Alþýðublaðið - 13.11.1959, Blaðsíða 4

Útgefandl: AlþýBuflokkurlnn. — Framkvæmdastjón. Ingólfur KrLstjánsson.
— Ritstjórar: Benedlkt Gröndal, Gísli J. Ástþórsson og Helgi Sæmundsson
(áb.). — Fulltrúi ritstjómar: Sigvaldi Hjálmarsson. — Fréttastjóri: Björg-
Vln Guðmundsson. — Símar: 14 900 — 14 901 — 14 902 — 14 903. Auglýs-
lngasimi 14 906 — ASsetur: AlþýSuhúsið. — PrentsmiBja AlþýSublaBsina.
Hverfisgata 8—10.
Við og heimurinn
. • JÓHANNES NORDAL bankastjóri hefur 1
tímaritsgrein bent á það nýja skipulag efnahags-
mála heimsins, sem muni í uppsiglingu. Meginein-
kenni þeirra virðist, að heimurinn skiptist í allstór
viðskiptabandalög með toilfrjálsum og haftalaus-
um viðskiptum milli þátttökuríkja. Tollabandalag
sexvéldanna er þegar komið til framkvæmda, og
sjö ríkja fríverzlunarsvæði verður sennilega mynd
að á næsta ári. Samtök þjóðanna 'aukast og styrkj-
ast með ári hverju, og sú mun ekki sízt verða raun
in á vettvangi efnahagsmálanna, ef dregur úr víg-
búnaði og stjórnmálaerjum stórveldanna eins og
líkur virðast á góðu heilli.
„Hver verður staða íslands í þessu efna-
hagskerfi framtíðarinnar? Geta íslendingar stað
ið einir, umgirtir geysilega stórum efnahags-
heildum á allar hliðar: Bandaríkjunum í vestri,
einu eða tveimur viðskiptabandalögum í Vestur
Evrópu og Austur-Evrópuríkjasamtökunum í
austri? Líklega er engri þjóð meiri nauðsyn á
hagkvæmum utanríkisviðskiptum en íslending-
um, svo að rökin fyrir nánu samstarfi við aðrar
þjóðir á grundvelli frjálsra viðskipta ættu að
vera sterkari á íslandi en nokkurs staðar annars
staðar“.
Þessi ummæli Jóhannesar Nordals eru vissu-
lega tímabær og athyglisverð. Hér er kannski
hreyft því máli, sem mestu skiptir fyrir afkomu
okkar og atvinnulíf í framtíðinni. íslendingar vilja
auðvitaðhafa góð verzlunarsamskipti við al’lar þjóð
ir, og undanfarin ár hefur sæmilega til tekizt 1
þeim efnum fyrir okkur. Hins vegar ráðum við
ekki úrslitum þessara mála. Stefna og skipulag
annarra þjóða skiptir okkur því miklu. Þess vegna
er farsælast fyrir okkur að fylgjast sem bezt með
gangi þessara mála og hyggja að því vel og vand-
lega, hver staða okkar skuli verða.
Heimurinn getur ekki verið okkur íslending-
um óviðkomandi. Fjarstaða íslands er úr sögunni,
hvort sem okkur líkar betur eða verr. Þar fyrir
eigum við ekki að verða öðrum háðir, enda hafa
íslendingar ýmislegt af mörkum að leggja. En til
þess verðum við að búa okkur stað í samtökum og
skipulagi annarra þjóða og þá ekki sízt á vettvangi
efnahagsmálanna. Umræðuefni það, sem Jóhann-
es Nordal ræðir í nefndri tímaritsgrein sinni, er
þess vegna ótvírætt hagsmunamál íslendinga í nú
tíð og framtíð.
lafgeymar
6 og 12 volt, hlaðnir og óhlaðnir.
GARDAR GÍSLASON H.F.
Bifreiðaverzlun.
Auglýsingasími
Alþýð U blaðs ins
er 14906
^ 13. nóv. 1959 — Alþýðublaðið
f FYRRADAG lauk í Rvík
þriggja daga fundi umboðs-
manna Flugfélags íslands er-
lendis og forráðamanna þess
hétr heima. Slíkir fundir eru
haldnir um svipað leyti ár hvert
og á þeim er lögð síðasta hönd á
ferðaáaetlanir næsta sumars
fyrir millilandaflugið. Enn
fremur ræðitr fundurinn o g
gengur frá áætlunum fyrir aug
lýsingar og kynningarstarfsemi
félagsins innanlands og utan.
