Alþýðublaðið - 27.12.1934, Qupperneq 1

Nýír
kaupendur
fá blaðið ókeypis
til næstu áramóta.
RirSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XV ÁRGANGUR
FIMTUDAGINN 27. DES. 1934.
367. TÖLUBLAÐ
Mýtt e!dgosj[yatna]ðklL
Eldblossar og leiftnr bafa sést nm
lassiipis
léladagana viHsvegar á landinn,
UM JÓLADAGANA bárust hing-
að fregnir víðsvegar af land
inu um að eldur muni vera uppi
í Vatnajökli á svipuðum slóðum
og í íyrra.
í morgun barst Veðurstofunni
skeyti frá Reykjahlíð við Mývatn
um að í gærkveldi hefði aftur
sést eldur á lofíi og væri pá að
sjá í suður eða nokkru austar en
í fyrra.
GOSSTÖÐVARNAR í FYRRA
Fyiista íregnjn um eldlnn baríst
hingað á Þorláksmessukvöl d frá
nokkrum bæjum samtímis,
Höíöu sést eldglæiíngar og
bjar,mar frá öJlum piessum stöðum
milli kl. 5 og 6 á Þioiilóksmeissu-
kvöJid.
Friá Ri'ykjahiiö viÖ Mývatn
kiom fynsta fregniin um eidana
og siáuísit pieir. í suÖur Irá bænum
mokkru austair ejn í fyrra.
Frá Þórunúpi í Rangárval La-
sýslu sáust eldar á lofti í amistur-
átt.
Frá Kópaskeri sáuist mikilir eid-
biiossar litiö eitt vestain viö- há-
suður. Virtust þeir vera í jsömu
stefnu og eJdarinir sílðiast Siðinn
vetur.
Frá nokkrum bæjum í, Dala-
sýslu, Ljánskógum og HjarÖar-
hoilti iog Ásgarði sáust mokkur ail-
björit gosieyftur á Þoriáksmiessu-
kvökl kl. 6—7. Stefnan virtist
vera í austur ti I. suöausturs eön
liíitiö ettt austar en i fyrria.
Frí Mæiifejli í Sfagafiröi sáust
bjáijmar og bibsísar í suðájustur-
átt. Eininig sáust ©Ldaí á lofti frá
ýmsuim stöðum í austan verðri
Húnavatnssýslu. Kinnig heyríöust
þar duinur og dyinkir. Frá Raufar-
hölni sáust eldbí-ossar í háisuÖri,
rétt vestan við BiLáfell. Nrju Jieiftur
voru italin á tiju mínútmn.
Á Grímsstöðum á fjöLiUlm sá-
ust blioisisajr í stieÆlnu á Herðti!br|eið
BJossarnir sáUst á ’ eimiar til
til þriggja mínútna millibip og
bar þá hátt á loft.
í viðtati, sem Alþýðublaöiö átti
í morgun við. for.'.itöð’umaun veð-
ursibofuininar, Þiortel Þorkelsison,
sag’ði hainin, að ienn væri ómögu-
Legt að ákveðla af þeim fregnum
sem bórist hefðu, hvar elidurimin
væri uppi. En ailar líkur kvaö
hainin beinda til þess, aö hanjn. væri
í Vatnajöldi og á líkum slóÖum
|og í fyrra.
Rafvirkjun
í sambandi vlð Sogsvlrkjnnisa.
IHALDSMENN á tsafiriði stjórna
Raflýsingaféliagi ísafjaröar.
Það er hlutafélag, sem selur kaup
staönum sjáJfum og velfLestum
bæjarbúum rafmagn. Nú. í 10—20
ár er það hið ei'na fyrirtæki t l
nlmennra þarfa, af þeim, s.em
bæjarbúar mættu ráða yfir,
sem íhaldsmienin hafa feing-
ið' a.ð stjórna. Enda a.l-
mentningur fengið a'ð súþa sieyð-
ið af. RafmagimÖ er sélt á kr. 1,20
kíliówattstMnidin, jafnt til ið.naðla!r
sem Ijósa. Með þessu rafmagns-
verði hafa: ísfirzkir iön.aðarme:iíi
orðiö að keppa við iðnaðarmenn
rj Reykjavík, sem kaupa kíilówaitp-
stundiua á 16 aura og þykjslst
eltki lofhaldnir af. Þar við bæíist
ýmföiLiegt óJag á riafmagninu, seim
Ledðiir af ófullkom’n'um tækjum.
