Alþýðublaðið - 15.12.1934, Qupperneq 1
Nýir
kaupendur
fá blaðið ókeypis
til næstu áramóta
XV ARGANGUR
LAUGARDAGINN 15. des. 1934.
357. T ÖLUBLAÐ
RlfSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
0TGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
I_t._ i _ I i !.. ] . ' .... ,
Kosningarnar á Isafirði 5. ]an.
sýna,hvernig alþýðan i landinu íek-
ur stefnu st]érnarflokkanna.
íhaldsmenn reyna að bjarga sæti kommúnista með því að
bjóða þeim upp á sameiginlegan lista.
Undirbúnimgur undir kosinlnga- '
baráttuna fyrir bæjarstjóimaT-
kosaiingamar á Isafirði, sem eiga
að fara fram 5. jamúar næstkom-
andi, er þegar háfin fyrir mokkru
af 'hálfu allra flokkanna, sem
þar eigast við.
Má því búast við, að Isfirðinígar
verði kominjr í kos,ningaskap um
jólin, því öllum er ljóst, að kosn-
ingarnar í janúar hafa ekki að
eins stórkostlega þýðingu fyrir
framtíð bæjarfélagsins, hieldur
mmn leinnig verða litið svo á af
ö’Uum stjófnmálaflokkum, að úr-
Silit þeifra hafi mikia þýðingu
fyrif þróun stjórnmálalífsins í
landinu.
Aístaða flokkanimá í bæjatistjórn
iisafjarðar ter nú sú, að Alþýðu-
fiokkurinn hefir 4 sæti, íhalds-
menn 4 og komimúnistar 1. Hefir
fliokkaskipunin þar verið þessi
síðan um bæjarstjórnarkosning-
arrar 20. janúar i íyMraá
Pað er kunnara en frá þurfi að
segja, að bæjarstjórnin hefir
fyrir þiessa flokkaskiftingu verið
nneira eða minna óstarfhæfir á ár-
inu. pó hefir íhaldið fyrlr blrnd-
an fjandskap kommúnista við Al-
þýðufiokkinn, ráðið mœtu í bæj-
ansitjónninini, fengið meiri hluta í
fliestöllum mefndum, fbnsieta bæj-
anstjórnar og bæjarstjóra.
p,að er hins vegar augljóst af
úrs litum bæ j arst j órnarko sning-
arnna í fyrra og alþingistoosniing-
amnia i iSfumar, að íhaildsmenn hafa
engan möguieika til þess að viinna
fimmta sætið og fá þapnig sjálfj'r
hrieinan mieirihluta í bæjarstjórnr
inni. Skiilyrðið fyrir því ,að þ'eir.
geti haldið þeirni aðstöðu, sem
þeir hafa haft í bæjarstjórninni
á þiessu ári, er að kommúnistar
haidi síinu sæti.
Nú ier það vitað, að kommúnist-
ar töpuðiu, vegna hinnar ótrúlegu
framfeomu sinnar í bæjarstjórn
við alþiTigiskosningarnar í suma'r
hielmingi þeirra atkvæða, sem þeir
höfðu fengið við bæjarstjórnar-
toosiningarnar í fyrra, og óttast í-
haldsmenn þess vegna að þieir
tapi sætinu.
,Salka Va!ka‘
verður griin út i Eng-
landi og Amerikn.
Asgieir Asgieirsson fyrverandi
io rs ætisr ábherra heíir nýiega
flengið bréf fm Halldóri Kiljan
Laxness, frá Róm, þar sem hann
skýrir frá þvi, að hann hafi þá
fyrir skömmu undinskrifað samin-
inga um útgáfu bókarinnar „Salka
Válka“ á ensku, við útgáfufélag
Stanley Unwitn í London og aane-
rílska útgáfuféiagið Haughtioin
Skiffling & Go. Bækumar verða
þýddar eftir dönsku þýðingunni
og koma út í Englandi og Ame-
riku á sama tþna.
Þess vegna hafa íhaldsmenn
fyrir nokkrum dögum boðið
kommúnistum upp á það að
hafa sameiginlegan lista með
þeim viðbæjarstjórnarkosning-
arnar, pannig að fimti maður á
lista íhaldsins verði kommún-
isti. Myndi pá þau atkvæði,
sani íhaldið kynni að fá umfram
það sem það þarf til að koma
fjórum að, falla á kommúnist-
ann og ef til vill geta bjargað
þessum bandamanni fyrir íhald-
ið,
Og í versita tiifelii myndu hin
fáu atkvæði kommúnista tryggja
íhaldimu það ,að það femgi aftur
þá fjóra fulltrúa, sem það hefir
nú.
