Tíminn - 03.11.1965, Page 11

T
OT3mKUJ>AGUR 3. nóvember 1965
TÍMSNN
n
WM IRÐI D í HÖ LUNNI
GEORGES SIMENON
@1
f hverri einustu lögreglustöð í
Paris voru menn á varðbergi. Lög
reglubílar í tugatali rannsökuðu
hvern krók og kima, borgaraklædd
ir lögreglumenn fóru á veitingahús
og krár. Þeir höfðu gát á öllum
vegum út úr borginni — en allt
kom fyrir ekki. Hver einasta bif-
reið sem út úr borginni fór var
stöðvuð og rannsökuð hátt og lágt.
Maigret fann til vanmátt-
ar. Hann hafði gert það sem stóð
í hans valdi að gera. Það sem á
eftir færi mundu aðrir annast.
En það var stórkostleg tilvilj-
un ef maðurinn fyndist. Það sem
um var að ræða var að finna einn
mann af mörgum milljónum, og
hann var maður, sem var ákveð-
inn í að láta ekki finna sig.
Maigret hafði gert skyssu.
Hann hafði orðið of seinn. Þegar
hann gekk í áttina til dyranna,
spurði Louise Bourget:
— Verðum við að vera hér
kyrr?_
— í nokkurn tíma. Ég býst við
að það þurfi að ganga frá ýms-
um formsatriðum og kannski
verðið þið yfirheyrð aftur.
Úti í garðinum glápti Felix illi
lega á eftir honum og fór upp til
þess að hitta stúlkuna. Kannski
fengi hann reiðikast vegna þess að
lögregluforinginn hafði verið
nokkra stund í einrúmi með vin-
konu hans?
Lögregluforinginn gekk frá hús
inu og inn á næstu veitingakrá
við Boulevard des Batignolles.
— Bjórkrús? spurði barþjónn
inn, sem hafði ágætt minni. Hann
hristi höfuðið. — f dag langaði
hann ekki í bjór, heldur eitthvað
miklu sterkara.
Seinna fékk hann sér annan
sjúss og eftir nokkra umhugsun
þann þriðja.
Það var einkennilegt, að þessi
sorgarleikur skyldi í rauninni eiga
upptök sín í Saint-Fiacre, litla
þorpinu þar sem þeir báðir Ferd-
inand Fumal og hann voru fæddir.
Maigret hafði fæðzt í þennan
heim í einu úthýsanna frá höll-
inni, þar sem faðir hans var ráðs-
maður. Fumal hafði fæðzt í slátr-
arakytru og móðir hans hafði á
sér mjög vafasamt orð.
Hvað Viktor snerti hafði hann
fæðzt í niðurníddum timburkofa og
foreldrar hans urðu að hafa úti
allar klær til að draga fram lífið.
Var það einmitt þetta sem hafði
látið lögreglufulltrúann halda, að
hann skildi þá?
Hugsanir lögregluforingjans
flugu vítt og breitt, meðan hann
sat á háum barstólnum og sötr-
aði sterkan drykkinn.
Fumal hafði verið ákveðinn í
framkomu við hann vegna þess að
í gamla daga þegar þeir gengu
saman í skóla hafði hann litið á
Maigret sem son ráðsmannsins í
höllinni.
Viktor aftur á móti hlaut að
hafa litið á alla þá sem óvini, sem
bjuggu í sómasamlegum hýbýlum
og var fullur af beizkju út í alla
þá sem komust áfram í lífinu.
Fumal hafði gert þá stóru
skyssu að sækja Viktor og fara með
hann til Parísar og gera hahn að
eins konar lífverði sínum.
Hafði Victor ekki verið innan-
brjósts eins og fanga í Boulevard
de Courcelles. í litla klefanum sín
um þar sem hann bjó aleinn eins
og dýr í búri hafði hann þá ekki
dreymt um gamla frjálsa daga,
þegar hann læddist um í skógun-
um heima í leit að veiðibráð?
— Einn enn, herra?
