Alþýðublaðið - 29.10.1959, Page 4
Útgefandi; Alþýðuflokkurinn. — Framkvæmdastjóri: Ingólfur Kristjánsson.
— Ritstjórar: Benedikt Gröndal, Gísli J. Ástþórsson og Helgi Sæmundsson
(áb.). rrr Fulltrúi ritstjórnar: Sigvaldi Hjálmarsson. -r- Fréttastjóri: Björg-
vin Guðmundsson. — Símar: 14 900 — 14 901 — 14 902 — 14 903. Auglýs-
ingasími 14 906. — Aðsetur: Alþýðuhúsið. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins,
Hverfisgata 8—10.
Hannes
á h o r n i n u
Alþýðuhlaðið fertugt
ALÞÝÐUBLAÐIÐ á fertugsafmæli í dag. Það
hóf göngu sína 29. október árið 1919.
Stofnun Alþýðublaðsins markaði tímamót í ís-
lenzkri stjórnmálasögu. Verkalýðshreyfingin
hafði fylkt liði til sóknar og varnar í barátíunni
fyrir bættum kjörum vinnandi fólks í landinu, fé-
lagslegu öryggi og hvers konar jafnrétti. Margir
litu þá nýjungu óhýru auga fyrir fjörutíu árum og
líktu siðbót jafnaðarstefnunnar við háskalega upp-
reisn. Alþýðublaðið var síður en svo velkominn
gestar á allra heimili um þær mundir. Nú efast eng
inn um erindi jafnaðarstefnunnar til Isiands. Sókn
0 verkalýðshreyfingarinnar hefur orðið mikil sigur-
ganga. Landið er byggilegra en áður, auðæfi þess
betur hagnýtt og framtíð þjóðarinnar öruggari, þó
að við ýmis vandamál sé að stríða á líðandi stund.
íslenzk framfarasaga síðustu fjögurra áratuga er
ævintýri líkust. Öll er sú þróun mjög að frumkvæði
verkalýðshreyfingarinnar og Alþýðuflokksins. Al-
þýðublaðið hefur verið, er og verður málgagn
þeirrar hreyfingar. Frumherja þess dreymdi um
nýja og betri öld á Islandi. Sá draumur hefur sann-
arlega rætzt. Fólkinu líður betur. Það er hamingju
sarnara í landi sínu.
Eigi að síður á jafnaðarstefnan miklu verki ó-
lokið. Hún velur sér nýtt verkefni, þegar eitt er af
hendi leyst. Þróun hennar heldur áfram og verður
eins saga framtíðar og fortíðar. Alþýðublaðið íít-
ur ekki aðeins um öxl á vegamótum fertugsafmæl-
isins. Það skyggnist fram á Ieið í sóknarhug og vissu
um sigur góðs málstaðar. Og Alþýðublaðið hefur
vissulega ástæðu til bjartsýni. Vegur þess er mikill
og vaxandi. Alþýðuflokkurinn hefur í nýafstöðn-
um kosningum unnið eftirminnilegan sigur. Betri
afmælisgjöf þjóðarinnar gat Alþýðublaðið ekki kos
ið sér. Það mun halda áfram baráttunni fyrir hug-
sjónum sínum af sanngirni og frjálslyndi og gera
sér allt far uin að leggja hverju góðu máli lið til
hags og heilla fyrir land og þjóð. Og í því efni
væntir það samvinnu allra frjálslyndra manna,
sem vilja gera framtíðina meiri og betri fortíð og
nútíð.
Alþýðublaðið sendir í dag kveðju og árnaðar-
ósk öllum lesendum sínum og velunnurum, en hyll
ir sér í lagi á fertugsafmælinu stofnanda sinn og
fyrsta ritstjóra, Ólaf Friðriksson, brautryðjand-
ann, sem hóf merkið á loft og gekk út í baráttuna
í fylkingarbrjósti einhuga sveitar fyrir fjörutíu ár
um. Baráttugleði hans og ósérhlífni hefur borið
ríkulegan ávöxí. Og allra hinna, sem skipuðu sér
við lilið hans undir merkið, er gott að minnast. Því
fólki á verkalýðshreyfingin og jafnaðarstefnan á
Islandi mikið að þakka.
Áskriftarstmi
Alþy ðuh laðsins
er 14901
& Lygasaga um kjós-
endur á Elliheimil-
inu.
•fe Kvartað undan fram-
ferði barna.
Kvartað undan ókurt-
eisi og frekju fullorð-
ins fólks.
