Skírnir - 01.01.1910, Blaðsíða 14

14
Um silfurverð og vaðmálsverð.
cnn inn af silfrinu, og að silfurforðinn í landinu færi smá-
minkandi. Meðfram mun og silfrið hafa streimt út úr
landinu af því, að likur eru til, að það hafi um þessar
mundir staðið í miklu hærra verði utan lands, sjerstak-
lega í Noregi, heldur enn hjer á landi. Jeg þikist geta
leitt rök að þvi, að silfur hafi verið helniingi dírara í
Noregi enn hjer á landnámsöldinni. Hins vegar hlaut
framleiðsla kvikfjárafurða, þar á meðal vaðmáls, að vaxa
drjúgum, þegar landið var orðið albigt og bændur höfðu
komið undir sig stórum búum. Hvorttveggja þetta hlaut
að hafa þær afieiðingar, að siifurverðið hækkaði móts við
vaðmálsverðið, og um árið 1000 — tveim mansöldrum
eftir Ulfljótslög — er svo komið, sem áður var tekið
fram, að dírleikshlutfall brends silfurs og vaðmála er
orðið 1: 8, enn lögsilfurs og vaðmála 1 : 4. Silfurverðið
er þá orðið áttfalt við það, .sem áður var, ef Ulfljótslög
hafa miðað við skírt silfur, enn ferfalt, ef þau hafa miðað
við lögsilfur, blandað til helminga.
Mjer finet það vera ekki ómerkilegt, að vjer nú get-
um sínt og sannað, að silfurverðið var svo lágt og vað-
málsverðið svo hátt á Inndnámsöldinni, að 6 álnir vað-
mála jafngiltu eiri silfuis. Þetta dírleikshlutfall er tal-
andi vottur um, við hvei ja erfiðleika forfeður vorir áttu
að stríða, meðan þeir vóru að biggja landið. Það sínir,
að lífsnauðsynjar allar voru ákaflega dírar, og að það
kostaði mjög mikla firirhöfn að afla þeirra.
Landnáma hefur geimt nöfn 417 landnámsmanna.
Frásögn Landnámu er vanalega mjög stutt; oft greinir
hún að eins, auk nafns og föðurnafns, hvar maðurinn nam
land, stundum líka, hvaðan hann kom, og hverjir frá
honum sjeu komnir. Tökum eitt dæmi:
Dýri hét maðr ágœtr. Hann fór af Sunnmœri til Is-
lands at ráði Rögnvalds jarls, en fyrir ofriki Haralds Jcon-
ungs hárfagra. Dýri nam Dýrafjörð ok bjó at Hálsum.
Hans son var Hrafn á Ketilseyri, faðir Þuríðar, er átti
Vésteinn Vésteinsson. Þeirra synir Bergr ok Helgi1).
l) Landn. Stb. 139. k. Hb. 111. k., útg. 1843. 143. bls.