Skírnir - 01.01.1902, Blaðsíða 21

23
Bretland íð mikla og frland.
að hann bíður líogra hlut í þessu roáli í ár. En hann lætur í veðri
vaka, að hann muni ferðast um land alt í sumar eða haust og royna
að vinna kjósendur á sitt mál. Hann hefir og snúið Balfour svo, að
hann fylgir nú Camberlain að málum í þessu, þó að þeir treystist eigi
til'annars en að láta korntollinn falla í ár. Chamhorlain hofir látið í
Ijósi, að ef liann vinni ekki kjósendur á sitt mál um korntollinn, muni
hann fara frá völdum. Nú er talið lfklegt, að stjórnin muni rjúfa þing
í sumar oða haust og er þá talið víst, að hún muni verða undir við
kosningarnar og verða að leggja niður. völd. í>ví að frjálslynda flokkn-
um hefir orðið þetta korntollsmál að ári, í þvi er allur flokkurinn á
eitt. sáttur; en íhaldsflokkurinn lilýtur að klofna á því, mcð því að all-
margir í þeim flokki eru verzlunarfrelsismenn.
Það þykir í frásögur færandi, að Breta-konungur lagði í langferð
í vor; heimsótti hann Portúgals-konung, ítaliu-konung, páfa og Frakk-
lands-forseta. Yingaðist hann við alla þessa höfðingja og alþýða manna
fagnaði honum hvervetna vel, enda er hann inn ljúfmannlegasti höfð-
ingi, og þykir hvorvetna mikið til hans koma, svo að honum lætur
manna bezt að vinna sér vinsældir, hvar sem hann kemur fram. Er
orð á því gert, hve þessi för hans hafi vel tekist, og hafa menn sér-
staklega veitt því eftirtekt, hve mjög hefir batnað vinfengi Frakka og
Breta eftir ferð konungs.
Wyndham írlandsráðgjafi bar upp nýtt, landlaga-frumvarp lyrir ír-
land 25. Marz í vor, og er mælt að það muni vera 43. eða 44. land-
laga-frumvarp fyrir írland, sem samið hefir verið. Mr. Windham telst
svo til, að landskuldir allra inna smærri írsku leiguliða muni nema
£ 4,000,000 á ári. Telur hann sennilegt, að 25 ára landskuld sé hæfi-
legt kaupverð jarðanna, og vill hann nota lánstraust ríkisins til þess
að hjálpa leiguliðum til að greiða þetta kaupverð. Hann vill þvi lána
leiguliðunum £ 100,000,000 í þessu skyni. En af því hann gerir ráð
fyrir, að í sumum tilfellum kunni landskuldin að vera svo lág, að lands-
drottnar vilji ekki selja fyrir þetta verð, þá fer hann fram á, að ríkið
leggi enn fremur til svo sem svarar 3 ára landskuld eða £ 12,000,000,
eklci til láns, heldur að gjöf, og sé því varið til þess að jafna muninn,
þar sem leiguliði vill kaupa landið fyrir 26 ára landskuld, en lands-
drottinu vill ekki selja fyrir það verð. Yrði frumvarpið að lögum,
yrði afleiðingin sú, að á fyrsta ári fengju leiguliðar, sem keyptu jarðir
sínar, fimtungs lækkun á afgjaldi sínu, og með jöfnum a,fborgunum