Skírnir - 01.01.1910, Blaðsíða 74
74
Um loftfarir.
belgir geta komist 20—30 þús. st. í loft upp, og hefir
veðurfræðinni fleygt afarmikið fram við þetta.
Þegar á fæðingarári loftferðanna, 1783, vakti Girond
de Villette athygli Parísarbúa á því, hvílíkt gagn mætti
verða að þessum nýju verkfærum i ófriði, til þess að
kynna sér afstöðu óvinahersins, gefa sínum mönnum merki
o. s. frv Frakkar tóku þá og innan skamms upp nýja
loft-herdeild. Fyrsta loftherskipið hét Entreprenant, og
var það flutt um allar jarðir með hernum, ásamt áhöld-
um til vetnisgjörðar. Það var haft í tjóðri í hér um bil
300 st. hæð, og gekk fjandmönnunum illa að skjót^, það
niður. Gerðu slík skip Frökkum margan greiða í styrj-
öldum þeirra fyrir og um aldamótin 1800, enda voru þeir
komnir svo langt, að þeir höfðu stofnað sérstakan loft-
faraskóla. Síðar dofnaði þó yflr þessu, einkum eftir það,
er Napoleon mikli kom til sögunnar, því að honum var
illa við alt þess háttar og lét loka skólanum. Sumir
segja, að þetta hafi komið til af því, að þegar hann var
krýndur, var hleypt upp loftbelg, honum til heiðurs, sem
síðar fanst á gröf Nerós keisara, og hafi Napoleon þótt
það vita á ilt.
Síðan voru einstöku þjóðir að reyna að nota loftskip
í hernaði, og er fátt af þeim tilraunum að segja. Helst
varð gagn að þeim í þrælastríðinu í Vesturheimi 1861—2.
Þar var fyrst tekið upp á því, að leggja ritsíma milli loft-
skips og jarðar. En nú var þess ekki langt að bíða, að
það sýndi sig, hvílíkt metfé loftskip geta verið i ófriði.
Arið 1869 hafði G. Tissandier eggjað landa sína lög-
eggjan að læra að beita loftskipunum í ófriði meðan tími væri
til, en þeir daufheyrðust, þangað til þeim hafði lent sam-
an við Þjóðverja 1870. Þá var uppi fótur og fit, en það
var of seint, þeir voru varbúnir í því sem öðru. Og þó
gjörðu þeir hreinustu furðuverk með loftskipunum, bæði
bundnum (útsýnisskipum) og lausum, er þeir sendu frá
París, eftir það er Þjóðverjar settust um borgina. Frá því
1. sept. 1870 og til 28. jan. 1871 sendu þeir 65 loftskip
út yfir herkvíarnar með boðum og bréfum og bréfdúfum,