Alþýðublaðið - 05.03.1959, Blaðsíða 4
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. Ritstjórár: Benedikt Gröndal, Gísli J. Ást-
þórsson og Helgi Sæmundsson (áb). Fulltrúi ritstjórnar: Sigvaldi Hjálmars-
son. Fréttastjóri: Björgvin Gú'ðmundsson. Auglýsingastjóri Pétur Péturs-
son. Ritstjórnarsímar: 14901 og 14902. Auglýsingasími: 14906. AfgreiSsiu-
sími: 14900. Aðsetur: Alþýðuhúsið. Prentsmiðja Alþýðubl. Hverfisg. S—10.
Svik kommúnista
FLESTAR grannþjóðir okkar kjósa í þjóðþing-
um sínum utanríkismálanefndir. Þegar vandasöm
utanríkismál ber að höndum, hafa ríkisstjómir
samráð við þessar nefndir og halda með þeim Jok-
aða fundi, þar sem rætt ee í trúnaði um þær ráð-
stafanir, sem viðkomandi þjóð er hagkvæmast að
gera málum sínum til framdráttar! Það gefur að
skilja, að slíkar ráðagerðir verða að fara fram í
fyllsta trúnai og það eru talin hin alvarlegustu
mál, ef sá trúnaður er brotinn.
Hér á landi ber samkvæmt þingsköpum al-
þingis að kjósa slíka nefnd, en það hefur um langt
árabil gengið illa að hafa trúnaðarsamráð við nefnd
ina. Þetta hefur stafað eingöngu af einni ástæðu.
Það hefur lengi setið einn kommúnisti í utanríkis-
'málanefnd, og kommúnistum er ekki hægt að
Areysta til samráðs um utanríkismál, þar sem þeir
vinna fyrir hagsmuni erlends ríkis og virða engan
trúnað, sem þeim er sýndur.
- Nú hefur enn komið fyrir sorglegt dæmi um
þetta. Eins og frá hefur verið skýrt í blöðum, hafa
fulltrúar Framsóknarmanna hafið máls á því í ut-
anríkismálanefnd/hvort ekki væri rétt fyrir alþingi
að gera ályktun um landhelgismálið. Nefndarmenn
aðrir tóku hugmyndinni vel, marglýstu yfir, að þeir
vildu gera allt, sem gæti bætt aðstöðu íslands í land
helgismálinu, en vildu íhuga, hvort þingsályktun
nú mundi gera gagn eða valda misskilningi erlend
is, sem væri til tjóns. Hættan á þeim misskilningi
er augljóslega sú, að slík ályktun nú kynni að verða
túlkuð þannig, að flokkar þingsins væru að breiða
yfir sundurlyndi.
Þannig stendur málið og er alls ekki útrætt í
utanríkismálanefnd. En kommúnistar gátu ekki
haldið þennan trúnað, þar sem rætt var í innsta
hring um aðgerðir til að styðja málstað íslands í
þessu máli. Finnbogi Rútur Valdimarsson er þeirra
fulltrúi í nefndinni. Hann hefur daglegt samband
við Lúðvík Jósefsson. Og nú hefur Lúðvík sagt op-
inberlega, að kommúnistar hafi lagt fram tillögu
; um slíka ályktun og „stjómarflokkarnir“ neitað,
Hér er á stórvítaverðan hátt brotinn trúnaður í
þeirri nefnd, sem ætti að vera með í ráðum um
leiki Íslands á taflborði utanríkismála. Þar að auki
rangsnýr Lúðvík sannleikanum, lýgur í þokkabót
og auglýsir allt saman á fundi og í blaði sínu í þeim
augljúsa tilgangi að rangfæra verk og skoðanir ein-
stakra manna og flokka.
Þessi atvik sýna glögglega, að íslenzka þjóðin
_ getur á engan hátt treyst kommúnistum. í við-
kvæmasta og mikilvægasta máli þjóðarinnar
svíkja þeir trúnað, rangfæra og ljúga í þeim til-
gángi einum að nota landhelgismálið til að rægja
pólitíska andstæðinga sína.
Þjóðin hlýtur að fordæma þessa menn og
flokk þeirra.
Aðalsteinn Halldorsson:
Til sölu
LÆKNISHÚSH) í GRINDAVÍK.
