Alþýðublaðið - 11.07.1959, Blaðsíða 4

TJtgefandl: Alþýðuflokkurinn. Ritstjðrar: Benedikt Gröndal, Gísli J. Ast-
þðrsson og Helgi Sœmundsson (áb.). Fulltrúi ritstjórnar: Sigvaldi Hjálm-
arsson. Fréttastjóri: Björgvin Guðmundsson. Ritstjórnarsímar: 14901 og
14902. Auglýsingasími: 14906. Afgreiðslusími: 14900. — Aðsetur: Alþýðu-
húsið. Prentsmiðja Alþýðubláðsins. Hverfisgata 8—10.
ísskápar og gatnagerö
OKKUR íslendingum er fortalið, að við bú-
um við ein beztu lífskjör, sem nokkur þjóð á jarð-
ríki njóti. Þetta þýðir í stuttu máli, að við Höf-
um meiri og hollari mat að borða, eigum meiri og'
betri föt, búum allflestir í betri íbúðum, eigum
betri innbú, meira af h'eimilistækjum, fleiri og
fínni bíla en aðrar þjóðir. Vissulega höfum við
margt að þakka fyrir, þótt brokkgeng sé lífsbar-
áttan hjá okkur, óvissar tekjur þjóðarinnar og
eitthvað af góssinu fengið fyrir gjafa- og láns-
fé. Hvað um það, þjóðin vinnur mikið, hvað sem
hver segir, og hefur hingað til greitt allar sínar
skuldir.
Smám saman hefur þjóðfélag okkar tekið á
sig mynd hinna efnaðri menningarlanda, sem við
þekkjum bezt. Á sumum sviðum eru þægindin og
atvinnutækin sambærileg við hið bezta hjá öðr-
um. Samt er heildarmyndin enn eins og mynda-
gáta, sem við höfum verið að setja sáman. Það
eru miklar eyður í myndinni.
Samgöngur skip'ta íslendinga miklu máli og
eru hið erfiðasta verkefni vegna mannfæðar og
landsstærðar með farartálmum miklum. Járn-
brautir eru hér engar og verða sennilega ekki.
Skipakostur og flugvéla er mikill, en bifreiðin er
og verður mikilsverðasta samgöngutæki þjóðar-
innar, hvort sem er til mannflutninga eða varn-
ings.
Af þessum sökum hljóta vegir og götur
einnig að skipta höfuðmáli, en á því sviði standa
íslendingar langt að haki þeim þjóðum, sem við
herum okkur saman við um ísskápaeign og ann-
að slíkt. Á þetta ekki aðeins við um þjóðvega-
kerfið, þar sem náttúran gerir vegalagningu
erfiða. Götur í kaupstöðum og kauptúnum eru
hér einnig langt á eftir því, sem þjóðin hefur
komizt á öðrum sviðum, og verður náttúrunni
þar síður um kennt.
Það hlýtur að verða eitt af stórverkefnum
næstu framtíðar að leggja varanlegar götur um
yfília þétta byggð og komast á stig nágrannaríkj-
anna, sem leggja malbikaða götu fyrst, en byggja
svo við hana húsin. Sómasamleg gatnagerð mundi
setja mikinn menningarsvip á borg og bæ á ís-
landi spara milljónir í viðhaldi bifreiða, greiða
fyrir umferðarmenningu. Jafnframt þarf að
hugsa meira um umhverfi húsa, hreinlæti á lóð-
um, fjarlægja skúrarusl og annað slíkt, sem lít-
ill sómi er að. Þessu verkefni verður að sinna
með stórum átökum á næstu árum.
laus sfaHa
Staða aðstoðarbókavarðar við Bæjar- og
héraðsbókasafnið í Hafnarfirði er laus til
umsóknar.
Umsóknir sendist til formanns bókasafns-
stjórnar, Stefáns Júlíussonar, Hafnarfirði,
fyrir 10. ágúst næstk.
Bókasafnsstjórn.
r
í ALÞÝÐUBLAÐINU 24.
júní s. 1. er sagt frá draumi,
sem Gunnar Dal dreymdi ein-
hverntíma, þegar hann var
staddur austur á Indlandi, og
er þarna í blaðinu boðizt til
að koma á framfæri eða birta
ráðningu á þeim draumi. Nú
er ég að vísu ekki draumspak-
ur maður í venjulegum skiln-
ingi þess orðs, ræð drauma
ekki fyrir óorðnum atburðum.
