Alþýðublaðið - 15.11.1959, Blaðsíða 4

: trtgefandi: AlþýSuflokkurinn. — Framkvæmdastjóri: lngolfur Kristjánsson.
— Ritstjórar: Benedikt Gröndal, Gísli J. Ástþórsson og Helgi Sæmundsson
i (áb.). — Fulltrúi ritstjómar: Sigvaldi Hjálmarsson. — Fréttastjóri: Björg-
: vin GuSmundsson. — Símar: 14 900 — 14 901 — 14 902 — 14 903. Auglýs-
ingasími 14 906. — ABsetur: AlþýSuhúsið. — Prentsmiðja Alþýðublaðslna,
Hverfisgata 8—10.
Aðkeypta vinnuaflið
UM ÞESSAR MUNDIR starf a á annað hundrað
i Færeyingar á íslenzkum skipum, en þeir munu
: fyrirsjáanlega verða mun fleiri á komandi vetrar-
; vertíð.
Þetta er ekki nýtt vandamál. Ástandið í þess-
i um efnum var margfalt lakara /yrir síðustu kjara-
] bætur íslenzkum sjómönnum til handa. Samt fer
• því enn fjarri, að nægilegur mannafli fáist á fiski-
i skipaflotann og raunar til ýmissa annarra fram-
; leiðslustarfa. Menn kjósa heldur fyrirhafnarminni
: vinnu, þó að tekjurnar í aðra hönd nái ekki sömu
: krónutölu. En þennan vanda hljóta Islendingar að
f levsa. Fátt er fráleitara en kaupa inn vinnuafl. Og
grundvallaratvinnuvegi sína hlýtur hver þjóð að
• reka sjalf.
Auðvitað skiptir miklu máli að reyna að gera
; íslenzku framleiðslustörfin eftirsóknarverðari en
i nú er. Þá er ekki aðeins átt við greiddar krónur, þó
: að framleiðslustörfin verði að standa vel að vfgi
• í samkeppni framboðsins og eftirspurnarinnar. ís-
; lendingum ber að glæða áhuga unga fólksins á
; þeim störfum, sem tilvera okkar byggist á. Jafn-
■ framt þarf að freista aukinnar hugkvæmni í skipu
1 lagi framleiðslustarfanna — ekki sízt sjávarútveg-
ins og landbúnaðarins. Öryggi og festa þarf að
• koma í stað stopuls gróða. Og umfram allt verður
: að gera starfsskilyrði þeirra, er að framleiðslunni
vinna, betri og nýtízkulegri en nú er. íslendingar
: þurfa sannarlega að hyggja að þessum atriðum
ekki síður en hinu að verða sér úti um ný fiskiskip
til veiða á f jarlægum höfum og heimamiðum. Hér
: þarf að hu'gsa um manninn og hlutverk hans, en
ekki aðeins vélræn afköst.
Aðkeypt vinnuafl getur ekki til frambúðar
: leyst vanda íslenzkrar framleiðslu. íslenzkar hend
: ur verða að vinna íslenzk framleiðslustörf til sjávar
og sveita, ef landið á að verða byggilegt í framtíð-
inni og auðæfi hafsins umhverfis það að koma að
tilætluðum notum.
Sveinn og Óskar
FRJÁLS ÞJÓÐ hefur birt pólitíska rauna-
sögu Sveins á Egilsstöðum, sem ekki varð þingfull
trúi Sjálfstæðismanna í Austurlandskjördæmi við
nýafstaðnar kosningar og unir hlut sínum stórilla.
Tíminn endurprentar svo grein Sveins í gær og ger
ir harða hríð að Sjálfstæðisflokknum fyrir meðferð
ina á þessum landskunna Austfirðingi.
, c
Frjáls þjóð ætti að halda áfram þessum póli-
tízku raunatölum annarra en faliinna frambjóðenda
Þjóðvarnarflokksins, sem hafa víst ekki við neina
að sakast. Færi vel á, að næst kæmi saga Óskars
Jónssonar, fyrrverandi alþingismanns í Vík í Mýr
dal. Morgunblaðið gæti svo endurprentað hana
með viðeigandi skýringum á innræti ag starfsað-
ferðum framsóknarflokksins. Og enn er hætt við
því, að bið muni á, að öllum fyrrverandi og tilvon
andi frambjóðendum verði gert til hæfis.
á að kynnast verzlunar-
Þýzkir náms-
sfyrfcir
UNDANFARIÐ hefur skóla-
stjóri Hagaskóla gefið gagn-
fræðadeild stúlkna í 4. bekk
skólans kost á merkilegri ný-
breytni. Hafa stúlkurnar feng-
ið að kynnast starfi í nokkrum
fyrirtækjum í bænum.
Skólastjóri Hagaskóla, Árni
Þórðarson, sótti um það til yf-
irstjórnar menntamálanna að
hann mætti breyta námsskrá
þessara nemenda á þann veg,
að dregið yrði úr svonefndum
lesgreinum en kennsla í mál-
um og haghýtum greinum auk-
in, svo sem í vélritun og bók-
færslu þaímig, að námið kæmi
þeim að notum, er hygðust
leggja stund á verzlunar- eða
skrifstofustörf.
MNNST 6 FYRIRTÆKI.
