Alþýðublaðið - 19.12.1934, Blaðsíða 1

Anksblað
af ALÞYBUBLAÐINU
nm jólabækurnar
kemur út næstu daga.
Sjá augl. á 3. síðu.
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XV ÁRGANGUR
MIÐVIKUDAG 19. DES. 1934.
361. TÖLUBLAÐ
Endurnýjnn togaraflotans
með nýtízku skipum í stað .ryðkláfanna og mann-
skaðabollanna’ eTmesta nauðsynjamál þjóðarinnar.
ASÍÐASTA ÞINGI Alþýðu-
^sambands íslands var sam-
pykt að vinna að pví að auka
togaraflotann pegar, er mark-
aður leyfir, með nýtizku sl ipum
er séu rekin af ríkinu eða bæj-
urfélögum í sameiningu ef
hentugra þykir“. Hve brýn
nauðsyn er á slíkri endurnýj-
un togaraflotans, sýnir viður-
kennlng ÓlafsThors á pví, að
skip hans og annara útgerðar-
manna hér séu „ryðkláfar og
mannskaðabollaru. AJpýðuflokk-
urinn mun nú beita sör með
auknum krafti fyrir pessu mikla
velferðarmáli pjóðarinnar.
Englendingar hafa á undanförnum tveimur árum bygt um 50—100 nýtízku togara, og fer
hér á eftir lýsing á einum peirra sem nýlega kom hingað.
Hinn 26. nóv. kom til Reykja-
víkurhafnar nýtízku to-gari, „Lin-
oolnshine" frá Grimsby. Hann
hafði að vfcu komið hér áður iog
vakið geysimikla eftirtekt og aðr
dáun s jómamrastéttarininar. —
Reynsia um ágæti {>essa skips
var þá eigi fengin, því þá kom
har;n beint frá skipasmíðasiöð-
iinni.
Nú var aftur öðru máti að
giegina, því nú hafði togarinn farið
þrjár veiöiférðár og hnept miis-
jöfn veður, bæði að veiðum og
á millilandasig lihgu.
Hugmyndin um nýtízku togara
er mömnuiml í fersku minni, e'nk-
um frá bæjanstjórnarkiosningunum
síðusta og baráttu Alþýðuílokks-
ins fyrir því máli. pað fór því
all vel á því, að á þiessum ný-
tízku togara, skildi vera kunniingj
sjómanna hér, — kunningi, sem
lesiendur Alþýðublaðisins kannast
við frá' bæjarstjórnarkosningun-
um. Skipstjóri þiessi er Páll Sig-
fíisson.
aður hraði og hjá hraðskeiðustu
póstskipunum okkar, t. d. Gul.1-
foss, Brúarfoss.
I skipinu er sérstakur kæiiút-
búnaður og kælivéJ, alt sam-
kvæmt nýjustu kröfum og rann-
sóknum, sem Englendingar hafa
ge.t í þiessu efni. f>ó margt sé
gott og heppilegt á þessu nýja
skipi, þá er líklega kæliútbúr.að-
u i n og kælivélin það þarfasta,
því með þessum útbúr.aði hcLt
ísinin óbráðinn og fiskuiiinn útlits-
fallegri og betrj, siem skiljanl.cgt
pr. I þiessum þrem ferðum höfum
við sett fyrir alls 3516 stpd. Við
erum 17 á skipinu, en kojur eru
fyrir 24. Attur útbúnaður er hinn
full,komnasti — alt samkvæmt
kröfum tíimans — m. a. ejqu tvö
baðberibergi.
Til marks um það hvað lagt er
upp úr auknum hraða skal ég
segja þér, að nú byggja þeir lemn
hxaðskneiðiari skip. þa'ð er lika
skiljanliegt þeim, er hugsa þessi
mál.
Ég kom vegna veikinda eins
skipverjans — er á leið á veiðár,
svo ekki er til setunnar boðið. —
f>ó vil ég að endingu biðja þig að
geta þiess>, ,ap\ ég~ á mga óslt heit-
a.i m pú, (M) tslmdingar, be-i
gœfa tft aþ. eignmt niokkur sklp
sem peifct.
