Alþýðublaðið - 02.08.1959, Blaðsíða 5

senda sér kaldan mat, sem
hann borðaði við vinnu sína.
Faðir hans fann í útgjaldabók-
inni þessa færslu: „Kjúkling-
ur hr. Nubars 15 shillingar
(ca. 75 kr.).
Faðirinn ávítaði son sinn,
sem fór í mál við gamia mann-
inn. Á endanum dró hann
málshöfðunina til baka og fað-
irinn greiddi lögfræðingunum.
„Kostnaðurinn var,“ sagði
Nubar, „30000 sterlingspund.“
Og hefur þetta áreiðanlega
verið dýrasti kjúklingur í ver-
aldarsögunni.
Hann gaf nú í fyrsta sinn
upplýsingar um tekjur föður
síns — „fimm til sex milljónir
punda á ári.“
Cálouste Gulbenkian arf-
leiddi stofnun til eflingar
menntun og listum í Evrópu
og Austurlöndum nær að mest
um hluta eigna sinna. Sá, sem
spurði Nubar út úr, sagði þá,
að ef 'til vill væri hann ekki
eins ríkur og hann hefði ósk-
að. „Ég hef það gott“, var
svarið. „Hvað mundi það vera
mikið — 2Vz eða 3 milljónir
punda?“
Hr. Gulbenkian var næstum
særður á svip, er hann svaraði
„Það var meira — miklu
meira.“ •
NÝRRI sovézkri eins-
þreps eldflaug var skotið
upp í efri lög gufuhvolfs-
ins 1G. júlí sl. í flauginni
voru tveir hundar. Annar
þeirra, Otvazhnaya, fór
nú í fjórða skiptið upp í
mikl'áhæð, en hinn, Zhem
chuzhnaya, , fór sína
fyrstu f/í í eldflaug.
Þegar hundarnir losn-
uðu út eftir að eldflaugin
hafði lent, hlupu þeir um
og önzuðu er á þá var kail
að. Voru þeir báðir vel á
sig komnir.
Mýndin sýnir þær Ot-
vazhnaya (til vinstri) og
Zhemchuzhnaya, ásamt
hvolpum sínum.
iWWWIWWWWWitMMWW
■jf VEÐURKORT
FYRIR ÞOTUFLUG
Veðurkort með lýsingu á
flugaðstæðum á svæðinu frá
6000 til 13 500 metra fá jörðu
eru nú gefin út daglega af
Veðurstofu Bandaríkjanna.
Hún gefur út 43 slík veður-
kort á sólarhring, svo að flug-
félög geti skipulagt hálofta-
flug flugvéla ,sinna, eins og
t. d. þotanna, á flugleiðum
bæði innanlands og utan.
BREZK umferðaryfirvÖíd
eru þessa dagana að reyna að
fella úrskurð um, hvort þ?ð
sé löglegt fyrir mann að „par-
kera“ sér við stöðumæli ætlaS-
an bifreiðum. Það er sonur rit-
höfundarins H. G. Wells, sem
er einn af aðalleikendunum í
þessu brezka dxama. Málavexí-
ir eru þessir:
George P. Wells, prófessor í
dýrafræði við Lundúnaháskóia
var á leið til hádegisverðar í
klúbb .sínum og sá bílastæði
autt. — En rétt í því, að hann.
ætlaði að ,,bakka“ bíl sínum
inn x bilið við mælinn, sá hann
mann standa á götunni fyrir
fi'aman mælinn.
Prófessorinn bað manninn
flytja sig, svo að hann gæti
parkerað. „Mér þykir það leitt",
sagði maðurinn, „en ég hef
parkerað hér“. „Þér getið ekki
parkerað þarna“, svaraði Wells,
„þér eruð maður, en ekki bífí".
Maðurinn svaraði: „Mér er það
Ijóst, en ég hef parkerað hérna
þar til bi'óðir minn kemur með
bílinn“.
Wells lét sér fátt um finn-
ast og „parkeraði“, þrátt fyrir
mótmæli mannsins. Og hver er
svo niðurstaðan?
Félag bifreiðaeigenda telur
ekkert á móti því, að maður
geti tekið frá bílsstæði, en er
þó þeirrar skoðunar, að ekki
mundi duga, að allir gerðu það.