HREKKJALÓMUR hefur
hringt til einhvers blaðamanns
við Tímann og iogið að honum
sögu, sem hafði átt aö gerast á
Elliheimiiinu Grund á kosninga-
daginn. Blaðið segir að „vist-
maður“ á elliheimilinu hafi
skýrt því frá sögunni. Ég efast
ekki um að þetta sé sannleikan-
um samkvæmt, en sjálf er
„fyndnin forn“ og margtuggin.
Sagan er ósönn með öllu. Ég
var sjálfur í kjörstjórn á elli-
heimilinu og eins hafði B-list-
inn þar umboðsmann allan tím-
ann svo að hann getur vottað að
hér er um fleipur að ræða. ÖIl
kjörstjórnin hefur og gefið yf-
irlýsingu um þetta.
EN SAGAN hefur aðra hlið.
f elliheimilinu dvelur aldrað
fólk. Flest af því er við góða
heilsu líkamlega og andlega og
gengur til kosninga eins og hver
annar kjósandi annars staðar,
en nokkrir eru blindir og aðrir
með handriðu og biðja því um
aðstoð. Það er mjög sjaldgæft
að svo andlega sljótt fólk mæti
á kjörstað, að það geti ekki kos-
ið eða sagt skýrt til um það í
kjörklefa hvernig það vilji
kjósa. Gamla fólkinu tekur það
mjög sárt þegar logið er upp á
það. Þess vegna er það níðings-
háttur hver svo sem það gerir.
Gott væri að Tíminn hefði upp
á sögumanninum og finndi hann
í fjöru svo að hann gleymdi
því ekki að sinni.
G. S. SKRIFAR: „Að marg-
gefnu tilefni vil ég hér með
biðja þig, Hannes minn, að birta
þessar línur, svo komið geti íyr-
ir almenningssjónir, er ég tel
að sé nauðsynlegt. Börn og ungl-
ingar þessa bæjar eru nú orðið
vægast sagt stórhættulegir hvað
snertir orðbragð og ágengni
gagnvart fullorðnu fólki. Þau
ráðast á fólk með grjót- og skít-
kasti svo gróflega, að það verð-
ur að forða sér ef það á ekki
að verða fyrir slysum.
EKKI ALLS fyrir löngu gekk
ég fram hjá dagheimili í einu
úthverfinu; var þar slangur af
börnum. Þau héngu á girðing-
unni, öskruðu og kölluðu hvað
ég ætlaði að éta í kvöld, hvort
ég ætlaði að éta óþverra. Þetta
var margendurtekið og stóð for-
stöðukonan þar skammt frá.
Þetta var nú ein uppeldisstofn-
unin.
MÁLII) L/ERA börnin af því
að það er fyrir þeim haft og að
því er líka keppt. En þau læra
líka illmælgi og bakmælgi um
náungann, getsakir, aðdróttan-
ir, lítilsvirðingu og fyrirlitningu
fyrir öðrum mönnum af því að
þetta er haft fyrir þeim. Þvílæra
börn hrekkvísi, lygahneigð og
þjófnað? Þetta er á einhvern
hátt innrætt þeim, beinlínis eða
óbeinlínis. Því sýna unglingar
virðingarleysi fyrir lífsreglum"
og siðaboðum, lögum og rétti,
að þeir nema það af öðrum, sjá
það og kynnast því sér til minnk
unnar og óbætanlegs tjóns. Að
þetta skuli vera foreldrarnir,
sem bera sökina á öllu þessu, er
óskaplegt. Börn læra það sem í
bæjum er títt. Þetta er að verða
plága, sem ekki er hægt að láta
afskiptalaust“.
EIN 17 ÁRA skrifar: „Mig
langar til að skrifa þér nokkrar
línur. Ég er ein af ungu spilltu
kynslóðinni, sem er alltaf ver-
ið að skammast yfir, og langar
þess vegna að segja örlítið um
þá eldri. Ég held að því eldra
sem fólkið er, haldi það að það
geti verið frekara, ég skal nefna
þér nokkur dæmi.
UM DAGINN ætlaði ég ásamt
13 ára bróður mínum í bíó. Ég
var búin að panta miðana og
fór svo að sækja þá. Ég fór í
biðröð, eins og á að gera, þá
komu þarna fullorðin hjón og
þau ryðjast fram fyrir alla Qg
kalla í stúlkuna í miðasölunni,
að þau séu að sækja pantaða
miða. Þá var ég alveg að kom-
ast að miðasölunni en ein kona
á undan mér. Ég segi þá kur-
teislega að það verði að fara í
biðröð, því að ég vildi ekki leyfa
þeim að ryðjast svona fram fyr-
ir. Þá bregst konan hið versta
við og segir að hún sé ekki að
kaupa miða, bara að sækja
pantaða. Ég var líka að gera
það og ég hafði haldið að mað-
ur keypti pantaða miða eins og
ópantaða, og segi konunni það,
C - '—-
— Ég GET litið yfir starf
mitt við Alþýðublaðið með
þakklæti til allra, segir
Emilía Samúelsdóttir, sem
var auglýsingastjóri við Al-
þýðublaðið árum saman, en
lét af því starfi seint á síð-
asta ári.
