Alþýðublaðið - 28.11.1934, Page 1

NJir kaDpendur
fá Alþýð iblað-
ið ókeyj is til
mánaðam Ata.
RlfSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XV ÁRGANGUR
MIÐVIKUDAGINN 28. nóv. 1934.
341. TÖLUBLAÐ

Ríkisrekstnr á allri líftryggingarstarfsemi
í Sandiittu Srá 1. fanúar 1936.
Frimivarp frá Skipulagsnefnd lagt fram i dag.
MEIRIHLUTI allsherjarnefndar neðri deildar al-
pingis flytur, að beiðni atvinnumálaráðherra,
frumvarp til laga um tryggingarstofnun ríkisins,
sem skipulagsnefnd atvinmipiála hefur undirbúið
og sainið í samráði við Árna Björnsson trygginga-
fræðing. Samkvæmt frumvarpiau tekur ríkið einka-
rétt á allri líftryggingastarfsemi í landinu frá 1.
janúar 1936 Líftryggingastarfsemi hefir öil verið í
h’?ndum erlendra iíftryggingafélaga og munu um
300 púsund kr. árlega renna til þeirra frara yfir
pað sem þau greiða í útborgaðar ábyrgðir, bónus-
greiðslur lífeyri o. fl. Mikill hluti þessarar upp-
hæðar fer árlega út úr landinu til erlendra gróða-
félaga.
FRUMVARP petta hefir hr. Ánni
Bjömsson tryggingafræöingur
upphafliega samiö að tilhlutun
sMpulag&nefndar atvinnumála.
Nefndiin gerðá á pví ýmsar bneyt-
i'ngar fná því, sem pað kom frá
bonum, ten engar af bneytingum
pieim sneitu pau ákvæði í fnunii-
varpinu, sem tryggimgafræðingur-
jinn hafðá gert ráð fyrir til ör-
yggis fyrintækinu, sem fnumvarp-
ið fjallar rnn.
Líftryggingastarfsemi hefir
hiingað ti.1 verið nekin hér á landi
af erlendum félögum og stofnun-
um, en pað virðást auðsætt, að
fbneytjing í þá átt áð gera pessa
starfsemi kmlenda geti torðið al-
men:nim;gi í landiinu til imikilla
hagsbóta, ef tryggilega er um
búið.
Á síðari árum hefir verið til-
finnan.l'egur skontur á erlendum
gjaldeyxi til gneiðslu fyrir nauð-
synlegar vörur, er vér verðum að
sækja tál annara þjóða, en á með-
an líftryggingastarfsemi er nek-
in hér af erlendum stofnunum,
verðun yfi-rfærsla dðgjaldanna
jafnan einn liður, er eykur pörf
vora fyrir erlendan gjaldeyri,
ItPÝBDBLlBIl
i t h •
Neðanmálsgreinin
í dag:
ÁRNI FRIÐRIKSSON
Ánni Friðriksson fis-kifræðingur
fekrifar í b]a,ðið í dag um rann-
isóknijr í jiágu atvinnuveganina og
nauðsynina á pví, að sett verði
á stofn rannsóknarstofh í págu
peirra.
Inn.lie;nd líftryggingastarfsiemá
nnundi hins vegar takmarka á
varanlegan hátt gjaldeyrispörfiina
eins langt og sú starfsemi nær.
Aðalatriði fmmvarpsins eru
ptessi:
Setja skal á fót stofnun fyrir
líftryggingar, sem nefnist Líf-
tryggingastofnun nOkisins, og befir
hún með höndum alla venjulega
líftryggingastarfsemi hér á landi.
Engum öðmm en líftryggingar-
stofnuin ríkisiins er heimilt að t.aka
að s-ér Mftryggingar hér á landi,
af hvaða tegund sem er, eftir 1.
janúar 1936, að pví undanskildu,
er ræðilr um' í 23. gr.
Líítryggingastofnun rikisins s.k-al
Ivera dieúld í Tryggiingaistofnun rik-
isdms.