Hefur skólastjórinn samið
við nokkur fyrirtæki um að
stúlkurnar ynnu þar ákveðinn
tíma í senn til þess að kynn-
ast starfsemi þeirra og er fyr-
irkomulagið þannig, að þær
eru hver 2 tíma á dag, 5 daga
í hverju fyrirtæki og fyrirtæk-
in eru minnst 6, þannig, að
þær verða við þessi störf
minnst 60 tíma hver. Þær fá
engin laun greidd fyrir. Fyrir-
tækin, sem stúlkurnar vinna
hjá, eru breytileg, bankar,
bókaverzlanir, stórar skrifstof-
ur og kjörbúðir. Hefur þessi
nýbreytni gefizt mjög vel.
RIKISSTJORN Vestur-Þýzka
lands býður fram nokkra náms-
styrki á skólaárinu 1960—61.
Er hér um tvenns konar
styrki að ræða, þ. e. almenna
styrki til háskólanáms og styrki
til iðnfræðináms og kennara-
náms.
Nánari upplýsingar veitir
menntamálaráðuneytið.
50. sýning
DELERIUM Bubonis
verður sýnt í 50. sinn í
Iðnó í dag kl. 3. Eru vin-
sældir þessa gamanleiks
alltaf jafnmiklar. Mynd-
in er af Gísla Halldórs-
syni (Einari Einiberja-
runni) og Árna Tryggva-
syni (Gunnari Hámund-
arsyni leigubílstjóra) i
hlutverkum.
■>ý Athyglisverðar upp-
Iýsingar um hitaveit-
una.
ýV Reynsla, sem ekki er
hægt að hrekja.
Þjóðsagnabók Ásgríms
Jónssonar.
V.E. SKRIFAR mér á þessa
leið um hitaveituna: „Skrúfið
fyrir heiía vatnið á næturna."
— Ganxla sagan endurtekur sig.
— Sumir læra ekki af reynsl-
unni. — Ég hef í mörg ár haft
heita vatnið og mér líkar það
mjög vel. En þegar mest er þörf-
in á hitanum, þá er það gamla
sagan: Ekkert heitt vatn, nema
hálfan daginn. Hitaveitustjórn-
inni ætti að vera það ljóst, að
það er ekki nóg að hafa 317
sekúndulítra úr Mosfellsveitunni
— til viðbótar við vatnið úr
borholum bæjarins þegar alltaf
er bætt við húsum til upphitun-
ar meira en viðbótinni nemur.
HVERS VEGNA ekki að láta
staðreyndirnar tala og sýna með
svörtu á hvítu hvað mikið vatn
þarf til að hita þau hús sem
heita vatnið hafa í 6—8 stiga
a n n es
h o r n i n u
frosti og norðan stormi með 8—
10 vindstiga hraða? .— Þá kem
ég að því að skrúfa fyrir á næt-
urnar. í mörg ár hef ég athug-
að þetta og mín niðurstaða er
sú, að ég eyði minna vatni yfir
sólarhringinn ef ég læt renna
á næturnar. Ef skrúfað er fyrir
á næturnar, verður að láta
renna það miklu meira í nokk-
ra tíma meðan húsið er að hitna.
Og útkoman er: meiri eyðsla.
ÁÐUR en hitaveitan kom, not
aði ég kol á veturna, ég lételdinn
aldrei drepast í miðstöðinni og
reyndist það vera hagkvæmast
og sparsamast. Það, sem skeður
vetur eftir vetur er að hitaveit-
an reynir að selja það sém ekki
er til. Benjamín Eiríksson banka
sjóri skrifaði fyrir nokkru mjög
góða grein til ábendingar fyrir
hitaveituna. Ég tel það höfuð-
nauðsyn að komið verði upp
kyndistöðum eins og þeirri, sem
nýlega var komið upp í Hlíðun-
um. Bærinn ætti ekki að skipu-
leggja nein hverfi svo að ekki
væri hugsað fyrir sameiginlegri
kyndistöð.
MARGRA ára reynsla sýnir,
að slíkar sameiginlegar kynd-
ingarstöðvar spara neytendum
20% eða meira, auk þess, sem
þær færa þeim margskonar þæg
indi fyrir heimilin, aukið hrein-
læti, minni brunahættu og sparn
að við akstur á olíu. Olían myndi
fást ódýrari, þar sem hver kyndi
stöð keypti miklu meira magn
og gæti auk þess notað svokallað
svarta olíu, sem er miklu ódýr-
ari en venjuleg olía — og gef-
ur samt betri hita,
EF HORFIÐ verður að ofan-
rituðum ábendingum, myndi
heita vatnið nægja að sumrinu
í flest hús Reykjavíkur og að
vetrinum til yrði það nægilegt
og ekki þyrfti að skrúfa fyrir á
veturna þegar mest á ríður að
hita upp húsin. — Þetta vildi ég
sagt hafa. Niðurstöður mínar
byggjast á nákvæmum athugun-
um í mörg ár og reynslu, sem
ekki er hægt að hrekja. Vona
ég að þú komir þessu á fram-
færi svo að réttir aðilar taki
þetta til athugunar. Maður hef-
ur að minnsta kosti gert skyldu
sína með því að segja frá sinni
reynslu".
EIN FATXEGASTA bókin, —
sem komið hefur út á þessu ári,
er Þjóðasgnabólc Ásgríms Jóns-
sonar. í henni eru 50 heilsíðu-
myndir, sem listamaðurinn mun
flestar hafa valið sjálfur áður
en hann lézt. Margar litmyndir
eru í bókinni, en auk þess nokkr
ar þjóðsögur, sem Ásgrímur
gerði með myndir úr og mun
hann og sjálfur hafa lagt til að
þær yrðu prentaðar með mynd-
unum. Menningarsjóður hefur
gefið bókina út og er hún hreinn
dýrgripur.
Hannes á hominu. '
4 15. nóv. 1059 — Alþýðublaðið