Alþýðublaðið - 04.12.1934, Blaðsíða 1
Munið
Alþýðuhúsið.
Greiðið
hlutafé yðar.
RlfSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XV ÁRGANGUR
ÞRIÐJUDAGINN 4. DES. 1934.
347. TÖLUBLAÐ
Fjárlðgin saiþykt til 3. nmræðn.
. . , I ! ___
i • • ; t*
Ihaldinu tókst ekki að koma f veg Syrir
anknar verklegar tramkvœmdir.
i i i i í ----
Allar tlXlðgur pess voru strádrepnar.
A ÐALATKVÆÐAGREIÐSLA um fjárlögin fór
íram á alþingi í gær og stóð allan daginn.
Fjárlögin voru samþykt til 3. umræðu, eftir að
fram höfðu farið um 230 atkvæðagreiðslur um ein-
stakar jíreytingatillögur.
Breytingatillögur íhaldsmanna, um niðurskurð
verklegra framkvæmda og menningarmála, voru
allar strádrepnar.
Breytingatillögur meirihluta fjárveitinganefnd-
ar um auknar verklegar framkvæmdir og atvinnu-
bætur, voru allar sampyktar.
Þingmenn stjórnarflokkanna báru §kki fram
neinar e.instakar tillögur.
A’GREIÐSLA fjárlaganna á
þiessu þingi hefir veniö með'
öðrum og skipulegíi hætti en
nokkumtíma hefir þiekst áður á
alþingi.
Meirihiuta fjárvieitinganiefndar
tókst í þietta sinn að ganga svo
vel frá starfi sí'nu, að fjárlögin
ásamt breytingartillögum meiri-
hluta nefndarinnar væru í því
samræmi við vilja medrjhluta
þingsins, að einstakir þingmeinn
þyrftu ekki að bera fram neinar
breytingartil I ögur.
Er það einsdæmii í sögu þings-
ins og einhvér miesta umbót á
starifshátíum þesis. Á uhdanförn-
um þingum hafa emstakir þing-
menn fJutt nær því takmarkalaust
breytingartlllögur til hækkunar á
útgjaídahliðónni, og hækkað
þau þannig jafnvel svo hundmð-
um þúsunda skifti.
í þetta sinn sýndu þingmenn
stjórnarflokkanna meári fiestu og
samheldni ien nokkurn tílma áðtir;
um þá stefnu, sem samkomulag
hefir orðið um milli flokkanna, að
auka verikliegar framkvæmdir og
framlög til menningarimáia eins
og unt er, ©n takmarka öll óþörf
útgjöld.
Við atkvæðagi'iedðsluna um fjári
lögin i gær sýndu þingmen|n
stjómarflokkanna, að þeim er al-
vara í þiessu efni. pteiri strádrápu
allar tillögur íhaldsmanna, s>em
miðuðiu að því að koma svip í-
haldsjns á fjárlögiin með niður-
skurði verklegra framkvæmda og
takmörkun atvinnuninar í landinu,
sem viðurkent er að bornar em
fram í þeim tilgangi að minka
kaupgetu og afkomumöguleika al-
mennings.
\Þeir feldu’^einnig allar tillögur
einstakra íhal d s þingmanna, sem
eru bomar fram í því skyní að
konia tekjuhalla á fjárlögin.
Fjárlögin verða nú afgneidd
tekjuhallalaus. Þau eru að öllu
leyti verk stjórnarflokkanna og
á þeirra ábyrgð. peir hafa í af-
greiðslu þeirta tekið upp þau
vinnubrögð, sem allur almennáing-
fir í landinu muin fagna, að hráða
störfum þingsins og gera þau
fasta i og ákveð lari, og koma
með öllu í veg fy/ir, að ihaldið
á pingi hafi hin allra minstu
áhrif á stjórn landsins. Þeirri
stefnu verður haldið áfram, um
fleira en afgreiðslu fjárlaganna
Helztu bneytingartillögur við
fjáriögin, sem samþyktar voru á
þjngi í gær, voru þessar:
Hækkun vitagjalds 30 þús. kr„
hækkum áfengistolls 70 þús. kr.,
hækkun á tekjum póstsjóðs 23,640
kr„ hækkuin á rekstrarhagnaði Á-
fengisverzlunarinnar 100 þús. kr„
hækkuin á tekjum útvarpsins 2fi
þús. kr„ Jækkun á kostnaði við
dagskrá útvarpsins 20 þús. kr.,
lækkun á Alþingiskostnaði 5
þús. kr„ ilækkun á kostnaði við
hæstarétt 5 þús. kr., lækkun á
kostnaði við liandhelgisgæzluna
150 þús. kr„ tii utanferða hér-
aðslækna 3000 kr., styrkur ti'
tveggja lækna eða Jæknakaindi-
data til geðveikrafræðKiáms 3000
kr„ ilækkun starfslauna á Nýja
Kleppi 5000 kr., aukið framlag
tii læknabústaða og sjúkraskýla
10 þús, kr„ til sjúkraskýlis Rauða
krossins. í Samdgerði 3500 kr„ til
Andakíilsvegar 5000 kr„ til ólafs-
víkurvegar 5000 kr., Saurbæjar-
vegar 5000 kr„ aukið framlag tii
Hoiltavörðuheiðarvegar 10 þús.