Flugfélag íslands leggur nú í
vaxandi mæli áherzlu á að
glæða áhuga annarra Evrópu-
búa á Íslandi og að fá þá til að
koma hingað. í þeim efnum
vinna skrifstofur félagsins er-
lendis ómetanlegt starf, sem
þegar hefur borið sýnlegan á-
vöxt. Umboðsmenn Fí erlendis
eru: Jóhann Sigurðsson í Lond-
on, Ðirgir Þorgilsson í Kaup-
mannahöfn, Hákon Daníelsson
í Hamborg, Skarphéðinn Árna-,
son í Osló og Einar Helgason í
Glasgow. Ræddu þeir við blaða-
menn í gær, ásamt Erni O. John
son, forstjóra félagsins, og
Sveini Sæmundssyni blaðafúll-
trúa.
ÓVISSA í
efnahagsmálum
Vegna óvissu í efnahagsmál-
um hérlendis hefur reynzt erf-
itt að ákveða sumaráætlunina
svo löngu fyrirfram, sem þó er
óhjákvæmilegt með tilliti til
ferðalaga útlendinga með flug-
vélum félagsins milli íslands og
annarra landa og milli staða er
lendis. Þó að erfitt sé að spá
um framtíðina, gerir Flugfélag
íslands ráð fyrir enn meri flutn
ingum milli landa á næsta ári
en því, sem nú er að líða.
10 FERÐIR Á VIKU
TIL MEGINLANDSINS
Næsta sumar eru því ráðgerð
ar 10 ferðir á viku héðan til Út-
landa, en 9 voru sl. sumar.
Ferðum verður að öðru leyti
hagað með svipuðu móti og ver
ið hefur síðan félagið eignaðist
hinar vinsælu Viscount skrúfu-
þotur sínar. Að sumri verða 9
ferðir á viku til Kaupmanna-
hafnar, 2 á viku tii Osló og
Hamborgar og daglegar ferðir
til Bretlands.
BETRI HLEÐ SLUNÝTING
. Eins og kunnugt er, hækkuðu
flugfargjöld milli landa sum-
arið 1958 um 55% með tilkomu
yfirfærslugj aldsins svonefnda.
Þessi mikla hækkun hafði mj ög
veruleg áhrif á farþegaflutn-
inga Flugfélags íslands síðari
hluta fyrra árs. Hins vegar er
sýnilegt, að áhrifin af hækkun-
inni í sambandi við yfirfærslu-
gjaldið fara minnkanli jafn-
hliða því sem erlendum farþeg-
um með flugvélum .Fí fjölgar
alltaf dálítið. Hleðslunýting fé-
lagsins miðað við hverja flogna
klukkustund í millilandaflugi
batnaði um liðlega 20% á yfir-
standandi ári, miðað við sama
tíma í fyrra.
AUKIN KYNNINGAR-
STARFSEMI
Flugfélag íslands ráðgerir nú
að verja meira fé og starfi til
að kynna ísland erlendis en
nokkru siiini áður, í þeirri von
að fjölga enn ferðamönnum
hingað. Hins vegar er forráða-
mönnum FÍ það vel ljóst, að til
þess a.ð ferðamál komist hér í
viðunandi horf, þarf samstillt
átak allra þeirra, sem að þeim
málum vinna, veitinga- og gisti
húsamanna, ferðaskrifstofu-
manna og allra þeirra, sem á
einhvern hátt koma til með að
vinna að málefnum ferða-
manna. Það er von félagsins, að
viðleitni þess til kynningar á
landi og þjóð erlendis beri þann
ávöxt, að. er tímar líða reynist
flutningar' og fyrirgreiðsla er-
lendra ferðamanna þjóðarbúi
okkar jafn drjúgur tekjuliður
og t. d. frændþjóðum okkar á
Norðurlöndum.
Skarphéðinn Péf ‘
ursson kjörinn
presfur Bjarnar-
nessprestakalls.
PRESTSKOSNING í Bjarna
nesprestakalli í Austur-Skafta
fellsprófastsdæmi fór fram síð-
astliðinn sunnudag. Voru at-
kvæði talin á.skrifstofu biskups
í gær.
Á kjörskrá voru 532, en at-
kvæði greiddu 380. Skarphéð-
inn Pétursson cand. theol. hlaut
241 atkvæði og var kjörinn lög-
mætri kosningu, Oddur Thor-
arensen cand. theol. hlaut 132
atkvæði.
Auðir seðlar voru 6, en ógild
ur 1.
ur jafnvel ilm úr veðrum og nátt
Uru og sér fyrir sér ásjónur holdi
klæddar með litum og blæ.
HÖFUNDURINN lifir mjög í
heimi málaralistarinnar — og
oft fannst mér sem upp vævi
brugðið myndlistaverki. Þetta
er mikill kostur, því að í raun
og veru á gott bókmenntaverk
að vera fjöldi smámynda, sem
síðar birta manni heildarmynd.