Pátl Sigfússon skipstjóri er einn
úr hópi okkar duglegustu sjó-
manna. Hann er Vestfirðingur að
ætt, 34 ára gamall, og hefir frá
barnæsku stundað sjó, byrjaði 11
ára giamall, en á togurum hefir
lian;n verið síðan 1919.
Alþýðublaðið óskar Páli vel-
fannaðar við skipstjóinina á hinu
nýja skipi. f>að mun hér eftir sem
hingað tiL vinna að því, að þetta
mikla inauðsynjamál Reykvfkinga
og rauniai' atlra landsmanna —
auftmng og mdurnýjm togara-
flctatm — verdti aÞ vergMka,-
l’ietta mál verður ekki leyst nema
með ■ samieigin legum átökum
þeirra manna til lands og sjávár,
er sjá og skilja hvert stefnir,
ef ekki er bráðtega að gert, og
hafa vitja og þor tii slikra átaka.
Átti Jón Axel Pétunssion bæjar-
fulltrúi viðtalið við hann fyrir
hönd Alþýðublaðsins. Lýsti Páll
skipinu á þessa teið:
„Lincolnshire“ er 160 fet á
lengd, ein 27 fet á bneidd, er um
500 smálestir brúttó.
Til samanburöar má taka togar-
ann Skallagrím, hann er 150 fet á
lengd, 25 fet á bneidd o.g 403
smál'estir brúttó.
„Linoo.lnshine“ er bygður af
Smith's Dock Gomp. í Middles-
bourgh.
Eigendur enu H. C. M. Cook j
Grimsby.
Á hverju á ég að byrja segir
Páll. — Hann er skínandi fiski-
skip og afburða sjóskip, þáð
neyndum við fyrir nokkru. — Við
vorum á Leið til útlanda þegar
skaðamir urðu á Norðurtandi.
í fynstu fiskiferð okkar fórum
við 22. september og enduðum
þriðju ferð okkar tii Islands 22.
nóv. eða vorum rétta tvo mánuði
í þessum þnem ferðum. Meðal-
hraði á þessum ferðum var IIV2
—12 mílur og eyðsla rueð þieim
hraða 7—7^2 smálest af kolum
á sólarhring. Við höfum komist
(yfir 14 mi;tu[r í hraða, en iþá eyðist
vitanlega rneira. Eiina ferðina fór-
um við frá Reykjamesi í Grims-
by-dock á 82 klukkutímuim, það
eru 12 mílur til jafnaðar. Hvað
segir þú ura það? pað er svip-
Inmbrot í nótt.
f né'tt var bnotist injn í |gieymslu-
hús á hafnarbakkanum. Húsið á
HaUgrímur Benediktsson & Co.
Hafði þjófurinn bnotist inn urn
glugga, skriðiði eftir sekkjahlaða
og komist þannig að kontórhurð-
innd. Haföi ha;nn síðan bnotið upp
komtórhurðina og komist hm.
Hafði hann náð 18 kr. f>jöf-
urinn er ófundinin en:n þá.
Stolið úr iðlapottl.
! gær var brotinn Uþp einn af
jóitapo ttum H j á 1 p ræðis hersins.
Stúlíka sú, sem gætti pottsins,
hafði vikið sér frá stundarkorn.
)Pegar hún kom aftur var pott-
urSinp bnotinn og peningarnir
horfnir. Hefir hafst upp á þeim,
siem valdir voru að verkinu, og
enu það krakkar á aldrinum 5—7
ára.
f>ýfið, urn 12 kr., hefir náðist.
Bðrn skemma btl,
í gær stóð mannlaus bíll við
Suðiurpólana. Stóð billinn í dá-
titlum halla. Höfðu krakkar farið J
Þnin í bítimn, náð honum úr „gear“
og rann billimn á hús. Skemdist
húsið lítið, en öxull bogmaði í
biinum.
Vetrar hjálpia
Forsitöðunefn d Vetnarhjálpar-
inrnar þakkar bæjarbúum fyrir
driengilegan stuðning að starfi.
Hefir nú með atbeina þeimra þeg-
ar neynst fært að lijálpa hátt á
animað hundrað heimitum um mat-
væli, fatnað og kol. Níú stúlkur
eru sitöðugt við fatasaum, enda er
þörfin allra mest á því sviði.
