Alþýðublaðið - 03.03.1959, Page 5
s ....................................................................................uiiiiiiiHiiiiiiiiuiiiiiiiniiiiiuiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiuiuiiiiiiiiiuiiuHiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiir.
Opið bréf til Péturs Sigfússönar.
r fenaiu sömu
í „TÍMANUM“ 7. þ.m. kom
grein eftir Pétur Sigfússon
frá Halldórsstöðum í Suður-
Þingeyjarsýslu, sem marga
imun furða á að sjá. í því
tilefni .get ég ekki stillt mig
um að senda honum og hans
líkum nokkrar línur.
. Pétur, sem nú er „land-
flótta í Klettafjöllum í Ame-
ríku, á nú engin orð yfir þau
ósköp, sem yfir ísland hefur
dunið hina síðustu mánuði,
en í greininni lætúr hann mik
ið yfir sér og telur sig hafa
útsýn hið mesta ofan úr Kletta
'fjöllum þeirra Ameríku-
manna. En er maðurinn ekki
of hátt uppi? Vissulega, og
þar af leiðandi með ofsalegan
svima.
I étur hefur grein sína
þannig: „Uggvænlegar fréttir
að heiman hafa knúið fram
hjá mér meðfylgjandi ákall.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiir<*
Nýr ufanríkis- |
ráðherra!
CHRISTIAN Archibald |
Herter, aðstoðarutanríkis-1
ráðherra Bandaríkjanna, |
sem nú gegnir störfum |
Dullesar utanríkisráð- I
herra, hefur um árabil ver-1
ið númer tvö í ráðuneyti, |
sem stjórnað hefur verið |
af einum manni. |
Herter hefur aldrei tek- |
izt að gera nokkurn Skap- |
aðan hlut í þau fáu skipti, |
sem hann verður starfandi |
utanríkisráðherra í forföll 1
um Dullesar. Hann hefur |
verið talinn til hinna frjáls |
lyndari Repúblikana og |
lengi vonuðust ýmsir eftir |
að hann gæti blásið nýju |
lífi í utanríkisstefnu |
Bandaríkjanna, sem ekki i
var vanþörf á. Þær vonir 1
brugðust. Dulles gat með 1
réttu sagt: Utanríkisráðu-1
neytið, það er ég. Og jafn- |
vel nú, þegar allt útlit er |
fyrir að Dulles komi ekki |
framar til með að stýra ut- I
anríkisstefnu Bandaríkj-1
anna, er Herter raunveru- 1
lega aðeins staðgengill, 1
sem engin völd eða áhrif |
hefur. |
Herter er fæddur í París |
2. marz 1895, en þar voru |
foreldrar hans við listnám. |
Þar dvaldist hann til tíu |
ára aldurs. Hann gekk ung-1
ur í utanríkisþjónustuna I
og 22 ára að aldri var hann |
um skeið sendiherra í |
Belgíu í forföllum yfir-§
manns síns. Síðar nam |
hann húsagerðarlist, én 1
fékk ekki inngöngu í her- |
inn þar eð hann var um |
tveir metrar á hæð en 30 |
pundum of léttur.
Herter vann sér skjótan 1
frama á ýmsum sviðum, |
var útgefandi, einkaritari |
Hoovers forseta og fylkis- |
stjóri í Massachusetts. |
•iiiiHiniiuiiiiiiiiiiiiiHiiiiiuiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiuiii
í Eftir I
1 r |
| Jón Armann I
! Héðinsson
5 =
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Það er mitt framlag — meira
get ég ekki“. Hverjar eru nú
þessar uggvænlegu fréttir?
Jú, þær eru fall ráðuneytis
Hermanns og myndun nýrrar
ríkisstjómar. En eins og allir
vissu nema „landflóttamaður-
inn“, var stöðvun atvinnuveg-
anna framundan með ófyrir-
sjáanlegum afleiðingum fyrir
hið unga sjálfstæða lýðveldi.
En hvaða áhyggjur skyidi
maður vestur í Klettafjöllum
gera sér út af slíku? Hann er
búinn að gleyma því, að sjó-
og verkamaðurinn í Húsavík
gat ekki greitt úttekt sína í
Kaupfélagi Þingeyinga nema
að fara á sjóinn og fá greitt
fyrir innlagðan fisk. Pétur er
ekki þáttakandi í útgerð og
skítt veri með tap þeirra, sem
alltaf þykjast vera á hausnum.
