Alþýðublaðið - 11.03.1959, Blaðsíða 4

Útgefandi: AlþýSuflokkurinii. Hitstjórar: Benedikt Gröndal, Gisli J. Ást-
jþórsson og Helgi Sæmuntisson <áb):. Fulltnii ritstjómar: Sigvaldi Hjálma'rs-
son. Fréttastjóri: Björgvin GuSmundsson, Auglýsingastjóri Pétur Péturs-
son. Ritstjórnarsímar: 14901 og 14802. Auglýsingasími: 14906. Afgreiðslu-
sími: 14900. Aösetur: Aiþýðuhúsið. Prentsmiðja AlþýÓubl. Hverfisg. 8—10.
EhiMiða ofbeldi
SJÁVARÚTVEGSBÁÐHERRA brezku stjórn
arinnar, Sir John Hare, sagði í ræðu 1 Great Yar-
mo uth sl. sunnudag, að Bretar sýndu íslendingum
enga ögrun með því að iáta togara sí>na veiða und-
ir herskipavernd á höfuðfiskimiðum íslendinga
um hávertíð. Þeir hefðu gert það síðan á síðustu
©ld;.
Margar þjóðir hafa rifið í hár sitt yfir því. að
Bretar hegða sér oft eins og Viktoríutímabilið
standi ennþá. Það, sem var, á að vera áfram, segja
þeir. En þeir hafa rekið sig illþyrmislega á það víða
<um heim, frá Indiandi til Kýpur, að verö'ldin er að
breytast, og þeir verða að breytast með. Því verr,
sem þeir taka óhjakvæmilegum breytingum, því
verra fyrir þá sjálfa. Eða hverju eru þeir nær eftir
margra ára þrjózku og mannvíg á Kýpur, er þeir
>nú láta undan?
Sá tími er löngu liðinn, er Britannía réði
hafinu og landhelgi var svo stór, sem kanónur
drógu — þrjár mílttr. Nútíma aðstæður eru allt
aðrar og hugmyndir mannkynsins um landhelgi
hafa gerbreytzt, Bretar geta ekki stöðvað þessa
þróun, jafnvel jþótt þeir beiti fallbyssubátum
gegn smáþjóð ehis og íslendingum, sem eiga íífs
A ÁRUNUM upp úr 1930
var spurt: Ep nokkuð að
marka, sem Hitler segir? Og
á sama hátt spyrja menn nú:
Hvað meinar Krústjov?
Berlínardeilan er alvarleg-
asta vandamálið, sém upp hef
ur komið frá stríðslokum. í
fyrstu neitaðj Krústjov að,
fallast á fund utanríkisráð-
herra stórveldanna, sem hafið
gæti samninga um málið.
Krústjov kvaðst ekki hvika
frá þeirri fyriræ.tlan að af-
henda stjórn Austur-Þýzka-
lands öll yfirráð í Berlín 27.
maí n.k. Einnig hefur hann
látið í: það skína að Sovétrík-
in muni innan skamms semja
sérfrið við Austur-Þýzkaland.
Og nú síðast lýsir Krústjov
því yfir, að til mála komi að
fresta aðgerðum- í Berlínar-
máiinu um nokkra rnánuði. ,
Ef til þess kemur að ríkis-
stjórn Austur-Þýzkalands fær
. öll yfirráð í Berlín táknar það
að hún getur stöðvað alla
vöruflutninga til borgarinnar
á landi og í lofti og í orðsend-
ingu Sovétstjórnarinnár varð-
andi þetta mál segir að um
leið og Rússar afhendi þeira.
yfirráð borgarinnar verði slit-
ið öllu. Sambandi milli her-
námsyfirvaid'a Rússá og Vest- .
urveldanna í Þýzkalandi. Með
þessum aðgerðum á að knýja
Vesturveidirj til þess að við-
urkenna stjórn Austur-Þýzka-
lands með því að hún verður
eini samningsaðilinn um leýfi
til flutninga um landsvæði
Austur-Þýzkalands, En Krú-
stjov hefur marglýst yfir, að
Sovétríkin muni grípa til
vopna, ef Vesturveldin beiti
hörðu í Berlínardeilunni.
