Alþýðublaðið - 04.07.1959, Blaðsíða 4

riverzlun
n i
títgefandi: Alþýðuflokkurinn. Ritétjórar: Benedilct GröndaT, Gísli J. Ast-
þórsson og Helgi Sæmundsson (áb.). Fulltrúi ritstjórnar: Sigvaldi Hjálm-
arsson. Fréttastjóri: Björgvin Guðmundsson. Bitstjórnarsímar: 14901 og
14902. Auglýsingasími: 14906. Afgreiðslusími: 14900. — Aðsetur: Alþýðu-
húsið. Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Hverfisgata 8—10.
íslenzk fréttaþjónusta
SÚ SAGA endurtekur sig eftir hverjar kosn-
ingar, að sendar séu til útlanda fréttir, sem hljóta
í senn að vekja undrun og gremju íslendinga.
Stundum eru staðreyndir meðhöndlaðar svo hlægi-
lega, að engu tali tekur. Hitt er þó enn verra, þegar
þeim er snúið við, hvítt talið svart, en svart hvítt.
íslendingar verða raunar ekki blekktir með þess-
um hætti, en útlendingar fá alrangar upplýsingar
um málefni okkar og eiga þess naumast kost að
leiðrétta missagnirnar. Hörmulegast er, að þessi
fréttaburður skuli héðan kominn og rangfærslurn-
ar og blekkingamar iðulega sendar út að því er
virðist af ásettu ráði. Önnur skýring er að minnsta
kosti torfundin.
Erlendar fréttastofur þurfa sannarlega að
vanda val þeirra manna, sem eiga að sjá þeim
fyrir upplýsingum um menn og málefni hér á
landi. Og íslenzkt almenningsálit þarf að Iáta
þetta atriði til sín taka. Fordæming ósómans er
eina ráðið til leiðréttingar. Hana þarf að setja
fram rökstutt og mynduglega.
í þessu sambandi er tímabært að hyggja að
nauðsyn aukinnar íslenzkrar upplýsingaþjónustu
út á við. Fáum þjóðum er nauðsynlegra en okkur
Islendingum að koma á framfæri við umheiminn
skilmerkilegum fréttum um atburði og viðhorf og
afstöðu þjóðarinnar til stórmála. Hér er sannar-
lega mikið verk að vinna. Útlendingar eru enn allt
of ófróðir um ísland og íslenzk málefni. En þetta
er sök okkar íslendinga. Við gerum engan veginn
nóg til þess að bæta úr 1 þessu efni.
Verst er, þegar fljótfærnislegar yfirsjónir ís-
lenzkra stjórnmálamanna í hita dægurbarátt-
unnar eru gerðar að útflutningsvöru. Landhelg-
ismálið er glöggt dæmi þessa. Deilur um það
heima fyrir hafa verið um aukaatriði. Aðalat-
riðið er svx staðreynd, að íslendingar standa sem
einn maður að stækkun landhelginnar úr fjór-
um sjómílum í tólf og munu aldrei ljá máls á
neinu undanhaldi. Þessum sannleika um íslenzka
þjóðarviljann þarf að koma á framfæri erlend-
S AMNIN G AUMLEIT ANIR
milli hinna „sjö“ um stofnun
„lítils fríverzlunarsvæðis“
hafa þegar borið jákvæðan ár-
angur. Löndin sjö, sem að
þessu nýja fríverzlunarsvæði
standa, eru Bretland, Dan-
mörk, Noregur, Portúgal,
Sviss, Svíþjóð og Austurríki.
Þar eð allmikið er rætt um
þessi mál í fréttum og manna
á meðal um þessar mundir er
rétt að rifja upp í örstuttu
máli aðdraganda og ástæður
fyrir þessu væntanlega frí-
verzlunarsvæði. í hinum sjö
löndum, 'sem koma til með að
standa áð því, eru búsettar
um 90 milljónir manna, og á
það vafalaust eftir að hafa
hina mestu þýðingu fyrir öll
viðskipti í framtíðinni.
Línurnar í efnahagssam-
vinnu Evrópu síðustu árin eru
svo flóknar og samtvinnaðar,
að oft er erfitt að gera sér
grein fyrir, hvað gerzt hefur,
eða er að gerast. Talað er í
sífellu um ,.sexveldin“, „ríkin
sjö“ og þau fjögur, sem utan
við eru. Tölur þessar endur-
spegla þá erfiðleika og þann
klofning, sem orðið hefur í
efnahagssamvinnu Evrópu
síðast liðin 2—3 ár. En ef þess-
ar tölur eru lagðar saman
kemur út 17, og það er ein-
mitt fjöldi þeirra landa, sem
aðilar eru að Efnahagssam-
vinnustofnun Evrópu (OEEC).