Borgarstjórnin í Westminster
segist ráða yfir stöðumælunum
óg alls ekki fallast á, að neinn
hafi rétt til að taka frá bí3s-
stæði. Flutningamálaráðuneyt-
ið veit ekkert hvað gera skal,
þar eð enginn lagabókstafur
virðist ná til slikra tilfella. —
Og þar við situr.
Faðir Wells prófessors skrif-
aði ,,Tímavélina“.
ASKA A BOTNI
KYRRAHAFS
Við hafrannsóknir, semi
framkvæmdar voru í sam-
bandi við alþjóða jarðeðlis-
fræðiárið fannst lag af ómeng
aðri hvítri ösku á botni Kyrra
hafs. Telja vísindanÝnn við
Kólumbíuháskóla í New York
hugsanlegt, að það hafi mynd-
azt við árekstur milli jarðar-
innar o ghalastjörnu fyrir æv,a
löngu. Öskulag þetta hylur
stóran hluta af hafsbotninum
á austanverðu Kyrrahafi,
norðan og sunnan miðbaugs.
Gefur MAÐUR
„parfcerað" sér
Sódavatn í
plastflöskum
ÖLGERÐIN í Sandefjord í
Noregi hóf nýlega framleiðslu
á sódavatni í plastflöskum.
Fyrri framleiðsla. á plastpok-
um lenti í 90% skatti og verk-
smiðjan sneri sér því að plast-
flöskum.
Ölgerðin hafði lengi gert
tilraunir í þessa átt og komu
fyrstu flöskurnar á markað-
inn í síðustu viku.
Hinar nýju plastflöskur eru
nákvæmlega helmingi minni
fyrirferðar en venjulegar
flöskur, en innihaldið sama.
Ástæðan er sú, að glerið er
þyngra og tekur mjög mikið,
óreglulegt pláss. Dreifing
hinnar nýju framleiðslu er
því miklum mun auðveldari.
MENN muna eftir hinum
fræga Calouste Gulbenkian,
einum ríkasta manni heims,
sem kallaður var „Hr. 5%“ og
dór fyrir nokkrum árum. Var
hann talinn taka 5% af öllum
helztu olíufélögum heims. Til-
tölulega lít(ð‘ héfur verið vitað
um Gulbenkian, en nýlega var
sjónvarpað viðtali við son
hans, Nubar Gulbenkian, sem
varpaði nokkru ljósi á þennan
ofsaríka mann.
Nubar leiðrétti nokkurn
misskilning um uppruna auð-
æfa föður síns. Hann kvað það
ekki rétt, að faðir sinn hefði
tekið 5% af gróða hvers olíu-
félags í Austurlöndum nær.
Sannleikurinn væri sá, að fað-
ir sinn hefði snemma steypt
sér út í kapphlaupið um rétt-
indi til að vinna olíu í þessum
heimshluta, en hefði endað
sem eigandi 5% af venjuleg-
um hlutabréfum í nokkrum
af stærstu fyrirtækjum heims.
„Þegar. hann byrjaði“, sagði
sonui’inn, „átti faðir minn
40% í félögum þeim, sem nú
heita BP, Shell o.s.frv. Síðan
fór hann ofan í 25%, síðan
20% og loks 5%. En allan tím-
an hætti hann fé sínu, eins og
hver annar hlutafjáreigandi
og gat ýmist grætt eða tapað.“
Um heimilislífið sagði Nub-
ar Gulbenkian, að þar hefði
ríkt amerískt föðurveldi. Fað-
irinn veitti konu, börnum og
þjónustufólki ríkulega umönn
un og fé, á meðan orð hans
voru lög. Það>væri ekkert und-
arlegt við það, þótt gamli mað
urinn hafi leitað nokkurra
skemmtana utan' heimilisins
að næturlagi. „Þið verðið að
muna“, sagði han, að við vor-
um amerísk fjölskylda, orient-
al-fjölskylda. Jafvel í Frakk-
landi í dag er það ekki talið
einkennilegt, þótt maður leiti
sér skemmtana, svo framar-
lega sem heimilinu er haldið
saman“.
Hann ræddi einnig um fræg
asta rifrildi sitt við föður sinn.
Það var út af kjúklingi. Nub-
ar var að störfum í skrifstofu
fjölskyldunnar og komst ekki
út til hádegisverðar. Hann lét
• • © •
ALÞJÓÐA lögfræðinga-
nefndin hefur birt bráða-
birgðaskýrslu um framkomu
Kína gagnvart Tíbet. Skýrsl-
an byggist á opinberum skjöl-
um og fjölmörgum vitnisburð-
um Tíbeta, sem flúið hafa frá
Tíbet á síðustu mánuðum.
