Alþýðublaðið - 12.07.1959, Blaðsíða 2
sunn
BENZÍNAFGREIÐSLUR í
Reykjavík eru opnar'í júlí-
mánuði sem hér segir: virka
daga kl. 7.30—23. Sunnu-
daga kl. 9.30—11.30 og 13
—23.
☆
LISTASAFN Einars Jónsson
ar, Hnitbjörgum, er opið
daglega kl. 13—3.30.
☆
BÆJARBÓKASAFN; Lokað
vegna sumarleyfa il þriðju-
dagsins 4. ágúst.
☆
í TILEFNI af þjóðhátíð
Frakka býður sendiherra
Frakklands til móttöku þ.
14. júlí milli kl. 5—7 í bú-
. stað sínum að Skálholtsstíg
6. Honum væri mikil á-
nægja að taka á móti öllum
vinurn Frakklands, er vildu
þiggja boð hans.
☆
ÚTVARPIÐ í dag: 11 Messa
í Dómkirkjunni. 15 Miðdeg
istónleikar. 16 Kaffitíminn.
17 „Sunnudagslögin." 18.30
Barnatími. 19.30 Tónleikar.
20.20 Raddir skálda: Smá-
sögur og sögukafll eftir
Kristjóji Bender. Fiytjend-
ur: Stefán Júlíusson, Valdi-
. mar Lárusson og höfundur-
inn. 21 TónJjst eftir Manuei
de Falia. 2Í.30 Úr ýmsum
áttum. 22.05 Danslög.
ÚTVARPIÐ á morgun: 20.30
Einsöngur: Kim Borg. 20.50
Um dgainn og veginn (And-
rés Kristjánsson blaðamað-
ur). 21.10 Tónleikar. 22.10
Búnaðarþáttur. 22.25 Kam-
merlónleikar.
★
Messur
Neskirk/i; Messa kl. 11 ár-
degis. Séra Jón Thorarensen.
FINNSKU
eru komin.
V e t z I a n j n
SNÓT
Vesturgötu 17.
Sjötugur í dag:
SERA JON 0UÐNASO
SAMKVÆMT prestþjónustu-
bók Staðarprestakalls í Hrúta-
firði er séra Jón Guðnason, fyrr
um skjalavörður, í heiminn bor-
inn hinn 12. dag júlímánaðar
1889 að Óspaksstöðum í Hrúta-
firði, sonur hjónanna Guðna
Einarssonar, bónda þar, og Guð-
rúnar Jónsdóttur. Ekki þarf
því frekar blöðum um það að
fletta, að hann er sjötugur í dag,
enda þótt það láti næsta undar-
lega í eyrum, að hann sé bendl-
aður við kerlinguna Elli með
því að vera leystur frá embætt-
isstörfum fyrir aldurs sakir, því
að allt fas hans, yfirbragð og
handatiltektir minna miklu
fermur á mann, sem er í blóma
lífsins.
Þegar í aesku gerðist Jón bæði
námgjarn og minnugur, enda
brauzt hann til mennta, þótt
ekki væri af miklum efnum að
taka, lauk stúdentsprófi 1912
og guðfræðiprófi 1915. Embætt-
is- og starfsferill hans er í stór-
um dráttum þessi: Hann var
prestur í Dalasýslu til ársins
1948, er hann var skipaður
skjalavörður við Þjóðskjala-
safn Islands í Reykjavík.
Gegndi hann því starfi til 1.
apríl í vor, er honum var veitt
lausn frá embættisstörfum.
Jafnframt prestskapnum hafði
hann á hendi skólastjórn Hér-
aðsskólans á Reykjum í Hrúta-
f'irði tvö fyrstu starfsár hans,
1930—1932, og var kennari við
þann skóla nokkuð á annan ára-
tug. Þess má og geta, að hann
var þingmaður Dalamanna 1926
—1927 og átti sæti í sýslunefnd
Strandasýslu 1929—-1938, og
margt fleira mætti til tína af
trúnaðarstörfum, er honum
hafa verið falin.