ESSI stofnun, OEEC, var
sett á laggirnar árið 1948, er
17 lönd bundust samtökum
um að skipta með sér efnahags
aðstoð þeirri, sem kennd var
við Marshall, þáverandi utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna.
Síðar hófst stofnunin handa
um að samræma stjórnar-
stefnu aðildarríkjanna og
vinna að auknu frelsi á við-
skiptasviðinu, lækkun tolla og
afnámi hafta. Til að auðvelda
starfsemi' OEEC var stofn-
að Greiðslubandalag Evrópu,
EPU, og gerir það hinum
smærri þjóðum auðveldara að
jafna hallan á viðskiptum sín-
um við önnur lönd. Hin bætta
efnahag landanna í Vestur-
Evrópu síðustu árin má að
mestu þakka starfsemi þess-
ara tveggja stofnana, Efna-
hagssamvinnustofnunarinnar
og Greiðslubandalagsins.
En hvernig stendur á þeim
klofningi og óeiningu, sem
undanfarið hefur ríkt meðal
aðildarríkja Efnahagssam-
vinnustofnunarinnar?
Orsakirnar eru þær helztar,
að upp úr 1950 höfðu Frakk-
land, Belgía, Holland, Lux-
emburg, ítalía og Vestur-
Þýzkaland, fyrir frumkvæði
Paul Henri Spaak, utanríkis-
ráðherra Belgíu, stofnað Stál-
og kolasamsteypau Evrópu.
1955 komu fulltrúar þessara
landa saman til fundar í Mess-
ina á Sikiley til þess að ræða
nánari samvinnu ríkjanna.
Árangur þessara viðræðna
var stofnun Kjarnorkustofn-
unar sexveldanna, EURAT-
OM, og 1957 var undirritað-
ur í Róm samningur um tolla-
bandalag þessara ríkja. Sam-
kvæmt honum skuldbinda þau
sig til að fella niður alla skatta
milli landanna á næstu 15
árum. Þar með voru sköpuð
ný pólitísk og efnahagsleg við-
horf í Vestur-Evrópu. Sam-
ræming tolla út á við og af-
nám þeirra innan sexveld-
anna gerir þessi sex lönd að
stórveldi á sviði viðskipta og
stjórnmála. (íbúar sexvéld-
anna eru 190 milljónir).
AðRIR meðlimir Efnahags
samvinnustofnunarinnar ótt-
ast, að útflutningsvörum
þeirra verði bolað burt úr sex-
veldasvæðinu. Einkum óttast
fHannes
á h o r n i n u
is. Hann er bezta vopn okkar í baráttunni við
ofríkið. Sumum finnst hitt fréttnæmara, þegar
kommúnistar reyna að gera Lúðvík Jósepsson
að landhelgisþóðhetju, en hann kolfellur svo í
kjördæmi sínu. En þeirri frétt þarf umfram allt
að Iandhelgisþjóðhetja, en hann kolfellur svo í
eða annars stjórnmálamanns í kosningum hafa
engin ahrif á afstöðu íslendinga í landhelgis-
málinu.
Fréttaþjónustunni út á við þurfum við að gefa
aukinn gaum. Hún verður á hverjum tíma að reyn-
ast í samræmi við staðreyndir, og henni má aldrei
beita til ófrægingar íslandi eða íslenzkum málstað
öðruvísi en almenningsálitið grípi í taumana og
krefjist þess, að sannleikurinn sé sagður.
Kiupum blý
Netaverkstæði Jóns Gíslasonar
Hafnarfirði — Sími 50-165
★ Endurbætur á póstmál-
um Reykjavíkur.
★ Nýir póstkassar fyrir
almenning.
★ Akvæði reglugerðar um
um póstkassa á húsum.
NÝJU PÓSTKASSARNIR
prýSa bæjinn og þeir eru nokk-
ur framför frá gömlu bláu póst-
kössunum. Ýmsar upplýsingar
standa á hinum nýju og er það
gott, þvi að þó að ótrúlegt megi
virðast þá er fólk stundum dá-
lítið áttavilt í póstmálunum. —
En af því tilefni að nýir póst-
kassar hafa nú verið teknir i
notkun, vil ég benda húseigeiiu-
urn á, að í raun og veru eru
póstmenn ekki skyJdugir til að
afgreiða póstinn til bæjarbúa,
ef ekkj tru póstkassar á húsun-
um.
SAMKVÆMT reglugerð eiga
að vera póstkassar við útidyr og
á þeim eiga að standa upplýs-
ingar uni íbúa í húsinu. Þessir
póstlcassar eru til og er mikil
nauðsyn að íbúar fari nú aö at-
huga það mál. Húseigendum ber
að minnsta kosti skyldi til að
hafa forystu um þetta og sjá svo
um að póstkassar komi á hús-
in. Gefur það auga leið, að þetta
mundi auðvelda alla póstaf-
greiðslu hér í bænum. Ennfrem-
ur mundi það auðveld blaða-
burð og tryggja það betur en áð-
ur, að fólk fengi blöð sín ó-
skernmd, ea nú vill það brenna
við, að útburðarfólk veröur að
snúa blöðin í vöndul og stinga
þeim milli húns og hurðar —
og oft vilja þau skemmast.
