Morgunblaðið - 15.12.2000, Blaðsíða 51

MORGUNB LAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 15. DESEMBER 2000 51
LAUFEY
AÐALHEIÐUR
STEFÁNSDÓTTIR
+ Laufey Aðalheið-
ur Stefánsdóttir
fæddist á Högna-
staðastekk á Eski-
firði 13. júlí 1910.
Hún lést 3. desember
siðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru Guð-
rún Jensdóttir, f. á
Norðfirði 14. júlí
1883, og Stefán Jó-
hann Jóhannsson, f. á
Seyðisfirði 28. mars
1884. Systkini Lauf-
eyjar voru Óskar, f.
17. desember 1911;
Kristinn Þorbergur,
f. 14. ágúst 1916, og Þórsteinunn,
f. 5. júlí 1919. Þau eru öll látin.
Laufey ólst fyrst upp á Eskifirði
og síðar á Reyðarfirði, þar til hún
fluttist suður til Reykjavíkur sem
ung stúlka.
Arið 1950 giftist Laufey
Garðari Bjarnasyni, f. 16. nóvem-
ber 1913, d. 7. apríl 1973. Dóttir
þeirra er Guðný Kristín Garðars-
dóttir, f. 3. janúar 1953. Hún er
gift Konstantfn Hinriki Hauks-
syni. Þau eiga eina dóttur. Fyrri
í dag kveð ég ömmu mína, Lauf-
eyju Stefánsdóttur.
Amma, sem var ótrúlega dugleg og
sjálfstæð kona, hefur verið svo stór
partur af lifi mínu frá því ég man eftir
mér, að tilhugsunin um að nú sé okkar
lífi saman lokið veldur mér sorg og
söknuði.
En þó eiga allar mínar góðu minn-
ingar eftir að ylja mér um hjartaræt-
ur um ókomin ár.
En elsku amma. Ég veit að þú varst
tiibúin I þína hinstu fór. Það hentaði
þér illa að vera lasin og upp á aðra
komin. Hvíldin var þér því kærkomin.
Ég veit að góður Guð hefur tekið
vel á móti þér og að nú er þróttur þinn
og þrek endumýjað.
Þú Guð míns lífs, ég loka augum mínum
í líknarmildum fóðurörmum þínum
og hvíli sætt, þótt hverfi sólin bjarta,
ég halla mér að þínu fóðurhjarta.
(M. Joch.)
Gott er sjúkum að sofna
meðan sólin er aftamjóð
og rgjallhvítir svanir syngja
sorgblíð vögguljóð.
Gottersjúkumaðsofna
meðan sólin í djúpinu er,
og ef til vill dreymir þá eitthvað
semenginnívökusér.
(Davíð Stef.)
Hvíl í friði elsku amma.
Þín
Amheiður Edda Rafnsdóttir.
Þegar hringt var til mín að kvöldi 3.
desember og mér tilkynnt að Laufey
væri látin leið mér eins og ég hefði
misst bestu vinkonu mína. Ég var 19
ára árið 1954 þegar ég flutti inn á
heimili Laufeyjar og eighimanns
hennar, Garðars Bjamasonar, með
Baldur, fyrsta bamið mitt og fyrsta
bamabam Laufeyjar. Ég þekkti hana
ekki mikið, þótt ég hefði oft komið inn
á heimili þeirra hjóna með syni henn-
ar. Laufey og Garðar vom mér eins
og bestu foreldrar. Við bjuggum hjá
þeim í eitt ár. Baldur minn varð auga-
steinn ömmu sinnar þótt hún léti sér
mjög annt um öll sín bamaböm. Þeg-
ar Baldur flutti austur á Vattames
hitti hann ömmu sína sjaldnar, en þau
töluðu oft saman í síma. Laufey fór
margar ferðir á Vattames og á níræð-
isafmæli hennar sl. sumar fór hún í
síðustu ferð sína þangað þótt hún
væri orðin mikið lasburða. A afmæl-
isdegi sínum fór hún í siglingu á Orm-
inum langa á Lagarfljóti.