Af þessu stutta yfirliti má
hverjum manni ljóst vera, að
séra Jón Guðnason getur setzt
í helgan stein með góðri sam-
vizku, því að hann hefur sann-
arlega gert skyldu sína við sam-
félagið með fyrrgreindum störf
um sínum, auk þess sem þau
hjónin hafa gefið þjóðfélaginu
sjö ágæta þegna. Enn eru þó
ótalin þau störf séra Jóns, sem
ekki er minnst um vert, en það
eru fræði- og ritstörf hans.
Þeim hefur hann ætíð sinnt
jafnhliða skyldustörfum sínum,
en þó líklega af mestu kappi
hin síðari ár. Sú ráðabreýtni
séra Jóns að flytjast til Revkja-
víkur hefur vafalaust staðið í
nánum tengslum við þ.ennan
þátt í ævistarfi hans, enda hef-
ur aðstaða hans til fræðiiðkana
batnað til mikilla muna síðan.
Séra Jón Guðnason hefur nú
um margra ára skeið verið með
ötulustu og allra slyngustu
ætt- og mannfræðingum þjó.ð-
arinnar, og áreiðanlega mun
enginn núlifandi íslendingur
s.tanda honum á sporði um kunn
ugleika á mönnum og ættum
um landið vestanvert, allt frá
Hvítá í Borgarfirði og til
Blöndu. Mesta verk hans á
þessu sviði er ritið Stranda-
menn, æviskrár bænda (og
raunar fleiri) í Strandasýsiu frá
1703 til 1953, einstætt rit í sinni
röð, unnið af fágætri elju og
stakri vandvirkni (kom út 1955).
Ekki þykir mér ólíklegt, að
hann geti bráðlega ■ gert fleiri
héruðum á Vesturlandi áþekk
skil. Þá var og stórmikill feng-
ur að hlut séra Jóns í íslenzk-
um æviskrám, en það voru leið-
réttingar og þó einkum viðauk-
ar við verk dr. Páls Eggerts
Ólasonar. Grunur minn er sá,
að séra Jón eigi fjölmargt í
fórum sínum til að auka enn
og bæta um þetta þarfa og raun-
ar ómissandi verki. — Einn þátt
ur í starfi séra Jóns eru útgáf-
ur hans á verkum annarra. Má
þar fyrst nefna Minnisblöð
Finns Jónssonar á Kjörseyri,
er út komu 1945. En eftirminni-
legast er þó hið svipmikla rit
séra Friðriks Eggerts Úr
fylgsnum fyrri aldar, sem séra
Jón hefur gert ágætlega úr
garði (1950 og 1952). — Allt,
sem séra Jón lætur frá sér fara,
ber því vitni, að hann er ritfær
í bezta lagi, en sérstaklega leyfi
ég mér þó að benda á ævisögu
Páls Eggerts Ólasonar í Aand-
vara 1950 því til s.önnunar.
Það er ekki að efa, að frá
hendi séra Jóns á enn eftir að
koma margt og mikið, sem ætt-
vísinni, hinpi fornu og .ramís-
lenzku fræðigrein, verður hinn
mesti fengur að. Nú gefst hon-
um tóm til að vinna úr ýmsu
því, sem hann hefur viðað að
sér á liðnum árum og áratug-
um, enda er engin hætta á, að
hann slái slöku við. Vonandi
bera þjóðleg fræði gæfu til þess,
að séra Jóni endist þrek og
heilsa til að koma sem allra
mestu í verk.
Séra Jón er fríður sýnum og
myndarlegur á velli, kvikur í
hreyfingum, manna hressileg-
astur í bragði, skemmtinn og
gamansamur, hefur á hraðbergi
einkennileg tilsvör manna,
i hnyttinyrði, vísur og smásögur,
er bregða skúu og skemmtilegu
Ijósi yfir menn og málefni, sem
til umræðu eru hverju sinni.
