Alþýðublaðið - 30.07.1959, Blaðsíða 5

if ATVIXXULÍFIÐ
FJÖLBREYTTARA.
Eift finnst mér sérstaklega
knýjandi í þjóðlífj ykkar, ®g
það er aS gera atvinnuvegima
fjölbreyttari. Einhliða útflutn
ingur siávarafurða getur kom
ið hverju Iandi í hættulega
. aðstöðu, ef eitthvað þrengist
um, þó ekki sé talað um
krepputíma. Ef ein þjóð er
svo stór viðskiptavinur, að
hun geti einn góðan veðurdag
fyrirvaralaust sagt: „Ef þið
ekki kaupið okkar bíla, þá
kaupum við ekki ykkar fisk“.
þá er sú þjóð í sjálfheldu, sem
gæti orðið óþægileg.
íslenzkt atvinnulíf hefnr
verið of einhliða til þessa, en
þið eigið mikinn auð í vötn-
um og volgum lindum, sem
gæti gert það miklu fjöl-
breyttara og efnahagskerfið
öruggara, en þið eigið líka
þann auð, sem ef til vill er
mest virði, en það er duglegt
og atorkusamt fólk“.
Þetta er efnislegur kjarni
þess, sem próf. Carlo Schmid
sagði við brottför sína héðan.
Hann lagði að lokum áherzfu
á, að hann hefði átt mjög á-
nægjulega daga á fslandi og
lofaði sérstaklega góðar móí-
tökur og vsðurgeming þeina
aðila, sem huðu honum hing-
að og sáu um dvöl hans hér.
— u.
Svikarinn og I
-konur hans
BÆJARBÍÓ í Hafnarfirði
sýnir um þessar mundir
kvikmyndina „Svikarinn
og konurnar hans“. Þetta
er hörkuspennandi mynd,
byggð á ævi auðkýfings,
sem fyrir nokkrum árum
fannst myrtur í lúxusíbúð
sinni í Xew York. Leik-
stjóri er Charles Martin,
en hljómlistin er eftir
Max Steiner.
Aðalhiutverkin eru leik
in af George Sanders,
Yvonne de Carlo og Zsa
Zsa Gabor. — Efni mynd-
arinnar skal ekki rakið
hér, en þess aðeins getið,
að þetta er ein af hressi-
legri myndum, sem hér
hafa verið sýndar um
skeið. — Myndin sýnir að-
alleikendurna í hlutverk-
um sinum.
„f XÆSTU þingkosningum
í Þýzkalandi að tveimur ár-
um liðnum vænta jafnaðar-
menn sér fylgisaukningar“,
sagði próf. Carlo Schmid í
samtali við Alþýðublaðið rétt
áður en hann hélt heimleiðis.
„Við teljum“, sagði hann, „að
fólk sé að gera sér það betur
og betur ljóst, að þjóðfélagið
þurfi á að halda nútíma jafn-
aðarstefnu, sniðinni feftir kröf
um atómaldar. Þjóðfélagið er
nú orðið allt annað en það var,
þegar jafnaðarstefnan var
mótuð í upphaff fyrir hundr-
að árum. Vandamálin á miðri
tuttugustu öld eru allt önnur
en þau voru á miðri nítjándu
öld. Það er ekki víst, að víg-
orð, sem áttu rétt á sér og
hljómuðu vel um aldamótin,
geri það enn í dag. Jafnaðar-
stefnan verður að laga sig
eftir breyttum aðstæðum eft-
ir kröfum tímanna, eftir
vandamálum dagsins. Hún
má aldrei verða kerfi stirðn-
aðra kennisetninga. Hún á að
vera lifandi framfarastefna,
frjálslynd lýðræðisstefna. Það
á ekki að tala um daginn í gær
og það, sem þá vannst á, held-
ur um morgundaginn og það,
sem þá væri hægt að vinna á.
Þannig á jafnaðarstefnan sí-
fellt að endurnýja hugmynda-
heim sinn og stuðla að því að
þæta þjóðfélagið“.
r
Island er á þröskuldi nýrrar uppbyggingar - héðan
má flyfja ót raforku og blóm!
ViltaS viU próf. Carlo Schmid
„Þjóðverjar hafa byggt upp
atvinnulíf sitt með miklum
hraða og þrautseigju eftir
stríð“, segir hann, „og þunga-
iðnaðurinn er orðinn mjög
umfangsmikill. Hann skapar
landinu mikinn auð, en að
úyggju okkar jafnaðarmanna,
er það ríkisvaldsins að tryggja
að þessum mikla auði sé rétt-
látlega tryggt á milli lands-
manna, að það séu ekki ein-
göngu synir iðjuhöldanna,
sem fái notið æðri menntun-
ar, heldur að ríkisvaldið sjái
öllum fyrir sæmilegri afkomu
og styrki alla unga hæfileika-
menn til náms og þroska.
if JAFXARI SKIPTIXG
ARÐSIXS.
Vandamál okkar Þjóðverja
snúa æ meir að því að skipta
arðinum sem jafnast á milli
íbúanna, og á því sviði stönd-
um við enn að baki Svíum og
öðrum jafnaðarmannaríkjum
sem lengst eru komin. En
vandamálin eru vitaskuld ó-
lík í hinum ýmsu löndum, og
UXDAXFARNAR vikur hef-
ur dvalizt hér á landi þýzkur
maður, dr. Umbacli, en hann
hefur séð um sölu íslenzkra
hesta í Þýzkalandi fyrir Sam-
band ísl. samvinnufélaga.