Laufey var alla tíð mjög heilsu-
hraust og bjó ein á Vífilsgötu 18 í
Reykjavík eftir að hún varð ekkja, þar
til fyrir ári er hún flutti á Elli- og
hjúkmnarheimilið Gmnd. Laufey
hafði góðan stuðning af barnabömum
maður Laufeyjar var
Benedikt Hjartar-
son, f. 4. febrúar
1909, d. 7. febrúar
1990. Þau skildu.
Synir Laufeyjar og
Benedikts eru 1) Ás-
geir Benediktsson, f.
4. febrúar 1933, d.
24. mars 1988. Hann
var kvæntur Guð-
rúnu Siguijónsdótt-
ur. Þau eignuðust
tvær dætur. 2) Rafn
Benediktsson, f. 14.
maí 1935. Rafn er
kvæntur Huldu
Hjaltadóttur og eiga þau tvö börn.
Rafn var áður kvæntur Helenu
Hálfdanardóttur. Þau skildu.
Rafn og Helena eignuðust fjögur
börn.
Bamabörn Laufeyjar urðu níu
og langömmubörnin tuttugu.
Laufey átti eitt langalangömmu-
bam.
títfor Laufeyjar verður gerð
frá Fossvogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30. Jarðsett
verður í Fossvogskirkjugarði.
sínum og dóttir hennar, Guðný Krist-
ín, og hennar fjölskylda annaðist hana
af mjög mikilli natni.
Ég kom tíl Laufeyjar á Elli- og
hjúkmnarheimilið Gmnd viku fyrir
andlát hennar. Ég sat hjá henni í um
klukkustund. Hún talaði við mig um
margt, mest um fyrstu ár sín í
Reykjavík þegar hún kom suður sem
ung stúlka og réð sig í vist hjá sæmd-
arhjónum í Reykjavík, eins og svo al-
gengt var með stúlkur utan af landi í
þá daga. Þegar ég kvaddi Laufeyju
sagðist ég ekki óska henni gleðilegra
jóla, því ég ætlaði að koma aftur til
hennar fyrir jólin. Ég verð ekki hér
um jólin, svaraði hún þá um hæl. Ég
fer heim. Heim til Guðnýjar.
Nú er Laufey farin heim, þangað
sem hún í raun var farin að þrá að
komast. Megi góður Guð blessa minn-
ingu hennar.
Heiena Hálfdanardóttir.
Það var að morgni 4. desember síð-
astliðins að mér var tilkynnt andlát
föðursystur minnar, Laufeyjar Stef-
ánsdóttur.
Laufey fæddist á Högnastaðastekk
við Reyðarfjörð 13. júlí 1910. Hún var
dóttir ömmu minnar og afa, Guðrúnar
Jensdóttur og Stefáns Jóhannssonar.
Laufey var elst fjögurra systídna en
öll eru þau nú látin. Hún amma mín
varð ung ekkja og börnin fjögur föð-
urlaus. Bemska Laufeyjar og systk-
ina hennar mótaðist af kröppum kjör-
um í uppvextinum. Laufey fór ung að
vinna fyrir sér fyrst eystra en innan
við tvítugt fluttist hún suður í at-
vinnuleit.
Allt var það fyrir mitt minni en ég
efast ekki um að hún hefur látið gott
af sér leiða þá eins og síðar.
Hún Laufey er bundin við mínar
fyrstu bemskuminningar og í þá
hálfu öld sem ég man eftir frænku
minni hefur mér verið Ijóst að hún
hafði að geyma meira en meðalmann-
eskju. Það sýndi hún þegar mest á
reyndi að hún var góð vinkona móður
minnar og heimilisvinur. Þegar ég
man fyrst eftir henni bjó hún með síð-
ari manni sínum Garðari í húsi sem
Bjamastaðir var kallað og stóð þá við
Tunguveg og stendur enn þótt það
hafi fengið nýtt götuheiti og númer.
Þar gistí ég oft í tveimur djúpum stól-
um sem vom færðir saman.
Hún hafði þessa sérstöku umhygg-
julund í ríkum mæli og studdi óhikað
þann sem minna mátti sín. Fyrir utan
þá umhyggju sem hún sýndi sínum
bömum, tengda- og bamabömum
bar hún hag okkar bróðurbama sinna
fyrir bijósti og sýndi okkur velvild og
áhuga og fyrir það vil ég nú þakka.