Ég hef stundum óskað mér, að
ég bæri á mér segulband, þegar
séra Jón segir frá. Um fræði-
manninn séra Jón Guðnason,
margspakan og óljúgfróðan, er
vissulega mikilsvert, eins og. ég
vona að fram komi í línum þe.ss-
um, en enn meira er þó vert
um manninn sjáifan, eins og
hann birtist og hræris.t á meðal
okkar, þróttmikill og fastur fyr-
ir, glaður og reifur, hollráður
og hjálpsamur, í stuttu máli
drengskaparmaður og valmenni
í hvívetna. — Nokkur undan-
farin ár hef ég vanið komur
mínar á Þjóðskjalasafnið. Ég
hef. notið þar ágætrar fvrir-
greiðslu og dæmafárrar hjálp-
fýsi séra Jóns, fyrst sem gestur
safnsins, rellinn og ágengur,
enda næsta óra+vís. um völund-
arhús mannfræðinnar, en síðast
liðinn vetur sem starfsmaður
stofnunarinnar og því sam-
verkamaður séra, Jóns, nýliði,
•Sem margs hefur þurft að
spyrja og um margt að fræðast.
Af þessum skiptum mínum við
Hekluferðvrnar eru vEnsælar
ÍSLENZKA skemmtiferða-!
skipið Hekla fór í gærkvöldi
troðfullt af farþegum í fjórðu
hringför sína til Norðurlanda,
um Þórshöfn, Bergen, Kaup-
mannahöfn, Gautaborg, Krfst-
iansand, og með viðkomu í Fær-
eyjum í bakaleiðinni.
Þessar hringferðir Heklu eru
orðnar mjög vinsælar og er að
mestu fullskipað í þær allar, að
því er Hallur Hermannsson,
skrifstofustjóri hjá Skipaút-
gerð ríkisins, tjáði Alþýðublað-
inu í símtali. Samtals fer Hekla
sjö hringferðir í sumar og er
þátttaka útlendinga í ferðun-
um sífellt að aukast, sérstak-
lega hafa Þjóðverjar sýnt vax-
andi áhuga á ferðunum. í síð-
ustu förinni hingað voru með
skipinu 40 útlendingar og flest-
ir þeirra bjuggu um borð í fjóra
daga, sem skipið var um kyrrt.
Ferðaskrifstofa ríkisins sá um
að flytja fólkið í landi og hafa
ofan af fyrir því. Láta farþeg-
arnir vel af öllum fyrirgreiðsl-
um Ferðaskrifstofunnar.
Hver hringferð Heklu tek-
ur ellefu daga og sagði skrif-
stofustjórinn, að Skipaútgerðin
væri mjög ánægð, hve vel hef-
ur tekizt með íslenzka skemmti
ferðaskipið Heklu.
Sýning á verkum
þekkfra arkHekfa
í CORCORAN Gallery I
höfuðborg Bandaríkjanna hef-
ur verið opnuð sérstæð sýn'-
ing, sem sýna á starf og áhrif
13 fremstu húsameistara okk-
ar daga. Sýningin nefnist
„Form Givers at Mid-Cent-
ury“. Meðal húsameistaranna,
sem sjiningin gerir skil, eru
Mies Van Der Rohe (Þjóð-
verji), Eero Saarinen (Finni),
Edward D. Stone (Bandaríkja-
maður), Walter Gropius (Þjóð-
verji), Philip Johnson (Banda
ríkjamaður), Wallace Kirk-
land Harrison (Bandaríkja-
maðui') og Frank Lloyd
Wright (Bandaríkj amaður).
Frá Verðlagsskrifstofunni.
TIL þess að almenningur
eigi auðveldara með að fylgj-
ast nieð vöruverði, birtir skrif-
stofan eftirfarandi skrá yfir
útsöluverð nokkurra vöruteg-
unda í Reykjavík, eins og það
reyndist vera 1. þ. m.
Verðmunurinn, sem fram
kemur á nokkrum tegundanna,
stafar af mismunandi inn-
kaupsverði og eða mismunandi
tegundum.
Nánari upplýsingar urti vöru-
verð eru gefnar á skrifstofunni
eftir því sem tök eru á, og er
fóik hvatt til þess að. spyrjast
fyrir ef því þykir ástæða til.
