og sagði að flestir hefðu talið
það til góðs þegar pólitísk mál-
gögn lögðust af. En athyglisvert
væri að í framhaldi af því hefði
orðið til einskonar griðabandalag
fjölmiðla.
„Það er nær óþekkt að einn
fjölmiðill gagnrýni annan. Glanna-
leg vinnubrögð fjölmiðils í ein-
hverju máli eru ekki gagnrýnd af
hinum fjölmiðlunum hér á landi.
Slíkt óskráð samkomulag er ekki
jafnáberandi annars staðar þar
sem ég þekki til,“ sagði Davíð.
„Getgátur, fullyrðingar og brengl-
aðar fréttaskýi’ingar standa því nú
óhaggaðar,“ sagði Davíð og bætti
því við þetta gæti gert sagnfræð-
ingum erfitt fyrir í framtíðinni.
Hann sagði einnig að dómar sög-
unnar tækju endalausum breyt-
ingum og til að þær breytingar
yi’ðu til batnaðar þyiftu sagnfræð-
ingar að hafa sem heilsteyptastar
upplýsingar.
„Sagan er það mikilvæg að
sagnfræðingarnir, þótt góðir séu,
mega ekki vera einir um hituna.
Því ættum við stjórnmálamenn
ekki að láta okkar efth’ liggja svo
að nútíminn megi með reisn ganga
inn í sína sögu þegar hans tími
kemur,“ sagði Davíð í lok erindi
síns.
Myndi vilja skrifa eitthvað
annað en eigin ævisögu
í umræðum að loknu erindinu
spurði Sveinn Helgason hvort Dav-
íð hefði í hyggju að skrifa sjálfs-
ævisögu sína. Hann svaraði þvi til
að hann hefði ekki ætlað sér það.
„Ef ég fæ starfstíma, líf og
heilsu þá myndi ég vilja skrifa eitt-
hvað annað, ég hef engan áhuga
fyrir henni,“ sagði Davíð.
Ólafur Helgi Kjartansson
spurði Davíð hvort ekki yrði að
reyna að varðveita þær upplýsing-
ar sem koma hvergi fram vegna
fyrrgreindra afleiðinga nýju upp-
lýsingalaganna en búa að baki
ákvarðanatökum. Davíð sagði að
þrátt fyrir að upplýsingalögin
gagnist vel í nútímanum og veiti
jákvætt aðhald hafi þau þennan
fylgikvilla. Til dæmis geti blaða-
maður krafist þess að sjá hverjir
hafa verið skráðir í viðtal hjá hon-
um en við undirbúning mála væri
talað við ýmsa aðila sem af þessum
sökum vildu ekki endilega að við-
talið yrði ski’áð.
„En ég tel að það yrði til bóta
fyrir sagnfræðinga síðar meir, að
sjá hverjir vora að fjalla um þessi
mál,“ sagði Davíð.
Kýs sendibréf fram
yfír tölvupóst
Kjartan Magnússon spurði
hvernig farið væri með trúnað inn-
an ríkisstjórna eftir að starfstíma
þeirra lýkur. Davíð sagði að það
væri undir hverjum forsætisráð-
heira komið að veita leyfi til að
vitna í fundargerðir sinna ríkis-
stjórna en stjórnmálamenn sem
skrifa sögu sína gætu vissulega
vitnað til atburða án þess að vísa í
plögg.
Anna Agnarsdóttir spurði Dav-
íð hvort hann héldi enn dagbók.
Hann játti því en sagði að í seinni
tíð væri hún orðin slitróttari.
Hann sagðist ekki hafa fundið sér
tíma til að halda dagbók með við-
unandi hættien að hann vildi bæta
úr því því margt verði hvergi ann-
ars staðar fundið.
Valur Ingimundarson spurði
Davíð tveggja spuminga. Annars
vegar hvort að fundargerðir ríkis-
stjórna hafi breyst og hins vegar
hvort hann noti sjálfur tölvupóst.
Hann svaraði því til að í fundar-
gerðum ríkisstjórna væra ein-
göngu bókaðar niðurstöður en
ekki umræður einstakra manna.
Davíð svaraði seinni spurningunni
svo á þann veg að hann sendi ekki
tölvupóst. Hann fengi sendan
tölvupóst en sjálfur kysi hann að
senda sendibréf. Hann sagðist
nota tölvuna til annars gagns og
að hann fari gjarnan á Netið en
tölvupóst vilji hann ekki nota enda
sé hann tortrygginn maður í eðli
sínu og hræddur um að einhver
gæti komist í hann.
OLAFUR Ragnar Gríms-
son, forseti Islands, sem
nú er í opinberri heim-
sókn á Indlandi, átti í
gærmorgun fund með fulltrúum
tveggja hjálparsamtaka sem mikið
hafa komið við sögu Islendinga, Vim-
ala Ramalingam, framkvæmdastjóra
Rauða kross Indlands, og J.N. Kaul,
forseta SOS barnaþorpanna á Ind-
landi. Um 760 íslendingar styrkja nú
þegar börn í SOS þmpunum á Ind-
landi og hvatti Kaul Islendinga mjög
til að leggja enn frekai’ hönd á plóg-
inn.
