Morgunblaðið - 02.12.2000, Qupperneq 35

MORGUNBLAÐIÐ
LÁUGARDAGUR 2. DÉSÉMBER 2000 35
NEYTENDUR

Hvítar boxerfauxur, Calvin Klein
Hvað kosta jóla
Öll verð í (slenskum krónum London
___________ 1.258
Stutterma pólóskyrta,
Ralph Lauren 6.214
Geisladiskur,
Britney Spears, Oops I did it again
DVD diskur, Pöddulíf
Blá Gameboy leikjatölva
CK One,
ilmur fyrir bæði kynin, 100 ml.
Augnskuggi,
Estee Lauder Compact (Blossom)
Samtals 25.546
695
60
469
338
089
2.484
2.390
6.494
448
493
073
135
256
Verðmunur á 7 vörutegundum á Is-
landi, Englandi og í Bandaríkjunum
7% lægra verð
í Reykjavík
en í London
ÞEGAR verð á sjö vörutegundum er
borið saman á Islandi, Englandi og í
Bandaríkjunum kemur í ljós að vör-
urnai’ eru 7% ódýrari í Reykjavík en
í London. Verðið á íslandi er þó
næsthæst í könnuninni þ.s. meðal-
verðið er lægra í Evrópu og í Banda-
ííkjunum. Bandaríkin komu best út
en þar er 18% ódýrara að meðaltali
að kaupa þessar vönir en hér heima.
Verðið í London og meðalverð í
Bandaríkjunum og Evrópu er fengið
úr könnun bresku neytendasam-
takanna sem sagt var frá á neyt-
endasíðu Morgunblaðsins síðasta
fimmtudag. „Verðlag á íslandi skýr-
ist meðal annars af því að verslun
hér á landi er alltaf að verða sam-
keppnishæfari," segir Sigurður
Jónsson, framkvæmdastjóri SVÞ,
Samtaka verslunar og þjónustu. „Is-
lendingar eru ekki í Evrópusam-
bandinu og reglugerð sambandsins
sem nefnist „Trade Mark Directive"
gildir ekki hér á landi. Menn geta
því leitað eftir hagkvæmustu inn-
kaupunum. Við erum þó aðilar að
Evrópska efnahagsvæðinu og erum
þar af leiðandi oft bundin af löggjöf
sambandsins. í þessu tilfelli liggur
þó fyrir dómur EFTA-dómstólsins
frá árinu 1998 sem staðfestir að ekki
á að túlka EES-samninginn að
þessu leyti eins og Evrópudómstóll-
inn gerir.“
fslensk verslun, allra hagur
Sigurður segii’ ennfremur að hér
á landi sé hærri virðisaukaskattur
en í Bretlandi, 24,5% hér en 17,5%
þar í landi, og hann fagnar því þeirri
niðurstöðu að ákveðnar vörur séu
þrátt fyrir þennan mun ódýrari á
Islandi en í London.
Að sögn hans eru helstu ástæður
þess að ódýrast er að kaupa þessar
vörur í Bandaríkjunum þær að bæði
er framleiðsla þar mjög mikil sem
og að keypt sé inn í stórum eining-
um sem þýði að Bandaríkjamenn
geta náð mjög hagstæðum innkaup-
um.
„Niðurstöður staðfesta að verslun
hérlendis, eins og við höfum haldið
fram, er orðin samkeppnishæf við
erlenda verslun.“
Aðspurður segir hann SVÞ, Sam-
tök verslunar og þjónustu, styðja
sem mest verslunarfrelsi og þó að
það kunni að vera aðilar hér á landi
sem eru með sérumboð þá er afstaða
samtakanna að fylgja frelsinu.
„Samtök verslunar og þjónustu
ásamt fleiri hagsmunasamtökum
hafa verið með sérstakt átak í gangi
sem nefnist „Islensk verslun - allra
hagur“ en þar er boðskapurinn að
neytendur kynni sér verð á vörum
hér heima áður en haldið er í borg-
arferðir erlendis."
