Alþýðublaðið - 30.05.1959, Síða 4

Ctgefandi: Alþý'ðuflokkurinn. Eitstjórar: Benedikt Gröndal, GísU J. Ast-
þórsson og Helgi Sæmundsson (áb). Fulltrúi ritstjómar: Sigvaldi Hjálmars-
aon. Fréttastjóri: Björgvin Guömundsson. Auglýsingastjóri Pétur Péturs-
■on. Ritstjómarsimar: 14901 og 14902. Auglýsingasími: 14906. Afgreiðslu-
•Imi: 14900. Aðsetur: Alþýðuhúsið. Prentsmiðja Alþýðubl. Hverflsg. 8—10.
Slannihalsdómurinn
HA'NNIBAL VALDIMARSSON lét í veðri
vaka fyrir síðustu alþingiskosningar, að hann
myndi sigra Moskvukommúnismann í Sósíalista-
flokknum innan frá og hefði í því skyni beitt sér
fyrir stofnun Alþýðubandalagsins. Hins vegar
datt sumum í hug, að úrslitin yrðu hin, að Moskvu
kommúnistarnir reyndust ofjarlar Hannibals. Og
nú er þetta komið á daginn. Framboð Alþýðu-
bandalagsins í ár taka af öll tvímæli í þessu efni.
Hannibal Valdimarsson og Alfreð Gíslason
eru einangraðir af Reykjavíkurdeild Moskvu-
kommúnistanna. Þeir fá raunar að vera í fram-
boði, en Sósíalistafélag Reykjavíkur mun hafa
hafnað listanum, og lið Brynjólfs Bjarnasonar
bíður aðeins haustsins til að gera upp við að-
komumennina. Málgagn Alþýðubandalagsins, Út
sýn, er algerlega á valdi Moskvukommúnist-
anna. Ennfremur hafa sex af frambjóðendum
Alþýðubandalagsins í síðustu kosningum orðið
að víkja fyrir Moskvukommúnistum, en þar er
um að ræða fólkið úr Málfundafélagi jafnaðar-
manna, sem hélt tryggð við Hannibal, þegar
hann sagði skilið við Alþýðuflokkinn. Bergmund
ur Guðlaugsson, Guðgeir Jónsson, Kristinn Jóns
son, Magnús Bjarnason, Sigríður Hannesdótt-
ir og Sólveig Ólafsdóttir hafa þegar sætt þeim
dómi Moskvukommúnismans, sem bíður Hanni
bals og Alfreðs í haust.
Víst er það athyglisvert, að Hannibal og Al-
freð sætta sig við þá meðferð sem félagar þeirra
úr Málfundafélagi jafnaðarmanna hafa orðið fyr-
ir af hálfu Moskvukommúnistanna. Þeir láta sér
einangrunina lynda, meðan þeim er gefinn vonar g
kostur á þingmennsku. Og svo er Hannibal orð-
inn skaplaus, að hann lætur Moskvukommúnist- B
ana aflima sig þegjandi og hljóðalaust.
Þriðji maðurinn kemur við þessa sögu —
Finnbogi Rútur Valdimarsson. Hann var lít-
illækkaður af Moskvukommúnistum með skoð
anakönnun á Suðurnesjum og lenti þar í minni
hluta. Þetta er einn þátturinn í taugastríðinu.
Finnbogi Rútur er minntur á, hvað hans bíði,
ef Brynjólfi og félögum hans kynni að þóknast
að láta sverfa til stáls í viðureign við Valdi-
marssynina.
Þannig er ævintýri Alþýðubandalagsins á
enda. Stórveldisdraumur Hannibals Valdimars-
sonar er orðinn að þeim veruleika, að „fjandmað
ur:í Moskvukommúnismans, sem ætlaði að sigra
hann innan frá, bíður nú einangraður dómsins í
haust. Og þá verður hann svo heillum horfinn, að
Hannibaldsdómurinn mun þykja litlum tíðindum
sæta nema innan f jölskyldunnar.

POLITISKIR
ALFREÐ Gíslason virðist
ekki ætla sér að taka mikinn
þátt í kosningabaráttunni,
þótt hann hafi gegn rödd skyn
seminnar gengið inn á að
vera á lista aftur. Hann er,
eftir því sem blöðin herma,
farinn til Stokkhólms til há-
tíðahalda og er þar fulltrúi
alþingis sem annar varafor-
seti efri deildar. Er augljóst,
að enginn af hinum átta for-
setum og varaforsetum þings-
ins hefur fengizt til að mæta
þarna fyrir þingsins hönd.
