Alþýðublaðið - 11.11.1934, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
B
SUNNUDAGINN 11. NÓV. 1934.
pfte I ' j ■ i
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ÐTQEFANDI :
ALÞÝÐUFLOKKURINN
RITSTJÚRI:
F. R. V 4LDEMARSSON
Ritstjöni og afgreiðsla:
Hverfisgötu 8—-10.
S IM A R :
4900—4906.
4900: Afgreiðsla, auglýsinger.
4901: Ritstjórn (innlendar fréttir).
4902: Ritstjóri.
4903: Vilhj. S. Vilhjálmss. (heima),
4904: F. R. Valdemarsson (heima).
4905: Prentsmiðjan.
4P06: Afgreiðsla.
Þingmái.
1r HALDlÐ á þingi hefir vehið
haldlð af sama málæðissjúk-
]e.ikanum þessa víkuna eins og
áðxir. En það meifkilegasta er, að
að þíep’su siuni virðist málþófið
hejzt hafa miðað að því, aðverða
hagsmunum sjávarútvegsms að
meiini.
MiiLiþimganefnd sú, siem skip-
uð var fyrir ári siðan til þess
að rantnsaka hag sjávarútvegisins,
ktpm eiins og kunuugt er fram
með þrjár tiilögur, sem hún vildi
fá fluttar i Irumvarpsííormi. Þess-
ar t'.líögur fjölluðu um skuldaskil
útgerðarmanna, Fiskveiðasjóð og
vátryggiingar opinna vélbáta.
Nefndin varð svo sein fyhir
með tillögur sínar, að stjórnin
gat ekki tiekið þær til meöferðar
og Lagt þær til grundvallar fyrir
stjómarfmmvörpum.
Þá var af stjórnarimniar hálfu
farin sú sjálfsagða ledð, að sienda
tiliögurnar til sjávarútvegsnefnd-
ar nieðri deildar. Til þesis var að
sjálfsögðu ætiast, að hún tæki
þær til mieð'fierðar og legði þær
til grundvailar að frumvörpum
til hagsbóta fyrir sjávarútvegi'nm.
En Jóhann úr Eyjum og Sig-
urður Kristjánsson hugðust að
hafa á þessu önnur hand brögð.
Þeir kröfðust þess, að niefndi'n
flytti tilJögumar breytingalaust
iog áður en nefndarmöninum gafst
kiostur á að kynnast málinu, og
þiegar meiri hluti niefndarinnar
var þiess ófús að flytja frumvörp
án þiess að hafa lesið þau, bredða
þeir út þau ósaniniindi, að stjórni-
arflokkarimr séu á móti þeim. Svo
sigla þeir með frumvörpin inn í
þiingið, halda þar uppi um þau
málþófi í 3 dagia, sem virðist
ekkert markmið hafa nema það,
að reyna að æsia stjórnarflokkí-
ana gegn þeim. Það er vafamiál
livort ihaldið hefir ekki í þossu
máli sJiegið öll sín fyrri mjet í
hraksmán ariegri framk'omu gagn-
vart hinum þýðingarmestu mál-
um atvinnuvegianna.
Hvernig átti petta mál að
ganga.
Eins »og áður befir verið bent
á, lá beint við að tillögur ínxill'j-
þinganiefndarininar væru teknar til
meðferðar í sjávarútvegsimcfnd, eg
að hún reyndi að komast að salmj-
komulegi um einstök atiiði þeirr,a.
Síðan hefði nefndin flutt frum/-’
vörp, og þurftu þau þá ekki að
fara til nefndar aftur. Nejfndin
hefði kosið framsöguimann fyiiir
sína hönd, sem gert hefðd grein
fyrir málinu, og hefðd það svo
getað farið umræðulítið gegn um
þingið. Geti þetta þing ekki tekið
föstum tökum á málefnum sjávar-
útvegsins, er það sök íhaldsins.
£k pulag' Jieysi, blekki’ gar og and-
óf gegn nytjamálum eru einkenjni
þess utan þings og innan.
Ný þingmál.
Fyrning verzlunarskulda.
Gisli Sveinsson, Jón Pálmason
og Þofb'eTgiiir Þorleifssion, flytja
frumvarp um fyrningu verzlunar-
skulda og vexti af þeim. Meginat-
riði fnumvarpsins er það, að slík-
ar skuldir skuli fyrnast á tveimur
ánum, hvort sem skuldin er við-
urkend eða ekki, og hvort sem
viðskiftin hafa haldist eftir að
skuldin var stafnuð eða, ©kki.
Fxumvarpið var til fyrstu umr.
í gær.
Berklavamakostnaður.