Nefndin fellir harðan dóm yfir
stjórnarathöfnum kínverskra
kommúnista og krefst þess, að
Tíbet-málið verði tekið til
rannsóknar af Sameinuðu
þjóðunum.
Alþjóða lögfræðinganefndin
er skipuð mikils metnum lög-
fræðingum frá mörgum lönd-
um. Meðal meðlima nefndar-
innar er Sir Hartley Schaw-
cross, sem var aðalákærandi
Breta í Núrnberg-réttarhöld-
unum yfir þýzku nazistaleið-
togunum. Tveir Norðurlanda-
búar eru í nefndinni: prófess-
or í réttarreglum í Uppsala,
Henrik Munktell, og fyrrver-
andi dómsmálaráðherra Dan-
merkur, Per Federspiel. Sá,
sem hefur haft meginverkið
að vinna við skýrsluna, er rit-
ari indversku deildar nefndar-
innar, Purshottam Trikamdas,
hæstaréttarlögmaður, sem á
sínum tíma var einn af for-
ingjum indverskra jafnaðar-
manna. Lögfræðinganefndin
er ráðgefandi aðili meðal Sam
einuðu þjóðanna. Og það eru
áreiðanlega margir af fremstu
stjórnmálamönnum heims,
sem gjarnan vilja að Samein-
uðu þjóðirnar reyni að sker-
ast í leikinn á éinn eða annan
hátt til hjálpar tíbezku þjóð-
inni. En reikna verður með
því, að k-ínverska stjórnin vísi
á bug sérhverjum „afskiptum
af innri málefnum Kínverja".
Kína lítur nefnilega á Tíbet
sem hluta- af kínverska alþýðu
lýðveldinu. Það er að vísu
rétt, að Kínverjar hafa, löngu
áður en kommúnistar komust
til valda, gert kröfu til yfir-
ráða yfir TíbeV í maí-mánuði
1951 voru Tíbetar neyddir til
að gerast aðilar að svonefnd-
um „Samningi um friðsam-
lega frelsun Tíbet“. í þessu
plaggi var landinu að vísu
heitið því, að sjálfræði þess
yrði tryggt, en átti þó að telj-
ast hluti af umráðasvæði kín-
versku ríkisstjórnarinnar. Rík
isstjórn Tíbet hafði árið áður
árangurslaust skotið málinu
til Sameinuðu þjóðanna, af
því að kínverskar hersveitir
voru sendar til Tíbet til að
„frelsa“ landið. Fyrir þann
tíma, — árin 1912 til 1950 —,
var Tíbet í rauninni land, sem
stjórnaði sér sjálft. Nú í dag
er ekkert eftir af þessu þjóð-
lega frelsi. Alþjóða lögfræð-
inganefndin lýsir kínversku
stjórninni sem „verstu mynd
af nýlenduveldi og heimsveld-
isstefnu“. Það er þung ákæra
á hendur því ríki í Asíu, sem
gjarnan vill láta líta á sig sem
aðalandstæðing „vestrænnar
heimsvaldastefnu". Ríkis-
stjói'n Kína getur að sjálf-
sögðu leitt hjá sér ákæru
nefndarinnar og staðhæft, að
hún sé einungis „auðvalds-
áróður". En kínverskir kom-
múnistar ættu að gera sér
ljóst, að nefndin er sjálfstaeð
stofnun, sem m.a. hefur líka
gagnrýnt harðlega kynþátta-
ofsóknirnar í Suður-Afríku.
Ef Kína-stjórn telur, að skýrsl
an frá lögfræðinganefndinni
sé ekki sannsöguleg, ætti hún,
að láta rarmsaka Tíbet-má’Jið
á annan hátt og m.a. gefa
nefndinni fullt frelsi til að út-
vega sér upplýsingar, sem eru
nauðsynlegar til að skýra tiT
hlítar örlög tíbezku þjóðar-
innar. Tíbet er langt í burtu.
En það er fjallaland eins cg
Noregur og íbúafjöldinn svip-
aður. Einu sinni var Noregur
líka undir erlendri yfirstjórn.
Það frelsi, sem við öðluðumst
síðar, lítum við á sem okkar
dýrmætustu eign. Þess vegna
megum við ekki gleyma TíbetV
I.S.
Alþýðublaðið — 2. ágúst 1959