En eitt tel ég mig þó vita -ða
geta fullyrt, og Það er, að
draumskynjan eigi sér aldrei
stað án utanaðkomandi tilefn-
is, og þykir mér því sem ekki
komi til greina, að nefndur
draumur hafi getað verið hug-
arfóstur dreymandans ein-
göngu. Það ætti í rauninni al-
veg að liggjajjóst fyrir, að
hafi einhvej- séð sýnir og lif-
að atburði, þá hafi það, hvort
sem það átti sér stað hjá vak-
andi manni eða sofandi, ekki
getað verið án þess, aðsýnhafi
verið séð og atburður lifaður.
Hugrenningar sínar einar sam
an getur enginn maður séð á
sama hátt og þegar hann horf-
ir á hluti eða staði, og gildir
það auðvitað alveg jafnt um
sofandi mann og vakandi. Og
sé nú gætt að þessum draumi
Gunnars Dal, þá liggur Það í
augum uppi, hvernig hann er
til orðinn. Draumurinn hefst
með því, að Gunnar þykist
vera staddur í ,astralheimum‘
og ber það svo að skilja, að
það hafi ekki verið á þessari
jörð. En það sem segir til um,
hvernig þessu er varið, er, að
vitund Gunnars er þarna allt
önnur en hans eigin, allt önn-
ur en hann segir sig hafa haft
reynslu fyrir. Þetta, sem á sér
þarná stað, er Því ekkert ann-
ao en það, sem á sér stað í
hvert skipti, sem einhver
r
gleymir sér og sofnar, en þða
er, að annars manns vitund
kemur í stað hans eigin og
annars manns skynjanir. Og
þarna virðist þessi- annar vera
sjúklingur, sem kominn er að
því að deyja og sem deyr síð-
an. Og það er ekki einungis,
að Gunnar fái þarna þátt í
vanlíðan þessa deyjandi
manns og skynji það, sem fyr
ir hann ber, heldur er sam-
Gunnar Dal
band hans einnig lengra upp.
Um leið og hinn sjúki maður,
sem Gunnar þykist vera, miss
ir meðvitund og deyr, fær
Gunnar samband við einhvern
annan, og fylgir því sambandi
nokkur vitneskja um það, sem
þarna var að gerast, flutning
hins deyjandi manns til ann-
arar jarðstjörnu. Kemur þessi
vitneskja fram í því, að Gunn
ar þykist leysast upp í straum
eða kraft' og þá ekki síður í
þeirri tilfinningu, sem hann
þykist hafa um hinn órafjar- i
læga ljósdepil eða vetrarbraut
— sem til sé stefnt. Og að síð-
ustu virðist mér sem Þarna
komi til greina nokkur en ó-
Ijós vitneskja um það, sem
mjög er skylt því, sem verður
á fósturskeiði hvers frumlif-
anda. En það er sú upprifjan
á lífssögu framlifandans, sem
ætla má að verði um leið og
hann byggist upp að nýju.
Þorsteinn Jónsson
á Úlfsstöðum.
Menn hreyía
sig meö prýsti-
loíti í geimnum
VEL HEPPNAÐAR tilraun-
ir hafa verið gerðar í Banda-
ríkjunum með notkun nýs
tækis, sem á að gera þyngd-
arlausum mönnum úti í
geimnum kleift að hreyfa
sig innan og untan geimfar-
anna.
Prófun tækisins fór fram
í flugvél, sem látin var taka
djúpa dýfu, allt að því horn-
rétt, þar til hún náði 500 km
hraða á klst. Þá rétti flugvél-
in sig og svif áfram í boga,
en um leið mynduðust hinar
réttu aðstæður til að prófa
tækið, því að næstu 10 til
15 sekúndur varð flugvélin
og allt, sem í henni var,
þyngdarlaust.
Útbúnaðurinn, sem notað-
ur er, er einfaldur í sniðum.