„Besta leiðin til að hjálpa okkur er
að styrkja börnin beint. Besta dæmið
um hve slíkt getur haft mikil áhrif er
þegar maður sér barn vaxa úr grasi,“
sagði Kaul í samtali við Morgunblað-
ið efth’ fundinn með Ólafi Ragnai’i.
Að sögn Ullu Magnússon, fram-
kvæmdastjóra SOS á Islandi, greiða
styrktaraðilar 1.400 krónur á mánuði
með hverju barni og það sér viðkom-
andi fyrir öllu því nauðsynlegasta;
húsnæði, fatnaði, fæði, námi og þess
háttar. „Ef hægt yrði að tvöfalda
fjölda þeiraa íslendinga sem styrkja
börn hérlendis myndi það gera okkur
kleift að taka að okkur um 1.000 böm
í viðbót," sagði Kaul.
Blaðamaður hafði orð á því að
verkefni SOS barnaþorpanna á Ind-
landi væri risavaxið en Kaul sagði
ákveðinn: „Með sameiginlegu átaki
getum við að minnsta kosti hjálpað
sífellt fleiri börnum. Það er ekki gott
ef við teljum okkur trú um að verk-
efnið sé risavaxið, jafnvel ómögulegt.
Ég sagði við forsetann ykkar að líta
ætti á barn sem framtíðina. Þegar
það vex úr grasi og skynjar að það
hafi átt vin á íslandi sem hafi séð um
að halda honum uppi hlýtur viðkom-
andi að bera hlýjan hug til landsins
og jafnvel fara þangað," sagði hann.
Ómar Valdimarsson kynnti
starf Rauða krossins
Ómar Valdimarsson, upplýsinga-
fulltrúi alþjóðasambandsins Rauða
krossins í Ásíu og á Kyrrahafssvæð-
inu, með aðsetur í Bangkok, sat einn-
ig fundinn í gær. „Forsetinn bað um
„Börnin eru
framtíðin“
Um 760 Islendingar styrkja börn á Ind-
landi. J. N. Kaul, forseti SOS-barnaþorp-
anna á Indlandi, hvatti Islendinga til að
leggja enn frekar hönd á plóginn í samtali
við Skapta Hallgrímsson. Ulla Magnússon,
—— - ■ —— - —
framkvæmdastjóri SOS á Islandi, segir að
ef hægt væri að tvöfalda fjölda íslendinga
sem styrkja indversk börn gætu samtökin
tekið að sér 1.000 börn í viðbót.
Morgunblaðið/RAX
XJlla Mag’nússon og indversk stúlka sem tilla hefur styrkt í mörg ár.
þennan fund og við notuðum tæki-
færið og upplýstum hann um hvað
Rauði krossinn er að gera, bæði hér í
Indlandi og í Asíu almennt. Ég gat
notað tækifærið og sagt honum laus-
lega hvað við væram að gera í upp-
lýsingamálum og almannatengslum.
Við eram að reyna að búa til allsherj- —
arvinnuáætlun um upplýsinga- og
kynningarmál í Asíu og á Kyrrahafs-
svæðinu fjögur til fimm ár fram í tím-
ann. Það hefur aldrei verið gert áður
og hugmyndin er að starfinu verði
stýrt frá skrifstofunni sem ég vinn á í
Bangkok," sagði Ómar.
Hann segir hugmyndina þá að
starfið verði markvissara: „Við þurf-
um ekki alltaf að vera að finna upp
hjólið. Ef ég er að halda námskeið
um eitthvað tiltekið efni, til dæmis í
Norður Kóreu eins og ég er að fara
að gera í næstu viku, þarf maður í
Dehlí ekki að búa til allt efnið sjálfurt—
ef hann þarf að halda sams konar
námskeið seinna. Hafi hann búið til
efni um eitthvað sem hann er fjalla
um á Sri Lanka geti ég geti nýtt mér
það efni og þá reynslu annars staðar
og hafi hann dottið niður á fólk sem
er mjög flinkt í þjálfun af einhverju
tagi gæti það nýst mér á einhvem
hátt annars staðar. Svona samhæf-
ingu hefur skort.“
Ómar sagði upplýsingafulltrúa al-
heimssambands Rauða krossins að
vísu fáa, líklega ekki nema sex, og því
hafi þetta ekki verið gert áður.
