Alþýðublaðið - 22.11.1934, Page 1

Kflr kaapendnr
fá Alþýð-iblað-
ið ókeyj is til
mánaðani óta.
RlfSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XV ÁRGANGUR
FIMTUDAGINN 22. NÓV. 1934.
335. TÖLUBLAÐ

ALÞ * ÐU S AMB ANDSÞIN GIÐ:
Síldarútvegsmálini
.L.
rædd á þingfundi í gær.:
PlMTI fiu'ndur 12. þings Al-
pýöusambandsins hófst í
g Er fcl. 2 og var slitið kL 5.
Til lumræðu voru álit og tillög-
u ■ sijávarútvagsnefndar og verk-
1$ 3smálanafindar.
Óskar Jónsson fiiá Hafnarfirðá
va ’ framsögiumaður sjávarútvegs-
..e ndar. Að loknum umræðum um
ti.ll i'gur neíndarinnar voru pessar
till igiur xun skipulagningu síldar.-
út\ agsins sampyktar:
Hí 3kkað verð á bræðslu-
síld.
1 !. ping Alpýðusambands Isr
lan ls lýsir yfir pví, að pað telujr
að frumvarp til laga um síldar-
veri smiðju rilkisins nr. 201 miði
að pví að hækka bræðsJusíldar-
vea;) par stem fyrningarsjóðs-
gja d er í frumvarpinu lækkað
úr 5% niður í 2°/o. Þó telur
ne' ndim að réttara væri að reikna
fyi aingarsjóðsgjaId af eldri ri'k-
isv írksmiðjunni af 1 milijón
•krl na í stað milljónar króna
nú, og Íeggíur til að frumvarpið
vei 3li sampyikt með pieirri breyt-
ing i.
Sjímenn skulu fá hið
r< tta söluverð aflans.
12 piing Alpýðusambands Is-
land : skorar á pingmenn flokks-
ins ið sampykkja frumvarp til
laga um sildarútvegsnefnd, út-
Bjarni ftsgeirsson
ð mála hjð
Ólafi Thors.
fliutning á síld, hagnýtingu mark-
aðia o. fl., flutt af meiri hluta
sjávarútvegsuefndar nieðri deild-
ar alpingis, að tilhlutun rfkis-
stjórnar, pó með peirri breytingu,
að í staðinn fyrir 4. gr. frum-
varpsins, par senr gert er ráð
fyrir 2 púsund tunnum í salt,
siem skilyiði fyiir heilu atkvæði,
komi 15 hundruð tunnur.
Enn fremur telur pingið óhjá-
kvæmilegt vegna hinna smærri
síldarútvegsmanna og hinna
mörgu sjómanna, siem síidveiðá
stunda, að peim séu trygð lán
tiil pœs að geta saltað síld fyrir
eiglin reikning, og losnað pannig
frá hiinum svomefndu síldarbrösk-
urum og tryggja á pann hátt að
skipverjar fád hið rétta söluverð
afJans.
Miklar umræðúr urðu um álit
verklýðsmólanefndar, og piegar
umræðum var slitið, voru 12 á
mælendaskrá. Fundur hófst í dajg
kl. 10 f. h. og stóð til kl. 12.:
Fundur hófst svo aftur fcl. U/s og
stóð tii kl. 4. Síðan hefst fundur
aftur kl. 5.
1 kvöld sitja fulltrúarnir sam-
sæti Jafnaðarmannafélagsinls í
boði sambandsstjórnarinnar.
Verður skýrt frá gerðmn sam-
bandspimgsáms í diajgj í blaðimu á
morgun.
Skipnlagning sfldariltvegs
og sfldarsðlu.
MEIRIHLUTI Sjávarútvegs-
niefndar neðri dei'ldar, Fininur
Jóns,' on, Páll Þorbjamanson og
Berg k Jónsson lögðu í g'ær fram
frum arp um skipulagningu síld-
arútv ígsins og síldarsöl'umála.
í fi umvarpinu er gert ráð fyrir
að sl ipuð verði 7 manna síldar-
útvejg mefnd, er hafi yfirstjórn
sildai aiálanna. Atvinniumálaráð-
herra skipar eirin pieirra og Al-
pýðuf imband Islands tilnefnir tvo
en útj erðarmienn kjósa hina fjóra.