Petta sýnir ,að íhaldsmien'n ætla
einiskis að svífast tii þess að vinra
meirihluta í. kosningunum. pað
er leinnig komið fram, að; íhalds-
mann á Isafirði hafa ákveðið, að
haga kosningabaráttunoi þaimrig,
að þeir þurfi sem mi'nst að tala
um frammi .töðu iína og kommún-
isita í bæjarstjórn Isafjarðar á
þiessu ári, en snúa henni upp í
allsberjarárás á ríkisstjómina og
framkvæmdir stjórnarílokkanna á
yfir.9tandandi þingi. Einkum muuu
þeir ætla að ráðast á framkvæmd-
ir þess í sjávarútvegsmá I u num,
Imbrot i Hafnarfirði
I nótt var bnotist inn í íshús
Flygenrings i Hafnarfirði og
stolið þaðain 2—3 hundruð kíló-
um af hamgikjöti. Innbriotsþjófun-
inn mun hafa farið inin um glugga
á Lshúsinu, en engin. spor htefir
hann Iiátið eftir sig, sem verða
mættu til þiess að haft yrði uppp'ý
á honum ,Er því óvíst að það-
takist. Eins iiklegt er, að þarma
hafi flieiri en einn verið að verki,.
s ',ia .
Björgunarlaun
fyrir Monte Rosa, sem
strandaði í Færeyjum í
í sumar.
KALUNDBORG. (FO.)
AMKOMULAG hefir nú náðst
milii vátryggjenda skiemti-
skipsins Monte Rosa, sem strand-
aði í sumar í Fæœyjum, og
danska fiotamálaráðuneytísins,
sem hefir afgreiðslu vitaskipsms,
sem bjargaði Monte Rosa.
Vitaskipið, Argus, fær 90 þús.
kr„ og skiftast þær þannig, að
útgerðin fær 2/3 eðia 60 þús., en
skipverjar 1/3 eð.a 30 þús. kr..
en af því fær skipstjóriun helm-
ing, ien skipverjar hinn helming^
inn, eftir kauphæð sinai. piess er
getið, að björgunarlaunin þyki í
lægra lagi, miðað við verðmætij
þess, sem bjargað var, alls 14
miilj. kr. En skömimu eftir að
Sikipið' bjargaðist úr strandinu
kom aftaka brim á strandstaðinu.
en eins og kunnugt er, hefir þiing-
maður Isfirðdnga og einn aðai-
miaður Alþýðuflokksins í bæjar-
stjóm þar, Finnur Jónsson, framar
öllum öðrum haft forgöngu í
þeim á þiessu þingi.
Alþýðufl'Okkurinn er ákveðjnn
í því að taka upp baráttuna við
samfylkingu íhaldsins og komi-
múnista á þessum grundvelli, að
iáta þiessar kosiningar sýna, hvern-
Íg alþýöan í landinu lítur á stefnu
stjórnarf l'Okkanna, og gera enda
á því óþoiandi ástandi, sem í-
haldið með aðstoð kommúnista
befir skapað í bæjanstjórn ísa-
fjarðar síðan kosið var í fyrna.
Dómnr i áiengismáii.
í gær var dæmdur í aukarétti
Einar Pálmi Einarssioin, Norður-
sti)g 3, í 3 mánaða fangelsi við
venjulegt fangaviðurværi fyrir
bnot á 10. grein laga nr. 51 frá
1928 o;g 500 kr. sekt fyrir áfeng-
islagabrot.
Fangels!
fyrlr að méðga Naz>
istaflokkinn
Nazistafori'nginn í Schlesíu, sem
var rekinn frá og myrtur af
Nazistum á dögunum.
LONDON í gærkveldi. (FÚ.)
ÝZKA STJÓRNIN befir á-
kveðið að beita hörðu gegn
þvi, sem hún kallar „rætnil og
róg“. Pietta er gert vegna sivax-
andi orðróms um ósamkomulag
milli Nazistaflokksáns og ríkis-
vamarliðsins, en því er neitaði
mjög eindregið, að nokkur fótur
sé fyrir þeim orðrómi.