Af þeim níu vöruliðum sem birt-
ust í könnun bresku neytendasam-
takanna voru sjö með þegar verð
var athugað á íslandi. Óraunhæft
var að bera saman verð á tveimur
vöruliðum. Ilmvatnið Chanel No. 5,
var annað hvort selt í stærri eða
minni einingum en í bresku könnun-
inni og barbídúkkan „Secret Mess-
age“ er til í tveimur gerðum og ekki
er vitað hvor tegundin var í bresku
könnuninni.
Nettó stofnar
verðgæslusveit
VERSLUNARKEÐJAN Nettó
hefúr stofnað svokallaða verðgæslu-
sveit til að bregðast við vaxandi
samkeppni meðal lágvöruverðs-
verslana. I fréttatilkynningu frá
Nettó kemur fram að verðgæslu-
sveitin hefur það hlutverk að fylgj-
ast með verðlagningu og þjónustu-
stigi hjá öðrum lágvöiwerslunum.
Forsvarsmenn hjá Nettó telja
líklegt að verðstríð sé í uppsiglingu
á lágvöruverðsmarkaði á markaðs-
svæðum Nettó þar sem báðir
helstu keppinautar Nettó eru að
opna verslanir. Meðlimir verð-
gæslusveitar Nettó verða á eftir-
litsferðum með handtölvur sem
lesa inn vörutegundir í hillum sam-
keppnisaðilanna og verður staðan
metin út frá þessum upplýsingum.
Of oft má rekja kerta-
bruna til aðgæsluleysis
Næstmestur fjöldi
bruna hér á landi verður
út frá kertum og kerta-
skreytingum. Aætlað er
að tjón af völdum kerta-
bruna nemi 20-40 millj-
ónum króna árlega.
NÆSTMESTUR fjöldi bruna hér á
landi verður út frá kertum eða kerta-
skreytingum eða í 25% tilvika. Þetta
kemur í ljós niðurstöðum könnunar
sem Landssamband slökkviliðs- og
sjúkraflutningamanna fékk Félags-
vísindastofnun til að gera á síðasta
ári um eldvamir og bmnamál á ís-
lenskum heimilum.
Að sögn Fjólu Guðjónsdóttur hjá
markaðsgæsludeild Löggildingar-
stofu má alltof oft rekja brana af
völdum kertaljóss til þess að óvar-
lega er farið, þau standa á eldfimu
efni og era skilin eftir logandi þegar
enginn er í herberginu.
Kertaskreytingar
eldfimar
Fjóla segir að mikilvægt sé að
hafa ákveðin atriði í huga þegar
kertaskreytingar eru annars vegar.
„Hafið kertaskreytingar ætíð á óeld-
fimu undirlagi, t.d. úr gleri eða
málmi, og gætið að því að kertalog-
inn nái ekki til skreytingarinnar.
Best væri að hafa hólka fyrir kerti úr
eldtraustu efni. Kerti brenna mis-
hratt, jafnvel úr sama pakka, en oft-
ast era upplýsingar um brennslu-
tíma á umbúðum kerta. Til era
einnig eldtefjandi efni til að úða yfir
skreytingar."
Margir kjósa að föndra eigin
skreytingar og Fjóla segir að nokk-
uð hafi færst í vöxt að líma servíettur
sem skraut utan á kerti. „Það er
mjög mikilvægt að gera sér grein
fyrir því að servíettur eru eldfimar
og mælir markaðsgæsludeild Lög-
gildingarstofu ekki með slíkum
skreytingum sökum eldhættu."
Gelkerti geta verið
varasöm
Gelkerti eru búin til úr ákveðinni
tegund olíu sem hefur stífnað. „Gel-
kerti era í glösum og í botni þeirra er
ýmiss konar skraut, t.d. glimmer eða
skeljar. Ski-autið getur flotið upp
þegar gelið í glasinu hitnar og orðið
þá að aukakveik eða einfaldlega
brannið þegar gelið brennur niður.
