Alþýðublaðið - 20.12.1934, Blaðsíða 1
Aukeblað
at ALDYBUBLABINU
um jólabækurnar
kemur út á morgun.
RlfSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XV ÁRGANGUR . FIMTUDAGINN 20. DES. 1934. 362. TÖLUBLAÐ
Stoínnn fiskimálanefndar samby kt
Ein miljón krönn veitt tii markaðsleita og
nýrra verkunaraðferða á sjávarafurðum.
T^ITT af stærstu málunum, sem legið hafa fyrir
þessu þingi, frumvarpið um fiskimálanefnd, út-
flutning á fiski, itagnýtingu nýrra markaða og
fleira, var endanlega samþykt og afgreitt, sem lög
frá alþingi í gær. íhaldsmenn börðust meira á
móti þessu frumvarpi en nokkru öðru, sem fyrir
þiiiginu Já, og létu einskis ófrestað íiÁ að eyði-
leggja það.
Sven tledin
Iiæiiix síöiíuni íjf if Kíuueija.
Samkvæmt þiessum lögum verð-
|ur í fyœta lagi skipuð sjö mar.na
fLskimálanefnd, og tiinefrir at-
vininumá I aráðberra, Fiskifélagið.,
to a ,aei e dur, L-nd banki n Út •
vegsbankinn, Samband felcnzkia
samvir.nufélaga og Alþýöusam-
band Islands sinn manninn hvert
í niafndina.
Fiskimálanefnd hefir það aðal-
hlutverk að gangast fyr,ir tilraun-
unr imeð' nýjar veiöiaðferð'r, nýj-
ar vexíiunaraðferðir og lieita að
nýjum mörkuðum fyrir ísl cnzkar
sjávaiafurðir.
RíjkisBtjóririnni er heimilt að
verja einini milljón króna til þiess
að veita einstaklingum og félög-
um lán eða styrk til að rayna
nýjar verkunaraðferðir og leita
fyrir sér með sölu sjávamfur'ía
á nýjum markaði. En fiskimála
miefndin sér um allar slílkar lán-
veitjngar og styrki.
I öðru lagi heimila lögin að
veita félagi saltfiskútflytjenda,,
sem umráð befðd yfir 75°/o af allri
saltfiskframleiðslu landsins, ef
stofnað' yrði, útflutningisleyfi fyr-
ir jafnháum eða hærri hluta salt-
FINNUR JÓNSSON.
af hálfu Alþýðuflokksins um setn-
ingu þessara þýðingarmiklu laga.
Haía íhaldsmer.n af þeiiri á-
stæðu haldið uppi látlausum á-
ráisum á hann á þiiagi og( í blöö-
um sínum.
LONDON' í morgun. (F0.)
Sven Hedin, hinn frægi sænsk,i
andkönnuöur, hefir nú lokið'
starfi því, siem hann heíir i uind-
anfann ár haft með höndum fyrii)
Kiaversku stjórnina, að mæ.ia fyr-
ir akbraut yfir þvert Kínaveldi.
e. frá Gulahafinu til kílnverska
Turkestan. f dag barst skeyti frá
honum um það, að hann hefði
nú lokið við að mæla síöasta
spottar.n.
SVEN HEDIN.
íhaldsmeitn I Danmorkn
vilja iögleiða dauðarefsing á'ný.
íi k f a r lei slu nar. Ea náist ekki
samkiomulag um stofnun sliks fé-
lags, er atvinnumálaráðber a
hedmjlt að iöggilda ákveðna tölu
saltfiskútflytjenda, enda hafi hver
þeirra til umráða að minsta kostii
tuttugu þúsund skippund af salt-
fiski.
Ef ríkisstjórn og fiskimálanefnd
álíta það nauðsynlegt, getur ríkis-
stjórn veitt sölusamlagi fiskfram-
iieiðienda einkasölu á saltfiski. En
sé slíkur félagsskapur ekki fyrir
hendi, getur ríkisstjórn falið fiski-
málaniefind einkasöluna.