Við kosningu í nefndiwa hafa
útgeri armenn eitt atkvæði fyrjtr
hvert skip. Nefndarmenn skulu
allir [velja á Siglufirði yfir sild-
veiðii mann.
f I ■■ I : íj ■ '
Njjar verkunaraðferðir
"tgjnýir markaðir.
Si|h arútvegsnefnd fer mieð út-
hJutu útflutningsleyfa, veiðilieyfa
til' ve kunar, söltunarleyfa á síld
og lc rgildir sildarútflytjendur.
Húi. skail gera ráðstafanir til
piess, að gerðar séu tilraunir með
nýjar veiðiaðferðir og útflutning
á si|li m :ð öðrum veikunamðr
fefðui i ",n nú eru tiðkaðiar. Hún
skal 1 á forgöngu rnn markaðs-
lieit '(g .'ilraunir til að sielja síld
á mýw i ma kaði og anmað pað, er
Iiýtur að1 viðgangi síldarútvegsinis.
3 M ! m i; I ;M I 1 i PJ
Félagsskapur framleið-
enda.
Fm mvarpið gerir ráð fyrir pvi,
að ú gerðarmenn bindist samtök-
um i félagslegum grundvelli, og
getUi siíiLdarútvegsnefnd ákveðið
að v ita fólagi peirra löggildingu.
Ft ag útgerðarmanna skal vera
opið öllum síldarfmmleiðendum,
pannig, að féiög peim, sem ná
yfir eina eða flieiri veiðistöðvar
eða tiJtekið svæðá, hafi rétt til
pátttöku og sendi fulltrúa á fundi
pess. j- j ! i
Heimild til einkasölu.
Telji síldarútv'egsnefnd og rík-
isstjórn, að' útfIutningsmögu leik-
arnir motist betur með pvi, að
taka upp einkasölu á .síld, getur
ríkisstjómin gefið félagi síldar-
framlieiðenda ei'nkasöluleyfi mieð
sampykki síi darútvegsmefndar.
Sé siíikt félag ekki til, getur
ríkisstjóm falið síldarútvegsmefnd
einkaisö'Iuna, en pó verður leyfi
nefndariinnar aði fást til p.ess.
VERKAMANNABÚ TAÐIR.
Að eius eitt bygg-
ingarfélag á hverj-
um stað.
r — ■ M ! r
FRUMVARP Hamlds Guð-
mnndssonar um breytingu á
lögum um verkamannabústaði
varð að: lögum; í gær á alpingi.
Var breytingin sú, að aðeins
skylidi verða eitt byggingarfélag,
sem befði rétt á láni úr byggirag-
arsjóðnum.
Ihaldið ætlaði sér að eyðiieggja
starfsemi byggingarfélags verka-
mamiraa imeð pví, að stofna bygg-
iingarféfag ,,sjálfstæðra“(!) vorka-
manna og láta pað byggja dýrari
hús en Byggimgarfélag verka-
manna hefir gert.
Þeitta hefir íhaldiinU nú ekki
tekist.
BJARNI ÁSGEIRSSON.
Við atkvæðagrei'ðis.luna í Neðii
tíieftd í gær gerðust pau tiðiindi,
að Bjarni Ásgejrsson tók sig út
úr piingfiokki Framsóknarni.'anr!a
og grieiddi hvað eftir annað at-
kvæðii með íhaldsmöinnum. Þann-
ig griei'ddi hann atkvæði með í-
haldimu við atkvæðagreiðlslu um
verkamiainnabústaðiina, en pað,
siem einkuim vakti athygld, var
pað, að hann greiddi atkvæíi á
móti rökstuddri dagskrá uim að
víisa fiskiráðsfrumvarpi Ólafs
Thors frá, siem ilokksbróðir hans
B-ergur Jónssoin fliu-tti, og alli'i1
Framsióknanmienn í de'ldirui
greiddiu atkvæði ímeð, mema Jör.
Br., siem sat hjá. Bjarni greiddi at-
kvæði með íhaldinu um að vísa
friumv. t:i 3. umr.
Tóku menn eftir pví, að Ól. Th.
vJdi ekki að atkvæðagreiðsla
befðist fyr en Bj. Ásg. væri kom-
inn í •deildina, og sýnir pað, að
B jarni hefir greitt atk v. í piessu má I i
gegn flokksmönnum sínum eftir
pöntun Ólafs. Jörundur Brynjólfs-
son sat hjá við atkvæðagreiðsl-
una, og mun einnig hafa gert pað
að beiðni Ól. Thors vegna piess,
að Jón Ólafsson væri veikur.