Gætið þess að setja gelkerti á öruggt
undirlag. Þau era mjög heit lengi eft-
ir að slökkt hefur verið á þeim og því
er mikilvægt að þau séu höfð þar
sem börn ná ekki til, sérstaklega
gelkerti sem eru með skrauti sem
höfðar til barna.“
Varist að treysta
á sjálfslökkvandi kerti
Til eru nokkrar gerðir af sjálf-
slökkvandi kertum. Kertin slökkva á
sér sjálf þar sem kveikurinn endar
þegar u.þ.b. 2 cm era eftir af vaxi.
„Minni gerðin af sjálfslökkvandi
kertum á, eins og nafnið gefur til
kynna, að hafa 1 cm slökkvihæð
(kerti ætluð á jólatré) en slökkvi-
hæðin fyrir önnur kerti er 2 cm. Not-
endur verða þó ætíð að hafa í huga að
engin trygging er fyrir því að kertin
slökkvi á sér sjálf og því ber að var-
ast að treysta á það, t.d. ef sjálf-
slökkvandi kerti eru notuð í aðventu-
kransa.“
í 25% tilvika kviknar
í út frá kertum.
Kúlu-, þríhyrnings-
og fígúrukerti
Þríhymings-, kúlu- og fígúrakerti
eru viðkvæm fyrir trekk og við slíkar
aðstæður brenna þau hraðar en ef
um venjuleg kerti er að ræða. Fjóla
bendir á að þau þurfi því að vera á
tryggu undiriagi sem engin hætta er
á að kvikni í út frá. Kveikurinn getur
losnað, flotið með vaxinu og haldið
þannig áfram að brenna á borði ef
því er að skipta.
Kerti sem era húðuð með t.d. gull-
eða silfurhúð eiga til að ósa meira en
venjuleg kerti.
„Einnig eru dæmi um að húð
slíkra kerta bráðni utan af þeim.
Fylgist því vel með kertunum og
slökkvið strax ef þau byrja að ósa.“
Vermikerti þurfa aðgæslu
Vermikerti eru um margt frá-
brugðin venjulegum kertum og
þurfa sérstakrar aðgæslu við. „Vaxið
í þeim verður fljótandi stuttu eftir að
kveikt er á kertinu og því er óvarlegt
að færa það úr stað meðan logar á
því. Látið slík kerti ætíð brenna út af
sjálfu sér eða slökkvið með kerta-
slökkvara. Notið aldi-ei vatn. Gætið
þess að hafa vermikerti í kertastjaka
sem þolir háan hita. Sumir kerta-
stjakar eru með þunnum botni og get-
ur undirlag þeirra sviðnað þegar vax
vermikertisins hitnar. Setið vermi-
kerti aldrei beint á dúk eða borð.
Vermikerti má ekki setja í lokað ílát
og hafa verður í huga að falleg glös
sem eru ekki ætluð undir kerti þola
e.t.v. ekki hitann frá vermikertinu."
Ekki hafa mörg
útikerti saman
„Það er varasamt að setja fleiri en
eitt útikerti þétt saman og kveikja á
þeim þannig eða setja útikerti upp að
tréstaur. Utikerti skal standa á
óbrennanlegu undirlagi og aldrei á
tréplötu, trépalii eða öðru eldfimu.
Utikerti loga flest eingöngu á
kveiknum en þó era til kerti þar sem
allt yfirborð vaxins logar. Þá getur
loginn náð allt að 50 cm hæð og sleg-
ist til í allar áttir. Varist að snerta
form af útikertum með beram hönd-
um. Eldur getur blossað upp ef vatn
eða snjór slettist á vaxið. Æskilegt
er að koma kertum þannig fyrir að
þau sjáist vel, þar sem ekki er hætta
á að börn og fullorðnir reki sig í þau.
Þeir sem klæðast víðum fatnaði
þurfa að gæta sérstakrar varúðar í
nánd við slík kerti.“
Tilboð
Kress
6.695 kr
Kress borvél 500 w,
bitabox og taska fylgir
HÚSASMIDIAN
Sími 525 3000 • www.husa.is
Tilvalin
jolagjof
Jólahandverksinariíaður
*i dag lausardag frá kL 11 í jólalcjgu vershmanniðstöðimii! - miöbœ HafmirJjaröar