Alþýðublaðið - 26.04.1959, Síða 5
nnimniiiiinimintmtttiitiifnttimiiimmimtim
AlþýSublaðiS — 26. aprí]. 1959 8^
EITT MESTA vandamól
hinna vanþróuðu landa er
skortur á læknum og hjúkr-
unarliði. I flesíum þessum
löndum eru hættulegir sjúk-
dómar landlægir, en erfitt er
að ráða við þá vegna skorts-
ins á íæknum og sjúkrahús-
um. Á þessu sviði liafa trú-
boðsfélög og líknarsamtök
ýmiss konar unnið merkilegt
og ómetanlegt starf. Hér fer
á eftir frásögn af ungri konu,
sem nýlega helgaði líf sitt
líknarstarfi í ókunnu landi.
Hún heitir systir María
Marta og er kaþólsk nunna
af reglu Nazaretlíknarsystra
og var búsett í Bandaríkjun-
um. Hún er 33 ára að aldri
og skurðlæknir að menntun.
Nú er sýstir IV'íaría Marta
komin tií Indlands og mun
setjast þar að í borginni Mo-
kamah í Patnahéraðinu. Og
það sem meira er hún verð-
ur eini skurðlæknirinn í öllu
hinu víðlenda Patnahéraði
og yfirlæknir á stórum nýj-
um spítala, sem þar hefur
verið reistur. Sjúkdómar
eru útbreiddir í Patna og
eru sjúklingar enn stundað-
ir mestan part af töfralækn-
um ýmiss konar, sem þar eru
margir.
Sigríður Hagalín, Jón Sigurbjörnsson, Arni Tryggvason, Karl Guðmundsson, Valdimar Lár-
usson og Baldur Hólmgeirsson við hesthúsbriiðkaupið.
Leikfélag
■■ti X
LEIKFÉLAG REYKJAVÍKUR
frumsýndi s.l. sunnudagskvöld
Túskildingsóperuna eftir Ber-
tolt Brecht, meö músík eftir'
Kurt Weill. Verkið er smíðaö
eftir Beggar’s Opera eftir enska
rithöfundinn John Gay (1685—
1732), sem fyrst og fremst hef-
ur haldið nafni þess höfundar
á lofti. Verk Brechts er, eins
og gamla óperan, fullt af
skemmtilegum söngvum, sem
Brecht notar gjarna til að
tengja saman atburðina, er á
sviðinu gerast, og.þá, sem ekki
sjást. Verk Brechts inniheldur
énn mikið af því „dog eat dog“
viðhorfi, sem er í hinu fvrra
verki, en auk þess er að finna
í því verulegan skammt af
rnarxisma Og pathos áranna eft
ir fyrra stríðið, eins og þau
reyndust Þjóðverjum.
Hljómlist sú, sem Kurt Weill
samdi við söngvana, er einnig
mjög í stíl við fyrrgreint við-
horf höfundar og er víðs fjarri
þeirri sykursætu hljómlist, sem
menn eru vanir úr þýzkum ó-
Fæst laganna er
hægt að flauta á leiðinni heim,
helzt forsönginn um
Mackie Hníf, sern Louis Arm-
strong hefur gert sitt til að
á allra varir fyrir löngu.
En músíkin íellur kannski ein-
mitt þess vegna mjög vel að.
efninu. •
Frumsýningin á sunnudags-
kvöldið tókst mjög vel að mínu
mér fyndist hún til
með ganga dálítið
skrvkkjótt, eins og bíll, sem er
kaldur. En hann hitnaði fljótt
hraði og Öryggi ríkti.
Aðalhíutverkin voru í hönd-
Jóns Sigurbj örnssonar, Sig
Hagalín, Brvnjólfs Jó-
og Nínu Sveins-
skiluðu þau þeim öll
vel. Söngur Jóns var auðvitað
í sérflokki, en Sigríður og Ðryn-
jólfur sungu einnig sín verk
mjög þokkalega. Bófana léku
þeir Árni Tryggvason, Baldur
Hólmgeirsson, Valdemar Lár-
usson og Karl Guðmundsson
röggsamlega, en ekki gat ég
þeirri hugsun, að ein
úr Víxlum og afföll-
...................
sex og láta hendur standa =
fram úr ermiim í 10 txma, |
og dugir ekki að slóra, því .§
bjóðin verða að vera beitt |
þegar báturinn kernur að. |
Hvér maður beitir átta |
bjóð og er það stundum J
seinlegt því oft er línan |
flækt og seinlegt verk að §
greiða hana. Landmenn |
eru upp á hlut, eins og §
þeir, sem sjóinn stunda. |
Þegar bátarnir hætta á §
línu og byrja netaveiðar, s
fara landmenn allir á sjó, f
því helmingi meiri mann- |
skap þarf á netaveiðar en |
línu. Myndin er af beitn- |
ingarmanni. |
ÞAÐ er nóg að gera hjá
landmönnunum á vertíð-
inni, ekki síður en hjá þeim
sem eru á sjó, þegar bát-
arnir eru á línuveiðum.
Eru þá fimm landmenn
við hvern bát, eða jafn-
margir og á sjó. Landmenn
irnir fara á fætur fyrir all-
ar aldii' á morgnana og
byrja að beita um kl. hálf
um hefði villzt þarna inn á
sviðið. Skækjurnar léku bær
Stéinunn Biarnadóttir, Hólm-
fríður Pálsdóttir, Guðrún Ás-
mundsdóttir, Guðrún Stephen-
sen og Auróra Halldórsdóttir.