Og verkamennirnir við sjáv-
arútveginn, því í ósköpunum
voru þeir ekki heldur sendir
á Völlinn og látnlr mala þar
skít fyrir dollara? Kaninn
borgar.
Áfram segir f greininni:
„Ættjörðin hrópar til mín og
hún hrópar til þín“. Á hvað
hrópar ættjörðin? Hrópar hún
ekki á það, að menn leggi sig
fram og gefist ekki upp? Jú,
vissulega og hún gerir meira,
hún krefst þess, að fólkið fórni
sér nokkru, ef þess er þörf, til
þess að komast yfir stundar-
el’fiðleika.
E,
-n hvað gerir þú, Pétur?
Það vita nú allir. Þú lyppast
undan erfiðleikunum og yfir-
gefur ættjörðina, þrátt fyrir
það, að hún hrópar á þig. En
hví ertu að álasa okkur, sem
heima sitjum við kröpp kjör
og treystum á dugandi sjó-
og verkamenn og þrautseiga
bændur við þrotlausa baráttu,
jafnvel norður við Dumbshaf.
Og enn segir þú: „Líf hinn-
ar nýmynduðu ríkisstjórnar
íslands helgast af göfugu
verkefni, að því er virðist —
því verkefni sem sagt að koma
fram enn einu sinni breytingu
á stjórnarskránni, kosningar-
lögum landsins og kjördæma-
skipan“. Þetta er rétt Hlut-
verk hverrar ríkisstjórnar á
að vera göfugt hverju sinni,
annars er illa farið.
Eitt af því nauðsynlegasta
í þjóðarbúskap okkar, einmitt
í dag, er breyting á kjördæma
skipuninni. Ég leyfi mér að
nefna þér kærkomið dæmi, ef
þú vilt unna jafnrótti og að
þitt gamla kjördæmi sé ekki
útundan með fjármagn og
framkvæmdir. Dæmið er sam
anburður á kjördæmunum
Suður-Þingeyjarsýsla og Seyð
isfjörður. íbúatala 1956: S.-
Þing. með 4137 (Húsavík með
talin), Seyðisfjörður með 708
íbúa.
í báðum þessum kjördæm-
um eru velvirtir framsóknar-
þingmenn, en fyrir Seyðis-
fjörð er ungur maður, kosinn
með naumum meirihluta og
ótryggum, en í Suður-Þing-
eyjarsýslu er gamall maður,
kosinn af rótgrónum, miklum
meirihluta og hvergi nærri
hræddur um hugsanlegt fall
í kosningum. Hvað hefur nú
skeð í þessum tveimur kjör-
dæmum á síðast liðnum árum?
Suður-Þingeyjarsýsla. Fjár
festing þar hefur verið lítil
með aðstoð hins opinbera. Jú,
byggð var brú fyrir eina 3
bæi fremst í Bárðardal og var
kostnaður liðlega 3 milljónir
við brúna. En fljótið, góðkunn
ingi okkar, kunni bara ekki
við þennan nýja boga yfir sér
og beygði framhjá, svona til
að skaffa meiri atvinnu, hugsa
ég. Vegir hafa verið lagðir og
svo hafa auðvitað risið upp
skólar og félagsheimili, jafn-
hliða þeirri þróun, sem alls
staðar á sér stað í landinu og
Elzta tréskurðar-
myndr sem fundizf
hefur.
NýLEGA bárust margir
og merkir gripið til The
Museum of Modern Art í
New York. Eru það ævaforn
ar tréskurðarmyndir frá
frönsku Súdan, sem nýlega
hafa fundist. Þær eru taldar
elztu tréskurðarmýndir, sem
fundizt hafa í Afríku. Flest-
ar eru myndirnar af mönn-
um og sumar hverjar þaktar
þykkri húð blóðs og víns,
sem hellt hefur verið yfir
myndirnar í sambandi við
trúarathafnir.
Einnig eru þarna andlits-
grímur ýmiss konar og um
eina þeirra var sagt, að hún
væri svo kröftug að hver
maður utan ættbálksins, sem
liti hana augum, hlyti að
deyja þegar f stað.
vonandi er til heilla fyrir
sveitir landsins og þjóðina
sem heild.