Þeir telja sig ekki geta verið
fjarstadda, þegar lokasprett-
ur kosningabaráttunnar er að
hefjast.
’bT
Enda þótt ríkisstjórn Al-
þýðuflokksins hafi aðeins
setið fimm mánuði, hefur
hún lagt mikla áherzlu á
endurbætur í tryggingamál-
unum. Henni tókst að gera
hækkun dánarbóta lög-
skráðra sjómanna að veru-
leika, og verið er að athuga
hækkun á öðrum dánarbót-
um, sem eru mikið réttlæt-
ismál. Þessu máli hreyfði
Friðión Skarphéðinsson á al-
þingi í haust, en hann tók
þegar til við framkvæmd
þess eftir að hann varð fé-
lasrsmálaráðherra. Þá var
máli bví, sem Jóhanna Eg-
ilsdóttir hafði frumkvæði að
er hiin sat á þingi í fyrra,
nokkuð þokað áfram. Það er
um bækkanir á elli- og ör-
orkulífeyri, sem nú er svo
Iágur, að þjóðinni er hneisa
af. Nefnd undirbjó frumvarp
um þessi mál, sem gerir ráð
fyrir hækkun bóta um rúm-
ar 30 milljónir. Ríkisstjórn-
in flutti þegar frumvarpið,
en það kom of seint fram til
að fá fullnaðarafgreiðslu.
Samkvæmt bví áttu hækkan
irnar að taka gildi á næsta
ári, svo að alþingi getur af-
greitt málið á haustþingi —
og verður að gera það.
w .
Tíminn er nú aftur tekinn
að vitna í Ásgeir Ásgeirsson
um kjördæmamálið og forð-
ast eins og fyrr að hafa eftir
það, sem sá vísi maður sagði
almennt um þróun málsins og
sýndi grundvallarhugsun hans
bezt. Hér skulu nefnd aðeins
þrjú dæmi, sem öruggt er, að
Tíminn aldrei mun birta. Ás-
geir Ásgeirsson sagði 1933:
„Þróunin hefur jafnan geng
ið í jöfnunarátt. Frá því byrj-
að var að skipta veldissprota
kosninganna upp á milli þegn-
anna, þá hefur jafnan stefnt
í þessa átt og mun ekki linna,.
fyrr en að fullu eru jöfnuð
áhrif þegnanna“.
Eða þetta sama ár:
„Hans hátign þjóðarviljinn
er Iiinn eini trausti grund-
völlur undir nútíma þjóð-
skinulagi“.
Áratug síðar sagði Ásgeir
Ásgeirsson þetta í sama máli:
„Það læt ég ekki segja mér,
að mannréttindi séu hættuleg
þingræðinu og frelsinu“.
íhaldið virðist vera undr-
andi á því, að deilur skuli vera
milli vinstriilokkanna og þeir
jafnvel túlka einstaka atriði
um endalok vinstristj órnar-
innar hver á sinn hátt. Eitt-
hvað ■ rámar nú langminnuga
kjósendur í það, að samkomu-
lagið milli íhaldsins og fram-
sóknar hafi ekki verið upp á
það bezta vorið 1956, þegar
þessir flokkar voru að slíta
samvistum í stjórn Ólafs
Thors!
☆
Vesalings lesendur Tím-
ans. Framsóknarmenn eru
fyrir þrem vikum búnir að
segja allt, sem þeir hafa að
segja um kjördæmamálið,
endurtaka nú sömu tuggurn
ar aftur og aftur og eiga að
því er bezt verður séð eftir
að endurtaka þær í mánuð
til kosninga, ef ekki verður
prentaraverkfall. Lítið álit
hafa þessir menn á íslenzk-
um kjósendum, ef þeir halda
að þessi göbbelska áróðurs-
aðferð beri árangur hér á
landi.
Bréf frá Japan
ALÞÝÐUBLAÐIÐ fékk í gær-
morgun bréf frá Japan.
Bréfritari heitir K. Takashi
Itoh, er prófessor og er búsett-
ur í Ubagaya, Kamakura, Jap-
an.
Og hann óskar upplýsinga
um, hvað það kosti að vera á-
skrifandi að Alþýðublaðinu.
H a n n es
á h o r n i n u
★ Engin blöð koma út.