Daglega beras't 30—50 nýjar
hjálparbeiðnir. Verðúr þvr að
eins nokkur leið tit að vieita ölll-
um hjálp, að gjafir fná bæjar-
búum fari enn vaxandi. 1 futlu
trausti tit góðvildar þeirra og
hjálpfýsi heitir nefndin á þá sér
til styrktar.
Gjafir sendist sem allra fyrst
til skrifstofu Vetrarhjálpaxi'nnan
Laugavegi 3, sem er opin daglega
kl. IV2—4, sírni 4658.
f von um, að það megi takast,
óskum vér ötlum gleðilegra jóta.
Arni Sigurðssioin fríkirkju-
prestun Ásmundur Guð-
mundsso n háskó I akennari,
Magdalena Guðjónsdóttir
hjúkiunark'Ona, .Puríður Þor-
valdsdóttir hjúknunarkona,
í?órsitein,n Bjarnason fram-
kvæm d ans-tj óri Vetrarhjá I par-
imnar.
St]érnin i Júgóslavíu farln frá.
Æsingar i Belgrad út af sættagerðinni í_Genf.
Friðarlon í Evrépo veltnr á skipnn
nýjn stjórnarinnar.
BELGRADj í morgun. (FB.)
ÍKISSTJÓRNIN hefir nú
beðist lausnar. Stjórn-
málaerfiðleikarnir, sem yfir
standa, eru taldir tliir rr ixil-
vægustu í sögu landsins til
pessa. Flýtti pað fyrir þvi, að
Jevtitch beiddist lausnar, í ð
hann reiddist pvi mjög, að
sumir ráðherranna í stjórn hans
neituðu i ð samþykkja sætt þá
sem gerð var milli Ungverja og
Júgóslava út af deilunni um
konungsmorðið. St jórnmálahorf.
urnar eru mjög i óvissu og get-
ur oltið á þvi hverjir verða
mestu ráðandi í næstu stjórm
hvort sambúðin við Ungverja
verður friðsamleg í nánustu
framtið eða ekki.
(United Press.)
LONDON: í gærkvetdi. (FÚ.)
Margair sögur ga:rga i dag um
ástandið í Belgrad og ekki gott
að henda neiður á því öllu, sem
þaðain berst.
jþó virðist mega fullyrða það,
að Jevtitch uíanríkisráðheira hafi
sagt aif sér. Aðrar fregnir segja,
að Kojitch búnaðarmálaráðhieiTa
hafi leinnig sagt af sér og að Páll
prins hafi hvatt tii þess ýrnsa
gamla stjórnmálaiuemn, sem lengi
hafa ekki tekið þátt í stjórnmál-
um, að gegnia ráðhsrraembættun-
um. Ein freguin segir, að lausn-
arbeiðni Jevtitch hafi aðieins átt
að vera bragð til þess að fá alla
hir.n fráfa’iandi utanrikisráðberra
PÉTUR II.,
iko'nunigur í Júgóslavíu.
stjórniina til þess að segja af
sér, svo unt yrði að haifa í hearni
ýms mannaskifti. Enn eiin friegn
segir, að Jevtitch hafi sagt af
sér vegina óánægju þeirrar, sem
mjög hiefir gert vart við sig í
Júgó-SlavíU út af aðstöðu hans á
pjóíabandalagsfundiaum í Genf.
Stjómin virðist sitja enn að öðrtx
leyti.
Leynilegur
hernaðarsamningur
milliFrakklands og Sovét
-Rússlands.
Júgóslava.
Lykkedal Höller strokion?
Franska logreolan feyfði honnm að aka
ásamt tvelmnr lögreglu|i]ónnm i eigfn lúxns
bíl, snnnan frá Miðjarðai hufi tlS P&rfsar!
ElNKASKEYTl
TIL ALPÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í iruorgun.
