Skírnir - 01.01.1910, Blaðsíða 33
Siðspeki Epiktets.
33
í land, en vonandi kemur sá tími, að hann þarf ekki að
lifa lengur í neinni trú, heldur í fullri vissu.
En þótt Stóumenn buguðust þannig gagnvart náttúr-
unni, þá voru þeir samt sem áður aðdáanlegar hetjur,
sem hver staðgóð sál ætti að geta tekið sér til fyrir-
myndar. Því að þrátt fyrir alt vonleysið, og enda þótt
þeir sumir hverjir eygðu ekki annað framundan sér en
gröf og dauða, stóðu þeir eins og standbjörg upp úr haf-
róti harðstjórnar, spillingar og andlegrar vesalmensku og
bentu mönnum upp og fram á veg dygða og mannkær-
leika. Þeir eru bezta sönnun þess, hversu manngildið
getur verið mikið og fagurt, þótt manninn bresti allar
vonir bæði þessa heims og annars til þsss að friða með
sálu sína. Því að þeir eru eitt hið ljósasta dæmi þess, að
maðurinn getur haft ást á því, sem gott er, sjálfs þess
vegna og ástundað það íyrir sjálfs þess sakir. En það er há-
mark alls siðgæðis. Að þvi hámarki stefndu Stóuspek-
ingarnir i siðakenningu sinni og þess vegna verða þeir
ávalt einhver mestu göfugmennin i sögu mannsandans.
Ágúst Bjamason.
3