Spiennan er ýmist langt of há
eða jafnmíkið of lág. Pieíur hrynja
t. d. svo ört niður, að úirui.c'gt
þætti aminars staðar. Ljósakostn-
Smádrengir, 5 og 7 ára,
fremja innbrot og pjófnað.
VEIR DRENGIR, annar 5
ára gamall og hinn 7 ára
gamall, frömdu ýmsa smá-
pjófnaði nokkru fyrir jól.
Eitt kvöldið urðu Jögregluþjóin-
ar, iSiem'voru á gangi í Aðá)lst,iiæti,
varjr við tvo smádrengi fyrir ut-
an verz.luin Sillia & Valda, iog
vegna þiess að þetta var k.L 2
um nótt, sneru þieir sér að diœgj-
uinum og fóru að tula við' þá, og
komust þeir þá að þvf, öð1 dreng-
irpiir höfðu verið að reyina; að
bijjótast inin i verzLun Siila: &
Válda.
Var aninar dr©,nguri:nin vestaú
úr bæ en hinn úr uppðænum. Va:r
anniar þeirra 5 ára en Jriplni 7 ára.
Dnengjunum hafði tekiist að
Kkrjíða undir Lokað hlið á portipu
bak við húsið' frá Bröttugötu, og
kváðust þeir hafa ætlað að brjót-
ast inp ti'l SiJla og VaJda tál að
Pá sér í sæLgæti. En þeir höfðu
jbrotið rúðLu i verzJun J. A- Hohfcs,
sem er við hliðína á vierzlup
Silla og Valda, og liætt við svo
búið vegma þess. ,’áð járnrini'a
voru fyrir gluggunum.
LögregJuþjónarnir fóru með
drengina hieim tiJ foreldrá þeirraj
O'g áttu tal við þá. Kváðust for-
elidrarnir ekkert ráða við d.nemg-
ina og hafa leiitað þ&irra um
kvöldið. Þó haíði Igrceglu ,ni ekki
verið tilkynt um að þá vantafti,
og befði þó verið fuLI ástæða til
þiess.
Ba luavárndainef Ad hefir inú tek-
ið að sér mál þessara tveggja
dreingja.
aður fóilks er því gííurJegur og
l.ýsing þó ónóg. 1 önaðarmöguieik-
ar, sem annars gætu veriö miklir,
ieru engir. Ekki eru þó hiuthafar
ofhaLdnir. almient, emda hefir slí'kt
svindl viðgengisit í stj,órpjrpii, að
það yíirgengur fl.est, ief ekki alt,
siem af því tagi þekkist. Hafa
meðilimir stjðrnalin'nar iegið á þvf
lúaHagi, að svæla undir sjálfa sig
þiersónulega hlutabréf fyrir hálf-
vjröi og selja þau jafnharðan fé-
iaginu fyrir fult verð. Var þetta
á siínum tima kært af hluthöfup-
um, ekki síður, íhaidsmönpupi en
aIþýðuf lokksmör.num. En það: var
á þ'eim tílma, er réttvísin svaf
í landinu, þegar Magnús Guð-
mupdsSoin var dómismáilíaráð-
herra, og Xagðist hann á málið'.
Eitt hiö mi&sta áliugamái álls al-
mennings á ísafirði er að Jeysa
sig undap þ'essu rafmagnsokri.
Enda hið mesta nauösynjamál, og
er ekki ofmæJt, að framti'ð bæjh
apinis velti á því að mikJu leyti,
að þáð takist, Hefir vatnsvlrkjun
verið undirbúin og færðar sönn-
ur á ágæt skilyrði til henpar,
jafnviel betri en nokkurs staðar
armars staðar, þar siem sambæri-
legrj virkjun hefir verið komið á.
En til þiessa hefir stáðið á iápsfé.