Báðir aðilar virðast ósveigj
anlegir í Berlínarmálinu. Krú-
stjov telur að. Vesturveldin
muni ekki f.ara í sfríð út af
Berlín og forráðamenn Vest-
urveld-anna treysta þyí, að,
Krústjov sé herskárri í orði
en á borði. Ekki má þó lbka
augunum fyrir þeim ummæl-
um Macmillans í Moskyu, að
alvarlegasta hættan ,er fólgin
í því, að báðir aðilar búist við
að hinn muni láta undan á .
endanum, en ef til yill bíða
þeir. of- lengi eftir tilslökun-.
inni.
, Vesturveldin stungu upp á
fundi utanríkisráðherra til
þess að komast hjá slíkri of-
spennu í alþjóðamálum. Krú-
stjov neitaði, en er reiðubú-
inn að ræða við forustumenn
stórveldanna um vandamálin.
Eisenhower er og hefur ajltaf
verið mótfallinn slíkum fundi
nema hann væri áður undir-
búinn af utanríkisráðherrum,
að er augljóst mál, að
æðstu ijienn ná ekki neinum
frekari árangri en utanríkis-
ráðherrar. í revnd virðist eng-
in.ást.æða- til að víkja frá þeirri
gömlu reglu, að utanríkisráð-
herrar undirbúi fundi æðstu
manna. Þegar Krústjov hefur
i'aiiizt á að haldinn verði fund
ur utanríkisráðherra gegn því
að æðstu menn komi saman
að honum loknum virðist svo
í fljótu bragði, að nokk.rar
vonir séu um samkomulag
varðandi Þýzkaland. Enda
þótt fundur æðs.tu manna leysi
engin vandamál sem utanrík-
. isráðherrafundur ekki getur
v leyst, þá er hið persónulega
samband nokkurs virði pg á
slíkum fundi fengist ef. til vili
úr því skorið, hvað langt Krú-
stjov ætlar sér að ganga í
■ Berlínardeilunni. Vesturveld-
irj geta yarla’ ger-t annað mik-
ilvægara en að. koma í veg
fyriv að Krústjov gangi of
langt, og hindra með því, að
hann- leiðist út í styrjöld, sem
hann vill ekki heyja og eng-
inn óskar eftir, hvorki í austri
né vestri.

afkomu sína undir auðæfum hafsins umhveirfis
land sitt.
Það breytir ekki þessum staðreyndum, þótt
brezkir ráðhérrar tali um „sanngjarna lausn“ deil-
unnar. Sanngimin virðist í því fólgin að viður-
kenna de facto tólf mílur hjá Sovétríkjunum en
halda kotríkjum eins og Færeyingum niðri í sex
mílum. Það er tiigarigsl-aust að bjóða íslendingum
slíka „sanngimi1?
Sir John Hare segir Bieta ekki geta viður-
kennt „einhliða kröfu‘!. Hann- gleymir því að Is-
lendingar eru hvorki þeir fyrstu né einu, sem. tek-
ið haf-a- upp tólf mílur. Hins vegar mun hinn frjálsi
jheimur, sem fordæmir notkun vopnavalds í deilu-
raálum þjóða, ekki til lengdar þo'la hinar einhliða
flotaaðgerðir Breta í íslenzkri fiskveiðilandhelgi.
Engín þjóð hefur komið til liðs við þá í því her-
hlaupi. Því fyrr, sem Bretar láta af ofbeldi sínu,
þ.ví betra fyrir þá og alla aðra.
$
FYRIR nokkru ákvað IATA-»
ííiigíélagasamsteypan að
f> -ki:a fargjöld á flugleiðumim
ýfír Norður-Atlantshafið. Fram
1 'í.'aemd ákvörðun jiessarar er
ft-ío- samþykki viðkomaudi rík-
) . vijói'tiar, sem emi er ekki
f ngiS';
Gert er ráð fyrir að- hækk-
ii'iri: komi til framkvæmda 1.
apaíl n. k.
éSREYTT FARGJíÖLÐ
■TJL MEGINLANDSINS.
Þessi ákvörðun mun engin
ét.rif hafa á fargjöld Lpftléiða
miili íslands, Bretlands og meg
i' -i&iids Norður-Evrópu, en hins
vegar leiðir hún til þess, að
s návægileg hækkun. er- fyrir-
■huguð á flugförum Loftleiða
milli íslands og Bandaríkj-
anna. Hækkar flugfarið aðra
leiðina úr kr. 4352 í kr. 4493,
en báðar leiðir úr 7836 í kr.
