Skírnir - 01.01.1901, Blaðsíða 44
44
Stórbretalard og írland.
á, fallinn, hefir etjórnin orðið að taka lán eða auka rikisBkuldirnar um sam-
tals 159,000,000 punda. Þegar hún tók fyrsta iánið, £ 60,000,000, brá
heiminum heldur en ekki í brún við að sjá, að Pierpont Morgan í New-York
lánaði henni helming upphæðarinnar; því að hingað til hafa Bretar verið
vanir að lána Ameríku peninga, en ekki að fá ríkislán frá öðrum þjððum.
Nú rennnr straumurinn í öfuga átt. Auðvitað hrukku ekki þessi lán til
að standast aukin útgjöld, og varð því að leggja nýjar álögur á þjóðina.
Tekjuskatturinn var aukinn um 2 pence á pundinu, tollur var lagður á
sykur, V» d. á pundið, og útflutningstollur á kol, 1 sh. á tonnið; auk
þess var lögð frímerkiugarskylda á allar bankaávísanir, auk ýmislegs
smærra. Svo var í ár bætt við aðflutningstolli á korni, 3 d. á 10 fjórð-
unga, og á malað korn (mjöl, hveiti) 6d. á 10 fjórð.
Það var reiknað út í fyrra í Maí-byrjun, að það hefði kostað [16000
sterlings-pund eða 288,000 kr. að drepa hvern Búa, sem þá var fallinn
i stríðinu.
Elzti núlifandi sonur Játvarðs konungs, rikisorfingi nú og prinz af
Wales, hertogi af Cornwall o. s. frv., lagði af stað ásamt konu sinni frá
Lundúnum 16. Marz 1901 á skipinu „Ophir" (sem hingað kom til Reykja-
víkur fyrir fám árum) í langan leiðangur „hálfan bnöttinn kring“. Kom
hann til Oibraltar 20. Marz; þaðan sigldi hann um Suez-skurð og Rauða-
haf, kom við i Ceylon og í Singapore; hélt þaðan til ýmsra helztu hafn-
arborga í Nýja Hollandi og Nýja Sjálandi. Þaðan hélt hann til Suður-
Afríku, og þaðan til Halifax og Queebeck í Canada. Hélt svo þar land-
veg vestur til Kyrrahafs og til baka austur aftur, kom við á Newfound-
land og kom svo heim til Englands aftur 1. Nóvbr.; hafði hann þáheim-
sótt nálega öll in „brezku veldi fyrir handan höf“.
Sem nærri má geta, var prinzinum hvervetna fagnað með forkunnar-
virktum, enda þykir hann Ijúfmannlegur og tiginn höfðingi, en Bretar
allra þjóða drottinhollastir, og í lýðlendunum þó nærri því enn meir en
heima á Bretlandi. — Victoria drottning hafði fyrirhugað prinsinum ferð
þessa, áður en kún dó, og þótti vel ráðið, því að hún hefir orðið til að
treysta enn betur trygðaböndin milli heimaveldisins brezka og útveldanna.
Eru þau bönd áður allsterk, svo sem fram hefir komið í allri þeirri lið-
veizlu, sem in „brezku veldi fyrir handan höf“ hafa látið Bretlandi í té
i stríðinn.
Á þessu vori (1892) brá mörgum í brún, er það varð hljóðbært, að
iun nafnfrægi milíónari Pierpont Morgan í New York hefði náð í sínar