Ríldssjóður her ábyrgð á öllum
skuldbindiingum Líftrygginga-
stofnunar ríkisims gagnvart þteim,
stem eru tryggðir hjá stofnuninnl
(sbr. 5 gr„). Ríkissjóður iieggur
Líftryggdngastofnun ríkisins til fé
fyrjr stofnkostnaði og rekstrar-
kostnaðá í byrjun eftir pörfum.
Fjárfmmlög úr ríkjssjóði til Líf-
tryggingastofnunar ríkisins skal
stofnunin ávaxta með jafnháuinr
vöxtum og innlámsvöxtum spari-
sjóðsdieildar Landsbankans og
endurgrieiða eftir pví, sem ástæð-
ur leyfa.
Á pteim títna, er Líftryggimga-
stofnun Tíildsiins tekur til starfa,
skal ;gera upp lífeyrissjóði em-
bætti-smainna og barnakeninia.ra, og
afbendir ríkisstjórnin Lífírygg-
ingastofnun rí;kisins allar teignár
beggja líf'eyrissjóðánna til varð-
veizlu tög stjórnar, og gilda sömu
reg.IuH um varðvedzlu og ávöxt-
uin sjóðanna -og fyrir er mæit u.m
tryggingarsjóð í 21. gn
Trygkirga'upphæð'r, sem stofn-
unin hefir á eigin ábyrgð, bundnar
við Ijf tedns einstaklings, 'ms-gia
ekki farla fram úr 40 000 krónum,
að viðbættum l°/oo af sarn-an-
lögðum tryggi ngau p ph æðulm, sam
kvæmt íL.idryggingasamningnuim
er stofnúnin hefir á eighf' ábyigð,
og skal pá telja tryggingampp-
hæð iífieyristryggiingar 15-falda
pá upphæð.sem gneiðiast á áriiega
samkvæmt tryggingasaiminiimignum.
Nú vili eiinhv-er tryggja' sig fyr-
ir hær,ri upphæð en Liftrygginga
stofniun Tíkis'ins hefir heimild til
þiess að taka að s-ér á eigin á-
byrgð og er p(a stofnumnni héim-
ilt að' léyfa annari tryggmgastiofn'-
un eða félagi að taka að sér
tryggánguna að pví leyti sem
tryggingarupphæðiin fer fram úr
hámarksupphæð stofnunarin.nar
fyrir áhættu á elgin ábyrgð, enda
hafi tryggiingastofnun sú eða fé-
lag það aðalumboð og va'marping
hér á landi.
Líftryggingastofnun rikisins er
heámilt, niteð sanxpykki ráðher-ra,
að gera samninga við iíftrygg-
ingastofniamir og félög, er hér
hafa starfað, um að taka að sér
xryggingasiamninga peirra og
skuldbdindingar gagnvari tryggj-
endum hér á landi.
Kostnað við stjórn tog mekstur
Líft ryggingas to f n un ar ríkisins
her stofnunin sjálf. Hagnaður af
rakstmnum skiftist meðal peirra,
sem eru tryggðir hjá stofnuninnij
eftir meglum, siem atvinnumála-
ráðhenra setur, að fengnum tillög-
um frá stjómn stofnunarinnar.
Fé það, seni á tveáim fyrstu
starfsárium stofnunari'nnar er var-
ið til stofnkostnaðar og skipu-
lagningar á starfrækslunni', skal
telja mieðal ieigna á efnahagts-
reiknáin;gi stofnunarininiar í sér-
stökum lið. Eignalið pennan s:kal
pó afskrifa á fyrstu tíu starfs-
árum stofnunarininar, pannig, að
afskrifað sé aði rninsta kosti 1/5
hluti í lok sjötta starfsáns og
paðan af minsta kosti 1/5 hluti,
á ári hverju.
I lok fimta starfsárs Líftrygg-
ingastofnur.ar ríkisins og paðan af
að milnsta kosti finrta hvert ár
skal gera upp tryggjngasjóð stofn
unarinnar, lein. í homum skal v-era:
1. Tryggilngaupphæðiri sem hafa
verið tilkyntar tii útborgunar eða
eru áfallnar, en ekki útborgaðar
á þieim tíma.