kr„ til Bitruvegar 6000 kr., tij
Patreksfjarðarvegar 6000 kr.,
tjl Siglufjarðailskarðsvegar 15 þús.
kr„ til Kópaskersvegar 3000 kr.,
aukið framilag til Niorðfjarðiarveg-
ar 15 þús. kr„, til Suðursveitar-
vegar 5000 kr., til Landmamnaveg-
ar 3500 kr., til Gnúpverjahrepps-
vegar 5 þús. kr„ til Hmnamamna-
hrieppisvegar 10 þús. kr., tiJ Sogs-
vegar 50 þús. kr„ aukið framlag
til fjallvega 5000 kr„ hækkun á
styrk Eimskipafélagsiins 50 þús.
kr„ „enda ha-ldi félagið uppi sigl-
jngum í sama horfi og áður og
með' eiigi minni skipastól" (íhalds-
menn greiddu atkvæði á móti
þessul), aukið framlag til hafn-
argerðar á Húsavík 5000 kr., tiJ
hafnai’gerðai’ á Sauðárkróki 25
■þúsund kr., aukið fr.amlag til
bryggjugerðia og lendingarhóta 20
þús. kr„ til sjóvarnargarðs á
Flateyri 2500 kr., hækkun á skrjf-
stofufé biskups 1000 kr„ styrk-
úr ti.l fyfverandi bamakenniara
2000 kr„ til byggingar Flemsborg-
arskóJa 20 þús. kr„ utanfam-
styrkur til annara kennara en
bamak'ennara 3000 kr., til haðstofu-
byggingar við NúpsskóJa 1000 kr„
til byggmgár húsmæðraskóla á
Laugalandi 15 þúsuind kr., tiI
Bliindravimafélags ísla’nds (hækk-
un) 3000 kr., til Björns Jakobs-
sonar til iþróttakenslu 2400 kr„
til útigáfu Jarðabókar Árna Magn-
ússonar 1000 kr., til Fomritaúti-
gáfunnar 4000 kr., til Helga Guð-
mundssomar og sr. Jóns Thorar-
ensen til þjóðsagnasöfnuinar 600
kr. og 400 kr„ til Páls isólfsson-
ar til söngkenslu 2000 kr„ tii
Sambands ísl. kariakóra (hækk-
un) 1500 kr., til Þórarins Jónsson-
ar tónskálds 2000 kr„ til ,Þór-
beigs iÞórðarsonar 2500 kr., til
Han-niesar Þior,steinssonar til æfi-
sagnaritunar 1600 kr., til Ásmund-
ar Sveinssonar myndhöggvara
3000 kr„ hækkun á framlagi til
áburðarflutninga 15 þús. kr„ til
Þykkbæinga til að geta notað
skurðgröfu 5000 kr., til Guðm.
Andréssonar. til dýralækninga í
Austiur-Húnavatns- og Skagafjarð-
ar-sýslum 700 kr., til H-alldórs
Pálssonar til námte í sauðfjárrækt
1000 kr„ hækkum á framlagi til
berklavarna 100 þús. kr„ til The-
ódórs Gíslasonar til að kymna sér
störf á björgunarskútu erlendis
2000 kr„ styrkuriinn til elliheim-
ilisjns Grund feldur niður, til
próf. Sæmundar Bjarnhéðinsson-
ar 2500 kr., hækkum ritstyrks ti,
Helga Pétursis 1000 kr., til Halld.