En Maigret hristi höfuðið.
— Nei þökk fyrir.
Hann langaði ekki að drekka
meira. Hann þurfti þess ekki.
Hann varð að ljúka því verki sem
hann hafði byrjað, jafnvel þótt
hann hefði enga trú á að árangur
fengist, hann hlaut að fara á stöð
ina og skipuleggja leitina.
Kafli 9.
Fyrirsagnir blaðanna voru á
þessa lund:
Tvöfaldur ósigur innanríkis-
lögreglunnar.
En það þýddi:
“Tvöfaldur ósigur Maigrets.“
Um hábjartan dag hafði maður
horfið, maður, sem hafði myrt
konung kjötmarkaðsins og skóg-
arvörð að auki, horfið úr einka-
höll við Boulevard de Courcelles,
í augsýn lögreglunnar og rann-
DEILD 7
VALERIY TARSIS
26
”IJhú,“ tautaði Adrianov, feitur og móður, gamall og
þreytulegur. Það er heilmikið spjallað um hann á sjúkra-
húsinu . . . vel þekktur rithöfundur . . . það er ekkert að
honum . . . engin rannnsókn eða lækningatilburðir ....
Mér er ekki um þetta. Hvað finnst yður, Kizyak lækni,
álítið þér hann brjálaðan?“
Þarna kom sú spurning, sem hún hafði óttazt. Hún ótt-
aðist ekkert frekar en að verða að taka ákveðna afstöðu
sjálf, þetta er einkenni allra potara. Hún átti ekki til með-
aumkun með neinum, sízt af öllu með Almazov, en hún
var hrædd við hann og forðaðist deildina, sem hann dvaldi
á. Það var ekkert að athuga við geðheilsu hans, hún var
undrandi á því, að dvölin á sjúkrahúsinu skyldi ekki hafa
haft nein áhrif á hann. En það var annað að álíta þetta en
að láta þetta álit í ljós við yfirlækninn. Málið hafði margar
hliðar. Það hafði verið minnzt á Almazov í erlendum blöðum.
Og hún var ábyrg, ef eittþvað óvænt og óæskilegt gerðist.
Það vissu allir að leynilögreglan átti sök á handtöku Almazov,
en um þetta var ekkert skráð, þeir voru lausir allra mála.
Hann hafði verið fluttur þangað samkvæmt fyrirmælum lög-
regluyfirvaldanna, en hún var læknirinn og bar ábyrgðina.
Hún átti að sjá um sjúklinginn. Hvað átti hún að gera?
Það var varhugavert að sjúkdómsgreina án ástæðu. Ef þetta
yrði rannsakað síðar? Hvað þá? Alþjóðleg rannsóknarnefnd
gat átt hér hlut að máli . . . Allt gat gerzt . . . Og allir
gátu þvegið hendur sínar, nema hún, hún gat að lokum
lent í fangelsi út af þessu.
Adrianov beið svars.
”Ég get ekki svarað þessu. Árangur rannsóknanna er ekki
ótvíræður. Það er erfitt að eiga við sjúklinginn. Hann vill
enga samvinnu. Hann neitar, að gerð sé á honum mænu-
stunga, hann segir, að við ætlum að drepa sig eða gera sig
að aumingja. Ef beita ætti valdi, hótar hann að drepa hvern
þann, sem leggur hendur á hann. Ég hef ætlað að leita
ráða hjá yður um þetta. Stjórnarráðið verður að úrskurða
þetta, og það er leiðinlegt að þurfa að beita valdi . . . “
„Jæja, ég býst við, að það liggi ekkert á, ég myndi
ekki beita valdi.“
”Það held ég einnig.“
”Hafið þér ráðfært yður við aðra lækna?“
”Ekki enn þá, ég ætlaði að ráðfæra mig við Nezhevsky
prófessor, en hann er erlendis.“
”Talið þér við Stein.“
Dagarnir voru langir, en vikur og mánuðir liðu eins og
örskot. Það vakti furðu Almazovs, að í fyrstu virtust allir
mjög órólegir, en þegar á leið voru allir orðnir rólegir og
virtust engan áhuga hafa á því að komast út.
