Alþýðublaðið - 23.06.1959, Blaðsíða 4
s i m
tJtgefandi: Alþýðuflokkurinn. Ritstjórar: Benedikt Grön-
dal, Gísli J. Ástþórsson og Helgi Sæmundsson (áb.). Full-
trúi ritstjórnar: Sigvaldi Hjálmarsson. Fréttastjóri: Björg-
vin Guðmundsson. Ritstjórnarsímar: 14901 og 14902. Aug-
lýsingasími; 14906 Afgreiðslusími: 14900. — Aðsetur: Al-
þýðuhúsið. Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Hverfisg. 8—10.
r r
Irar og Islendingar
TÍMINN hefur undanfarið minnzt öðru hvoru
á fyrirhugaða kjördæmabreytingu á Irlandi. Þar
hafa gilt hlutfallskosningar um skeið, en flokkur
de Valera vildi táka upp fyrirkomulag einmenn-
ingskjördæma til að tryggja sig í valdasessi. Sú
breyting hefði auðvitað orðið spor aftur á bak eins
og kjördæmabreytingin á Frakklandi. En Tíman-
um þóttu þetta ágæt tíðindi. Þau voru honum stvrk
ur í baráttunni fyrir því, að Frarnsóknarflokkur-
inn á íslandi njóti áfram hagsmuna gamallar og
úreltrar kjördæmaskipunar.
Nú er kosningunum á írlandi lokið. Úrslit
þeirra urðu á þá lund, að de Valera var kjörínn
forseti landsins með miklum meirihluta, enda
frægur baráttumaður fyrir sjálfstæði Ira og mik
ilhæfur stjórnmálafrömuður, þó að hann sé til-
ætlunarsamur um of, þegar flokkur hans á í hlut.
En de Valera tapaði jafnframt atkvæðagreiðsl-
unni um kjördsemabreytinguna. írar léðu ekki
máls á fyrirkomulagi einmenningskjördæm-
anna og greindu milli þess máls og forsetakosn-
ingarinnar. Þannig verða þingmenn Ira kjörn-
ir áfram að viðhöfðum hlutfallskosningum.
Flokkur de Valera nýtur vinsælda hans og á-
hrifa í forsetakosningunni, en fær því ekki fram
gengt, að kjördæmaskipuninni skuli þokað í
ranglætisátt til að tryggja sérhagsmuni eins
flokks á kostnað allra annarra. Slíkur er stjórn
málaþroski Ira.
CONÍNiIE RYAN heitir ham-
ingjusöm brúður í New York.
Hún mun hvorki brenna kóte-
ietturnar né grautinn. Hún
finnur hluti sína auðveldlega
og ekkert liggur tvist og bast
í eldhúsinu hjá henni. Allt
bendir til þess, að Connie verði
einstök fyrirmyndarhúsmóðir
og muni gera kynsystrum sín-
um mörgum hverjum, sem
auðveldar eiga, skömm til.
Connie er blind frá fæðingu.
Hún giftist laugardaginn 13.
júní Frank Sgroi, en brúðgum-
inn er einnig alveg blindur.
Connie hefur í hyggju að sjá
sjálf um heimilið en auk þess
hyggst hún stunda háskólanám
í- Syrakúsu, þar sem maður
hennar vinnur. Aðallega legg-
ur Connie stund á tónlistarnám.
Hvernig getur kona, sem
blind er frá fæðingu, lært að
elda, hreinsa, laga til, strauja
þvott og annað það, sem hús-
móðir þarf að gera? Það er
næsta ótrúlegt, að slíkt geti átt
sér stað. En þessi unga, fallega
brúður hefur fullan hug á að
sanna að það sé mögulegt, og
allt virðist benda í þá átt, að
henni muni takast vel.
Þegar í æsku fór hún að
vinna á heimili foreldra sinna,
en síðar fór hún á húsmæðra-
skóla fyrir blindar stúlkur. —
Sgroi er mikil kjötæta og eink-
um hefur hann eftirlæti á
fleski. Enda þótt Connie segi,
að erfiðast af öllu sé að sjóða
mat, segist hún ætla að gefa
lionum það, sem hann helzt
vilji, „en steiktur matur er
ekki hollur fyrir hann“. Blint
fólk verður að skerpa athygl-
isgáfu sína og næmi eftir mætti.
