Skírnir - 01.01.1899, Blaðsíða 25

II.
Tíðindi frá útlöndum 1899.
Eftir J6n Ólafsson.
„Því betur sem menn sldlja sönn tildrög
viðburðanna, því skemtilegri verður fiásögnin
og frjósamari lesturinn.u
Slcírnir 1896, 29. bls.
„Með því einu móti getur Skírnir til lengdar
varið tilverurétt sinn, að hann verði jöfnum
höndum frœðandi skýring og skipulegt yfirlit
s amtí ð ar- s ögunn ar. “
Skímir 1897, 1. bls.
Áttavísun. Þrjfl árin undanfarin hefi ég ritað nm tíðindi frá út-
löndnm í Skírni, og hefi ég þessi ár leitast við í inngangsorðunum að
skýra nokkuð afstöðu þcirra höfuðþjóða, sem helzt ráða lögum og lofum
í heiminum nú. Hefi ég þar einkum talað um Breta, Rúsa og Þjéðverja,
og sérstaklega í Skírni 1896 vakið athygli á einkennilegri framkomu
Breta gagnvart smærri þjóðum, einkannlega í öðrum heimsálfum.
Afleiðingin af inni sterku tilhneigingu þessara þriggja höfuðþjóða til
að auka vaid sitt og ríki er orðin sú stefna, að skeyta lítt um rétt smá-
þjóðanna, og má svo segja, að þar sé nú komið fyrir öllum smáþjóðum i
heiminum, að tilvera þeirra sé að miklu leyti undir kasti komin, svo að
maður segi ekki undir náð og velþóknun þessara fáu stórvelda. Það
kemur æ betur og betur í ljós, að þjóðerni og þjóðréttindi eru að
vettugi virt, þar sem smælingjaþjóðir eiga í hlut. Það hefir lengi verið
sagt, og því verður heldur ekki neitað, að Bretar leyfi lýðlendum sínum
meira frelsi en nokkur önnur þjóð. Það er ekkcrt land í heiminum, það
er yfir lýðlendum á að ráða, sem jafn-laus og létt lagatengsli hafi til að
halda þeim að sér, eins og Bretar. Og einmitt þetta frjálslyndi þeirra
hefir haft þær afleiðingar, að einskis annars lands lýðlendur eru jafn-
•drottinhollar yfirlandinu eins og lýðlendur Breta. En þetta á í raun