Ӄg skil ekki, hvers vegna sumir vilja endilega komast
héðan,“ sagði Samdelov eitt kvöldið, þar sem þeir sátu eins
og vanalega þrír eða fjórir saman á einu rúmanna. ”Ég er
hamingjusamur. Ég fæ mat, föt og það bezta er, að maður
losnar alveg við bjánalegar pólitískar kommaprédikanir.
Skiljið þið það? Enginn áróður, og maður má segja, það
sem maður vill. Hvar leyfist þetta annars staðar? Ég bað um
”Svarta obelískan“ eftir Remarque, og fékk aðeins áminn-
ingu, hugsið ykkur. Hvers er hægt að krefjast frekar? Og
félagsskapurinn gæti ekki verið ánægjulegri, ég hefði ekk-
ert á móti því að eyða ævi minni á meðal ykkar. Ég held
ég fari að leika sjúkling. Ekkert er auðveldara. Þið þekkið
Melnikov á deild 11? Hann hefur leikið á læknana í mörg
ár. Hann sagði mér það sjálfur.“
”Þetta er engin lausn, eins og þið vitið,“ sagði Almazov.
”Við getum ekki gefizt upp. Við getum ekki horfið frá raun-
veruleikanum og inn í gróðurhúsið. Til hvers væri þá lifað.
Fangelsið er ekki líf.“
„Rússland er fangelsi“, sagði Tolya lágt. „Og það er ekki
hægjt að strjúka ... nema ... “
”Ég hef sagt þér það áður, Tolya, að það er engin lausn
að skera sig á háls“, andmælti Morenny ákveðinn, „það, sem
þarf að gera, er að skera þá á háls.“
„Það er auðveldara sagt en gert“, sagði Zagogulin. Hvern-
ig ferðu að því að sigrast á deyfð og ótta heillar þjóðar
þú getur ekkert gert. Það er nóg af lítilsilgdu dóti, eins
og konan mín er, og það eru stoðir skipulagsins. Og allir
embættismennirnir og lögregluliðið og læknarnir eins og Ilse
til dæmis.“ (Lydia Kizyak var nefnd eftir fangabúðaböðlinum
og sadistakvensunni Ilse Koch). ”Þetta eru hundruð þúsunda
og við erum nokkrir tugir.“
”Og það eru fleiri,“ greip Volodya fram í, ”hafið þið ekki
tekið eftir því, að okkur fer sífjölgandi, við erum þúsund í
dag og verðum milljónir á morgun. Við látum ekkert á
okkur kræla, en við erum þar. Við munum sameinast og
tendra slíkt bál, að allt lögreglulið heimsins mun ekki geta
slökkt það.“
”Uss, talið þið ekki svona hátt,“ hvíslaði Diamant, ”þú verð-
ur til þess, að við verðum allir skotnir“.
„Þú ert góður. Volodya var orðinn reiður, „skilurðu ekki,
að þeir geta ekkert gert okkur, við erum brjálaðir, veiztu
það ekki, þeir geta ekki einu sinni dæmt okkur, en við höf-
um á réttu að standa og okkar verður sigurinn að lokum“
”Þetta er sá rétti andi,“ sagði Almazov. ”Mesti veikleiki
okkar er, að við ýkjum vangetu okkar svo mjög, að það
lamar vilja okkar. Allt sem við vinnum með því er að þrengja
snöruna að hálsinum.“
sóknardómarans. Ef til vill var
hann vopnaður. Hann hlaut að
hafa í vösum sínum um 15 millj-
ónir franka.
Hann átti enga vini svo vitað
væri í París og þekkti engan.
Þó fannst hann hvergi þrátt fyr-
ir ákafa leit.
Þúsundir lögreglumanna um
allt land leituðu án árangurs í
marga daga.
Brátt dofnaði áhugi al-
mennings, en nafn hins horfna
morðingja var áfram á skrá hjá
þeim, sem ábyrgðina báru.
