Skírnir - 01.04.1910, Blaðsíða 57
Dauðinn.
153
Og það jók ekki lítið á undrun mína að hann sat
einmitt í kirkjugarðinum, sem mér stóð einhver hátíðleg-
ur beigur af, einkum á kvöldin.
Hinir strákarnir á heimilinu hlógu að þessari kvöld-
setu Hálfdáns í kirkjugarðinum. Mér var ómögulegt að
skilja hversvegna. En þeir þurftu nú líka að hlægja að
öllu. Eg kallaði hann heldur aldrei »óðalsbóndann
á gröflnni hennar Bjargar« eins og þeir. Mér fanst Hálf-
dán gamli alls ekki hlægilegur.
Þvert á móti.
Eg gat staðið stundum saman og horft á hann þegar
hann sat á leiðinu, og mig dauðlangaði til að vita nánar
hvað hann var að hugsa um, þegar hann horfði svona
undarlega langt burtu. Eg hugsaði oft um það, meðan
eg var að hátta, og sá hann fyrir hugskotssjónum mínum
eins og hann sat á leiðinu, þangað til eg sofnaði.
Og eg truflaði hann aldrei, meðan hann sat á leiðinu,
eins og hinir strákarnir, því eg vissi að honum sárnaði
það. Eg hafði séð tvö þung tár hrjóta niður eftir mögru,
hrukkóttu kinnunum hans, einu sinni þegar Valdi smali
hrekkjaði hann eitthvað eitt kvöld.
Og mér varð svo mikið um það, að eg réðst á Valda
og lúbarði hann, þótt hann væri helmingi stærri og sterk-
ari en eg. Auðvitað fekk eg það ríflega norgað í sömu
mynt.
Hálfdán gamli veitti því líka eftirtekt að eg var
öðru vísi við hann en hinir drengirnir, og veitti mér aft-
ur á móti fulla vínáttu sína, þessa hreinu, tryggu vináttu
sem oft á sér stað milli gamalmennis og ungíings.
Hann sat hjá mér á daginn, þegar hann gat því undir
komið, og sagði mér sögur af því, sem á daga hans hafði
driflð.
Og Hálfdán kunni manna bezt að segja frá.
Frásögnin var myndrík og lifandi og ímyndunaraflið
fjörugt, svo að innan um hversdagsviðburði vöfðust dular-
fullar draumsjónir, af íslenzku alþýðubergi brotnar, sem
læstust inn í huga minn, eins og beztu þjóðsögurnar.