Fininur Jónssion alþiingismaður,
formaður sjávarútvegsnefndar
neðri dieildar, hefir haft forgöngu
Mjólkurlögin endanlega
samþykt,
Mjóilkuilagafrumvarp var end-
anlega samþykt og afgreitt siem
Lög frá alþingi í gær. Lögin
gengu í gildi um næstu áramót,
en þangað til eru bráðabirgða-
mjólkurlögin, sem siett voru í
haust, í gildi.
Kona hveifur á lansanesi.
ÞÓRSHÖFN í gærkvcldi. (FÚ.)
I gærkveldi hvarf frá Skálum
á Langiamesi konan Guðný Sig-
mundsdóttir, og fanst lik henr.ar
Jitlu síðar í fjöi’nnni meðan við
þorpið.
Hér er auð jörð og sauðfé ekki
komið á gjöf.
EINKASKEYTl
TIL ALPÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN i morgun.
Y
IHALDSMENN í Danmörku
hafa í hyggju að leggja fyr-
ir rikispingið tillögu um að lög-
léiða aftur dauðarefsingu, sem
numin var úr lögum i fyrra og
aldrei hefir verið framkvœmd
i Danmörku siðan 1892.
TiLefnið til þessarar tillögu er
það, að' tiMölulega mörg morð
hafa verið framiln í Danimörku í
seinusta tíð. Pannig skeðii það
fyrir nokkru síðan, að 'einn maður
myrti fjóra á bóndalbæ á Jót-
landi og annar rnaður þrjá á Sjá-
Jandi.
í viðtali, sem fréttarltari blaðis
yðar átti við Zahle dómsmálaráð-
hema, Lýsti dómsimáJaráðhierrann
því yfir, að stjórnin rnyndi ákveð-
ið berjast á móti sJiku sknefi jaft'-
ur á bak.
STAMPEN.
Flotafsh dinom freitað.
LONDON í gærkveldi (FB.)
EINASTI FUNDURINN um
flotamálin var haldinin í dag
í þinghúsinu. Fulltrúar Breta,
Bandaríkíamanna og Japana sátu
fundimn, og var Ramsay MacDon-
ald í forsæti. Var ákveðið að
fnesta umræðiumim um óákveðinn
tinra og laglt í vald bnszku ríkis-
stjórnariinnar, hvort stofnað yrði
til nýs fundar til þ'ess að haida
áfram viðræðunum.
— Samkvæmt tilkynningu frá
Rretastjórn hafa fLotamálin verið
rædd frá öllum hliðum, með það
eina markmið fyrir augum, að
legg'a g urdvöil að frekari um-
ræðum. — Fulltráar þeir a ríkja,
siem fundinn sátu, og ríkisstjórnir
þær, sem hlut eiga að máii, eru á
eir.ni skoðun um það, að gagn
hafi orðið að umræðunium.
(United Press.)*
2000námumenn
í Skotlandi heíia
verkfait
LONDONi í gærkveldi. (FÚ.)
Tvö þúsund námumainlnla: í Nfevv
battlfe námunum í fMidlotliian hér-
jaðinu í Skotlandi hafa Jaigt Mi'ðiur
vinnu út af kaupdeilu. Námuimenn
fana fram á kauphækkun, og hafa
llágt niður vinhu i því skynii, a'ð
knýja fram kröfur sínar.
Nazisíar nndlr laad áðaákœ u
I Li ha en.
BERLÍN í morgun. (FÚ.)
Vitnaleiðslur eru ekki enn byrj-
aðar í réttarhöldumum í Kovvno
gegn hinum 126 pjóðverjum frá
Memel, sem ákærðir eru fyrir
undirbúnjng byltingar. AJ'ir fyrsitu
dagarnir hafa faxið í upplestra
ákæruskjalar.inia, sem eru mjög
umfangsmil.il. Lestri þeiria miun
Vierða lokið i ’dag, en óvíst þykir,
að vitmaLöiðslur muni byrja fyr
en eftir jól.
i™i sfeorar i jevtitcli rejnlr að mynda
Öjóðve ja að t yaaja friðinn J J
síjórn i Jígóslavíts.
með Austur Ev ópusá.ímá a.