IEINKASKEYTINU til Al-
þýðubiaðsins á mánudaginn
stóð: „Möller hefir þegar verið
t'ekinn fastur og fluttur í Santé-
fangelsið. í PaTís.“ Nýjustu frétt-
ir frá Paríis sýna, að þetta hefir
ekki verið. nákvæmlega rétt. Lyk-
kedal Möller hefir að vísu verið
tekinn faisitu^r í einUm fierðamaí'lna-
og skemti-bænum suður á Mið-
jarðlarhafsströnd og var titætlun-
in að flytja hann þaðan með
hraðJestinmi tit Parísar. f>að ferða-
tag tekur tuttugu klukkustundir,
En Mbtler óskaði að fá að fara
þiassa leið' í lúxusbíl, sem er eign
hans sjálfs, og þótt undarlegt
megi virðast var honum Leyft þa'ð,
þó þaninig, að tveir tögneglulþjón-
Éir emn í fý.lgd með bonum. Hefir
ferðin hingað tit gengið hægt og
rólega. Lykkedal Möller kom í
gær til Lyon, og eftir því sem
símskeyti herma, er ekki búist
við honum tit Parisai’ fyr en þ.
20. þ. m.
f>iessi undatlega eftirtátssemi
lögreglunnar við fjárglæframann-
inh hefir vakið geysiliega gnemju
'Oig æsingar meðal- atmiennings.
Mqnn óttast alment að tilgangi-
urir.n með. henni sé sá, að gefa
Lykkedal Möller tækifæri til
þess að strjúka, tiL þess að hægra
sé að komast hjá þvi, að ftetta
ofan af þessu ægilega hneykslis-
máli og þeim áhrifamiklu stjórn-
málamiönnumi, sem flæktir eru 1
það. Orðhómur, sem gengur um
það, að Lykkedal Möller hafi
þegar tekist að strjúka, hefir þó
enn ekki verið staðfestur.
STAMPEN.
Fimm ára áætlun
Tyrklands er að ger.i enda
á kreppunni.
ISMET PASCHA,
forsætisráðherra Tyrkja.
BERLÍN í morgun. (FÚ.)
jC'ORSÆTISRÁÐHERRA Tyrk-
lamds, Ismet Pascha, hélt
ræðiu viðiiopnun iðnsýniihjgair í A|i>
jkana í gæ;r, Sagði hann m. a. að
viðsikiftalífið íTyi'klandi stæði nú
í athniklum blóma, og að krepp-
an væri að rniklu leyti horfin.
Pakkaðd hann þetta mest fimm
ára áætlun stjórnaiinnar, sem ver-
ið hefír í framkvæmd nú urn
nokkurt skeið.
BERLIN í morgun. (FÚ.)
UNDÚNABLAÐIÐ „STAR"
flytur fiegn, senx hefir vakið
mikla eftirtekt um alla Evrópu,
siem sé, að Frakkland og Sovét-
Rússland hafi gert með sér leyni-
Legan hemaðarsamning.
Samningur þessi, segir blaðið,
á að gildjaj í 5 ár, og framlengj-
ast sjálfkrafa um önnur 5 ár,
ef honum er ekki sagt upp.
Blaðið' segir að 3. og 4. grein
þessa samnings hafi að inndhálda
mjög nákvæm ákvæði um sam-
vir.nu í öllum hernaðarxxiálum,
þér í Lagi að þvi, er flughernaðj
viðvíkur. Enn ftiemur kveður blað-
ið mega ráða það af orðalagi
sammingsins, að hctztu óvirir
Frakklands og Rússlands, ef til
styrjaLdar kænxi, mundu vera
Výzkaland og Japan.
Norskt skip fi
sjávarháska.
OSLO, í gærkveldi. (FB.)
Skipið S'istx frá Haugasundi
hefir sent frá sér neyðarmienki.
Stýri skipsins brotnaði í sjógamgíi
og miklum stormi. Björgunarbát-
um skipsins hefir skolað fynir
borð og stjómpallurinn er brot-
inn. Farþegaskipið Washington
fór Sisto til aðstoðar, en þá var
tankskipið Mobiloil komið á v-ett-
vang.
Frá Shamghai hefir borist fregn
um það, að árekstur hafi oröið
milli elmskipsins Hervard frá
Drammem og kínversks skips, ná-
tægt Whangpo. — Hervard fórst,
en skipshöfninni var bjaqgað.