Að undanskyldu upphafinu er
sagan mjög heit og myndsterk.
ÞÓ FINNST mér, að í einu
hafi höfundi fatast. Mér finnst
taumlaus frygð Sólveigar lítt
skiljanleg, — og gruna'r mig að
frygðaröfsi nútímans hafi haft
áhrif á höfund. Rétt er að mann
eskjurnar hafa alltaf verið eins,
en ást er meira en frygð. —
Þarna er óeðlilegur klofningur.
Ást Andrésar virðist vera eðli-
leg, karlmannleg og heil, skilj-
anleg. En hvað eftir annað rekst
maður á það, að ást Sólveigar er
fyrst og fremst frygðarofsi.' Um
þetta er vitanlega hægt að deila.
En hvort, sem höfundurinn hef-
ur ætlast til þess eða ekki, þá
fær maður hugmynd um að Sól-
veig hafi þjáðst af kynhungri.
ÞAÐ ER GOTT við þessa bók,
að hún er skrifuð af mikilli al-
vöru og ábyrgðartilfinningu. —■
Manni finnst höfundurinn sjálf-
ur auðmjúkur gagnvart verki
sínu. Það tel ég alltaf mikinn
kost á skáldverkum. Ég vil end-
urtaka það, að Björn Th. Björns-
son er skáld, mikið og gott skáld.
Honum tekst að semja mjög góð
verk í framtíðinni aðeins ef
hann fyllist ekki ofmetnaði —•
vegna hins ótvíræða sigurs, en
mörg mannsefnin hef ég séð
drukkna í þeirri óhugnanlegu
eðju.
Hannes á horninu.
Hannes
á h o r n i n u
'fc Góður félagsskapur.
it Meðmæli að vera í hon
um.
ýV Nokkur orð um Virkis
vetur.
ýV Nýtt skáld risið upp.
BINDINDISFÉLAG öku-
manna er góður félagsskapur
og merkur ,sem þegar hefur lát-
ið mikið gott af sér leiða og mun
enn gera þegar h(onum vex afl.
Félagið á að njóta trausts, félags
maður þess á að njóta þess í at-
vinnu og tiltrú að hann sé í því.
Félagið nýtur hlunninda hjá
tryggingafélögum, ekki aðeins
félagið sem heild heldur og fé-
lagar þess, og mun sá stuðning-
ur verða enn meiri síðar.
FÉLAGIÐ gefur út blaðið Um-
ferð og er þar af djörfung rit-
að um umferðamálin almennt,
bornar fram tillögur til umbóta
og birtar aðvaranir, en ennfrem
ur er þar skýrt frá nýjungum í
bifreiðaiðnaði, öryggisútbúnaði
bifreiða og svo framvegis. Ég
vil eindregið hvetja menn til
þéss að ganga í Bindindisfélag
ökumanna og lesa hið ágæta
blað þess.
ÉG HEF lokið við að lesa
Virkisvetur. Mér hafði leikið
mikil forvitni á því að ná í þessa
bók og ég las hana á einni nóttu.
Eg er dómnefndinni sammála
um heildardóminn, það er, að
þetta sé snjöll skáldsaga, en ég
er ekki dómnefndinni saminála
að öllu leyti. Hún segir að bók-
in sé vel byggð, eða eitthvað á
þá leið, en svo er ekki og hljóla
allir að finna það.
HÖFUNDURINN nær ekki
tökum á söguefninu til að þyrja
með, en hann nær þeim efiir því
sem líða tekur á söguna. Það er
eins og hann fálmi eftir efninu
í fyrstu köflunum, viti ekki vei
hvert efnið muni leiða hann og
I handahóf verði nokkurt á upp-
byggingunni. Það vantar gang-
brú yfir ána, þess vegna verður
: maður að stökkva á staksteinum.
Hvað eftir annað verður maður
á fyrstu fimmtíu blaðsíðunum
að fletta fram í söguna til þess
að átta sig, en svo hverfur þetta
með öllu. Höfundurinn nær föst
um tökum á efninu og sagan
' rennur fram sterk og heil.
j ÞAÐ, sem gladdi mig mest við
lestur þessarar sögu, var, að ég
fann það, að nýtt safamikið
skáld er risið upp meðal okkar.
> Um það finnst mér ekki nein-
i um talöðum að fletta. Hann er
mjög frumlegur á köflum, bygg
ir upp af hreinni snilld í síðari
hluta sögunnar, á fjölmargar
hugdettur, sem rista djúpt í vit-
und manns svo að maður finn-