2. Iðg>I davið 1 agasjó'ður, er ekld
má niema læ.gri upphæð en mis-
muninumi á höfuðstólsígildi allra
s;kul dbindinga sto fnunariinnar
samkvæmt gildandi trygginga-
samningumi og höfuðstólsígildi
nettóiðgjalda, sem gneiðast eiga
til stofnunarinnar samkvæmt
sömu tryggingarsaminángum. En
nettóiðgjald nefniist sá hluti heild-
ariðjgjalds, sem nægi'r samkvæmt
reilkningsgmndvel 1 i stofntumarinn-
ar fyrir áhættunni, sem stofnunin
tekur að sér samkvæmt trygg-
ingasamniiingnum á þeim tíma, er
samniingurinn er gsrður.
Af nekstrarhagnaði stofnunar-
ínnar fyrir hvert 5 áia tímab',1
skal, eftir ;að tekjuhalli frá næsta
5 'ára tímiabil: á undan hefir verið
jafriaður, verja hd mingnum t'l
stofnunar öryggissjóðs, par t'l
s'á sjóður nemur peirri upphæð,
er kemur út pegar 1 o/0 af ið-
gjaldaviðlagasjóði paim, sem
stofnuniiii befir undir höndum —
fyrir virirar lífeyristryggiingar
skal pó reilína með 2% — er
lagt við 1/2% af mismuninum á
i’Tggiiga upphæðum og ið jalda-
vTðilagasjóði fyrir pær tryggingar,
sem stofnunin befir á eigin á-
byrgð. Tryggingamppliæð lífeyr-
istrygginga talst í því sambandii
vera 15-föld árlega væntanleg út-
borgun og reiknast tryggingar-
Frh. á 4. síðu.
Iheunisstjórnin
lýsir stefsa sinni fyr-
ir belgiska pinglim
BROSSEL (FB.)
Theunis forsætisráðherra hefir
í dag haldið ræðu í pjóðlpinginu
og lýst stefnu hinnar nýju stjórn-
ar sinnar.
Kvað hann hana telja það eitt
sitt höfuð-hlutverk, að halda
gjaldmiðlinum á traustum grund-
velli og jafna t'ekjuhallann á rfkis-
bús'kapnum.
Rfkisstjónniirini er ljóst, sagðd
han;n enn fremur, að mikil nauð-
syn er á að vinna að pví, að auka
öryggi atvinnu- og viðskifta-Iífsi-
ins og traust þjóðarinnar, rfkis-
skuldimar pyrfti að lækka og
neyna að koma því til leiðar, að
unt yrði að létta fjárhagsbyrð-
amar með pví að fá lánum bneytt
pannig, að vextir af þeim lækk-
uðu. Loks kvað hann stjórnina
mundu sinna atvininuleysismálun-
um af alhug og reyna að finna
ráð peim til úrlausnar og koma
pví til leiðar, að verðlag á n;auð-
synjum lækki.
Stefna hinnar nýju stjónnar í
utanríkiismálura verður í engu
bneytt fná pví, er var þann tíma,
er de Bnoquevillestjónnin var við
völd. (United Pness.)

i*J
á-ai íáJjí/1
lenes vikur forsæti i Gent,
iepr álæraJúgóslava verðar rædd
Utanríkisráðherrar Litla bandalagsins
á íundi Þjóðabandalagsins í Genf. Dr. Benes, Tjekkóslóvakíu (lengst
til vinstri), Jevtitch, Júgóslavíu, og Titulescu, Rúmeníu.
riðila í málinu, par eð hann sem
fulltrúi Tjekkóslóvakíu í Litla-
bandalaginu er bandamaður Jú-
góslavíu. Hann befir pví tekið
þann kostt, að víkja sæti, áður en.
Ungverjaland mótmælti, eins og
annars er við að búast.
STAMPEN.
EÍNKASKEYT1 TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
R. BENES, utanrikisráðherra
Tjekkóslóvaka, víkur sæti
siem forseti Þjóðabandalagsráðs-
áins, pegar ákæra Júgóslavíu á
bendur Ungverjalandi verður
teldn til umræjðU í náðinu.
Dr. Benes er peirrar skoðunar,
að pað beri að líta á hann sem
Japanir ætlí
Washington-
segjri upp
samningnnm.