Laufey var frænkan sem fylgdi
okkur systkinunum í Skeifunni í
gegnum okkar stæstu stundir. Hún
kom í öll afmæli þegar við vomm
böm, hún var sjálfsögð í öllum ferm-
ingum, síðar í útskriftum og gifting-
um. Hún var alls staðar sjálfsögð og
velkomin. Hún fylgdist með því
hvemig okkur vegnaði í lífsbarátt-
unni á fullorðinsáunum. I hvert skiptí
sem ég hitti hana spurði hún eftir
bömum okkar systkinanna og bama-
bömum. Það var gott að finna hlýhug
hennar og áhuga fyrir okkur. Éyrir
hver jól kom pakki, kort eða kveðja
frá henni. Eina gjöf á ég sem lýst hef-
ur á aðventunni á mínu heimili í mörg
ár og minnir alltaf á þessa einstöku
frænku.
Það var alltaf gott að koma til Lauf-
eyjar því hún var ræðin og lífleg,
skemmtileg og hláturmild. Sem bam
að Bjamastöðum, sem fullorðin á Víf-
ilsgötunni og nú síðast þegar ég heim-
sótti hana á hjúkrunarheimilið
Grund, alla þessa tíð hélt hún sínum
góðu eiginleikum og lundemi. Hún
vildi vera sjálfstæð og sagði við mig:
„Mér líður vel hér en ég ætla að eiga
íbúðina mína áfram. Þá ég get þá tal-
ist maður með mönnum.“ En hún
Laufey var alltaf maður með mönnum
og meiri en margir aðrir.
Frændsystkinum mínum Rafni og
Guðnýju ásamt mökum þeirra, böm-
um og bamabömum votta ég samúð
mína og bið þau að muna þótt dimmt
sé yfir nú, þegar við fylgjum henni
síðasta spölinn, er birta og hækkandi
sól framundan.
Þórunn Kristinsdóttir.
Laufey Stefánsdóttir hefur frá því
er við systkinm munum eftir okkur
verið tengd fjölskyldunni. Hún giftist
Garðari Bjamasyni sem var fóstur-
bróðir Hólmfríðar Einarsdóttur móð-
ur okkar. Einkar kært var með móður
okkar og Garðari og urðu þær Laufey
strax góðar vinkonur. Laufey og
Garðar komu öðm hverju í heimsókn-
ir vestur og mikii samskiptí vom ætíð
á milli fjölskyldnanna. Laufey var
nokkur sumur ásamt Guðnýju dóttur
þeirra Garðars heima á Dalbæ í Súða-
vík og em margar bemskuminningar
tengdar þeim tíma.
Hún var konan með hattinn sem
reyktí og drakk kaffi með hvorki
mjólk né sykri sem ungu bami fannst
mjög undarlegt að nokkur gætí látíð
inn fyrir sínar varir. Hún var líka kon-
an á bak við hinar spennandi send-
ingar af jólapökkum frá Reykjavík
fyrir hver jól. Hún var konan sem
sagði ýmsar sögur og gerði góðlátlegt
grín að sér og öðmm og hló á svo sér-
stakan hátt. Hún var konan sem sett-
ist við saumavélina og fram spmttu á
ógnarhraða finir spariflauelskjólar og
ýmislegt annað. Var okkur EUu syst-
ur minni og Guðnýju eitt sinn talin trú
um að ekki mætti óhreinka kjólana
þar sem ekki væri unnt að þvo þá.
Hefur Laufeyju líklega þótt nóg um
göslaganginn í okkur systmnum og
talið þetta hemja okkur og minnka
þvottinn hjá móður okkar og auðvitað
endingu hinna fínu kjóla.
Laufey hafði afar gott og létt skap.
Hún hafði gaman af því að segja frá
og var hún sjálf í ýmsum skondnum
uppákomum oft aðalpersónan í gam-
ansögunum. Laufey ferðaðist nokkuð
um landið og einnig út fyrir landstein-
ana. Var gaman að hlýða á ferðasögur
hennar frá þeim stöðum sem hún kom
tíl. Hún var mikil félagsvera og vildi
hafa líf og fjör í kringum sig.