Connie finnur hvort farið er að
sjóða í pottinum með því að
halda hendinni yfir honum í
nokkurri hæð. Eldhúsið hennar
er á engan hátt sérstaklega út-
búið. Hún segir, að það sé eng-
inn vandi fyrir sig að finna
hlutina, ef hún gæti þess að-
Að FÁ upplýsingar um eit-
urlyfjaneytendur og gera skrá
yfir þá er mjög örðugt við-
fangsefni, vegna þess hvers
eðlis vandamálið er: eiturlyfja
neytandinn verður að vinna
bug á sínum eigin ótt-a, óttan-
urn við hegningu þjóðfélagsins
og óttanum við að missa eitrið,
sem er honum svo mikilvægt
fyrir líkamlega og andlega vel
líðan hans.
Þetta er höfuðinntakið í
grein, sem dr. Y. L. Yao í inn-
anríkisráðuney tinu á F or-
mósu, hefur ritað í tímarit
S'Þ um eiturlyf, „Bulletin of
Narcotics“. Ræðir hann þar
baráttu Formósustjórnar við
misnotkun eiturlyfja. Stjórn-
eins, að leggja áhöldin alltaf á
sama stað.
Það er erfitt a ðstrauja, en
einnig það er þó mögulegt og
hún strýkur með hendinni yf-
ir línið til þess að finna, hvort
enn eru einhverjar krumpur
eða brot í flíkinni.
Og nýja heimilið hennar
Connie er fínt og fágað, allt á
sínum stað, línið strokið í skáp-
unum og það mallar í pottun-
um á eldavélinni.
in hefur farið inn á nýjar
brautir í baráttunni við eitur-
lyfjanotkunina: eiturlyfjaneyt
endur eru hvattir til að gefa
sig fram' af sjálfsdáðum til
skráningar og læknismieðferð-
ar. „Fortölur á undan hegn-
ingu“ er aðferðin sem nú er
beitt.
að hann hefur gefið sig fram
er sérlega mikilvæg. Hér er
um það að ræða að finna þær
sálrænu orsakir, sem knúðu
manninn til eiturlyfjanotkun-
ar, vinna síðan bug á þeim
með viðeigandi ráðstöfunum,
og þegar sjúklingurinn er á
batavegi er reynt að telja í
hann kjark og koma í veg fyr-
ir, að 'hann lendi aftur í svip-
Framhald á 2. stíðu.
Nýjar aðferðir í baráffunni
við eifurlyfjanofkun
fHannes
á h o r n i n u
að efnahagsleg afkoma þjóðar-
innar þolir ekki kauphækkanir.
Það má segja að efnahagsmálin
vegi salt á nálaroddi. Ríkisstjórn
in berst við að halda þessu jafn-
vægi svo að aftur hefjist ekki
sá hrunadans, sem við stigum á
undanförnum árum og var að
steypa okkur í glötun þegar í áð-
stafanirnar stöðvuðu hann.
Á þetta er minnt hér af því að Framsóknar-
menn hafa talið, að Íslendingar ættu að taka íra
sér til fyrirmyndar í kjördæmamálinu. Tíminn
fylgist vel með erlendum tíðindum, en fréttin af
úrslitum kjördæmamálsins á írlandi einkenndist
af óvenjulegu hæglæti. Henni var búinn afskekkt
ur staður undir þeirri sakleysislegu fyrirsögn, að de
Valera hefði Yerið kjörinn forseti írlands. Úrslit
kjördæmamálsins voru látin á botn fréttarinnar
rétt eins og þau skiptu litlu eða engu máli. Hvað
myndi um þetta, ef de Valera hefði fengið fram
vilja siftn í kj ördæmamálinu ? En látum slíkt liggja
milli hluta. Hitt er áreiðanlegt, að úrslit kjördæma
málsins á írlandi fara ekki framhjá íslendingunr
Sá tími er liðinn, að þjóðirnar uni 'gamalli og úr
eltri kjördæmaskipun. Meirihlutaflokkur á írlandi
varð í minnihluta fyrir þá viðleitni að koma á ein
menningskj ördæmum og afnema hlutfallskosning
ar. Hér á landi vill minnihlutaflokkur fá því ráðið,
að hlutfallskosningar skuli ekki teknar upp. Slík-
ur og þvílíkur er málstaður Framsóknarflokksins
í kjördæmamálinu. Hann er vægast sagt ekki sig-
urstranglegur.
★ Bréf frá mjólkurfræð
ingi.
