Skírnir - 01.01.1891, Blaðsíða 53

Mannalát.
Carl Henrik Bloch, hinn nafnfrægasti af þeim málurum Dana, er nú
eru uppi, andaðist 22. febrúar 1890 af krabbameini eptir langa legu.
Hann fæddist 1834 í Höfn, og gekk á listaskóla (kunstakademi) og
yoru málverk eptir hann á sýningu 1854. Fékk liann þá ferðastyrk og
var tvö ár í Ítalíu. Þessi árin málaði hann mestmegnis myndir úr lífi al-
múgans og mátti þar sjá margt hnittið og skringilegt, alvörugefna og
búralega Jóta, fiskimenn frá Sorrento, munka frá Róm o. s. frv. Árið
1863 byrjaði hann að mála sögumyndir og var fyrsta málverk hans af
þeirri tegund „Samson við kvernina“. Svo segja menn, að 1864 þegar
Danir misstu Slésvik og Holtsetaland, hafi það verið aðalhuggun þeirra, að
þeir áttu málara, sem gat málað hina stórkostlegu inynd „lausn Promeþe-
usar“. Grikkjakonungur keypti þetta meistaraverk af Bloch og lét festa
það upp í konungshölliuni í Aþenuborg. Því næst keypti hinn auðugi öl-
bruggari, J. C. Jacobsen, Bloch til að mála 23 myndir úr biflíunni á kopar.
Eptir það gaf hann sig mjög við að mála biflíumyndir. Líka málaði hann
ágætismyndir úr sögu Dana: „Gert greifl og Nils Ebbesen", „Kristján
anuarí fangelsi" o. fl. Ymsar af frægustu helgimyndum hans eru frá árunum
1860—70: „Dóttir Jairusar", „Samson og Dalila“. Þó hélt hann áfram að
mála myndir úr almúgalífi bæði i Ítalíu og í Höfn: „Göturakarinn", „hinn
ástfangni drengur“, „þjónustustúlkan“ o. fl.
Hérumbil 1876 byrjaði hann að mála hinar stórskornu myndir á múr-
veggjunum ihátíðasal háskólans: „Hans Tausen ver biskup Rönnow gegn
almúganum“, „ Jakob sjötti Skotakonungur heimsækir Tycho Brahe á Hveðn“
o. s. frv. Um sama leyti fór hann að mála ofursmáar myndir úr daglegu
lífi almúgans, sem voru mjög ólikar hinum stórskornu myndum, sem hann
var að mála, en einkennilega næmar og fínar. Hann varð 1871 prófessor.
Niels Wilhelm Gade, mesti tónleikaBmiður Danmerkur og einn af hin-
um merkustu tónleikasmiðum, sem voru uppi 1890, dó eptir jól í desember-
mánuði.
Hann fæddist 1817 í Höfn. Faðir hans smíðaði hljóðfæri og lærði
sonur hans hjá honum að smíða ýms hljóðfæri, „guitar“, fiðlu og „fortepiano“.
Hann naut kennslu i að leika á fiðlu og varð á skömmum tima svo fær,
að hann lék fyrir borgun og vann sér gott orð. Því næst dvaldi hann á
Þýzkalandi og lék þar með hinum ágætustu fiðluleikurum, sem þá voru