Semja ber við eigandann, Hlöðvi Einarsson, kaup-
mann, símar 5 og 60, Grindavík, eða Málflutn-
ingasbrifstofu Eggerts Claessen, Gústaf A. Sveins-
son hæsaréttarlögmenn, Þórshamri í Reykjavík,
sími 1-11-71.
sýmn er
miklu hættuleari
EKKERT óttast afturhalds
og sérhagsmunamennirnir á
íslandi í dag, eins og væntan-
legar kosningar. Tíminn, sem
þykist vera blað frjálslyndra
manna, hótar að beita aðferð-
um Hitiers og Stalins til þess
að koma .veg fyrir það, að
lýðræðið 1 fslandi verði meira
en það hdfúr verið undanfar-
in ár. Engu- má breyta í jafn-
réttis átt.íÁllt skal vera eins
og það er í dag, hversu úrelt
sem það er: Þetta hefur alltaf
verið kenning afturhaldsins,
og Tíminn segir: „með illu
eða góðu“, verðum við að
halda í það gamla.
Samkvæmt kenningu Tím-
ans, er það fjörráð við hinar
dreifðu byggðir landsins, ef
kjördæmin eru stækkuð. Það
yrði mjög hættulegt dreifbýl-
inu ef Pétur Ottesen, Hall-
dór Sigurðsson, Sigurður
Ágústsson og Ásgeir Bjarna-
son væru til dæmis kosnir
þingmenn fyrir eitt kjördæmi,
sem næði yfir það svæði, sem
þessir menn voru kosnir til
alþingis á við síðustu kosn-
ingar. En séu þeir kosnir á
alþingi samkvæmt þeirri kjör
dæmaskipan, sem nú er, þá
vinna þeir dreifbýlinu ómet-
anlegt gagn. Hvernig stendur
á því að mennirnir breytast
svona mikið við það að vera
allir kosnir saman fyrir allt
svæðið, í stað þess að hafa
hver sinn hluta af áðurgreind
um landshluta? Myndu þing-
menn Reykjavíkur vinna bet-
ur fyrir Reykjavíkurbæ og
þjóðarheildina, ef Reykjavík
væri skipt í mörg kjördæmi,
og þingmennirnir gætu verið
að metast um það, hver hefði
unnið meira fyrir sinn borg-
arhluta?
Nei, það er allt annað, sem
veldur þessari hræðslu þeirra,
sem þykjast vera að vinna fyr
ir dreifbýlið. Það eru annar-
leg sjónarmið þeirra sjálfra,
en ekki umhyggja fyrir landi
og þjóð.
Tíminn heldur því fram, að
Hannes
á h o r n i n u
★ Fyrirspurn til Alþýðu
flokksstjórnarinnar.
★ Hvað líður fjárlögun-
um?
★ Hvað líður breyting-
unum á kjördæmasktp-
uninni?
★ Hvað líður sparnaðin-
um?
„LESANDI skrifar: — „Ég vil
þakka Alþýðuflokksstjórninni
fyrir það, sem hún er þegar bú-
in að gera. Hún myndaði stjórn
á örlagaríkum tímum, leysti að-
kallandi vandamál þegar allt
var að fara á kúpuna og ekk-
ert var framundan annað en
gifurlega hækkuð vísitala, aukn
ar uppbætur til atvinnuveganna
og þar af leiðandi mjög hækk-
andi útsvör og skattar, sem
mundu hafa numið 300 til 400
milljónum króna.
ALLIR HAFA ORÐIÐ varir
við þessar ráðstafanir. Sumir
launþegar kvarta undan lækk-
uðu t^aupd, en nauðsynjavör-
ur hafa laekkað mjög mikið í
verði og aðrar nokkuð; en hækk
anir Reykjavíkurbæjar draga úr
áhrifunum af ráðstöfunum rík-
isstjórnarinnar, og engan mann
hef ég hitt, nema staurblinda
kommúnista, sem ekki hafa tal-
ið að ráðstafanirnar míði að
réttu marki.
EN AÐALTILEFNI þess að ég
skrifa þér þesasr línur, Hannes
minn, eru ummæli forsætisráð-
herra í útvarpinu þegar hann
boðaði fyrstu verðlækkanirnar.
Hann sagði, að „margt væri
hægt að spara og það mun verða
gert.“ — Ég efast ekki um,‘að
Emil Jónsson hafi mælt af hel-
um hug, enda er hann þekktur
•fyrir hreinskilni. En við bíðum
eftir sparnaðinum, að minnsta
kosti langar okkur, sem ræðum
þessi mál í kaffitímum á vinnu-
stöðum og annars staðar, að fá
meira að heyra.