Hann hefir I hyfoia að slaKa i harðstjórninnl.
íííiSrSr;-;■> 'l .:í
LAVAL.
PARÍS í morgun. (FB.)
AVAL hefir haldið langa r,æð>u
um utan,'rílds;máliin í öldu|ngia-
deild þjóðþingsins. Gerði hann
sérstalriega að umtalsefni mtál
þau, sem sneita hinn svo kallaða
Auctur-Evrópii-séttmála, sem
fiakkneska stjórnin gerir sér erun
von um, að fá allar þjóðirnar i
AuiS'tur-Evröpu til þesis að faiiast
á.
LavaL lýsti yfir því, að sam-
komulag pjóðvei ja og Rússa væri
þiess eðilis, að það ætti að stuðia
að þvi, að þjóðir Austur-Evrópu
féllust á gerð slíks öiyggisisátt-
mála, sem Fiakkar vildu koma
á. pað væri einlægur vilji Rússa
og Frakka, sagði Laval, að pjóð-
verjar teelu þátt í slíkri sarnnr
ingsigerð og með henni vær,'; pjóð-
verjum veitt sama öryggi og rétt-
indi og þeir veittu öðrum.
Laval kvað loks ,Þjöðverja
mega vera vissa um það, að það
væri síöur en svo, að Friakkar
vildu stuðila að því að einangra
pýzkala.rd, eins og ahnenn skoð-
un væri í Þýzkalandi.
(United Press.)
Brezkur borg-
araréttur
alnmiilr.n 4 tlandi
DUBLINi í morgun. (FB.)
írska þingið hefir með 51 at-
kvæði gegn 30 samþykt lagafrum-
varpið um borgararéttindi i frj-
ríkiinu.
Var þetta lokaumræða um mál-
ið. Með' frumvarpi þiessu, er þa'ö
verður að lögum, kemst sú bneyt-
ing á, að fríríkismenn verða þiegn-
ar fríríkisins, en ekki taJdir bnezk-
ir þegnar eins og verið befir. Det
VaJera talaði við allar umræður
málsins. Frumvarpið var borið
fmm af stjórnimni.
(United Press.)
I kir embæííisn enn hnfa
ckki að viflna B etakifflungi
holius’ e ðt
LONDON I gænkveldi. (FÚ.)
Hæstiréttur Frí'ril isins írska
feldi mi'dlsverðan úrt3;kur3i í dag.
Ilarn var þœs efnis, að engim
stjó marsJ;rárbreyting, sem hefði
BELGRAD í morgun. (FB.)
PAUL PRINZ, rikisstjórnandi
i Júgóslaviu, hefir óskað
Þess, - ð gerð verði tilraun til
pess að mynda stjórn með þátt-
töku sem flestra flokka, helzt
allra, p. e. að þjóðstjórn verði
mynduð.
Jevtitch hefir verið að reyna
i'ð mynda stjórn á þessum
grundvelli, en að svo stöddu
verður ekki sagt með vissu,
hvort honum muni takast þetta.
Margt bendir til, að það veiði
mjög erfiít.
Frakkar fylgjast með.
Frakkneskir stjcmmálamenn og
frakkraesk bJöð Tæða mjög mikið
stjómarsikiftin í Júgóslavíu og
það kemur gnsir.ilega fram að
Frakkar veita ,gangi málarana
mjög náina athygli, iciakanJega' a;ð
því er sraertir tiLraunir Jevlitch
til þess að koma á samvimu miPii
serbnesika radikalafLokksins og
an.dstöðuflokka hans >og um iþátt-
•töku í þjóðstjóm.
Friðurinn í Evrópuí hættu/
En það er ekki leinvörðungu í
Frakkla uii, sem mcnn biða leftir
því mieð óþreyju aö sjá, hveroig
þetta vaadamál leysist, því áð
sú skoðun kemur berlega víía
fram, að ef Jevtitch takist ekki
síjórnarmyndun, horfi óvænleg-
ar um að varðveita friðsam-
lega sambúð Jugoslava og Ung-
verja og ef til vill fleiri pjóða.