Laufey var höfðingi heim að sækja
og höfum við systkinin flest gist ein-
hvem tímann hjá henni og oft notið
velgjörða hennar í mat og drykk. Þeg-
ar sú er þetta ritar var í Menntaskól-
anum við Hamrahlíð bjuggu Laufey
og Garðar í Skaftahlíð. Þau buðu mér
þá að koma alltaf við hjá þeim er ég
átti leið úr skólanum og þiggja heitan
mat. Þau máttu ekki heyra það ef ég
maldaði í móinn og taldi þetta allt of
mikla fyrirhöfn. Ekki taldi Laufey
eftir sér að bíða með matinn eða hita
hann upp fyrir mig. Þannig var hún
alla tíð alltaf afar gestrisin og al-
mennileg. Það var hún sem miklu oft-
ar var veitandinn og við systkinin í
hlutverld þiggjandans.
Samband þeirra Garðars virtist á
miklum jafnréttísgrundvelli og þau í
góðu hjónabandi. Það urðu mikil við-
brigði þegar Garðar lést snögglega
árið 1973. Hagir Laufeyjar breyttust
heilmikið þá. Hún flutti í annað hverfi,
keypti sér litla íbúð á Vífilsgötunni
þar sem hún bjó allt þar til á síðasta
ári er hún fluttist á elliheimilið Grund.
Síðast þegar ég hitti Laufeyju minnt-
ist hún á að starfsfólkið þar væri allt
afar ástúðlegt. Greinilegt var þó að
henni fundust þó mikil viðbrigði að
vera ekki lengur í hlutverki húsmóð-
urinnar, veitandans, sem galdraði
ætíð fram ótal sortir af sætu jafnt sem
ósætu brauði með kaffinu. Það átti
einhvem veginn ekki við þessa góðu
konu að vera í hlutverki þiggjandans.
Ég þakka Laufeyju aila þá tiyggð
og vináttu sem hún sýndi ætíð fjöl-
skyldu okkar. Megi hún eiga góða
heimkomu á nýjum slóðum. Guð
blessi minningu mætrar konu.
Bjamveig Bjamadóttir (Badda).
Þegar Laufey Aðalheiður Stefáns-
dóttir kveður þennan heim, orðin ní-
ræð, veldur það söknuði og mikilli eft-
irsjá, þótt skiljanlega hafi margur
búist við því að kallið kæmi hvað úr
hverju. Síðustu vikumar háði hún
harða baráttu við sjúkdóm er settist
að í öndunarfærum og mátti að ein-
hveiju leytí rekja til reykinga í
nokkra áratugi. Sjálfsagt var hún
hvfldinni fegin, orðin máttfarin, þrótt-
lítil og þjáð á köflum.
Þegar ég kynntist Laufeyju var
hún komin á efri ár, eða um sjötugt.
Hún hafði þá verið ekkja um hríð
og bjó ein í íbúð sinni í Norðurmýrinni
í Reykjavík. Það var náið samband á
milli hennar og bamabamanna. Eitt
þeirra varð á mínum vegi og úr tókust
kynni og hjónaband og Laufey varð
langamma bamanna minna. Mér
fannst Laufey strax taka mér vel og
reyndar var það svo að mér leið alltaf
vel í návist hennar. Hún hafði þann
kost til að bera að láta mann halda að
maður væri einhvers megnugur. Hún
bar alltaf virðingu fyrir því sem mað-
ur var að gera og var alltaf jákvæð.
Þótt Laufey byggi ein síðustu ára-
tugi ævi sinnar var hún síður en svo
sest í helgan stein. Það kom mér á
óvart hversu lífsglöð og þróttmikil
hún var. Það var ekki óaigengt að
heyra af henni í ferðum í óbyggðum
með einhverju ferðafélagi eða þá að
hún skryppi til útlanda. Hún lét sig
ekki muna um það að heimsækja
bamabömin sem bjuggu á erlendri
grand; hún var um áttrætt er hún
heimsótti okkur hjónin til Svíþjóðar.
Og hér heima tók hún þátt í félags-
starfi aldraðra og lét fjölskylduboð
sjaldan fram hjá sér fara.
Mér fannst hið jákvæða og þrótt-
mikla lífsviðhorf Laufeyjar til fyrir-
myndar, ekki aðeins fyrir þá sem era
famir að reskjast, heldur einnig fyrir
þá sem yngri era.
Það var þó ekki umflúið að Elli
kerling herti tökin með áranum og
þótt Laufey streittist á móti, og stæði
teinrétt og kjarkmikil í þeiiri baráttu,
varð hún að hopa skref fyrir skref.