Þrátt fyrir niðurskurð valilestra
ríjkisábyrgðarhiei'iri! da, fékk Finnur
Jónssioin því til vegar komið á
þimgipu, sem nú er nýslitið, að>
framléngd var ríkisábyrgöarlieim-
ild 'tiil fyririiugaðiar rafvirkjunar
á Isafirðii. Jón Auftunn glopraði
hins vegar ePn á pý iniður á-
byrgðarheimiid tiJ jafnnauðsyn-
legrar virkjúnar í BoJungavík,,
iiejn Vilmundur Jcpsson fékk saro-
þykta á síðasta þingi. Aldred, hefir
væiniegar horft ein nú, um :að
takast nnagi að leifta rafvirkjunar-
íuái Isfirðiingapína til farsællegra
iLykta. Liggur i augum uppi, að
Lfeita ber saiuniinga við þá, seim
Siogsviriq'unipa taka áð sér, og
ættu aðigengiliegir •amni.ngar að'
’> verða mjög auðsóttir. Kann áð
viera, að ekki verði jafn auðsótt
AlaMenniir kvíði I Evrópu
út af atkvæðagrelðslunni I Saar.
Alvarlegar óeirðlr eru taldar óhjákvæmilegar.
EINKASKEYTI
TIL ALÞYÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í morguin.
Atkvæðagreiðslan í
Saar, sem á að fara fram
13. janúar, er nú að verða aðal
umhugsunar- og umtalsefni
allra þeirra, sem við alþjöða-
pólitik fást. Menn eru alment
teirrar skoðunar, að óeirðir
séu óhjákvæmilegar í Saar,
hvernig svo sem atkvæða-
greiðsian fari.
Þjóðverjar, sem atkvæð-
isrétt lia/’a, eru fluttir til
Saar hvaðanæfa úr
heiminum.
Þýzkaliand gerir ,alt, sem unt er,
tii þess að tryggja sér sigurilnp
við atkvæftiagpeiðsiluna. Þeir, spm
atkvæðisrétt hafa, eru fJuttir til
Saiar, hv,ar svo aem þeir búa á
hnettinum. Þannig er fjöldi Þjóð-
verja ,sem síðán 1919, þiegar Saar
var siett undir alþjóðíiega stjórp,
befir flutt sig búfiertum til Ame-
Harðorður ióía-
boðskapar páfa.
Hann biðtif gnð að út-
fýrna þeim þjóðum,
sem vilji sttið.
PÍUS XI.
EINKASKEYTl
TIL ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í motgun.
ÓLABOÐSKAPUR páíans haíir
þiessiu sinni vakið stópkiostl,ega
athygli um allain heiim.
Páfinp birti þieppan hoð,Sik,ap í
Vatikia’ninu á jóJadáginin, þiegar
kardínáilarnir beimsúttu haun, táJ
þiéss að flytjia boinium jólaóslur
sSnar. HanP kemþlt í honUm (mieðail
a!nin,ar.s þannjg aö orðá:
„Einu únræðSp í dag enu að.
spúa sér í eftirförapdi, eóiniLægri
bæn tiL guð.s: Disisiípa gianíes,
quae hell,a voiunt“, ép þ,að' þýftfir:
Útrýmdu þieim þjóðum, sem viJja
ófrið. STAMPEN.
tii lifk isstjprn a ripnár, að hún noti
ábyrgðarheimiildiaa, og að vjjsu er
voniaust um það, nema ísfirftúig-
a,r beri nú gæfu tiX að skipa bæj(-
apstjióTOina svo, að þar taki ör-
uggur O'g ábyrgur m'eiri hluti
bæjakstj'.óTOári:nnar við vöjlunium
á ný — mieiri hl uti, siem ríikis-
stjópnin og aðrir góðír menin geta
bopið' fylista traust tdi.
BRIND hershöfðingi, yfármaðúr
aliþjóðalöigileglunPár í Saa'r.
riiku, komnir austur um haf til
þiess að taka þátt í átkvæða-
gfleiðsXuinpi. Þeim befir verið tekið
með ódæma fögnuði af þeim
hluta Saarbúa, sem fylgir þýzku
Nazistunutn og þar a:f. leiðapdi
viIi tafarlausa innlfmup! í Þýzka-
land.
