Skírnir - 01.04.1910, Blaðsíða 95
Frá útlöndum.
191
meþódistar ætlaðu síðan að nota þetta í baráttu sinni gegn páfa
og gerðu mikla hárejsti úr. En það féll Roosevelt afarilla og
mótmælti hann því opinberlega, að nafn sitt yrði notað til þess að
vekja eða æsa upp trúarbragðastríð og vítti þá, sem fyrir því
höfðu gengist.
Frá Róm hólt Roosevelt til Parisar og þaðan um Kaupmanna-
höfn til Kristjauíu; svo til Stokkhólms, þaðan til Berlínar og þá
til Englands. Þar var hann fyrir hönd Bandaríkjastjórnar við jarð-
arför Játvarðar konungs.
Mikið hefir verið um Roosevelt skrifað á þessu ferðalagi, því
alstaðar hefir honum verið tekið með opinberum veizlum og fögn-
uði. Hann þykir vera maður mjög blátt áfram og hinn viðkunn-
anlegasti. Af ræðum þeim, sem hann hefir opinberlega haldið á
þessu ferðalagi er mest talað um friðarræðuna í Kristjaníu, er hann
flutti þar í þjóðleikhúsinu; ræðu, sem hann flutti í veizlu, er
Parísarbúar héldu honum, og aðra, sem hann flutti í höllinni
Guildhall í Lundúnum 31. maí, en þá gerðu Lundúnabúar hann
að heiðursborgara. Roosevelt taiaði þa um stjórn Breta á Egyfta-
landi, sagði hana alt öðruvísi en vera ætii og minti Breta alvarlega
á, að svo búið mætti ekki standa. I því sambandi mintist hann
á, hveruig hann hefði farið með Filipseyjar meðan hann var Banda-
ríkjaforseti, og fanst honum þar eigi ólíku saman að jafna. Mörg-
um Englending gramdist ræðan og þótti það óþörf afskiftasemi
af Roosevelt, að láta slíkt til sín taka, en þó játa mörg af blöðum
Breta, að aðfinningar hans séu á rökum bygðar.
Umvöndunarræða var það einnig, sem Roosevelt flutti í París,
eða ströng siðaprédikun. Hann talaði þar um það, hvernig borg-
ari í þjóðfélagi ætti að vera nytur maður og sagði meðal annars:
»Látum þá, sem hafa háa andans mentun og djúpsetta þekkingu,
halda því hnossi, og þá, sem ekki hafa það, kappkosta að ná því.
En munum það vel, að eitt er til, sem meira á ríður. Líkaminn
verður að vera heilbrigður og sálin þó öllu framar. En æðri samt
heldur en bæði líkaminn og sálin er »karakterinn«, það er að
segja samstæður þeirra eiginleika, sem vér eigum við, þegar vór
tölum um einhvers manns þrek og þor, heiðarleik hans og mann-
kosti. Vór verðum allajafna að muna eftir því, að engin skarp-
viska, engin listgáfa, alls ekki neitt getur bætt upp skortinn á
mikilhæfum, staðgóðum eiginleikum. Vald yfir sjálfum sór, heil-
brigð skynsemi, ábyrgðartilfinning, hugrekki og einbeitni, það eru
eiginleikar, sem þjóð á sér til ágætis að hafa, og enginn á þess-