Alþýðublaðið - 13.03.1959, Blaðsíða 4
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. Hitstjcrar: Benedikt Gröndal. Gísli J. Ást-
■þórssón og Helgi Særaundsson (áb>. Fulltrúi ritstjórnar: Sigvaldi Hjálmars-
son. Fréttastjóri: Björgvin GuSmundsson. Auglýsingastjóri Pétur Péturs-
son. Ritstjórnarsímar: 14901 og 14902. Auglýsingasími: 14906. AfgreiSslu-
siml: 14900. ASsetur: Alþýðuiiúsið. Prentsmiðja Alþýðubl. Hverfisg. 8—10.
Ehkuleg umhyggja
EF ÐÆMA má eftir ritstjórnargrem Tímans
Jíá eru Framsóknarmenn vinir Alþýðuflokksins
en Sjáifstæðismenn „vinir“ (í gæsalöppum). Hinir
ágætu vinir (gæsalappalausir) vara alvarlega við
iiinum fláráðu ,,vinum‘! {í gæsalöppum). Alþýðu-
í.lokksmönnum hlýhar um hjartarætur við þessa
einlægu umhyggju, sem þeir rauhar eru alger'Jega
að kafna í þessa dagana.
Það er athyglisverð staðreynd í ísienzkum
s|tjórnmólrum i( cjag, áð alljr hinir ílokkarnir
leita eftir samstarfi við Alþýðuflokkinn og vara
hann við samvinnú hinna flokkanna. Þetta staf-
ar af þeirri einföldu ástæðu, að Alþýðuflokkur-
inn hefur ábyrga og öfgalausa stefnu og ábyrga,
dugandi forústumenn, sem vilja framkvæma
þessa stefnu. Flokkurinn fylgir þeirri reglu, að
láta málefnin ein ráða samstarfi við aðra flokka.
Alþýðuflokkurinn hlustar elcki aðeins á bið-
ilsóra, heldur einnig aðvaranir hinna flokkanna:
Framsókn bendir á, 'að Sjálfstæðisflokkurinn
liafi alltaf snúizt gegn Alþýðuflökknum í vexti og
eigi höfuðsök á vöidum kommúnista í verkaiýðs-
hreyfingunni. Hvort tveggja er satt.
Sjálfstæðisflokkurinn bendir á, að Alþýðu-
f iokkurinn hafi alltaf stórtapáð atkvæðum í þétt-
býli, sérstaklega í Reykjavík, þegar hann hafi vér-
ið í samvinnu við Framsókn. Einnig þetta er rétt.
Loks minna kommúnistar á, að náið samstarf
við börgaraflokkana sé alltaf til lengdar hæitu-
legt verkalýðsflokki eins og Alþýðuflokknum. Kér
er líka rétt með farið.
Alþýðuflokknum er allt þetta ljóst, og hariri
byggir ekki starf sitt á varanlegu samsíarfi við
neinn flokk — heldur á sjálfstæðu, pólitísku
starfi. Hann mim á hverjum tíma starfa með
þeim, sem vilja af ábyrgð vinna að þjóðarheill
og styðja þan stefnumál, sem Alþýðuflokkur-
inn liefur efst á baugi.
Þetta hefur verið stefna flokksins í þrjátíu
ár og er það enn.
Erlendur Þorsteinsson:
u
EILDARSILDVEIÐIN var
sízt ineiri en undanfarin ár.
— Hins vegar varð síldarsölt-
un mun meiri og sú mesta
síðan 1938 og 1939. Söltun
byrjaði óvenju snemma eða
18. júní. Var saltað mest á
Vestursvæðinu svokallaða, þ.e
aústur að Grímseyjarsundi.
Hinn 8. júlí hafði verið saltað
í 130.759 tn., en þar af aðeins
í 1.320 tunnur austan Húsa-
víkur. Langvarandi óveðurs-
kafli og gæftaleysi í júlímán-
uði olli því að mirma varð úr
veiði en vonir stóðu til.
Síldargæði voru nokkuð
misjöfn, — mjög sæmileg í
byrjun söltunar, en síðar
blönduð, jafnvel mikill gæða-
munur á einstaka síldarförm-
um, sem veiddust á svipuðum
slóðunri á sama tíma.
Því miður verður að viður-
kenna þann beizka sannleika,
að vöruvöndun ög verkun
Norðurlandssíldar er ekki eins
góð og vera ætti og hefúr hrak
að. Er þétta mikið vandamál.
