Alþýðublaðið - 05.07.1959, Blaðsíða 3
E
-MBÆTTISMENN enska
ílugfélagsins BOAC vinna nú
að því að komast að, hversu
margir starfsmenn félagsins
eru flæktir í þjónustu mesta
smyglhrings veraldar. Fyrir
skömmu var þjónn á einni af
flugvélum félagsins dæmdur
í þriggja mánaða fangelsi á
Indlandi fyrir þátttöku í gull-
smygli. Verður allt gert, sem
mögulegt er til þess að kom-
ast fyrir rætur smyglstarf-
seminnar og allir-starfsmenn
félagsins yfirheyrðir og ferill
þeirra rannsakaður.
IHWHMtMMMMWHnMMMM
r
Á FUNDI bandarískra geim-
vísindamanna og -verkfræð-
inga, sem haldinn var fyrir
nokkru, greindi prófessor við
Kaliforníuháskóla frá því
helzta, er vísindamenn von-
ast til að geimfarar komi til
með að upplýsa í sambandi
:við tunglið.
Meðal þeirra óráðnu gáta
sem hann taldi upp, voru
þessar:
Hefur tunglið skorpu svip-
aða jarðskorpunni? Er innra
borð tunglsins bráðið svip-
að og kjarni jarðarinnar?
Hvað veldur hinum svoköll-
uðu „hvítu svæðum“ á yfir-
borði tunglsins, og hvað veld
ur hinum svonefndu „svörtu
blettum"? Mynduðust eldgíg
arnir á tunglinu við árekstra
við stóra loftsteina, af um-
brotum innan frá, er þeyttu
efnum upp á yfirborð þess,
eða lagðist efnið í fellingar
a yfirborði tunglsins?
Er gráa efnið á yfirborði
tunglsins hraun, smágert
grjót, ryk, sem safnaðist á
yfirborð þess eftir mikinn
árekstur fyrir óralöngu, eða
er það eitthvað annað efni?
Er tunglið nú kált og harð-
gert eða hefur það einhvern
hitavott og sveigjanleika?
Hvað eru „hrukkurnar", sem
sjást víða á yfirborði tungls-
ins? Þetta eru ekki fjöll, eins
og stundum hefur verið get-
ið til. En þær eru kringuna
100 metrar að hæð, 10 til 20
km. að breidd og mörg hundr
úð km. langar.
.Vísindamenn hafa getið
sér þess til, að hrukkurnar
geti verið endar á hraun-
rennsli eða sandhólar. En ef
þær eru sandhólar, hlýtur
tunglið að hafa háf-t gufu-
hvolf, a.m.k. um tíniá. Talið
er, að þessi skýring sé ekki
óhugsandi, en vonir standa
til, að úr þessu og fleiru fá-
ist skorið, þegar tekizt hefur
að láta eitthvert geimfara
framtíðarinnar lenda. í ná-
munda við einhverja þessara
hrukkna.
í þessu sambandi er fróð-
legt að rifja upp það, sem
enski lögfræðingurinn Gerald
Sparrow skrifaði nýlega um
gullsmyglara í Austurlöndum.
Sparrow vann um árabil í
Bangkok í Tailandi sem dóm-
ari og lögfræðingur og kynnt-
ist þá allnáið starfsemi smygl
áranna.
,,Ég er sennilega eini Bret-
inn„sem þekki til hlýtar starf-
semi smyglaranna í Austur-
löndum. Þeir hafa milljónir
punda í árstekjur og þúsundir
manna vinna fyrir þá. Ég
kynntist hinum dularfulla
Kínverja Ho, sem er æðsti
maður smyglhringsins og eit.t
sinn bað hann mig að gerast
lögfræðilegur ráðunautur fyr-
irtækisins. En helztu vitneskj-
una um starfsemi fékk ég ;í
sambandi við dómarastörf mín
Qg veit nú nokkurn veginn
hvernig hún fer fram.
Gulli er smyglað í enskum.
og bandarískum flugvélum til
Hong Kong og þaðan á djúnk-
um til portúgöísku n.ýlend-
unnar Macao. Gulli, sem fara
á til Sovétríkjanna er smygl-
að um Kalkútta.
Ársvelta smyglhringsins er
milljónir sterlingspunda og í
þjónustu hans eru þúsundir
manna, tollverðir, Íögreglu-
foringjar, flugmenn, skipstjór
ar, flugfreyjur og jafnvei ráð-
herrar í ýmsum löndum Aust-
ur-Asíu. Smyglararnír eru svo
öflugir orðnir, að þeir eiga
eigin flugvélar og jafnvei eig-
in flugvelli. Ég veit um þrjá
flugvelli í þeirra eigu, einn í
Laos, annan í Burma og þann
þriðja í Nepal. Smyglararnir
Framhald á 10. síðu.
NEW YORK. — Öllum þyk-
ir vænt uni fugla, og vera
má, að þeir séu í hátterni
sínu líkari mönnum en ýmis
önnur dýr jarðarinnar. Tök-
um til dæmis ýmsa smá-
fugla. Fjölskyldan heldur
saman þar til ungarnir eru
það vaxnir úr grasi, að þeir
geta bjargað sér sjálfir, þá
snúast þeir gegn foreldrum
sínum á svipaðan hátt og
hinir frægu táningar, sem
allir tala nú um.
Eða hvernig sumir fuglar
forðast slagsmál nreð því að
þykjast ætla að taka á móti,
árásarfuglinum, en snúa sér
síðan undan, þangað til sá
reiði gefst upp á eltingar-
leiknum. Það er ekki ólíkt
sumum milliríkjaviðskipt-
um nú til dags.
Árásargirnin er svipuð hjá
fuglum og mönnum. Ef fugl
er látinn berjast við annan
fugl og hann vinnur þá sperr
ist hann allur og ætlar að
sþringa af monti.