LONDONj í morgun. (FO.)
Þess er nú vænst á hverri
stundu, að Japan segi
upp Washington-samningnum
um flotamál.
YAMAMOTO aðmtráll.
I Washingtonsamnliiginum segir
svo fyrjr, að honum verðl að'
segja upp með tveggja ára fyrir-
vara. Verður pví að teija að Ja-
panir séu buindnir samningunum
til tveggja ára enn, enda pótt pe:r
segi pdm upp nú á nýári.
Saraíiingaumleitanir í
London,
í dag átti Matisudara langa við-
ræðrr við Sir John Simon, og
síðar bættist Yamamoto í hóp-
inn og tók pátt í viðræðunini, ein
hann er um þessar miundir stadd-
ur í London sem fulltrúi Japana,
til piess að ræða um flotamálin.
Þessi viðræða fjallaði um það,
hvernfg bezt yrði ráðið' fram úr
þeim' erfiðileikum, sem en;n virð-
ast vera á pví, að nokkrir samn-
ingar geti tekist.
Japanir leita stuðnings
hjá Frökkum og ítölum
á móti Bandaríkjamönn-
um og Bretum.
LONDON í 'gærkveldi. (FO.)
Hirota, utanríkismálaráðherra
Japana, boðaði í dag ítalska
siendiherrann í Tokio og fulltrúa
frönsku sendisveitarinhar í Tokio
á fund sinn í skrifstofu utan1-
xíkismálaiiáðunieytisinis, í pví skyni
að útskýra íyrir peim stefnu Ja-
pania í flotamálum.
Hanin komst svo að orði, að
pað væri nauð.synlegt fyrir Ja-
pan að fá WashLngto n samn ing-
hjóðernlsæslbgar
i Wíen og Búdapest.
LONDON í gærkveldi. (FÚ).
í dag hafa oiðið óeirðir bæði í
Wien og Búdapest.
I Wien héldu stúdentar fjöl-
menna kröfugöngu undir heróp-
inu: „Niður með Tékkóslóvakiu"!
Margar Qyðingabúðir voru rændar.
í Búdapest héldu stúdentar
mótmælafund úti fyrir dyrum
júgóslavnesku vegabréfaskrifstof-
unnar. Varð lögreglan að dreifa
mannfjöldanum og voru allmargir
teknir fastir.
Samsæri í Perú.
LONDON í gærkveldi (FÚ).
í Perú hefir orðið uppvíst um
samsæri gegn stjörninni, og hafa
200 menn verið teknir höndum.
Mælt er, að byltingarmenn hafi
verið úr hægri flokkunum, og
hafi peim þótt stjórnin of mein-
laus við vinstrimenn.
JOHN SIMON
utanrikisráðherra Bneta.
unum breytt og bauð ftalíu og
Frakk,liandi að ganga í lið með
Japan um pað.
Kváðust peir báðir, sendiherra
ítalia og sendisveitarfulltrúi
Frakka, mundu skýra utanríkis-
‘málaráðbernum stjórra sinna frá
skoðunum Hirota og tilhoði hans.
Evrópumennmgm
ryður sé? tii rúms í Trklandi
LONDON í gærkveldi, (FO.)
Tyrkneska stjórnin hefir bann-
að öllum prestum að bera stétt-
arbúring pnesta, nerna pá er peir,
frenrja trúa.legar athafrmr. Er
þetta ieánn liður í þeirri viðleiitntt
stjórna íinnar tll þess, að afnenna
alla.r nictorðamiimnum í Tyrklandi.
Þá hefár og verið bannað að nota
lnnn tyrkneska vefjarhött (Fez),
og þó að konum hafi ekki bein-
línis verið bannað að nota slæðu,
eru pær með ýmsum hætti
hvattar til pess, að gera það ekki.
Fyrir nokkru lagði tyrkn'eska
stjómin niður allar orður og titla
og önnur tákn mis'munandi met-
orðastiga.
BERLÍN í morgun. (FO.)
f lögum, S'em tyrkneska stjónnin
gaf út í gær um nöfn og ti.la,
er ákveðið, að menn eigi að taka
Frh. á 4 síðu_