Það eru nokkrar flöskur með
háþrýstilofti. f þeim er stutt
slanga með stút og lokum, og
með þeim er hægt að hafa
stjórn á loftstraunmum úr
flöskunum. Flöskurnar eru
síðan festar með ól á bak
geimfarans. Þegar hann vill
svo hreyfa sig í ákveðna átt,
snýr hann stútnum í hina
áttina og opnar lokuna og
hleypir út háþrýstilofti. Loft
ið, sem streymir út um stút-
inn, myndar nægilega orku
til þess að „knýja“ manninn
áfram þangað sem hann vill
komast.
H a n n es
á h o r n i n u
★ Þakkir til séra Jó-
hanns Hannessonar.
★ íslendingar svívirða
sjálfa sig.
★ Hvað gerir Þingvaíla-
nefnd?
★ Taka ungir menn til
sinna ráða?
TJM LEIÐ og ég þakka séra
Jóhanni Hannessyni á Þing-
völlum bréfið, sem birt var hér
í blaðinu á fimmtudaginn, —
langar mig til að segja þetta:
Ásandið á Þingvöllum er orðið
svo alvarlegt, að stjórnarvöldin
verða að taka málið til athug-
unar og grípa í taumana. Það
er gjörsamlega óþolandi, að Þing
vellir séu gerðir að sorphaug
fyrir úrþvætti innlend og út-
lend, sem leita þangað til þess
að fullnægja hvötum sínum til
drykkjuskapar og annars siðleys
is.
ÉG VEIT, að þjóðin öll ber
fullt traus til séra Jóhanns
Hannessonar. Hún veit, að
hann segir satt og rétt frá, og
að hann tekur ekki til máls op-
inberlega um svona mál fyrr en
hann telur sig ekki geta orða
bundist. Honum finnst það sið-
ferðileg skylda sín við þann
heiga stað, sem hann á að lilynna
að og verja og þjóðina í heild,
að skýra frá því, sem þar fer
fram. Og hann gerir það áreið-
aniega í þeirri von, að opinberar
umræður beri meiri og beiri ár-
anour en einkavið:a:ður, jafnvel
þó að þær hafi verið reyntíar ór
eftir ár.
EF VIÐ LÁTUM níða niður
Þingvöll fyrir augunum á okk-
ur, þá eigum við ekki skilið að
heita þjóð, að minnsta kosti
ekki íslenzk þjóð. Þá væri eins
gott að flytja okkur á eitthvert
útnes eða á heiðar upp í fjar-
lægu landi þar sem við hefðum
ekki helgan stað til að svívirða.
Ég orða þetta á þennan hátt,
vegna þess, að ég álít, að það
séu ekki aðeins siðleysingjar, —
sem níða Þingvelli, heldur við
öli, fyrst við látum það viðg'ang-
ast þrátt fyrir ábendingar oj á-
skoranir hinna beztu marma.
ÉG VIL, að nú þegar sé haf-
ist handa. Það má ekki horfa í
það, þó að það krefjist nokk-
urra útgjalda að halda uppi
virkri gæzlu á Þingvöllum. Þa?,
verður, að minnsta kosti um all-
ar helgar, að vera öflugur lög-
regluvörður, sem geti tekði sið-
leysingjana og ekið þeim burt
af staðnum, langt burt, fyrst
ekki er til neitt fangelsi þar, en
ég vil heldur ekki láta byggja
fangelsi á Þingvöllum.
EF EKKERT verður gert, þá
munu ungir menn, sem svíður
niðurlæging staðarins, taka til
sinna ráða. Ég hef heyrt róða-
gerðir um það. Þeir munu fara
tuttugu til þrjátíu saman austur
um helgar með poka og farar-
tæki og hreinsa vellina þegar úr
hófi keyrir. Ef stjórnarvöldin
gera ekki neitt í þessu, þá mun
þetta verða gert — og ekki er
það æskilegt, þó að það sé skilj-
anlegt.
EF EKKERT verður gert af
opinberri hálfu — og eftir ná-
kvæma athugun hinna beztu
manna — og þá ber fyrst og
fremst að hlusta á tillögur séra
Jóhanns Hannessonar og Sig-
urðar Gröndals forstjóra Val-
hallar, þá mun ég ekki ge.ta á-
fellt þá ungu menn, sem nú eru
að undirbúa eigin löggæzlu á
Þingvöllum. — Hér er um svo
mikið alvörumál að ræða, að
j það má ekki sýna því tómlæti.
| Nú keyrir úr hófi fram.
Hannes á horninu.
4 11- júlí 1959 — Alþýðublaðið