3 þingmienn neðri deildar flytja
niokkrar breytingartillögur við
berklavar(nal ögin. Höfuðbneyting-
Ln er í þvi fólgin, að lækka frami-
lag sveitarfélaga til berklavama
úr 2 kr. á heimilisfastan mann
fciður í 1 kr.
Fiumvarpið var til fyrstu umi-
fæðu í giær.
Stjórn kreppulánasjóðs.
Héðiinn Valdimarsson og Páli
Zoph. fiytja frumvarp um breyt-
ingar á lögum Kreppulánasjóðs.
Miðar fiiumvarpið að þvi, að fela
Búnaðarbankanum stjófn sjóðsins
én endurgjalds.
Fmmvarpið er komið til land-
búnaðafnjefindar og an(niarar um-
ræðu.
ÚtgerðarsamvinnufélÖg.
Bergur Jónsson, Bjarini á Reykj-
um og Gfsli Guðjmundsson f.lytja
fiumvarp t:i Jaga um samvinnu-
útgerð. Er þar svo fyrir mælt, að
5 mann, sem ailir vinna við sömu
Útgierð, geti stofnað samvinnufé-
iag með takmarkaðri samábyngð.
Skiulu félagsmenn ráðnir upp á
hlut. Allir fastir starfsmienn fé-
lagsins skulu vera meðlimir þess.
Loks er ákveðið, að félögin skuli
vera undir eftlrliti skipaútgerðar
rí|kisinis eða aunarar ríkisstofnun-
ar, sem ríkisstjórnin ákveður.
Frumvarpið hefir enn ekki kom-
ið á dagskrá.
Eldri pingmáL
AfurdasöLumáJ/Miijn miðar á-
iframi í þinginu. Kjötiögin eru nú
komin frá neðri deild ti.l efrii
deiJdar aftur, en mjólkurlögin eru
(onn í efri deild.
Af&ngJsJagaf- wnoarpSj er kom-
ið til annarar umræðu í neð!ri
deiid, og hafa þieir Stefán Jóh.
og Héðinn Valdimarsson gort við
það ýmsar breytingartillögur.
'Fi'txmvarpíft um einkasölu á bíj-
um, vélum og rajmictgnstœkjt m)
er komið til 3. umiræðu í efri
deild.
Fátœk a'ögn eru komin til ann-
anar umræðu og nefndar.
Fjárlögin eru enn ekki komin
úr nefind, en fullyrt er, að þau
fcomfi í þessari viku. Má þá búast
við að íhaldið taki sér enn mjeiri
báttar málþöfs-sprett.
O^waidi Hasley ákæðor forir
traflan á almannafriði
Sir Oswald MiosJey var í dag
yfirbeyrðúr í 1 ögregluréttiinum í
Worthing, ákærður fyrir það, að
hafa vaidið trufJun á almannai-
friðli', og fyrir það, að hafa vald-
ið óeiröum og árás eftir naz-
istafundi í Woiithing 9. okt. Um
30 vitni verða leidd, segir ákærr
andinn, til þess að sanina þetta,
að framkoma Sir Oswald hafi
verið „óheiðarleg og óþolandi",
'Og að hann hafi hvatt til of-
beldis.
■ n > ■.l■ll■. »■■■■ — ■ — II .>111. ----*** --. - .-. - --.
ÞÓRIR
BALDVINSSON
TEIKNISTOFA Á RÁNARGÖTU 14
VIÐTALSTÍMI 5-6 e. h. SÍMI 4588.
Lifor oa bjðrtn.
KLEIN,
BaidnrsGðtn 14. Sími 3073.
Hvað nú
unffi maður?

Pásser og Pinneberg,
Þessi heimsfræga saga Hans Fallada
er nú komin út.
Þessi bók hefir verið þýdd á fjölda-
mörg tungumál og verið meira seld en
nokkur önnur á undanförnum árum.
Bókhlöðuverðið er 6 krónur
og fæst bókin i bókaveizlunum í Reykja-
vik og í afgreiðslu Alþýðublaðsins.
Sem kaupbætir til skilvísra kaupenda
blaðsins fæst bókin meðan upplegið
endist, í afgreiðslu þess fy rir hálft verð,
eða að eins 3 krónur.
Þeir kaupendur úti um land, sem fá blaðið frá i tsölumönnum, panti bókina þar, aðrir kaupéndur
úti um land, snúi sér beint til afgreiðslunnar í Reykjavík.
Upplag bókarinnar er litið, kaupið sem fyrst.
H.G. Wells ræMr við Stalin.