Norðurlandssíldin íslenzka,
sem verkuð er í landi, er sér-
stök gæðavara, sennilega sú
beZta fáanlega, en vitanlega
þarf að vandá val hráefnis,
verkun og meðferð alla, eftir
að síldin berst að landi. Hér
er ekki rúm til að ræða þetta
vandamál nánar, en aflasælir
skipStjórar verða að temja sér
nokkurt hóf á því að heimta
allt saltað, og vandvirkir síld-
arsaltendur þurfa að hafa bein
í nefiriu til að segja á söltun-
artíma: „Hingað og ekki
lerigra. Stopp“.
• GREIN þessi er eftir Er- ^
^ end Þorsteinsson, formann \
^ iíldarútveg-snefndár, ér rit- S
ýiði hana í 1. hefti „Ægis“. )
\ ?ékk Alþýðublaðið góðfús- S
ýegt leyfi höfundar til að )
Smdurprenta hana.
Erlendur Þorsteinsson
skiptist þannig milli teg-
unda:
Saltsíld (cutsíld) . . 203.085
Sykursíld .......... 65.763
Kryddsíld ......... 19.775
288.623
NOKÐURLANDSSÍLD.
Saltað var á Norður- og
Norðausturlandi í 288 623 tn.,
Á einstaka söltunarstöðum
var saltað mest á Siglufirði
126.927 tunnur, þar.næst á
Raufarhöfn 81.793 tunnur. —
Mesta söltun á einstakri stöð
var hjá Hafsilfur h.f. Raufar-
höfn, óg þar með öllu landinu,
17.458 tunnur uppsaltað. —-
Næsta stöð var Óskarsstöð h.f.
einnig á Raufarhöfn 15.558
tunnur uppsaltað. Hæsta stöð
á Siglufifði var O. Heiiriksen
h.f. 9.100 tunnur uppsaltað.
Eins og að undanförnu voru
gerðir fyrirframsamningar
við helztu markaðslöndin og
tókst því miður ekki að af-
greiða þá að fullu:
Samn. Afgr.
tn. tn.
Svíþjóð ■ • 73.500 67.637
Danmörk 3.175
A.-Þýzkal. 40.000 39.998
U. S. A. 8.000 2.120
Finnland 58.500 57.036
U. S. S. R. 100.000 89.000
Samt. tn. 280.000 258.966
Enn er eigi að fullu lokið
afskipun síldar til U.S.S.R. og
er því talan 89.000 að nokkru
áætluð. Þá ber þess að gætá,
að útfiut’t tunna er misjöfn að
þyngd eða frá 95—113 kg. í
tunnu.
Söluverð var nokkru lægra
en á árinu 1957, og má þar um
segja, að valdið hafi aúkin
fríverzlun og vaxandi sam-
keppni þeirra annarra þjóða,
er saltsíld framleiða.
Verðmæti Norðurlandssíld-
ar nemur um 94.5 millj. kr.
En ef hægt hefði verið að af-
greiða upp í alla s amiriga,
mundi útflutningsverðmæti
hafa aukizt um ca. 9 milljónir
króna.
SUÐUR- OG SUÐVESTUR-
LANDSSÍLDIN.
H a n n es
á h o r n i n u
Fyrirframsamningar höfðu
* verið gerðir um þessa síld
svo:
Rússl. (USSR) 50.000
-J- vantaði frá
Norðurlandi 10.000 60.000
A-Þýzkal. (DDR) 15.000
Pólland 20.000
USA (vantaði frá Nl.) 1.500
Tn. 96.500
15. aðalfuiutur Barð
sirendfngafélðgsiiii
BARÐSTRENDINGAFÉLAG-
I;: í Reykjavík hélt nýlega 15.
að alfund sinn í Skátaheimilinu
•V)ð Snorrabraut. Á fundinum
g .:’:gu í félagið 9 nýir félags-
éfö’iti. í skýrslu formanns fé-
lagsins segir meðal annars: „í
f ri.aginu eru 528 félagsmenn.
2 J fórú af félagaskrá.-sögðu sig
ú' eða dóu. 47 höfðu gengið í
f"'.3gið á árinu. í féláginu voru
V .’.’.ir 11 félagsfundir og 10
g: ' ' ínarfuridir. Auk þess kaffi-
Ssmsæti fyrir aldrað fólk úr
Earðastrandarsýslu eins og
vanja hefur verið ásamt jóla-
txésskemmtun fyrir böm“.
í félaginu eru starfandi:
I' -'-ir.nanefnd, bridgedeild og
kv ikmyndatökunefnd. Aða’l-
\-íkefni félagsins er starf-
r.:-ksla og rékstur gistihússins
EJarkarlundur í Reykhóla-
sveit, sem formaður skýrði frá
aú hefði gengið ágætlega.