Þessar upplýsingar eru frá
dr, Dilger, sem er prófessor
í náttúrufræði við Cornell-
háskólann í Bandaríkjunum.
A myndinni er hann að gefa
uppáhaldspáfagauknum sín-
tsm tött úr pípunni sinni.
Um þessar mundir er Dil-
ger að rannsaka páfagauka
frá Afríku, hina svonefndu
ástarfugla. Þeir eru ákaflega
,,mannlegir“ í háttum. Hinn
ástfangni karlfugl nálgast
ástmey sína eins og feiminn
skóladrengur og ef hann ger-
ist óvart nærgöngull fær
hann högg í höfuðið frá
þeirri heittelskuðu.
Ástarfuglarnir eru mjög
félagslyndir. Þeir ganga oft
langan tíma hlið við hlið og
ef einn geyspar geyspa allir
í takt. Ef einhver vill ekki
fella sig við „þjóðskipulagið“
og hegðar sér öðruvísi en
hinir, er ekkert líklegra en
þeir taki hann sér til fyrir-
mvndar eftir stutta stund og
hermí hreyfingar hans og
látbragð.
R
F
RÁ ÞVÍ í lok síðari heims-
styrjaldar hefur þráfaldlega
verið minnst í blöðum á hin
svo kölluðu „vanþróuðu
lönd“ og því ber auðvitað að
fagna, að mikið hefur verið
gert til að auka á velferð
þeirra. En hitt gleymist víst
oftar, að til eru þjóðir, sem
eru miklu frumstæðari í öllu
tilliti, heldur en þær, sem oft
ast er átt við, þegar um „van-
þróaðar þjóðir“ er talað. Það
eru hinar sönnu villiþjóðir,
frumstæðar þjóðir, sem enn
lifa sínu náttúrulega lífi í
faðmi frumskógana á stigí
steinaldar og sumar hafa jafn
vel ekki haft mikil kynni af
hvíta manninum.
Þ
EIM svæðum fækkar óðum,
sem könnuðir menningarþjóð
anna hafa ekki mælt ög skoð-
að. Þó eru í Suður-Ameríku
stór svæði, sem þeir þekkja
lítið til. Og þar eru enn að
finnast villiþjóðir, sem ekki
var áður vitað um. Fjöldi
frumstæðra villimanna lifa
sínu frumstæða lífi þarna í
skógunum, og vafalaust eiga
enn eftir að finnast óþekktar
hyggðir þeirra, Sumir eru
svo frumstæðir, að naumast
er hægt að telja þá á stein-
aldarstigi, og Fawcett ofursti
segir í bók sinni frá mjög
frumstæðum villimönnum, —
sem fáir eða engir aðrir hafa
sótt heim. — Önnur svæði
heims, sem. enn eru byggð
villiþjóðum, eru einkum
Nýja-Ginea, þar sem þeir átu
pólitíið á dögunum, frum-
skógar Mið-Afríku og ýmsar
eyjar og skógasvæði í Suður-
og Austur-Asíu.
r
RAM á yfirstandandi tíma
hafa afskipti menningarþjóða
af viiliþjóðum yfirleitt verið
ömurleg .Sú saga einkennist
af kúgun, grimmd eða í bezta
falli skeytingaiieysi. — Villi-
þjóðunum hefur alls staðar
fækkað við tilkomu hvíta
mannsins, sumar — raunar
margar — dáið út, og við bað
hefur heimsbyggðin orðið
sýnu snauðari. Áhrif hvíta
mannsins hafa verið: brenni-
vín og sjúkdómar. Villiþjóð-
irnar hafa breytt óeðlilega
fliót um lifnaðarhætti, farið
að stunda vinnu í námum og
á plantekrum, og ef til v.ill
hefur það ófrelsi, se.m hið
reglubundna líf menningar-
þjóðanna lagði á villimann-
inn, lamað hann. meira. en
nokkuð annað. Villiþjóðir
mega því líka vara sig á vin-
um sínum.
AÐAMONNUM þeirra
stofnana, sem greiða fyrir
„vanþróuðum þjþðum“ er
’ sem betur fer ljós þörfih . á
bví að hjálpa villiþjóðunum
mátulega. Það þýðir ekki a0"
ætla að gera of mikið í einu.
Þær verða að fá að halda lifn
aðarháttum sínum, en ýmis-
legt má kenna þeim, jafnvel
stuðla að bi'eyttum siðavið-
horfum, svo að þeir éti ekki,
Framhald á 10. sjSík
■*
.(jiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHmtmiiitHrf
| Syntu yfir
I DauðaÍiafið
| TVEIR ungir Bandaríkja-
i menn unnu nýlega það afrek
| að synda þvert yfir DauSa- j
| hafið. — Er það í fyrsta sinn,
I að vitað er til að menn haíí
■ gert það.
| Randaríkiamenn þessir |
| heita Griffsn, starfsmaður íj
1 við bandaríska sendiráðið í |
| Amman, og Johnson, starfs- jj
1 maður við bandarísku ræS- §
1 ísmannsskiúfstofuna á Kýp- |;
I ur. Þeir félagar syntu þvert |
| yfir Dauðahafið, fimm kíló- 5
f metra leið. Bátur í eigu jérd- |
| anska hersjns fylgdi m f
i eftir á sundinu. |
| Það er erfitt að synda i f
| Bauðahafinu, það er marg- f
j falt saltara en sjór og því |
I miklu þy-ngra að synda í .þvi. |
I 3
aimiitiimiiiiiiHiiiiiiiiiii'úiiiiiiiiiiuumiiiHtiiiuiiiiiiu
Alþýðublaðið — 5. júlí 1959