í fimm ár spurðist ekki til
hans. Morgun einn í nóvember
lagðist flutningaskip við bryggju
í Cherbourg. Það kom frá Panama
og innan borðs voru nokkrir far-
þegar. Hafnarlögreglan tók eftir
farþega á þriðja farrými, sem
virtist þjáður af sjúkdómi og vega-
bréfið hans var klaufalega fals-
að.
— Viljið þér koma þessa leið?
sagði einn lögregirmaðurinn kurt-
ÚTVARPIÐ
Miðvikudagur 3. nóv
7.00 Morgunútvarp. 12.00 Hádegis
I útvarp. 13.00
Við vinnuna:
I Tónlekiar.
Við sem heima sitium. Finnborg
Örnólfsdóttir les söguna .,Högni
og Ingibjörg' eftir Torfhildi
Hólm (5) 15.00 Miðdegisútvarp.
M. a.: Jóhann Konráðsson og
Kristinn Þorsteinsson syngja lög
eftir Áske! Jónsson og Jónas
Tómasson. 16.00 Síðdegisútvarp
17.20 Framburðarkennsla t esp
eranto og spænsku. 17.40 Þing
fréttir. 18.00 Útvarpssaga barn-
anna: _,Úlfhundurinn“ eftir Ken
Anderson. Benedikt Árnason les.
18.20 Veðurfregnir 18.30 Tón-
leikar Tilkynningar 19.30 Frétt
ir 20.00 Daglegt mál. Árni
Böðvarsson cand. mag. flytur
þáttinn 20 05 Efst á baugi. 20.35
Lausn efnahagsvandamála og
hinn almenni neytandi. Sveinn
Ásgeirsson hagfraeðingur flyt
ur erindi 21.00 Lög unga fólks
ins. Bergur Guðnason kynnir. 21.
50 Kapp með forsjá Sigurður Sjg
urðsson talar um íþróttir 22.00
Fréttir og veðurfregnir 22.10
Kvöldsagan: „Örlög manns“ eftir
Mikhail Sjólókoff. 22.30 Kammer
tónlist. 23.35 Dagskrárlok.
í dag
Á morgun
(Cl Colllns ano Harvlli ®rest I96ó
[
Fimmtudagur 4. nóvember
7.00 Morgunútvarp. 12.00 Hádeg
isútvarp. 13.00 Á frívaktinni. Ey-
dís Eyþórsdóttir stj. óskalaga-
Iþætti fyrir
sjómenn.
114.40 Vlð, sem
heima sitjum, Margrét Bjarnason
segir frá konum í Pakistan. 15.
00 Miðdegisútvarp. 16.30 Síðdegis
útvarp. 17.40 Þingfréttir. 18.00
Segðu mér sögu, Sigríður Gunn
laugsdóttir stjórnar þætti fyrir
yngstu hlustendurna. í tímanum
les Sefán Sigurðsson framhalds
söguna „Litli bróðir og Stúfur."
18.20 Veðurfregnir. 18.30 Tónleik
ar. Tilkynningar. 19.30 Fréttir
20.00 Daglegt mál. Árni Böðvars
son cand, mag. flytur þáttinn.
20.05 „Á ég að gæta bróður
m£ns?“ Dagskrá á vegum sam
takanna Herferð gegn hungri.
20.45 Gestur í útvarpssal: Otto
Stöterau frá Hamborg leikur á
Píanó. 21.15 Bókaspjall. Nýr þátt
ur undir stjórn Njarðar P. Njarð
vik cand. mag. 21.45 Tónleikar
22.00 Fréttir og veðurfregnir. 22.
10 „Læstar dyr" smásaga efti
Þóunni Elfu Magnúsdóttur Höf-
undur les. 22.30 Djassþáttur í
umsjá Jóns Múla Árnasonar. 23.
00 Bridgeþáttur Stefán Guðjohn
sen og Hjalti Elíasson flytja 23.
25. Dagskrárlok.
—