Skírnir - 01.01.1906, Page 56
56
Úr trúarsögu Forn-Islendinga.
Skirnir.
hugði að vel mundi gefast. En það var að láta brenna
inni syni sína. Sjálfur vildi hann brenna inni með þeim,
til þess að þurfa ekki að hefna þeirra. Vonaði hann, að
guð væri svo miskunnsamur, að hann mundi eigi láta
brenna sonu hans bæði þessa heims og annars, — fyrst
á Bergþórshvoli en síðan í Helvíti.
Xjáli kemur ekki til hugar, að láta syni sína skriftast
og taka lausnir, og ekki getur þess, að neinn þar á Berg-
þórshvoli sakni prests eða biðji fyrir sér ákaflega — eins
og Gissur Þorvaldsson í Flugumýrarbrennu. — Er þetta
atriði fremur til að gera söguna alla sennilega, þegar
þess er gætt, hversu kristnin var þá ung, og kirkjuvaldið
á Islandi.
En í andlátssálmi Hallfreðar, sem auðvitað er traust-
ara sönnunargagn en brennusagan, er eins og prestsfundar-
þörfin gægist fram, enda ber þess að gæta, að Hallfreður
hafði tekið kristni erlendis og dvalið þar lengi; það var
fyrir fortölur sjálfs »postulakonungsins« Olafs Tryggva-
sonar að hann var
neyddr frá Njarðar
niðjum Krist að biðja.
I frásögunni um brennuna rekur meistarinn smiðs-
höggið á skapferlislýsingu Njáls; vitringurinn er sjálfum
sér samkvæmur fram á sitt banadægur. Einmitt af því
að hann er »langsýnn og drenglyndr« velur hann son-
um sínum og sér hinn versta dauðdaga. —
Líklega heflr slíkt, sem nú var sagt frá, verið sjald-
gæft í fyrstu kristni á íslandi, en hitt miklu algengara,
að menn hafa dáið eins og þeir vissu ekki af Helvíti.
Eg ætla að eins að minna á andlát Jökuls Bárðarsonar10).
Svo segir Snorri: »Þat er hér skjótast af at segja, er
síðarr varð mjök miklu, at Jökull varð fyrir liði Óláfs
konungs á Gotlandi ok varð handtekinn, ok lét konungur
hann til höggs leiða, ok var vöndur snúinn í hár honum
ok hélt á maðr. Settisk Jökull niðr á bakka nökkurn.
Þá réð maðr til at höggva hann; en er heyrði hvininn,