Fréttamaður blaðsins ræddi
við hana stundarkorn í gær í
tilefni af því að í dag er blað-
ið 40 ára, en Emilía eða
Emma, eins og hún er jafnan
kölluð af vinum sínum og
samstarfsfólki, er einn af
þeim sem lengst hefur unnið
við blaðið. Hún byrjaði starfs-
feril sinn við blaðið sjö ára
gömul, bar blaðið til kaup-
enda. Síðar vann hún á af-
greiðslunni, við bókhald, fjár-
vörzlu, auglýsingar og meira
að segja um tíma við fram-
kvæmdastjórn þess, er fram-
kvæmdastjórinn var í fríi.
Hún tók við starfi auglýsinga-
stjóra í ársbyrjun 1947.
— Áttu ekki margar
skemmtilegar minningar frá
auglýsingastjórastarfinu?
—- Jú, svo sannarlega, en
það er svo sem ekkert um það
að segja. Það var dálítið erf-
itt fyrst, meðan ég var að
komast inn í starfið og afla
blaðinu viðskiptavina, en
seinustu árin var það hreinn
leikur. Mér finnst ég standa
í þakklætisskuld við þá mörgu
auglýsendur, sem ég átti
skipti við. Mér finnst ég hafa
eignazt þar stóran vinahóp.
Ég verð líka að votta „colleg-
um“ mínum við hin blöðin
þakklæti mitt.
— Auglýsingastörf eru lær
dómsrík, eins og störf við
en þá var mér sagt að þegja eðai
hreinlega „halda kjafti“, — og
þetta var sú kurteisa og velupp-
alda eldri kynslóð sem það
sagði.
SVO er það, að í strætisvögn-
um eigum við alltaf að standa
upp. Ég veit ekki betur en að
krakkar yfir 12 ára borgi fullf
gjald og þau hafi jafn mikinn
rétt á að sitja eins og hinir og
krakkar með þungar skólatösk-
ur eða innkaupatöskur eiga
mjög erfitt með að standa og
verr en fullorðið fólk. Ég sjáli
hef verið rekin upp úr sæti þótí
ég væri með stóra og þunga
skólatösku og á þeim tíma sem
ég kem heim úr skólanum, kl. 6
er alltaf yfirfullt í vagninum,
svo að maður getur varla hald-
ið sér. -—- Að vera með stóra
tösku, og verða að standa upp
fyrir konum um 30 eða 40 ára,
sem fara bara að sporta sig í
bænum er alveg óþarfi. Það er
sjálfsagt að standa upp fyrin
gömlu fólki eða konum meS
börn. En hitt geur staðið eins
og við.
OG svo er það rúnturinn. —«
Alltaf er verið að skammast yf-
ir honum, ég ætla bara að segja
jþað, að ef maður gerði aldrei
! heitt verra en að ganga hann £
þröngu pilsi og hælaháum skóm
með kunningjum sínum, hvort
■sem það er piltur eða stúlka, —
væri maður næstum hreinn eng-
ill. Ef það hefði verið tízka £
ykkar ungdæmi, hefðuð þið gert
það líka. Viltu svo birta þetta
bíéf eða eitthvað úr því fyrir
eldri kynslóðina að lesa og
hneykslast á“.
Hannes á horninu.
Emelía Samúelsdóttir
blöð yfirleitt, heldur Emma
áfram. •— Og mér var starfið
hér ómetanlegur skóli. Maður
kynnist miklum fjölda fólks
og er stöðugt í snertingu við
hið iðandi Iíf samtíðarinnar,
einkum viðskiptalífið. Mér
finnst einhvern veginn að við
þessi störf öðlizt maður
reynslu, sem ekki sé auðvelt
að eignast annars staðar. —
Annars finnst mér svo sem
ekkert um þetta að segja. Þú
getur þó sagt það, að eftir að
hafa unnið mestalla æviiia
hjá Alþýðublaðinu, er ég
bundin því sterkum böndum,
sem ekki rofna, þótt ég nú sé
hætt...
4 29. okt. 1959 — Alþýðublaðið