Laxniess 5000 kr. í stað 2500 kr.
(samþ. með 30 :13 atkv., 6 sátu
hjá), til Indriða á Fjalli, Jóns á
Arnarvatni, Theodórs Friðriksson-
ar og Kristleifs Þotstieinssonar
500 kr. til hvers..
Saniþyktar voru eftirfaramdi
hekniidir fyrár rí'kis.stjórniina:
„Að ábyrgjast fyrir Hafnar-
fjarðárkaupstað, gegn þeirn trygg-
ingum, er stjórnin metur gildar,
(Frh. á 4. síðu.)
Herriot veikur
Frakkland getnr Saar kosf á nýrri
atkvæðagrelðsin, pegar fflltlers-
stjórnin er fallln.
Stórmerkileg yfirlýsing Lavals, sem get-
ur gerbreytt úrsiitum þjóðaratkvæðisins
í Saar 13. janúar.
EINKASKEYTl TIL ALÞÝÐUBL. KAUPMANNAHÖFN í moigun.
T AVAL utanríkisráðherra Frakka, hefir látið falla
umrnæli, sem talið er að geti orðið til {>öss
að gerbreyta úrslitum atkvæðagreiðslunnar í Saar-
héraðinu.
Hann hefir lofað því hátíðlega að ný atkvæða-
greiðsla skuli fara fram í Saar, pegar Hitlerstjórn-
in sé fallin í Þýzkalandi, ef meiiihiuti Saarbúa greiði
nú atkvæði gegn innlimun í Þýzkaland.
FRÁ PARIS er sírnað, að þrir
möguleikar séu fyr(ir hendi
um úrslit. atkvæðágrieiðislunnar í
Saar 13. janúar í vetur. Sá fyrsti
aö Saar grieiði atkvæði nneð því
að sameinast Frakklandi, anniar,
að það greiði atkvæði með því;
að sameinast Þýzkalaindi, og sá
þriðji, að það greiði atkvæði með
núverandi ástandi, þ. e. a. s. á-
frambaldandi sjálfsstjórn undir
vernd iÞjóðabandalagsins.
Yfirleitt eru ‘menn ekki þeirrar
skoöunar, að fynsti möguleikinn
kiomi alvariega til grleina. En til
þess að hindra að Saa.r gneiðíi
atkvæði rmeð því .að sasnei'nast
Þýzkalandi, hefir Laval, utanr.ikis-
ráð'herra Frakka, gert mjög þýð-
ingarmikið póJitískt herbnagð.
Hann hefir .lýst því yfir, að
Frakkiand lofi því, svo fremi, að
Saar skyldi greiða atkvæði rneð
því að vera áfram undir vernd
Þjóðabandalagsins, að setja sig
ekki upp á móti nýrri atkvæða-
greiðisiu í Saar, þegar Hitlers-
stjórnin sé fa.llin.
Þetta loforð getur haft úrslita-
áhrif á atkvæðagreiðisluinia í Saar.
Og ef Saar greiðir atkvæði mieð
því, að inúverandi ástand haJdi é-
fram, þá myndi það verða mjög
alvariegur álitshnekkir fyrirstjórn
HitJiers,.
HERRIOT.
EINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFN í nrorgun.
'RÁ PARÍS er símað, að Edu-
ard Herriot, foringi sósíal-
radikala fl'Okksins og fyrverandi:;
f'orsæfisráðherra, sem nú er ráð-
herra án sérstakrar stjörnardeild-
ar i náðuneyti Flandins, hafi ver-
ið skorinn upp við botnJ.an;ga-
bóligu.
Enn sem komið er hafa !æk;n-
atinir eniga,r tilkynniingar gefið út
um líðan hans.
STAMPEN
LAVAL.
Herbragð Lavals er ótrúliega
snjalt, og getur haft ófyrinsjáan-
Jegar afleiðiingar.
STAMPEN.
Þjóðverjar undirgangast
að greiða Frökkum 900
miljönir franka fyrir
námurnar í Saar.
LONDON í gærkveldi. (FO.)
Þriggja rnanna niefnd sú, er
Þjóðabandalagið hefir skipað til
þiess að starfa að Saarmá.lunumi,
telur sig hafa unnið hinn mesta
sigur á síðasta fundi sínum. 1
dag tilikynti Aloisi barón, formað-
u,r inefndarinnar, að hanni hefði
Sovétstjörain boðar dauðadóm
yfiff morðIffig|a KiroSfs og nsðrgnDi oðrnni
pólitiskam afbrotamðnniim.