Enska stórblaðið „Times“ hefir
nýlega flutt þær upplýsingar, að
manps, isepi nú eru búsiettir í
Þýzkalaímdi, hafi afkvæðiis'rétt við
atkvæðagréið'SÍ una í Saar, og að
þieir verði f.luttiir þangað í sénstök-
um jápnibrautarliestum, á ríkis-
kostnað, áður en atkvæðagreiðsl-
an fer fram.
Alþjóðalögreglan er út-
búin með öllum hern-
aðartækjum.
Alþjóðalögrtegla, sem teiur 3500
manps, útbúin með öllum herp-
aðartækjum, á að halda uppi
ftegXu í Saærhéraðinu, þaingað tá.l
at'kvæ ðagnei ðsJa'n ier um garð
gengin. Enginp gerir ráð fypir
því, að þ,að verði létt verk.
I Þjóðabandalaginu bena menp
aivarlegan kvíðboga fyrir at-
kvaVöagiteiÖislunni í Saar 13.
janúar.
STAMPEN.
A. HENSLEY,
LögriéglufioringiPn i Saar,
sem sagði af sér á dögunum
vegna ósamkomulags við yfiiv
'vöiidini í Saar.
arðttan um ríkisherinn
þýzka i algleymingi.
Gohriia^ vili fá herino í sínar hendnr.
EINKASKEYTI
TIL ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAH ÖFN í morgun.
ALD ABARÁTTAN Milli
herforingjaliðsins i pýzka
ríkisvamarliðinu annarsvegar
og Nazistaforingjanna hinsveg-
ar er stöðugt að verða svæsn-
ari og svæsnari.
Sfðustu dagania hefir sá orðr
rómur bneiðst út um aila Berlip
að vo'n Blomberg hershöfðlingi,
Siem verið hefir heimállaráðbeiiti'iac
Hitieris, muini Lnnan skamms segja
áf sér.
Það hiefir einnj’g filiogi'ð fyrir1,
að í ráðj sé, að Göhring tákii váð
lepibætti hains. En mairgir efast
þó um, að Hit'ler þori |aði fá Göhr-
ing svo mikil og hættuleg völd í
hiendur í viðböt við yfirstjórp
íögitöglunnar, siem hann befir pú,
því að þiað er alkuunugt, áð HitJ-
1000 miijónir doliara
tit ráðstafana gegn at-
vinmsleysinu í Randaríkj-
uiuim.
LONDONí í gæikveldi. (FÚ.)
RiOiosevelit B a n d ariikjaf orcet I ætl-
ar að haiida ræðp í (þiugipu 4. ja:n,
næst komandi. Þá er búist við að
hann muni fara fram á vifttækar
heimiXdir tii ráðstafana út áf at-
vininuteysipu, og m. a. nraini hánn
biðja um 1000 milljónir diöllara
fjárveitingu í þessu skypi
er óttást Göhring mieira en piokk-
upn annan Nazistaforingja.
í rikisvaruartiðipu sjálfu er
ulnnið á móti Göhring með þeirri
röksemd að hann sé alt lof óstöð-
ugur oig óábyggilegur. Enpfremur
er það dregiöj í efa, að Göhring
hafi nokkra þekkingu táll að bera,
t’il að taka við yfirstjórn hersins.
STAMPEN.
Húsbrnni
á ísafirðl
fi dag.
KI. að ganga 11 í jmorgun feom
úpp eLdur í tveggja hæðá íbúðtar-
húsi, sem er eign Soffiu Jóhann-
les'dóttur, kaupkonu á Isafirði.
Húsið var alelda á efri hæð’,
þegar brunaliðið kom að.
Eftir l-i/á tíma viðuneign við
eldinp tókst að slökkva, og stend-
ur húsið: epp uppi, en er stór-
skemt.
Innanstokksmunum var bjargað
af neðri hæö. hússiins, en engu af
efri hæð.
Um upptök eldsins er ekki full-
ví[st, en þó er haldið, að. kviknað
hafi út fná rafmagni, eftir þvi
seni fréttaritari Alþýðublaðsins
i frá í da;g kl. 214.
* - - Mvaní