Upplýsingarsími skrifstofunn-
ar er 18336.
Matvörur og
nýlenduvörur
Rúgmjöl pr. kg.
Hveiti — —
Haframj.-------
Hrísgr j. — -—■
Sagógrj. — —
Kart.mj. -—- —
Te, 100 gr. pk.
Coco, V2 Ibs.
Suðus.l., Sír. kg.
Molas. pr. kg.
Str.sykur — —
Hæst Lægst
kr. 2.85 3.05
— 3.25
— 3.70
— 6.55
—• 5.25
— 5.80
3.75
3.80
6.90
5,60
6.05
9.75 10.55,
12.20 12.85
96.30 98.60
6.30 7.00
4.35 4.65
hann hefur mér orðið æ ljósara
með hverjum deginum, hvílík-
ur dýrðar- og mannkostamaður
séra Jón er. Ég flyt honum hér
með einlægar þakkir fyrir liðn-
ar samverustundir og óska þess,
að fundum okkar megi sem oft-
,ast bera saman, hvort sem er á
safninu eða annars staðar.
í dag renna hlýir straumar
hvaðanæva úr byggðum lands-
ins að heimili séra Jóns Guðna-
sonar í Glaðheimum 18 í Reykja
vík. Ég veit, að ferðamenn í ó-
byggðum og huldar vættir lands
ins hugsa líka hlýtt til hans.
Engan hóp vil ég fremur fylla
en þann, sem honum árnar
heilla. Á þessum merku tíma-
mótum í lífi séra Jóns Guðna-
sonar færi ég bví honum og
konu hans, frú Guðlaugu Bjart-
marsdóttur, börnum þeirra,
barnabörnum og öðrum ástvin-
úm mínar beztu kveðjur og
óska þeim hamingju og bless-
unar í framtíðinni.
Bjarni Vilhjálmsson.
Púðurs.--------
Rúsínur steinl.
Sveskjur 50/60
5.45 5.95
32.00 38.35
4.8.70 50.25
Kaffi, br., malað — 34.60
Kaffibætir — 20.80
Smjörl. nið.gr. — 8.30
— óniðurgr. — 15.00
Fiskbollur Vi ds. — 14.65
Rinso, 350 gr. — 9.40 10.00
Sparr, 250 gr. — 4.30
Perla, 250 gr. — 4.30
Geysir, 250 gr. — 4.05
Lægst pr. kg.
Súpukjöt Kr. 21.00
Saltkjöt — - 21.85
Léttsaltað kjöt — 23.45
Gæðasmjör,
niðurgreitt, 1. fl. — 42.80
— óniðurgreitt _ 73.20
Samlagssmjör niðurgreitt 38.65
— óniðurgreitt — 69.00
Heimasmjör >
niðurgreitt — 30.95
—■ óniðurgreitt — 61.30
Gæðasmjör, 2. fl. niðurgreitt . ._ 36.00
— óniðurgreitt — 66.25
Egg, stimpluð ' — 42.00
Þorskur, nýr, haus. — 2.60
Smálúða — 9.00
Ýsa, ný, hausuð ! 3.50
Stórlúða —- 14.00
Saltfiskur -r- 7.35
Fiskfars — 8.50
Nýir ávextir:
Bananar, 1. fl. — 29.00
Epli, Delicious — 30.80
Grænmeti, nýtt: t
Tómatar, 1. fl. — 32.00
Olía til húsakynd-
ingar, litr. — 1.08
Kol pr. tonn — 710.00
ef selt er meira
VEGNÁ frásagnar Alþýðu-
blaðsins 11. þ. m. af tónlistar-
flutningi í sambandi við lands-
leiki vill STEF benda á, að flutn
ingur verndaðrar tónlistar et
hvorki leyfilegur af plötum né
á óvélrænan hátt, nema leyfi
höfundarétthafa komi til, og
veitir STEF sem kunnugt er
slík leyfi gegn vægu gjaldi.
jg 12. júlí 1959 — Alþýðublaðið