Skírnir - 01.01.1910, Blaðsíða 91
Frá útlöndnm.
91
Tyrklandi. En jafnBkjótt og floti stórveldanna var burt farinn,
hófst uppreisn á ný, því Kríteyingar vilja ekkert annað en innlim-
un eyjarinnar í Grikkland. Gríska flaggið var dregið upp hvervetna
á eynni, en hálfmánaflaggíð sást ekki nema helst á afviknum stöð-
um. í herlið Kríteyinga gekk fjöldi gr/skra manna og kendu
Tyrkir Grikkjum um, að þeir reru þar undir. Mest var úr því
gert, að gríska flaggið blakti yfir kastalanum Kanea.
Tyrkir kváðust nú mundu bæla þessa uppreisu niður með
vopnum og sneru sér til Grikklands, sögðu Grikki vera að ráða
landið undan sór og yrði þess hefnt á þeim. Sendi stjórnin í
Konstautínópel Grikkjastjórn skörp hótuuarbréf, en sagt var að
tyrkneskt herlið væri við því búið að ráða á Aþenuborg. Grikkja-
stjorn svaraði hægt og seint, kvaðst eugan þátt eiga í Kríteyjar-
uppreisninni og ekkert geta við hana ráðið, enda ekki ætla að
blanda sór neitt í það mál; kvað Tyrki hafa sjálfa falið stórveld
unum að gera um það, og yrðu þeir nú að snúa sér til þeirra, ef
þeir væru óánægðir með málalokin. Þótt gr/skir menn gengju í
her Kríteyinga, kvaðst Grikkjastjórn ekki geta bannað það, en
neitaði, að þeir væru sínir sendimenn.
Tyrkir létu sér ekki nægja þessi svör. Almenningur þar í
landi vildi ófrið við Grikki og herinn vildi hann. En stjórn Ung-
tyrkja er sknldbundin hernum, með . því að hún á tilveru sína
honum að þakka. Er það ekkert efamál, að Tyrkir hefðu ráðist
á Grikkland, ef stórveldin hefðu ekki aftrað því. En það gerðu þau
aftur á móti Tyrkjum í vil, að þau sendu enn herskip til Kríteyj-
ar og létu draga gríska flaggið niður af Kaneakastalanum. Krít-
eyingar horfðu á þetta aðgerðalausir og drógu flaggið ekki upp
aftur. Til þessa hefur öllu verið haldið í skefjum, og málið er
óútkljáð enn.
En á Grikklandi hafa orðið út úr þessu megnar innanlands-
óeirðir, sem vakið hafa mikla athygli, og hefur hvað eftir annað
legið þar við algerðri stjórnarbyltingu.
Stjórnarfyrirkomulag Grikklands er á pappírnum í fullkomn-
asta lagi, eftir því sem þingbundið stjórnarfyrirkomulag gerist. Þar
er kosningaréttur almennur. Þingið er ein málstofa, og þingræði
hefur verið fylgt þar eftir öllum listarinuar reglum. En stjórn-
málaþroski almennings kvað samt vera á lágu stigi. Efnahagsmis-
munur manua á meðal er ekki mikill á Grikklandi. Stórar jarð-
eignir eru þar ekki í einstakra manna höndum og um verksmiðju-
iðnað er ekki mikið. Þjóðin er í heild sinni fátæk. Og alþýðuraentun