Auk þess hefur félágið starf-
að að gróðursetningu í reit fé-
lagsins í Heiðmörk.
í stjórn Barðstrendingafé-
lagsins eiga nú sæti: Guðbjart-
ur Égilsson, formaður: Vikar
Davíðsson, gjaldkeri; Guð-
1 mundur Benjamínsson, ritari;
i Sigurður Jónasson; Alexander
Guðjónsson og Kristján Hall-
dórsson, meðstjórnendur.
TJARNARBÍÓ hóf í fyrra-
kvöld sýningar á sænsku
kvikmyndinni „Salka
Valka“, sem sýnd var hér
í bæiium fvrir fáum árum.
Aðsókn hefur verið riijög
góð og var uppselt á 5 og 9
sýningar í gær. í kvöld er
„Salka Valka“ sýnd kl. 9.
— Leikstjóri er Arne
Mattsson.
★ Var barninu mi8-
þyrmf?
★ Erum við tómlát um
svona mál?
★ Vantar ákvæði í lög
og reglugerðir?
★ Blaðamanns minnzt.
ÞAD ER STÓRGLÆPUR að
misþyrma barni. Það verður að
ránnsaka það til fulls þegar lík-
ur benda til áð það hafi átt sér
stað. Það þýðir ekki að fela
slíka rannsókn konu, sem í raun
og vei’u hefur engin skilyrði til
að geta dæmt um málið nema
snöggt yfirlit um ytra ástand á
heimili — og það nær ekki nokk
urri átt að byggja síðan niður-
stöður á ummælum hennar. —
Þetta hefur hent barnaverndar-
nefnd.
EINHVER GRUNUR um mis-
þyrmingar á ómálga helsjúku
barni hefur laéðst í hug læknis-
ins, sem tók barnið til lækninga
úr höndum utanaðkomandi að-
ila, ekki foreldranna. Að
minnsta kosti snýr hann sér til
i barnaverndarnefndar og aðvar-
ar liana. Ég veit að svona mál
eru ákaflega vandriieðfarin, því
að jafnframt því að beita fyllsta
strangleika við rannsókn máls-
ins verður að gæta fyllsta rétt-
lætis.
MARGIR LÆKNAR og sér-
fræðingar hefðu átt áð athuga
ástand barnsins strax eftir að
læknirinn hafði snúið sér til
barnverndarnefndar. Rannsókn-
in hefði átt að vera víðtæk, -—
og síðan átti að leggja niður-
stöður allrá aðila fyrir lögrégl-
una og dómarann til úrskurðar.
Þétta á að gera í hvert skipti,
sem slík mál koma fyrir, en
sem betur fer er það ekki oft.
ÉG SEGI ÞETTA alls ekki af
neinni löngun til að koma fram
hegningu gegn einum eða nein-
um. -Ég segi það vegna þess, að
það er nauðsynlegt að upplýsa
svona mál til fulls, skýrt fyrir
almenningi álla raðstæður, ásig-
komulag og atriði, fría þá að
fullu, sem saklaúsir eru — og
hegna þeim, sem sekir eru. —
Þetta allt skal vera lexía og
kennsla fyrir allan almenning.
EF TIL VILL eru ákvæði í
lögum eða reglugerðum ekki
nógu skýr og ákveðin í sam-
bandi við svona mál. Ég veit það
ekki, en mig grunar það. Og ef
(Framhald á 10. síðú).
Hinn 20 des. s.l. hafði verið
saltað í samtals tn. 106.895,
allt saltsíld (cutsíld), er skipt-
ist svo:
Stór síld 400 /500 61.907
Milli-cutsíld 500/600 44.988
Tn. 106.895
Verðmæfi þessarar síldar
nemur ca. 34 miiljónum króna
en til áramóta höfðu verið
fluttar út ca. 23.000 tunnur,
— að verðmæti um 8 milljón-
ir króna.
Til skýringar fyrir þá, sem
ekki til þekkja, vil ég géta
þess, að reikna verður með
6—10% minkun frá uppsölt-
uðum tunnum til útfluttra.
Ennþá eru nokkur þúsund
túnnur af Norðurlandssíld,
sem ekki er ráðstafað vegna
galla. Hvernig til tekst um
sölu þessarar síldar er óvíst,
en eins og fyrr segir, ætti þetta
að verða víti til varnaðar og
kenna öllum, sem hér eiga
hlut að máli, að keppa að því
að framleiða einungis gæða-
vöru.
Um framtíðarhorfur er erf-
itt að spá. Mér finnst, að ef
Framlhald á 10. síðu.
<3 13. marz 1959 —— Alþýðubíáðió