★ Nokkrar athuga-
semdir hans.
★ Af tilefni bréfsins.
★ Það, sem mest á ríður
ÁGÆTUR Selfossbúi, maður
sem vinnur við mjólkuriðnað,
og sem oft hefur skrifað mér á
liðnum árum, hefur nú sent mér
bréf þar sem hann gerir launa-
kröfur mjólkurfræðinga að um-
talsefni og deilir á mig og blað
mitt fyrir skrif um það mál. Ég
skal taka það fram, að mér er
kunnugt um að þessi maður
þekkir vel starf verkalýðsfélaga
í öðrum löndum, að liann er
ekki kommúnisti oj- að hann
telur sig ekki vera í hópi þeirra,
sem vilja æsa upp til launa-
deilna i tíma né ótíma.
EFTIR að hafa deilt nokkuð
á skrxf mín og blaðsins, segist
hann vilja bera fram nokkur
mótmæli: 1. Félag mjólkurfræð-
inga hefur ekki verið pólitískt
síðan það var stofnað ávið 1945.
2. Lavn mjólkurfræðinga eru
kr. 1211.00 á viku, eða 62.972.00
á ári, ekki helmingi meiri en
verkamannalaun Allt sem fram
yfir þetta er fyrir yíirvinnu, •—
næturvinnu, sunnudiga- og helgi
daga-vinnu þegar aðrm eiga frí,
eins og til dæmis í dag, 17. júní.
3. Mjólkurfræðingar eiga mjög
sjaldan frí til þess að geta tekið
þátt í samfélagi annarra manna,
en það er sama sem, að fjöl-
skylda þeirra verður að gjalda
vinnu þeirra. Ég skal nefna sem
dæmi, að þeir eiga aðeins frí
sjöunda hvern sunnudag.“ —
AF TILEFNI þessa bréfs vil
ég segja þetta:.l, Laun mjólkur-
fræðinga eru ekki lægri en ann-
arra iðnaðarmanna. 2. Þeir geta
bætt laun sín með mikilli eftir-
vinnu og allir vilja gjarna geta
fengið 1—2 eftirvinnutíma á
hve^jum degi. — 3, Þeir geta,
og ef þeir vilja, bætt laun sín
með aukavinnu. 4. Laun þeirra,
útborguð til þeirra á s. 1. ári
voru tvöföld verkamannalaun —
og kröfur þeirra nálguðust að
þriðju verkamannalaumxnum
yrði bætt ofan á.
VITANLEGA er æskilegt, að
menn hafi góð þurftarlaun fyrir
48 stun^a vinnuviku mast þang-
að til framleiðsluafköst "þjóðar-
innar leyfa styttingu vinnutíma
án skerðingar á kaupi — Og þá
erum við komnir að aðalatrið-
inu: Það á að vera öllum ljóst,
LAUNAHÆKKUNARKRÖFUR
prentara s^fndu þessu í voða,
en þó miklu fremur hinar miklu
kröfur i/'jólkurfræðinga. Það
tókst að halda jafnvæginu. —
Kröfur mjólkui-fræðinga voru
svo háar, að engum gat dottið
annað í hug en að megintiigang-
urinn væri að sprengja þá við-
leitni, sem nú er gerð til stöðv-
unar og jafnvægis, enda hafa
menn einmitt átt von á því írá
mönnum, sem að minnsta kosti
hafa stundum haft á höndum
forystu og fulltrúastörf fyrir
þetta félag,.
MERGURINN málsins er
þessi: Launahækkanir nú mynda
stefna öllu í voða. Það er alveg-
sama hvaða flokkur eða flokkar
hefðu ríkisstjórn með höndum,
ef kaup verður sprengt upp eða
milliliðum gefið tækifæri til
gróðrabrasks, þá myndi allt
fgra um koll, — og þá yrði
ekki hægt að bjarga þjóðinni úr
kviksyndi dýrtíðar, stöovunar
atvinnuveganna og atvinnuleys-
is. Mjólkurfræðingarnir réðust
fram, hrópuðu hátt og bitu í
skjaldarrendur eins og berserkir
einmitt þegar allt reið á að jafn-
væginu yrði ekki raskað. — Kær
kveðja til bréfritarans — og
þökk fyrir tilskrifið.
Hannes á hornimi.
FLJ0TASTAFERDIN er mep 4-
4 23. júní 1959 — AlþýðublaðiS