LONDON í gærkve.ldi. (FÚ.)
T EYNILÖGREGLAN heldur
enn áfram yfirheyrsJum yfir
Lanoid Nioolajeff, rnorðinigja Ki-
noffs.
Lí|k Kiroffs liggur nú á böriurn í
Laningrad, þar sem mönmrm
gefst kostur á að sjá það. Stalin
kom frá Moskva í dag, til þess
að votta hinum látna félaga virð-
ingu sína í síðasta sinn.
Sagt er, að morð Kiroffs hafi
vakið ákaflega miklar æsingar í,
RúsisJandi. Stjórnin hefir mælt svo
fyriir, að dómstólarnir skuli hraða
öllunr máluim, seiin fjalla um morð 1
og glæpi af pólitíiskum orsök-
unr, og ekki skuli hikað við að
kveða upp dauðadóma, þar sem
að unr engar málsbætur eða náð'-
anir verði að ræða.
Rúmenía viðurkennir
Sovét-Rússland.
Sendiberra Sovét-Rússlan'ds í
ALOISI barón,
forseti Saamefndarinnar.
tekist að ganga til fuils frá
samningi, sem stjórnir Fnakklands
og Þýzkalands hefðu hvor um
sjig talið sig geta unað við, og
hefðii sá saminingur verið undir-
ritaður i dag í Róm af sendi-
hernum Þjóðverja og Frakka þar.
I samni'ngi þessum er gert ráð
fyrjr því, að Þjóðverjar fái í sín-
ar hendur námumat í Saar, s|ejnr
injög eru taldar verðmætar, ef
þjóðaratkvæðið falli þeim í vii,
enda gneiði þá þýzka stjónnin
900 rnillj. franka fyrir námurnar,
sumpart 'í neiðu fé, en sumpart í
l olum. 1 saminingi þessum er
einnig giengiö frá ýmsum ákvæð-
um til tryggingar ýmsum emb-
ættismönnum í Saar, þannig, að
þeir embættismenm, en nú gegna
störfum, skuli ekki af þjóðemis-
ástæðum missa stöðu sína, hvern-
ig sem atkvæðagreiðsJan fer. f>á
lofar þýzka stjómin því fyrir
höind Þýzkalands, að rétturvenka-
manna; og trúarbrágðafnelsi í, land-
inu skuli í engu skert, þó að
Saar verði þýzkt Ja'nd að at-
kvæðagreiðslunni lokinni.
þýzku blöðin láta sér mjög tíðr
rætt um þiessa samininga í dag,
og lætur aliur þorri þein'a í ljós
þá von, að með þessum samining-
um sé rudd leið til friðsamlegiTai'
úrlausnar Saarmál sirjs í heild.
STALIN.
Rúmeníu lagði iembættis.skilríki
síjn fyriir Caröl konunjg í morgun.
Er þetta fyrsti sendiberra Sovét-
RússJands í Bukarest, því að Rú-
nnenía hefir fynst fyrir skönnmu
síðan viðurkent Sovét-Rússland
og tekið upp stjóminálasamband
við það.
Mlsheriarpifflfl
norsku verklýðsfélag-
anua.
OSLO í gærkveildi. (FB,)
Á þinigi verklýðsfélaganna s. L
laugardag gerði Ingvald Hangen
úr stjónn Sambands sjómannafé-
laganna gnein fyrir tillögum sam-
bandsstjórnarinnar viðvíkjandi
fiskimönnum og hvalveiðimönn-
um og skipulagningu þeirra í
verklýðsfélagsskapnum. Er lagt
til, að félög hvalveiðimanna og
flskimanna séu í sambandi við
Nonsk sjömandsfonbund. — Enn
fnemur að sambandsstjórninni
heimiJist, að láta sjómannasaim-
bandið fá alt að því 10 000 kr.
árlega til ú tbneiÖsI ustarfsenr i sjó-
manna á hvalveiðiskipafliotalnum.
Þingið samþykti einröma samúð-
aráliyktun til hinna skipulags-
bundnu sjóinanna á hvalveiðifliot-
anum, í tilefni af deilum þeirn,
sem þeir hafa átt í.