Kom Umbach hingað í sum-
arleyfi sínu til þess að kynn-
ast íslenzka hestinum og sjá
hann í sínu rétta umhverfi,
en hann er mikill hestavinur.
FÓR Á HESTI FRÁ
HVERAVÖLLUM
TIL SKAGAFJARÐAR.
Dr. Umbach byrjaði sumar-
leyfið á því að fara á hestbaki
frá Hveravöllum norður í
Skagafjörð og fór hann þá
leið á einum degi. Þótti hon-
um ferð þessi mjög ánægju-
Ieg. Síðan var hann á hesta-
mótinu á Sauðárkróki.
ATHUGAÐI MARGA
■HESTA.
Dr. Umbach ferðaðist síðan
víða um og athugaði marga
ísl. hesta. Fór hann á bak ís-
lenzkum hestum hvar sem
hann kom og lét mjög vel af
hestunum. — Síðustu dagana
ferðaðist hann um Rangár-
vallasýslu.
30 HESTAR ÚT í
NÆSTA MÁNUÐI.
Undanfarið hefur Samhand
ið flutt út hesta til Þýzka-
lands á nokkurra mánaða
fresti. Munu fara 30 út í
næsta mánuði. Hestarnir eru
fyrst fluttir til Hamborgar en
síðan til Ruhr, þar sem dr.
Umbach á heima. Sér hann
síðan um sölu og dreifingu á
þeim.
mér virðist til dæmis sem þið
íslendingar eigið mikil og stór
verkefni fyrir höndum og haf-
ið góð skilyrðf til að skapa
rnun meiri heildarauð. Þrátt
fyrir öra uppbyggingu og al-
menna velsæld þykir mér sem
þið standið enn á þröskuldi
nýrrar atvinnulegrar uppbyg'g
ingar, sérstaklega í iðnaði og
hagnýtingu orkulinda.
ic RAFORKA OG BLÓM
TIL ÚTLANDA.
Ég hef kynnzt nokkru af
landi ykkar þessa dagana og
undrast að sjá svo miklar ó-
nýtíar orkulindir. Væri ekki
ráð að vinna úr fallvötnunum
raforku og Ieggja síðan kapal
til Skotlands eða Englands og
selja rafmagn til annarra
ríkja, eins og bæði Sviss og
Carlo Schmid — 2 —
Austurríki gera? Og hvílíka
orku eigið þið ekki í heitu
vatni hveranna! Ég kom inn
í gróðurhús austan Fjalls og
mér sýnist einsætt að íslenzk-
ir garðyrkjumenn geti með
tiltölulega litlum tilkostnaði
ræktað sjaldgæf suðræn blóm
og selt dýrum dómum á er-
lendum markaði. Ef til vill
hefur þetta ekki verið reynt
en blóm getá vissulega verið
dýrmæt útflutningsvara.
it EINKAFJÁRMAGNIÐ
VIÐSJÁRVERT.
„Ég er auðvitað ekki hing-
að kominn sem hagfræðilegur
róðunautur“, segir próf. Carlo
Schmid, „en þetta er það
fyrsta, sem mér kemur í hug,
er ég horfi um öxl eftir komu
mína hingað, náttúran er stór-
brotin og tilkomumikil, en
auðlindir hennar verða, mér
sérstaklega eftirminnilegar.
Til þess að nýta þær, þurfið
þið vitanlega erlent f jármagn,
og enda þótt ég viti, að vest-
ur-þýzk og vafalaust önnur
erlend f jármálafyrirtæki,
væru fús til að leggja fram
fé til arðbærra iðnfyrirtækja
á íslandi, þá verða menn að
muna, að einkafjármagnið,
sem notað er til að skapa eig-
endum sínum arð og jafnvel
pólitíska aðstöðu, getur verið
viðsjárvert. Þess vegna er
sjálfsagt að velja heldur al-
Próf. Carlo Schmid.
þjóðlegt fjármagn frá fjár-
málastofnunum, sem ríkis-
valdið sjálft útvegi til lands-
ins.
ERFIÐ EN VIÐ-
RÁÐAXLEG VERKEFNI.
Hver sjálfstæð þjóð verður
hins vegar að Ieggja megin-
áherzlu á að byggja upp sitt
eigið auðmagn og einmitt
þetta eru þjóðirnar að keppasí
við að gera. Sumar þeirra, svo
sem Rússar, byggja upp efna-
hagskerfi sitt með því að
knýja þjóðina til sparnaðar,
takmárka neyzlu fólksins í
dag til að leggja fyrir til
morgundagsins.
Vandamál atvinnuveganna
í landi, sem á sér takmarkað
f jármagn, eru erfið en þó við-
ráðanleg. Framtíðardraumar
ykkar geta þvi rætzt áður en
varir, ef skynsamlega er á
málum haldið. Og mér virðist
að framámenn, sem ég hefi
rætt við, séu mjög áhugasam-
ir um efnahagslegar fram-
farir.
Helmingur aflans
í frystihús
Hafliði kom með 320 tonn af
karfa í vikunni sem leið auk
togararina, sem áður hafa ver-
ið nefndir í blaðinu og xór all-
ur afli 'hahs í bræðslu.
Ekki er væntanlegur togari
frá Nýfundnalandsmiðum fyrr
en um næstu helgi, en þá verð-
ur von á Bjarna riddara hvað
úr hverju.
Alþýðubla&ið —• 30. júlí 1959 J