Hún bjó þó sjálf í sinni íbúð þar til fyr-
ir skömmu. Hún vildi halda sjálfstæði
sínu og reisn og ekki vera upp á aðra
komin. Þegar á þurfti að halda áttí
hún þó trygga að. Lungun og sjónin
gerðu henni erfitt fyrir og þar kom að
hún sá að það var skynsamlegast að
þiggja þá aðstoð sem öldraðum er
veitt, seldi íbúðina og fluttist á Elli- og
hjúkranarheimilið Grand. En þá tók
við sjúkrasaga sem ekki er ástæða til
að rekja frekar hér. í því sambandi
kemur þó í hugann að biðröð eftir
hjúkranarrýmum fyrir aldraða mætti
vera styttri.
Laufey fylgdist grannt með barna-
bömum og öðram afkomendum. Hún »
lét sér ekki síður annt um þá er
tengdust afkomendum hennar. Þótt
Laufey væri ekkert sérstaklega póli-
tísk fór það varla á milli mála að hún
fylgdi íhaldinu oftast að málum. Hún
var í raun það sem kalla mætti hæg-
fara íhaldsmaður. Hún var þó mjög
umburðarlynd gagnvart þeim sem
vora annarrar skoðunar, og það mikla
trú hafði hún á ýmsum þeim sem voru
henni nákomnir og tengdust öðram
stjómmálasamtökum að hún var
tilbúin að ganga til liðs við þá þegar
mikiðlávið.
En nú hefur hún gengið sinn síð-
asta spöl. Fyrri hluta ævi hennar
þekki ég aðeins af afspum. Hún
missti ung föður sinn og ólst um tíma -
upp utan föðurhúsa austur á Fjörð-
um. Leiðin lá svo suður; hún kynntist
Benedikt Hjartarsyni, sem ættaður
var úr Dölunum, og áttí með honum
tvo syni. Atvikin höguðu því þó þann-
ig að þeirra sambandi lauk um það
leytí er synirnir vora að nálgast ftill-
orðinsár. Stuttu síðar kynntist hún
svo Garðari sínum og þau eignuðust
dótturina Guðnýju. Mér sýnist í raun
að lífið hafi á marga lund leikið við
Laufeyju, þótt fáein áföll hafi vafalítið
sett sitt mark.
Nú er komið að kveðjustund. Mér '
er efst í huga minningin um virðulega
konu sem viðhafði helst ekki styggð-
aryrði um nokkum samferðamann
sinn heldur lét alla njóta sannmæks -
og ríflega það. Skarð Laufeyjar verð-
ur ekki fyllt. En minningin um hana
mun lifa í huga okkar sem kynntumst
henni.
Stefán Jóhann Stefánsson.
öa^Sskom
. v/ Fossvogskirkjugarð ,
V Sími. 554 0500
Vesturhlíð 2
Fossvogi
Sími 551 1266
www.utfor.is
Þegar andlát
ber að höndum
Önnumst alla þætti útfararinnar.
Við Útfararstofu kirkjugarð-
anna starfa nú 14 manns
með áratuga reynslu við
útfaraþjónustu. Stærsta
útfararþjónusta landsins
*'****% með þjónustu allan
^ V sólarhringinn.
%. ÚTFARARSTOFA
KIRKIljr.ARDAN
Prestur
Kistulagning
Kirkja
Legstaður
Kistur og krossar
Sálmaskrá
Val á tónlistafólki
Kistuskreytingar
Dánarvottorð
Erfidrykkja
KIRKJUGARÐANNA EHF.
UTFARARSTOFAISLANDS
Sjáum um alla þá þætti sem hafa ber í huga
er andlát verður
Útfararstjórar okkar búa yfir áratuga reynslu af störfum við
útfararþjónustu.
Sjáum um útfarir á allri landsbyggðinni.
Sverrir
Einarsson
útfararstjóri, ,
sími 896 8242
Sverrir
Olsen
útfararstjóri.
Baldur
\\Frederiksen
útfararstjóri,
sími 895 9199
Útfararstofa íslands, Suðurhlíð 35, Fossvogi.
Sími 581 3300. Þjónusta allan sólarhringinn.
www.utfararstofa.ehf.is