H. G. Wells var staddur í Rúss-
landi í haust, og áttu þeir, hanin
og Stalin, langar viðræður um
starfseini Rúsisa og ástand þar
í lan-di. Fréttastofa Reuters hef-
i;r fengi® í hendur orðrétta frá-
sögn af því, siem á góma bar, og
hefir hún birt eftiirfaia'ndi útdrátt
af samtalinu í ýmsum erlendum
blöðum.
Wells : „Ég befi nýlega verið í
Bandarílíjunum. Ég átti langt
samtal við Roosevelt forseta og
reyndi að átta mig á aðaidráttum
stefnu hans. Nú er ég kominn til
yöar í því skyni að spyrja yður
að, hvað þér séuð að gera tíl
þiess að bneyta veröldinn>i.“
Staiin: „Ekki mjög móikið."
Wells: „Mér virðist djúptæk
endurskipun vefa að fara fram í
Bandarííkjunum, verið sé að skapa
fyrir fram hugsaða, þ. e. social-
istiska hagSikipun. Þér og Roo'h
sevelt byrjið hvor frá sinni hlið.
En er ekki þar fyrir skyldleikii
um hugsanir og þarfir milii Was-
hington og Moskva?"
Stalin: „Þessir Bandaríkjamenn
kunna að halda með sjál'fum sér,
að þeir séu að koma á endurskip-
un Þjóðfélagsins, ien i raun og
veiw eni þeir að halda við nú-
verandi grundvelli þjóðfélagsins.
Og fyrir því verður engin raun-
veruleg endurskipun. Og það
verður heldur ekki um að ræða
neina fyrir fram hugsaða hag-
skipun. . . . Það er ógerningur
að skapa slíka hagskipun nema
með því að losna við kapitalist-
ana og afnema eignarrétt einstak-
linga á framleiðslutækjum.“
Wells: „Socialisminn, í hiinná
engilsaxnesku merkingu þies-s
orðis, kemst á, og fjárhagslegri
fámennisstjóm verður að lokum
útrýmt, ef ©itthvert land í heild
sinni íelst á megímeglur fyrirfram
bugisaðnar hagskipunar og ef
sitjórnarvöld þess taka smátt og
smátt að beita mepnreglum henjn-
ar. Áhrifin af hinni „nýju skipun"
Rö'osavalts eru mjög magnmikil
og efitir þvi, sem ég Ht á, eru
þetta socialistiskar hugsanir. Mér
virðliist, að í stað þesis að Leggja
áherzliu á mismuninm á þessum
tveimur löndum, ættum vér, eins
og nú háttar, að leitast við að
finna sameiginlegt tungumál fyrir
öll öfl, sem vinna að því að reisa
við.“
Stéttabaráttan.
Staliin: „Enginn vafi leikur á
þvj, að Roosevelt er áberandi ei'nn
af sterkustu mönnum meðal allra
leiðtoga hius kapitaiistiska jieims
nútimans. . . . En séu ástæðurnar
óbentugar, getur enginn Leiðtogi,
hversu búinn hæfiLeikum, sem
hann kann að vura, náð því mark-
miði, er þér talið um.“
Wells: „Ef vér byrjum mieð
yfirráðum riikisins yfir bönkunum
og koinium svo á eftir með yfir-
ráðin yfir stóriðju orku og málma,
þá iðju yfirieitt, verzlun o. s.
frv., þá verða slík yfirráð í reynd-
imnd sama sem ríkis leign allra
greina þjóðarauðsins. Þetta verð-
nr aðferðin tii þess að koma
socialismanum á. . . .“
Stalin: „En geturn vér neitað
mismiundnum og andstöðun|ni miliiÞ
stéttamma, milli ©ignastéttarinlnar1,
kapital Lstastéttarinnar, og vinn-
andi stéttarinnar, öreigastéttar-
innar? . . . Eftir því, sem mér
er kunnugt, hefir Roosevelt ekki
tekist að fimna Ledðina tii sátta
hér á millii. Og reynslan 'hefir
sýnt, að það er ekki unt. Reynsla
mín segir mér, að ef R'oosevelt
geri verulega tiiraum til þess að
fulinægja kröfum^ 'öffleigastéttar-
innar á kO'Stnað kapifalistaistéttar-
innar, þá muni hin síðamefnda
setja annan. foirsieta í hams 'Stað.