HVAÐ LÍÐUR fjárframlögun-
um? Ég geri ráð fyrir að það sé
stefna ríkisstjórnarinnar, að
leggja fram tillögur í sambandi
við þau til sparnaðar. En nú hef-
ur alþingi setið um langa hríð,
án þess að maður verði var við,
að það hafi mikið fyrir stafni,
meðan bíða tvö stórmál lausnar:
fjárlögin og kjördæmamálið. Á
hverju stendur? Hvenær verð-
ur alþingi sent heim?“
AF TILEFNI þessa bréfs vil
ég segja þetta: Um leið og Al-
þýðuflokkurinn myndaði stjórn
sparaði hann allmikil útgjöld. í
stað sex ráðherra eru þeir að-
eins fjórir. Að líkindum hefði
enginn flokkur annar en Al-
þýðuflokkurinn látið sig muna
um það, að hafa ráðherrana sex.
En vitanlega er þetta ekki aðal-
ef kjördæmin eru lítil, þá
eigi þingmennirnir auðveld-
ara með að kynnast sínu kjör
dæmi. En aðstæður eru nú
breyttar og auðveldara að
komast um landið en áður var,
svo þau rök eru nú léttvæg.
Eða mundi ekki Halldór Sig-
urðsson jafnkunnugúr því
sem gera þarf fyrir Dalasýslu
og Mýrasýslu? Og ekki ætti
það að mínu áliti að vera neitt
hættulegt dreifbýlinu, þótt
alþingismenn væru örlítið
víðsýnni en þeir eru nú.
Hvers vegna ætti það að
verá hættulegt dreifbýlinu,
að þeir Framsóknarmenn, sem
kosningarétt eiga í Borgar-
fjarðarsýslu, gætu talað við
Halldór Sigurðsson sem sinn
þingmann, sem yrði að veru-
leika ef kjÖrdæmaskipan ýrði
breytt, eða fyrir Sjálfstæðis-
menn í Mýrasýslu að tala við
Pétur Ottesen sem þingmann
sinn? Mér virðist þetta vera
til hagsþóta fyrir alla aðila,
en ekkert hættulegt sveitum
landsins, bændum né verka-
mönnum í hinum smærri bæj-
um.
Hin fyrirhugaða kjördæma-
breyting er ekki hættuleg fyr-
ir neina nema þá nokkra bitl-
ingamenn. En skrif og málæði
þeirra manna, sem ekki sjá
út fyrir sín eigin sýslumörk,
og engu vilja breyta nema
þeir hagnist á því sjálfir per-
sónulega, er dreifbýlinu
miklu hættulegra.
Aðalst. Halldórsso.n
atriðið þó að nokkuð sé. Almenn
ingur væntir þess, að flokkurinn
sýni í fleiru viðleitni til sparn-
aðar.
HINS VEGAR er rétt að vekja
athygli á því, að í þessu efni
ræður hann ekki einn. Allur
spamaður á útgjöldum fjárlag-
anna er á valdi alþingis að á-
kveða., og þess eins. Ætli ekki
standi í samningaþófi um það
atriði? Vel má takast samkomu-
lag, en hætta er á að afbrýði-
semi, togstreyta og keppni um
hylli kjósenda í smákjördæm-
um spili þar í,
EFTIR ÞVÍ, sem mér er sagt,
er nú von á að þau tvö stórmál,
sem bréfritarinn minnist á, komi
fyrir alþingi innan fárra daga.
Vonandi gerist það fyrr en
seinna og að alþingi liggi ekki
yfir þeim í langan tíma, en af-
greiði þau bæði svo að hægt sé
að hef ja það starf, sem framund-
an er: áframhaldandi viðleitni
til þess að koma atvinnu- og
fj árhagslífi okkar á réttaií kjöl,
aukinn sparnað og breytingar á
kjördæmaskipuninni. i
OG ÉG SPYR eins og bréfrit-
ari minn: Hvað líður sparnaðin-
um? Hver er afstaða flokkanna
til breyttrar kjördæmaskipun-
ar? Hvenær lýkur alþingi störf-
um að þessu sinni?
Hannes á horninu. i
Kjörskrá Kaupfélags
Reykjavíkur og ná-
grennis
er gildir fyrir tímabilið’ frá 5. marz 1959 til jafnlengdar
næsta ár, liggur frammi í skrifstofu félagsins Skólavörðu-
stíg 12, félagsmönnum til athugunar, dagana 5,—14. marz
að báðum dögum meðtöklum.
Kærufrestur er ákveðinn til laugafdagsins 14. niái'Z
kl. 12 á hádegi.
« KJÖRST.TÓRNIN.
(|.,5. marz 1959 — Alþýðublaðið
? ’