Skírnir - 01.04.1907, Page 44

140 í'rá Róm til Napoli.
mcstrar undrunar. hvað feykilega stórt þetta listasmíði er og hvað^
boli er nautslegur.
En mest hefir þó munað um það, sem fundist hefir í Hercul-
anum og Pompeji, sem áður var geymt í kongsgarðinum í Porticir
og er þess vegna gripasafn þetta auðugra en nokkurt annað að
öllum heimilisáhöldum, búsgögnum og tilfæringum frá fornöldinni..
Hór gefur að líta búskapar og lífernisháttu hinna gömlu Rómverja,
hversu þeir hafa hagað öllu utan húss og innan, hvað langt þeir
hafa komnir verið í alls konar handiðnum, smíðum og íþróttum,
Það er alt eins og maður sé kominn inn í híbyli þeirra eður verk-
smiðju, en hafi ekki hitt á þá heima, en sé á meðan að tefja tím-
ann með að skoðast um í kofanurn; að v/su er hér, meira en skyldi,
ruglað hverju innan um annað, og eigi tekið svo til greina, hvaða
áhöld ætti saman á einu heimili, eður heyrðu til einni iðnargrein
eður handverki. Mér fanst líka mikill söknuður í, er eg var að
skoðast um í Pompeji, að alt var flutt burt úr tóttunum, sem laus-
legt var til að firrast sandinn, hvað á sinn stað í gripabúrinu heima
í borginni. Eg hefði kosið á, að á einhverjum stað hefðu kofarnir
verið látnir standa með mannvirkjum, eins og Rómverjar hafa frá
þeim gengið með öllu tilheyrandi, og að menn hefðu einasta borið:
burtu vikrinn og gert að skemdum, sem húsin, einkum að þakinu
til, hafa fyrir orðið. Gripunum er í búrinu, eins og reyndar sjálf-
sagt er, þegar búið er að taka þá úr stöðvum sínum, raðað niður
eftir því sem þeir eru skyldir eða líkir að efni og fegurð, til þess
hægra só yfir að líta. I einni stofunni er þannig t. a. m. alt það
sem gert er úr gleri, flöskur, staup og þess háttar; í annari alls
konar áhöld, myndir og líkneski úr prinzmetal1) en í einni dyr-
gripir úr gulli og silfri; þá eru í einni búsgögn og verkfæri, sem
áþekkust eru að lögun eður samkynja tegundar o. s, frv. Eg legg
ekki út í að fara að 1/sa hverju sér í lagi, sem hér er saman-
komið; það yrði mikils til of langt, þó ekki væri nema að eins-
vikið á hið merkasta. Nefnd manna er til þess sett, að l/sa með
ritgjörðum forngripum þessum og útlista þá, strax eftir að eitthvað
riðbætist og eru mikil ritverk um þá skráð og margar afmálanir af
þeim getðar. Eru þeir betri en nokkur orð til að leiða í ljós líf-
ernisháttu Rómverja og að útsk/ra það sem torskildast er víða í
ritum þeirra. Fer þá fyrst algerlega að verða gaman að lesa rit-
gjörðir þeirra, er þess konar hlutir eru við höndina á meðan, að
‘) Málmblendingur úr kopar og zinki, svipaður gulli á að líta.