„Núna ætlum við að reyna að að
vinna markvissara; menn hafi ákveð-
in markmið að stefna að og ákveðnar
leiðir til að fara eftir,“ segir hann. —
100 milljón sjálfboðaliðar
Ómar segir Rauða krossinn í ein-
stakri aðstöðu því hann sé með yfir
100 milljón sjálfboðahða í heiminum
og 176 landsfélög. „Á þessu svæði
era 35-40 landsfélög og einhverjar
milljónir sjálfboðaliða; Indland, Kína
og Indónesía era gríðarlega fjölmenn
ríki. Sjálfsagt er enginn í betri að-
stöðu en Rauði krossinn; ef eitthvað
gerist er hann alltaf mættur. Það er
stundum sagt að við séum þeir fyrstu
til að koma en síðastir til að fara.“
Thierse
heimsótti
skálann á
lokadegi
WOLFGANG Thierse, forseti þýska
Sambandsþingsins, heimsótti ís-
lcnska skálann á heimssýningunni í
Hannover í gær. Tóku þau Sigríður
Sigurðardóttir, framkvæmdastjóri
íslenska skálans, og Ingimundur
Sigfússon, sendiherra Islands í
Þýskalandi, á móti Thierse.
Síðar um daginn sleit Thierse
heimssýningunni formlega en hún
hefur staðið frá 1. júní.
Sigríður segir að alls hafi
4.535.435 gesta heimsótt islenska
Wolfgang Thierse, forseti þýska Sambandsþingsins, ritar nafn sitt í
gestabók íslenska skálans. Með honum eru þau Ingimundur Sigfússon
sendiherra og Sigríður Sigurðardóttir, framkvæmdastjóri íslenska
skálans.
skálann en alls hafi um átján millj-
ónir manna komið á sýningarsvæð-
ið. Það þýðir að um fjórði hver gest-
ur á heimssýningunni liefur komið
við í islenska skálanum og var hann
sá annar vinsælasti á sýningunni.
Upphaflega var stefnt að því að
ná inn tíunda hverjum gesti og var
þá miðað við að fjörutíu milljónir
kærnu á sýninguna. Sigríður segir
að fljótlega eftir að sýningin opnaði
hafi komið í ljós að þau áform sýn-
ingarhaldara hafi verið óraunhæf
og að auki hafí verið ljóst að svæðið
hefði aldrei borið slikan fjölda.
„Allir sem ég er í sambandi við %
eru mjög sáttir við útkomuna. Að-
sókn í júní var vissulega fremur lé-
leg fyrir sýninguna í heild en mán-
uðirnir þar á eftir voru mjög góðir.
Við erum mjög ánægð ineð þetta
allt saman og flott að búið er að
selja skálann," sagði Sigríður að
lokum.
Samgöngusafn Is-
lands rís við Byggða-
safnið í Skógum
Skpgum. Morgunblaðið.
ÞÓRÐUR Tómasson safnvörður
tók í gær fyrstu skóflustunguna að
Samgöngusafni íslands við hlið
Byggðasafnsins í Skógum.
Athöfnin hófst í Byggðasafninu,
þar sem Þórður bauð gesti vel-
komna, stjórn Byggðasafnsins,
byggingarnefndina, formann hér-
aðsnefndar Rangárvallasýslu, Jón-
as Jónsson, formann héraðsnefnd-
ar Vestur-Skaftafellssýslu, Árna
Jón Elíasson, sýslumann Rangár-
vallasýslu, Friðjón Guðröðarson,
Árna Johnsen alþingismann og
aðra gesti. Hann rakti í stórum
dráttum uppbyggingu Byggða-
safnsins og hvað daginn í dag
marka tímamót í sögu safnsins, þar
sem hafin væri bygging Samgöngu-
safns við hlið Byggðasafnsins. Síð-
an lýsti Sverrir Magnússon, fram-
kvæmdastjóri Byggðasafnsins
væntanlegri byggingu, sem yrði
límtréshús um 1.500 fermetra á
stærð, en teiknistofan Arkís hefði
séð um hönnun hússins í samstarfi
við Límtré hf. og ístak hf. í húsinu
yrði gestamóttaka, veitingastaður,
safnverslun, verkstæði og um 1.200
fermetra sýningarsvæði þar sem
tækniminjar yrðu til sýnis ásamt
ökutækjum frá upphafi bílaldar
fram á okkar daga. Kostnaðaráætl-
un næmi um 65 milljónum og hefði
menntamálaráðuneytið þegar veitt
18 milljónum króna til verksins,
sem væri forsenda þess að hafist
væri handa í dag.
Síðan var farið austur fyrir
Byggðasafnið þar sem stórvirk ýta
undir stjórn Jón Guðmundssonar
beið þess að byrjað væri og skóflu-
MorgunblaðiS/Sverrir Magnússon
Þórður Tómasson safnvörður tekur fyrstu skóflustunguna að Sam- U
göngusafni íslands.
stunga tekin. Þórður notaði fornan
stungupál í stað skóflu, en þessu
stungupáll var gjöf til Skógasafns
frá Haraldi Ólafssyni, bankaritara,
miklum velgjörðarmanni safnsins,
sem var föðurbróðir forsætisráð-
herra og þótti viðstöddum það vel
við hæfi. Þá var öllum viðstöddum
boðið til kaffisamsætis í Byggða-
safninu þar sem ræður og árn-
aðaróskir voru fluttar til heilla því
verkefni sem biði að byggja upp
verðugt Samgöngusafn Islands við
hlið Byggðasafnsins í Skógum.