Með hvierju getur forfiet'nn stað-
ið gegn viija kapitalistastéttar-
innar?“
Weilis: „Um mokkur síðast lið-
in ár befi ég unnið mikið að og
hugsað mikið um þörfina á því
að afla socialismanum og alþjóða-
stefnu fylg's hjá stórum hópum af
vélfræðúigum, flugmönnum, sér-
fræðdngium í hervísindum o. s.
frv. Það er gagnslaust að ætla sér
að hafa áhrif á þess konar menn
með tali um baráttu miilli tveggja
stétta þjöðfélagsims. Þessir memn
skilja ástæðurnar, siem veröldin
er í'. Þeir skilja, að vér erum í
andstyggilegu og óhrjálegu öng-
þveiti, en þeir líta á einfalda
stéttabaráttu yðar sem blátt; á-
fram barnaskap.“
Stalin: „Þér getið ekki fallist
á eiufalda skiftingu mannikyimsins
í fátæka og ríka. . . . En mannr
kyniúu er fyrst og fremst skift
í ríka og fátæka, eignamenn og
þíá, siem haft er af; og að ætia
sér að k'omast undan þessari
grundvallairskiftingu er að jieyna
að komast undan stað:rey,ndun(-
um. . . .“
Socialisminn á leiöinni.
WelLs: „Sumir kapitalistar
h'ugsa ekki um annað en gróða,
um það að verða ríkir; en svo
eru aðrir, sem eru þess albúnir
að fóroa nokkuru. . . . Lítið þér
á RockefelLer eða Ford. Mig Jang-
ar til þes's að Leggja áherzlu á,
að nýiiaga hefir orðíð mikilvæg
breyting á skoð'unum manna á
U. S. S. R. í enskumælandi lönd-
um. Ein orsökin fyrir þessu er
sú, að margir eru teknir að átta
siig á, að þjóðfélagshættiir, sem
reistir eru á gróða einstaklinga,
eru að falla í rústir. Þegar svo
stendur á, virðist mér augljóst,
að vér megum ekki leggja á-
herzlu á andstæður heimanlná
tveggja, en verðUm að keppa að
því, að sameina allar hreyfing-
ar, sem miða að því að smíða,
öll öfl, sem beitt er til þess að
feisa, í ieána fylkingu. Mér virðist
ég vera kominin lengra á vinstri
bógiinin en þér eruð, hr. Stalin;
ég held að nær sé komið lokum
hins gamla kerfi's en þér haldið."
Stalin: „En hvað geta þessir
menn gert, jafnvel þótt þeir væru
al'Lir af vilja , gerðir, ef þeir
koma ekki nálægt spurningunni
um það, hvernig þeir eigi að afla
sér valdsiins, og þair hafa ekkd
valdið? Þetta getur engiinn gert
nema stóir stétt, siam kemiur í stað
kapitalistastéttarinnar og verðiur
alráðiamdi, eins og hún var áður.
Þesisi stétt er verkalýðsstéttin. . . .
Stór skip fara í langferðir."
WelLs: „Já, en skipstjóri og
sjómælingamaður eru nauösyn-
legiir á langfierðlum.“
.Staiin: „Satt er. það, en fyrir
langfefð er stört skip fyrst: og
freni'st nauðsyn'egt. Hvað er
skipslaus sjómælingamaður? Iðju-
laus mað'ur."
Weils: ,Stóra sk'pið er ma n-
kynið, ien ekki stétt.“
Staliin: „Þér reisið sýnilega
skoðanir yðar á þeirri fullvissu,
hr. Wells, að allir menn séu
góðir menin. En ég gleymi því
ekki, að það er mikið til af spilit'-
um mömium. Ég trúi ekki á gæði
borgarastéttari'nnar."
Wells: „Það var sjálísagt að
vinna að því að kollvarpa þjóð-
félagsháttum með ofbeldi, meðan
baráttan beindist gegn harðstjóro.
En eins og nú er ástatt, þegair
þjóðfélagsskipulagið er hvort sem
er að hrynja, ætti áherzlan að
vera lögð á árangur, á gagnsemi,
á mátt til framLeiðsiu, en ekki á
uppreist. Mér finst uppieistartál-
ið vera orðið úrelt. Á Vestur-
lönium eru íylgisöflunar-aðferðiir
kommúnista hvimleiðar mönnum,
sem hafia hug á nýsmíðum."
Stalin: „Það er rétt hjá yður,
að gainlii beimurinn er að falla
saman, en það er misskilningur
hjá yður, að hann falli samain
af sjálfsdáðum. . . Hvað ætllð
þið að gera við fasistana? Rök-
ræða við þá? Reyna að sánm-
færa þá? Þetta hefir alJs engin
áhrif á þá. Kommúnistar hafa
elikert sérstakt dálæti á ofbeJd-
isaðferðium. En þeir vilja ekkii
láta k'onm að sér óvörum. Þeir
gieta ekki búist við, að gaml
heimurinn fari sjálfviljugur af
sjómiársviðinu; þeir sjá, að hann
verst með ofbeldi, og fyrir því
Frh. á 4. síðu.