PAUL prins.
Slakar Jevtitch á harð-
stjórninni í Jágóslavíu?
LONDON í gærkveldi. (FÚ.)
Búist er við að ráðuneyti Jev-
titch verði með meira lýðræðis-
siniði, en fyrra ráðuneyti.
i»-að er sagt, að Jevtitch sé
hlyntur málfnelsi, bæði í rjx'Tu og
riti, og muni hann afmema hömilur
þær, sem settir hala veri’ð á mál-
fnelsi í Júgóslaviu. pá er sagt,
að ha n muni ætla að láta semja
ný kosningalög, sem vciti kjós-
endum víðtækaia frelsi en þeir
hafa nú, og að kosningar muni
svo verða látnar fara fram innan
skamms.
Jevtitch hefir kallað á fund sinn
í dag leiðtoga allra, eða flestra
stjórnmálaflokka í landinu, og
mun hann hafa leitað samvir.in.u
þeirra um stjórsa myndun.
Norskri sklpshðfn
bjargað á slðustu stundu.
LONDON í gæxkveldi. (FÚ.)
A LLRI skipshöfninni á norska
sldpinu, sem sagt var frá í
gærkveldi að væri í sjávarháska
á Atlantshafi, hefir nú verið
bjargað. Bnezkt tankskip, „Mohil-
oil“, hafði veriði í námunda við
hið nauðistadda sldp frá því í
'gærmiorgun. Of mikil áhætta þótti
að setja bjöngunaríbáta á sjó, með
þeim sjógangi, sem var sl. nótt.
En tankskipið dældi stöðugt olíu
á sjóiinin. Seint í gærkvieldi komu
eiiraskipin Eunopa, New York og
Aurania á sjónarsviðið. Kl. 1 í
raótt siendi Aurania skeyti um það,
að bjöiigunartllraun mundi þegar
í stað verða hafin. Var þá morska
skipið farið að leka mjög mikið,
og mundi hafa verið of se'.nt að
bíða nnorguns með björgunina.
verið gerið eftir 6. dez. 1930, gæti
öðlast gildi fyr en hún hefði verið
boriin undir þjóðaratkvæði og
samþykt á þai n hátt.
Samkvæ.mt þessu getur ekki sú
stjórnarskrárbreyting, sem ákveð-
ur ao þmgmcnn og embætti me' n
ríkisins þurfi ekkl að vinna Ercta-
koinungi hollustueið, gengið í
gildi án þess hún sé sarnþykt
með þjóða atkvæöi, og hið sama
gildir um fleiri broytinga", sem
hafa ve iö ger iiafr í þá átt, jað sl.ta
sambandinu við B.etiand.
Var Europa þá að setja bjðrgun-
arbáta sína á flot.
Norska skipið var þá orðið
mjög þungt í sjó og lá undir á-
föllum. Bátar og stjórnpa’lur
höfðiu sópast fyrir horð. Dældu
nú öll skipin olíu á sjóinn til þess
að lægja hann.
Að lyktum var það' bj örgunar-
bátur frá skipinu New York, sem
náði skipshöfninri. Sendi það frá
sér skeyti kl. 3,30 í morgun þess
efnis, að öllum mönnunuim, 16 að
tölu, hefði verið bjargað, og þeir
væru komrair þar um borð.
Norska skipið var þá eran á flotí,
en virtist vera að sökkva. Að
þiessu loknu snéru skipin hvert i
slna áttina og héldu áfram för
sinni.
Brezk lögregla
flult rreð feyrd til Saar.
LONDON. í gærkveldi. (FÚ.)
VI var haljið leyndu, að i
dag komu tvær sveitir hiras
bnezka hluta alþjðða’öýPeglunnar
í Saar t.l Saarbrtlcken, og vcr
l.lilu um að jáinbrautarstöðunrm
lokað, er þeir komu. Það var ekki
fyr ien IöjrsgIumennirnir gcngu
til íbúða ri na, sem íbúarnlr
fengu vitineskju um kcmu þci ra.
Vakti koma þei ra taLverða eft-
irtekt, ien vakti engar óeirðir.