8088. Fargjöld, sem í gildi eru
á vesturleið frá Reykjavík frá
1. okt.—30. júní og á austur-
leið frá New York frá 15. ágúst
1—16. maí, hækka úr kr. 6.704 í
kr. 6.796.
LONDON. — Rússneskir vís-
indamenn við rannsóknir á Suð
urskautslandinu háí'a leitt í ljós
að Suðurskautslandið er sam-
fellt meginland en ekki eyjar
eins og sumir álíta.
ÍAMKVÆMT skrifum Tím-
ans og Dags og ræðum ýmissa
. forystumanna Framsóknar-
flokkgins, hefur skýrlega koínið
íram:
1) áð flokkurirtn telur hlutfalls
kjör til alþingis ranglátt eða
a.m.k. óheppilegt.
2j að flokkurinn er andvígur
uppbótaþingsætum til jöfn-
unar milli flokka,
3) að flokkurinn er fylgjandi.
tveggja flokka kprfi. og telur
það traustasta grundvöll
sterks þingræðis,
4) að flokkurinn telur einmenn
ingskjördæmaskipan stuðla
bezt að tveggja flokka kerf-
inu,
5) að flokkurinn telur núver-
andi kosningafyrirkomulag
til alþingis óskapnað.
Þegar kjördæmamálið- er nú
.komið á það stig, að vitanlegt
er, að kjördæmaskipan lands-
. ins verður tekin til endurskoð-
unar og væntanlegra breytinga
á yfirstandandi ári, hefði í .ljósi
.framangreindra atriða virzt
eðiilogt, að Framsóknarflokk-
urinn bæri fram tillögu um það
að sníða þá. agnúa af kjördæma.
skipan og kðsningatilhögún, er
hann telur helzta, og freista
bess að fá tekna upp einmenm
ingskjördæmaskipan um allt
land.
Á. þessu bólar þó hvergi. Hitt
hefur komið fram, að. flokkur-
inn telur sig. til viðtals um kák-
breyt.ingar á núverandi skipan:
þ.e. kljúfa nokkur stærstu kjör-
dæmin- í minni heildir, er hafa
gamla íyrirkomulagið lítið sem
ekki brey.tt áfram.
Með öðrum orðum:
1) þótt Framsóknarflokkurinn
telji sig á móti hlutfallskjöri,
vill hann ekki afnema það
í tvímenningskjördæmunum
og hefur tæpt á að bæta einu
við: Akureyri.
21 Þótt Framsóknarflokkurinn
hafi alltaf talið sig andvígan
uppbótarþingsætum til jöfn-
unar milli flokka, vill hann
sem minnstar breytingar á
núverandi fyrirkomulagi.
3) Þótt Framsóknarflokkurinn
telji sig íylgjandi einmenn-
ingskjördæmum, hefur hann
ekki þrek til að fylgja þeirri
skoðun fram í frumvarps-
formi, að landinu sé öllu —
þar með Reykjavík — skipt
í einmenningskjördæmi.
4j Og þrátt fyrir þá yfirlýsingu,
að núverandi kosningafyrir-
kömulag sé óskapnaður,
ber ílökkurinn gegn breyt-
ingum á „óskapnaðinum“.
Um málflutning og mála-
fýlgju Framsóknar í umræð-
um um kjördæmaskipunina má
þannig segja, að eitt reki sig á
annars hoi’n.
Ástæðan er raunar augljós
hverjum, sem hugleiðir málið:
Núverandi kjördæmaskipan
veitir Framsóknajcflokknum
slíka vígsíöðu fram yfir «ðra
flokka, að hann vill fyrir alla
muni halda henni. Hins vegar
dylst. engum, að breytingar eru
réttlætiskrafa.
Framsóknarflokkurinn er því
í þeirri. hlálegu afstöðu að berj-
ast fyrir sérréttindum, sem
hann veit með sjálfum sér, að
eru ranglát og hamast gegn.
breyti ngum og leiðréttingum,
sem hann skilur og finnur, að
er.u réttlætismál, en verða að
freista þess að bregða yfir þessa
baráttu skynsemisskikkju, sem
þó fyrirfinnst engin.
(Alþýðumaðurinn)
Forseti fslands heimsótti þýzku bókasýninguna s.l. fimmtu-
dag. Var mynd þessj tekin við það tækifæri. Foisetinn cy á
miðrj myndinni, en vinstra megin við hann er ambassador
Vestur-Þjóðverja í Reykjavík.
4 11. marz 1959 — Alþýðublaðið