★ Launadeilur nú ekki
einkamál stétta — held
ur sameiginlegt vanda-
mál.
★ Engar hækkanir hægt
að leyfa.
★ Fellur skriðan á okkur?
SVO LÍTUR ÚT sem þetta
verði síffasti pistillinn minn
fyrst um sinn. Launadeila er í
aðsigi milli prentara og prent-
smiffjueigenda ,og ekki er ann-
að sjáanlegt þegar þetta er
skrifaff, en aff prentsmiffjurnar
stöffvist á mánudag, 1. júní —
og þá koma engin blöff iit fyrr
en deilan leysist.
ÞAÐ er í mikið ráðist nú að
stofna til stöðvunar atvinnu-
tækja vegna krafa um launa-
hækkanir. Allt stefnir að því að
freista þess að stöðva dýrtíðar-
flóðið og reyna að fóta sig á flug-
hálkunni, sem við höfum dansað
á síðastliðin ár með þeim afleið-
ingum að verðmætin hafa bráðn-
að eins og fjúk í lófum okkar.
LAUNADEILA milli tveggja
þjóðfélagsstétta er ekki framar
einkamál þeirra. Hún er þjóðfé-
lagslegt vandamál. Hún stofnar
allri afkomu þjóðarinnar í geig-
vænlega hættu og opnar gáttir
fyrir nýjum verðhækkunrftn, —
launahækkunum — steypiflóði.
Það er ekki undir neinum kring-
umstæðum hægt að leyfa nein-
ar hækkanir á vörum, þjónustu
eða öðru sem almenningur þarf
á að halda. Ef til verkfalls kem-
ur, hvort sem það er hjá prent-
smiðjunum eða öðrum fyrir-
tækjum, þá er ekki annað sýni-
legt en að það verði langt.
ÞAÐ er a-f sú tíð, að hægt sé að
velta öllum hækkunum, hverju
nafni sem þær nefnast, yfir á
ríkið. Þetta var gert árum sam-
an með þeim afleiðingum, að
launþeginn hætti að vera átayrg-
ur gagnvart samtökum sínum og
atvinnurekandinn gagnvart fyr-
irtækinu, sem hann stjórnaði. —
Öllu var velt 'yfir á ríkisvaldið,
sem vitanlega er samnefnari
þjóðfélagsheildarinnar — og nú
súpum við seyðið af því. Hefði
ekki verið hægt að stöðva allt
um síðastliðin áramót, sæjum
við nú fram á ríkisgjaldþrot, —
og um leið gjaldþrot einstakling
anna, atvinnufyrirtækjanna og
launþeganna, sem hafa lifibrauð
sitt af þeim. og enginn virðist
þora að segja það, sem þarf að
segja fólkinu. En þetta er stað-
reynd, sem hugsandi menn
hljóta að sjá og skilja.
BLAÐALAUS kosningabar-
átta verður óvenjuleg. Ef til vill
geta stjórnmálamennirnir ekki
hugsað sér það hvernig hún
verði. En ég efast um, að kjör-
sókn verði rninni þó að engin
blöð komi út. Ég get ekki skilið
annað en að stjórnmálaflokkarn-
ir geti gert grein fyrir stefnu-
málum sínum í útvarpinu alveg
eins og í prentuðu máli. Ég
mundi leggja til að hver stjórn-
málaflokkur fengi, auk venju-
legra útvarpsumræðna, tíma eitt
kvöld til þess að gera grein fyrir
sínum málum, en útvarpsráð
setti reglur um þá dagskrá í sam
ráði við fulltrúa flokkanna. —
Mætti vel leyfa flokkunum að
búa til sérstaka dagskrá, sem
ekki væri eingöngu miðuð við
pólitískar ræður.
NIDURSTAÐAN er þessi: —
Það er ekki hægt að leyfa nein-
ar hækkanir á framleiðslu eða
þjónustu. Launadeilur nú eru
geigvænlegt þjóðfélagslegt
vandamál. Hækkanir nú hjá
einni stétt og einum atvinnu-
rekstri, myndu hleypa af stað
skriðu, sem ekki væri hægt að
stöðva — og afkoma okkar allra
myndi grafast undir henni.
VIÐ SKULUM VONA, að ekki
komi til stöðvunar. — Við skul-
um vona, að skriðan falli ekki.
mmmSm
Hannes á horninu.
n&á
4 30. maí 1959 — Alþýðublaðið