Segja Framsóknar- o-g íhalds-
mienm, að sifkt sé siður í enska
piriigiinu. Alpýðublaðið ber ekki
brigður, á að svo sé, en pað vilJ
stiinga upp á pví áð alpingá taki
að öllu upp t'.lhögun enska pings-
ins við atkvæðagreiðslur, og verði
pimgmiemn framvegis látnir ganga
í stíur tii að greiða atkvæðd.
Myndi Bjarini ÁsgeirsS'on sóma sér
Vtel í íhalds'stiunni.
Bseert flsðnnndsson
hefír sýnioga
í Kaupmannahofn.
EINKASKEYTl TIL
ALPÝÐUBLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFN í miorgun.
pGGERT GUÐMUNDSSON i;st-
málari opnaði málverkasýn-
.ingu hér í síðastliðilnni viku.
Um leið og sýningin var opmuð
hafði listamaðurinn boð, og voru
viðstaddir Stauning forsætisnáð-
herna, Sveinn Bjömsson sendi-
berra, Gunnar Gunnarssion' rithöf-
uindur, Arup prófessor og fleiri.
Svejnn Bjömsson flutti ræðu
urn íislenzka li’%t, sem hann sagði
að væri nrjög ung og hefði ekk-
ert til að byggja á, en væri nú
að proskast og ná festu, aðal-
Dýzka herforiiigjaráðið heimtar
rýmkun á harðstjórn Hltlers.
F.élklö hrépaa*: 99NIður með hungurstjérnina!((
Yfirhershöfð ng|annni, von Fritsch. hefir verið vifeið úr embœtti.
EINKASKEYTI TIL ALÞÝÐUBL KAUPMANNAHÖFN í morgun.
URÁ BERLlN hefir verið símað til enska stór-
^ blaðsins „News Chronicles“, að herfoT:ingjarnir í
þýzka líkishernum beiti sér nú fyrir rýmknn á
pólitik Hitlerstjórnarinnar á ýmsum sviðum. Ástæð-
an til pess er sú, að þeir óttast, að óánæ rja fólks-
ins, sem stöðugt fer vaxandi úti um allt iand, geti
brotizt út í Ijósum logum, ef til alvarlegs ágrein-
ings eða ófriðar kæmi við útlönd.
Y f irmaður herforingjaráðsins,
von Fritsch, hefir afhent Hitlier
áLt'Sskjal um petta frá herfor-
iingjaráðinu og Mefir sá atburður
vakið geysilega eftirtiekt á með-
al stjórnmálamanna. Er honium
líkt við ræðu von Papens í Mar-
burg á undan morðunum 30. júní
í sumar.
„Niðnr með hnngai stiótnfna!“
Seni dæmi um pað, hve óá-
nægja fólksins e,r orðin sterk, er
raefndur nýafstaðinn fundur í Eer-
li'n, par sem própað var: „Niður
með hungúrstjórnina! Niður með
petta stjórnarfyrirkomulag!“ —
Leynilögreglan var kölluð á vett-
vang. Fundinum var slitið og 300
fundarmanna teknir fastir.
STAMPEN.
3
Von Fritsch vikið úr yfifber-
sljóininnf.
OSLO í gærkveildi. (FB.)
Ýmsar fregnir að undanförnu
Brezka stjóroin viíi
gera Ldland að
bandariki
r LONDON í gærkveldi. (FO.)
T NEÐRI MÁLSTOFU brezka
p'iingiste kom í dag fram
niefindaráLt um yfiilýsingar stjórn-
arinnar í stjórnarskrármáli Ind-
lands.
I ál'itinu er mælt með pví, að
Indiand verði eitt bandaríki og
hafi innan sinma vébanda hinar
hreimbnezku nýlendur á* Indlandi.
Enn fnemur að sjálfstjórn lands-
ins fari vaxandi er tímar líða
fram.
Þá er í nefndarál:iti:nu mælt
me;ð nokkrum öryggisráðstöfun-
Uný, í fyrista lagi um pað, hvernág
friði verði haldið upp’i í landimi,
íog í öðru Jagi hvað gera purfi
til vemdar brezkum hagsmunum
oig miinnihlutum.