1 gær og í dag hefir stjórnin
gefið út mjög ströng lög og
reglugerðir um bönn gega þvf
og nefsingar við því, að iáta í Ijós
eða aðhafast nokkuð það, sem
móðigandi er fyrir flokk Nazista
eða stjómiina, eða er ilJgjarnt í
garð lieábtoganna eða ráðstafanir
þeirra og stjórnarinnar. Við þessu
er lögð fangelsisrefsing, sama
nef ing og li gur við því, að nnenn
Játi í ljós slík ummæli sín á
miJli, þó það sé ekki gert opin-
berlega, „ef ætlast er tii þess
að umimælin fréttist".
Furtwangier
kúgaður til að vinna
Nazistum hollustueið.
WILHELM FURTWÁNGLER
frægasti hljómsveitarstjóri
pýzkalands.
LOND.ON í morgun. (FÚ.)
Dr/ Krauss, formaður Ríkis-
óperunnar í Wien, var boðið að
taka að sér stjórn Ríkisóperunn-
iar í Beriín, og þegar það fréttist,
að hann myndi ætLa að taka því,
boði, vakti það svo mikla andúð
í Austurríki, að honum var þegar,
sagt upp, frá næsta laugardegi
að telja, og dr. von Weingartneö
ýáðinn í hans stað.
Nolrkuð af beztu söingkröftum
Wienaróperunnar hverfur með dr.
Krauss til Beríínar, og tveir fleiri,
söngvarar fara í febrúar. Richard
Tauber hefir verið ráðinn til
Wienaróperunnar.
Dr. Furtwang.ler, sem nýlega
sagði af sér stjórn Berlinaróper-
unnar, befir fengið aftur vegabréf
sitt gegn því, að hann vinni Na-
tionalsocialiitaflokknum ho Ilustu-
eið og lofi því, að taka ekki að
sér stjórn á niokkurri hljómsveit
utanlands urn ains árs skeið.
Hræöileyt bifreiðarsljs
í Þýzkafandi.
BERLIN í nlorgun. (FÚ.)
XJR ÆÐILEGT bifleiðarsJys varð
1A í Pýzkalandi í gær.
Akneniningsvagn, sem var
Jieiðinini frá Langwedel til Werd-
ier, ók1 í giegin um liokað járnbraut-
arhiið, en í aama bili keyrð'i hrað
liest fram hjá, og varð bifneiðjn
fyrir henni og mölbrotnaði. Af 20
farþ'Sgum, sem voru í bifrteið-
iinini, létu 13 lífið, en fjórir slös-
uðust hættulega.
Oyðinpm hótað
dauðareTsinga fyrir semfarir
við Dýzkar konur1
NORNBERG í gærkveldi. (FB.)
NVZISTAFORINGINN JULIUS
STREICHER hefir í ræðu,
sem hann hélt í nazistiska lög-
fræðingasambandinu, stungið upp
á því, að dauðahegning verði
löigleidd við þvi, að Gyðingar hafi
samfarir við þýzkar konur. Kvað
hanin svo að orði m. a.: „Ef vér
látum hjá liða að setja ný lög
til. þess að koma í veg fyrir aö
þýzka þjóðin spillist af slílkum
onsökum verða afleiðingarnar ó-
neikna®egar.“
Munið jólaskemtun
Alpýðublaðsins
á morgun.
Eltt fjársvlkamállð
enn á Frakklandl.
Fjársvlkln, sei? framiii hafaveriðaf
áðasknm manni, aema að þessu
sinni 200 mlfijónum franka.
Málið getnr haft alyagfiegar pélitískar af*
leiðingar.
EINKASKEYTl
TIL ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í morgun.
FRAKKLANDI er nú ekki um
annað talað en stórkostlegt
fjársvikamál, sem nýlega hefir
verið flett ofan af. Aðalmaðurinn
í því er danskur maður, Johannes
Lykkedal Möller að nafni, og
minna fjársvik hans í mörgu á
Stavisky, enda þótt þau séu ekki
eins glæfraleg.
Fjársvikín, sem framin hafa
verið X með sviksamlegu gróða-
bralli á byggingarfélögum, föls
uðum skuldabréfum og ýmsu
öðru, nema alls um 200 miljónum
franka.