I Húsavík hefur sáralítið
gerzt, annað en barnaskóli er
í smíðum og sundlaug, sem þó
gengur afar hægt með. En
reynt hefur verið ár eftir ár
að fá lán innan við eina mill-
jón fyrir hraðfrystihúsið og
ekki tekizt fyrr en á s.l. ári,
að smá lán fékkst. Fram-
kvæmdir við höfnina hafa
legið niðri í fjölda ára, en
gátu hafizt aftur á s.l. ári.
Það eina, sem ríkið lét okkur
í té, og þá bara aðeins spena,
sem sé einn þriðja, var part-
ur í tpgaranum Norðlendingi.
En speni þessi hafði bara þá
náttúru, að hann saug frá okk
ur, en við ekki frá honum.
Það er saga, sem því miður er
ekki hægt að rekja hér í
stuttri blaðagrein. í Húsavík
er blómleg bátaútgerð, en fyr-
ir hana má svo sáralítið gera
og það athafnalíf, sem henni
fylgir. Samt er það svo, að
væri þessi útgerð ekki til, þá
væri Húsavík ekki sá staður,
sem hún er í dag og Kaupfé-
lag Þingeyinga og öll sam-
vinnustarfsemi f sýslunni
væri til muna verr sett. Þetta
er hollt að hafa í huga, þegar
sjómenn f Húsavík eru að
Framhald á 12. síðu.
MILLJÓNIR manna búa við
sult og seyru.
„Þetta er mesta vandamál
mannkynsins á þessari öld“T
sagði Indverjinn B.R. Sen,
forstjóri FAO — Matvæla- og
landbúnaðarstofnunar Sam-
einuðu þjóðanna, í ræðu, sem
hann flutti á dögunum í Al-
þjóðlega félaginu ítalska í
Róm. „Öll önnur vandamál,
sem að steðja, eru lítilfjörleg
í samanburði við þetta eina“,
sagði Sen ennfremur.
Sen forstjóri hefur borið
fram tillögu þess efnis, að
árið 1963 verði gert að bar-
áttuári gegn hungursneyðinni
í heiminum, í ræðu þeirri er
fyrr greinir gerði hann nánar
grein fyrir þessari hugmynd
sinni.
□ Fær góðar
undirtektir.
Tillaga Sens um, að helga
heilt ár baráttunni gegn sulti
VIÐUREIGNIN VIÐ HUNGURVOFUNA
og seyru, hefur fengið góðar
undirtektir, t.d. hjá fulltrúum
aðildarþjóða FAO, Efnahags-
og félagsráði Sameinuðu þjóð-
anna og hjá ráðamönnum ann-
ara sérstofnana Sameinuðu
þjóðanna.
Tilgangur Sens með tillögu
sinni er, að hans eigin sögn,
að vekja athygli alheimsins á
þessu mikla vandamáli og að
vekja menn til umtals og um-
hugsunar á hvern hátt það
verði bezt leyst. Margir telja
það hina mestu hneisu, að
milljónir manna skuli kveld
hvert ganga soltnir til sæng-
ur, eða hreint og beint hor-
falla, á meðan matvæli liggja
undir skemmdum annars stað-
ar í heiminum, eða skemmur
eru fullar af smjöri 0g korni,
sem ekki selst. Það er sem
sagt ekki nóg, að auka fram-
leiðslu matvæla í heiminum
heldur verður líka að ráða
fram úr því vandamáli, hvern
ig flytja megi matvæli frá
allsnægtasvæðunum til þeirra
sem búa við allsleysið.
□ Alþjóðamat-
væla-
ráðstefna.
Það er hugmynd Sens, að
„baráttuárinu gegn hungurs-
neyðinni“ ljúki með alþjóða-
matvælaráðstefnu, þar sem
menn frá öllum löndum heims
beri saman ráð sín um það,
á hvern hátt verði ráðið fram
úr vandamálinu og að með
alþjóðlegu átaki verði gerðar
ráðstafanir til þess að fá
hungruðum mönnum mat,
hvar sem þeir búa í heimin-
um.
Forstjóri FAO fer ekki í
launkofa með þá staðreynd,
að því lengur sem það di’egst
að ráða fram úr þessu máli,
og á hvern hátt verði hægt að
brauðfæða allt mannkyn, því
verra verður ástandið, því
hagfræðingar hafa nú reikn-
að út, að með sömu viðkomxi
muni jarðai’búum fjölga úr
þeim 2 7000 milljónum, sem
þeir eru í dag, í 6 000 mill-
jónir í lok þessarar aldar, eða
á næstu 40 árum.
Alþýðublaðið — 3. marz 1959 £