UNDANFARIÐ hefur verið
gerð tilraun til að skipuleggja
póstafgreiðslu í Reykjavík með
nýjum hætti. Þaulvanir norskir
póstmenn hafa verið fengnir
hingað til þess að kynna sér fyr-
irkomulagið og ráða bót á því
ef þess er kostur. Hér hefur það
þótt við brenna að póstur hafi
verið ótrúlega lengi að bera út
í hverfin og gefur það auga leið
að tíminn, sem í þetta. fer, kem-
ur erlendum mönnum á óvart,
enda er það óvenjulegt erlendis
að póstmenn þurfi að ganga fyr-
ir hvers manns dyr með bréf og
blöð.
ALLS STAÐAR eru póstkass-
Bretar afleiðingar Rómar-
samningsins. Mótleikur þeirra
var hin svonefnda Maudling-
nefnd og tillögur um að öll
OEEC-löndin gerðust aðilar
að einu fríverzlunarsvæði.
Langvarandi samningaumleit-
anir Maudlingnefndarinnar og
fulltrúa sexveldanna fóru út
um þúfur. í viðræðum þessum
varð ljóst, að bandalag sex-
veldanna var ekki síður póli-
tískt en efnahagslegt. Aden-
auer og de Gaulle berjast fyr-
ir því, að gera sexveldin að
þriðja stórveldinu í heimin-
um.
Það er óttinn við að tapa
mörkuðum á meginlandinu og
óttinn við „verzlunarstríð í
Evrópu, sem veldur stofnun
fríverzlunarsvæðis hinna sjö,
verzlunarsamvinna, er vinna
á gegn hættulegum áhrifum
sameiginlega markaðsins á
efnahagslíf þessara landa.
SvíAR áttu frumkvæðið aS
hinu nýja bandalagi. Samn-
ingar hafa gengið mjög greið-
lega og á fundi í Saltsjöbaden
fyrir skömmu var gengið frá
uppkasti að samningi um sam-
eiginlegan markað hinna sjö.
Uppkastið»verður nú lagt fyr-
ir viðkomandi 'ríkisstjórnir,
en margt þykir benda til þess,
að samningurinn verði endan-
lega undirskrifaður í Stokk-
hólmi 20. júlí n.k. af ríkis-
stjórnunum, en þá verður
hann lagður fyrir þing land-
anna, og er búizt, að hann
verði samþykktur þar. Geng-
ur hann þá í gildi 1. janúar
1960. Engu verður um það
spáð, hvernig svo gengur að
ná samkomulagi milli hinna
tveggja markaðssvæða. En
meðan Adenauer og de Gaulle
eru ósveigjanlegir er engin á-
stæða til að ætla, að það verði
á næstunni.
ar, annað hvort við útidyr eða
hliðin og nöfn íbúanna skráð á
þá. Ég hef orðið var við að hin-
ir norsku póstmenn hafa elt póst
mennina í hverfin og skráð hjá
sér hve margar mínútur póst-
mennirnir hafa þurft að eyða í
hvert hús. Ennfremur er . mér
sagt að greining póstsins í sjálfu
pósthúsinu hafi verið vandlega
athuguð og skipulögð að nýju
— og hefur víst heldur ekki ver-
ið vanþörf á því.
ALLT STEFNIR þetta að því,
að komið verði á nýju og betra
skipulagi á .póstmál höfuðstað-
arins og var ekki vanþörf á. Fyr
ir nokkru var húsnæði póstsins
stækkað og endurbætt. Það var
orðið úrelt fyrir áratugum. Enn
er húsnæðið ófullnægjandi —
og raunar undarlegt að eyða
milljónum króna í endurbætur
cg breytingar á gömlii óful.lnEtgj
andi húsnæði í stað þess að
byggja nýtt veglegt pósthús fyr-
ir iramtíðina. En þessi kostur
var tekinn og er það miður. Hins
vegar verður að játa, að stækk-
unin þoldi enga bið.
BORGARARNIR verða að
vinna við hliðina á þeim opin-
beru aðilum, sem málunum
stjórna, annars fæst ekki viðun-
andi árangur. Reglugerðir mæla
svo fyrir, að póstkassar séu á
hverju húsi. Nú þarf að snúa
sér að því, að þessu ákvæði sé
fullnægt. Hér er um lítil fjárút-
lát að ræða. Ég held að póst-
málastjórnin ætti að fara að
ganga eftir því, að reglugerðinni
sé framfylgt.
Hairnes á horninu.
4 4. júlf 1959 — Alþýðublaðið