Möiler hafði ekkert sam'neyti
við Janda sfna, sem lifa í Frakk-
land, þvi að þeir þektu hann að
því að viera svikari og vildu ekk-
eit við hann eiga. Aftur á móti
stóð hann í nánu sambaindi við
marga franska ráðherna., stjórn'-
málamenn og fjármálamen.n og er
ekki annað sjáanlegt en, að hainn
hafi notið fullkomins trausts hjá
þeim.
Miskiið milti
Roosevelts og vopnasölu-
rannsóknamefndarinnar.
LONDON' í morgun. (Fú.)
OPNASÖLURANNSÓKNAR-
NEFNDIN í Ba'ndarikjunum
befir tekið illa þeirri frétt, að
Roosevelt forseti sé búinn að fela
nefnd manna að undirbúa löggjöf
t'.L þess að koma í veg fyrir stríðs-
gróðabrall. Lét Nye, formaður
nefndarinnar, á sér hey a, að h:.«n
teldi slíkt ótímabært, þar til
rannsóknum nefindarinnar væri
,Lokið, og að hætt væri við, að
með þessu yrði tafið fyrir starrif
nefndarinnar eða það eyðilagt, —
ef ekki væri þá beinlínis verið
að reyna að eyðilieggja það.
Roosevelt forseti svaraði þessu
með þvi að bjóða rannsóknar-
nefndinni að hafa samstarf með
nef;nd þeirri ,sem á að undirbúa
lögin.
Nye segir sig nú hafa sannanir
fyrir því, að vopna-smiðir og
-salar hfi grætt alt frá 20 til
362 o/o á framleiðslu sinni á stríðs-
árunum.
Abyssinía
hótar að kæra Ítalíu fyr-
ir Þjóðahandalaginu.
LONDON í nrorgun. (FÚ.)
BYSSINIA mun skjóta máJ|
sínu tiJ pj ó ðab anda lagsi ns,
ef Italía ekki biður opinberlega
afsökunar á innrás ítalsks hor-
(liöis í Abyssiniu.
Sendiherra Abysisiniu í Róm til-
kymti ítöJsku stjóminni þetta í
dag.
Og þó hefir Möller þegar einu
sinni verið refsað fyrir fjárglæsfiita.
pað var árið 1926. En honum
tókst þrátt fyrir það að haLda
gróðabralli sínu áfram. En nú er
sápukúlan endanlega sprungin.
Pað er talið, að ekki sé ó-
hugsandi, að þetta fjársvikamál
hafi alvarlegar pólitiskar aflieið-
ingar.
STAMPEN.
Landráðamál
móti 123 Nazistum í
Lithauen.
SMETONA,
forseti í Lithauien.
KOVNO í gærkveldi. (FB.)
IDAG hófust réttarhöid í máli
123 manna, sem sakaðir eru
um landráð. Eru þeir flestir
úr fLokki þjóðernisjafnaðarmanna,
iog er höfuðsökin á hendur þeim
sú, að þeir gerðu tilraun til þiess
að koma af stað byltingu í Lit-
hauen í því skyni að aðtskilja
Memel, bæði borgina og héraðið,
sem við hana er kient, frá Lit-
hauen.
Fyrir heimsstyrjöldina var Me-
melhérað hluti af Austur-Prúss-
landi, en samkvæmt samningi,
siem gerður va;r í maímánuði 1924
var það sett undir stjórn Lit-
hauens með takmarkaðri sjáif-
stjórn og sérstakri fjármálastjórn.
Borgin er mikil iðnaðárborg og
er m. a. notuð mikið af Pólverj-
um. Eru íbúar hennar um 36 000,
en héraðsins um 145 000.
Men;n þeir, sem unnu að því að
losa Memel undan Lithauen með
vopnaval^i, voru meðlimir hins
svo kallaða sósíalista þjóðflokks
í Meirnel, sem er í rauninni deild
úr Nazistaflokknum þýzka.
Búist er við, að 500 vitni verði
Leidd við réttarhöldin og að þau
standi yfir fram í febrúarmánuð
nasstkomandi. (United Press.)
Atvinnuleysið meira i
Frakklandi en i fyrra
BERLIN í morgun. (FÚ.)
Atvinnuleysingjar í Frakklandi
mema nú, samkvæmt síðustu
taluiinigu, 385 000, og er það
116 000 meira en um sama leyti í
fyrra.