Eitthvað fannst mér vanta upp
á, að þær væru nógu skækju-
legar. Ef til vill voru bær ekki
nægilega lausar í mjöðmunum.
Unga manninn Fileh lék hinn
efnilegi leikari Þorsteinn Gunn
arsson og stóð sig vel, þótt ekki
gæfist tilefni til stórátaka. Fóg-
etann og dóttur hans leika
Knútur Magnússon og Þóra
Friðriksdóttir. Knuti tekst tæp
lega að gera manni Ijóst, hvers
vegna Brown fógeti hefur feng
ið viðurnefnið Tígris-Bi'own.
Þóra leysir sitt hlutverk vel af
hendi, en bægslagangurinn
finnst mér full mikill til að
byrja með. Steindór Hjörleifs-
son er götusöngvari, sem segir
söguna. Gerir hann það vel.
Skrítilegt finnst mér hjá leik-
stjóra að vera alltaf að láta
Steindór leggjast aftur.
Aðrir leikendur leystu og ,gín
verk ,vel af hendi, þótt ekki
hirði ég.að telja þá alla upp.
Ueikstjóri var Gunnar Eyj-
ólfsson og virðist mér honum
hafa tekizt vel að skapa þarna
heilsteypt verk, þrátt fyrir
þrengsli og mannfjölda á svið-
inu oft og tíðum,,— Leiktjöld
og búningar Magnúsar Pálsson-
ar féllu mjög vel við sýning-
una,.. — Þýðing Sigurðar A.
Maghússonar virðist góð, þótt
hann hefði vafalaust bætt söng
texta mikið raeð bví að ríma.
Fframhald á 10. síðu).
Fyrsta
brúin
VERIÐ er að ljúka við að
byggja fyrstu alumininumbrú
heimsins í grennd við borg-
ina Des Moines í Iowafylki í
Bandaríkjunum, og mun bíla-
umferð um brúna hefjast inn-
an skamms. Brú þessi er
byggð með það fyrir augum
að kanna kosti alumlniums
miðað við aðra málma, sér í
lagi styrkleika þess, þegar
mjög reynir á það vegna mik-
ENDA þótt jarðskorpan sé ■
kki tiitölulega þykkari- en!
eggjaskuirn er það ekki fyrr;
n á síðustu árum, að mögu- »
eikar hafa opnazt á að bora»
gegnumi þessa skurn. Þykkt -
arðskorpunnar er að nieðal- ■
ali innan við 30 kílómetrar, ■
en hið dýpsta, sem borað heí j
ur verið, er niður í sex kíló->
metra. Rannsóknar á hraðaf
arðskjálftabylgju neðanjarð ■
.r hafa leitt í ljós að undir út j
hafinu eru staðir þar sero':
korpan er allmiklu þynnr.i,:
afnvel ekki nema 3—-4 kíló- ■
mietrar. • í
‘ a
Einn þessara staðá er!
kammt undan ströndum Pué;
erto Rieo. Bandaríski flotinn-
lefur til umráða skip, sem ejt
jannig útfoúið að unnt kanni:
að reynast að bora frá þvi;
íiður úr jarðskorpunni. :■
Bretar og Rússar hafa svip :
aðar áætlanir í huga og varla :
geta liðið nema tvö til þrj«“
ar foar til tekst að bora niður »
úr jarðskorpunni. Þá kemur :
rsiður á hið svonefnda fasta- ;
>erg, sem er rúmlega tvö þúg»
ind kílómetrar á þykkt,-
mjög þétt berg, ekki ósvipað :
hrauni því, sem rennur ú.r»
eldfjöllum1. Þar fyrir neðan, ■
er glóandi járn- og nikkel- j
eðja, semi talið er að raynd}:
kjarna jarðarinnar, en í jarð:
armiðjunni er járnhnöttux»
um 2000 kílómetrar í þver- í
mál.
Tilgangurinn með því a<f“
comast niður úr jarðskorp-'l
unni er að komast að því
xvernig jörðin varð til og»;
ívaða lögmálumi hún lýtur.iji
Skkert virðist mæla í mótr.»j
reirri kenningu, að jörðin séj
einn alláherjar hreyfill, sett-M
ur saman úr mörgum poxt-
ura, semi erui á sífelldri hreyjjj
ngu. Til dæmis er talið, a&'-.a
arðarkjarninn hreyfist að- fy
eins hægar en yfirborð jarð- J!
arinnar. Sá munur er ekkl S)
meiri en svo að munar eir* |
um snúing á 1600 áruna, eoa j!
60 metrumi a dag.
■ Þessar upplýsingar haía '4
allar fengizt fyrir rannsókrv |
ir á segulsviði jarðar. Raf* ji
mágn, sem verður til ein- t
íivers staö&r í jarðkjaman**>
xun:, myndar segulsvið jar8»’s
ar, sem nær póla á milli. Se-g ■
ulsviðið er á hreyfingu og ey;|;
talið að það stafi af hreyfing's
um á jarðkjarnanumi. Út fráj
þessu er svo hægt að reíkna. «
mismuninn á hreyfingu yfir- C
borðsins og kjarnans. £
illar umferðar. Sjálft brúar-
gólfið og stöplarnir eru úp stá^
bentri steinsteypu, exr, aðrþ?.
hlutar hennar eru úr alumin-
xum.