Nefndarál.'tið er mjög ýtarlegt,
O'g eru par rædd ýms önnur máJ,
kosmiínigafyrirk'Omulag, í lögneglu-
mál o. fl.
lega f málayalistinni, sem hefði
náð miklum: framförum.
Á sýningunni em góðar olíU-
landslagsmyndir, en auk p&ss ern
á sýningunni 'noikkrar „grafiskar“
myndir.
Eggeit GuðmUndsB'on hefir selt
margar myndir fyrir hátt verð.
STAMPEN.
benda trl,, að mikill ágreiningur
og ólga sé i flokki mazista í
Þýzkalandi, einkanlega meða.1
hiinna gömlu brúnliða Hitlers, sem
ekki hafa gieymt blóðbaðiinu 30.
júnij, og eru óánægðir yfir, að
fækkað hefir verið í sveitum
pieiirra.
Mikill ágreirinigur er og sagður
milli Fritsch herfojingja, yfir-
manus hersins, og Reichenau
henshöfðingja. Fritsch hefir neitað
að taka menn úr árásarsveitum
Hitligrs í ríkisvarr.,arlið>ið. Hefir
honum verið vikið frá.
Eru fregnir pessar samkvæmt
einkaskeytum, sem Soc'aldemio-
kraten í Kaupmannahöfn befir
fengið.
ADOLF HITLER.
Jugoslavla tekur ákæruna
á hendur Ungver|um aftur
BERLIN í nnorigun. (FÚ.)
T AVAL, utanri[kisráðbeiTa
Frakka, átti í gær tal við
Yevtitch, utanríkisráðherra Jugo-
Slavíu í Genf, til pess að reyna
að miðJa málum í deilunni milli
Jiugio-Slavíu og Ungverjalands út
af konungsmorðinu.
Árangurinn af milligöngu hans
varð sá, að Jugo-Slavar hafa nú
hætt við að senda Þjóðabandalag-
inu ákæru á Ungverja, en munu
aðeiins leggja fram skýrslu um
málið frá sínu sjónarmiði. Þessi
skýrsia mun sennilega ekki koma
ti.l umræðu fyr en á fundi Þjóða-
bandalagsins í janúa'r.
Saamiálið mun ekki verða tekið
til meðferðar í Genf fyr en í
næstu viku, og er von á ítaiska
fulltrúanum Aloisi tiíl Genf á
sunnudaginn.
Lit vinoff
ræðir við Laval og
Eden um Austur-
Evrópu sáttmála.
LONÐON, i gærkveldi. (FO.)
T ITVINOFF átti í dag langa
^ viðræðu við Laval, utanríkis-
ráðherm Frakka.
Er mæit, að hann hafi lagt á
pað mikla áherzlu, að Frakkland
og RúS'sland legðust á eitt um
pað, að koma á laggimar Austur-
Evrópu sáttmála, og að enn
skyldi hefja viðræður við Þýzka-
land og Pólland, sem bæði hefðu
áðux færst undan að taka pátt i
slíkum sáttmála.
I kvöld átti Litvinoff langa við-
ræðu við Anthony Edesn, og er
taiið, að hann hafá rætt við hamn
sömu málin.
Aastnrríkl krefst
jafnréttis í vigbúoaOi
BERLtN í morgun. (FO.)
SCHUSCHNIGG kanzlari kom
heim tiil Wiien í gær frá Róm.
Áður en hann fór paðan, átti
hann tal við páfann og franska
sendiberrann.
Blöðliin í Wien segja, að aðal-
umræðuefni Schuschniggs og
Mussoliini hafi verið jafnrétti
Austuxríkis í vfgbúnaði, en um
petta ætJi austurríska stjómin
bráðliöga að leggja kröfu fyrir
Þjóðabandalagið.
' ) [ I I
Náin samvinna á milli
Schuschniggs og
Mússólini.
VÍNARBORG í morgun. (FB.)
Schuschnigg Austurrikiskanzlari
er kominn aftur frá Róm og lét
f Ijós mikia ánægju yfir árangr-
irnum af viðræðunum við Musso-
li'ná. Hafði Schuschnigg verið tek-
ið með miklum virktum og við-
höfn í Róm.
Schuschnigg kvað engan ágrein-
ing hafa verið um pað, sem um
var raett, og væri Leiðin greið til
Isamviinnu í öllum pólitískum mál-
um, ijárhags-, v.ðskifta- ogmennr
ingarmálum. (United Press.)