Ný félagsrit - 01.01.1848, Blaðsíða 159

II ESTAHLTTARDOM.Vtt.
IaO
8uf;unnúl;isvslii, gegn presti sera Benedikt þorsteins-
syni á Orinstöbuin og leiguliciunuiii á konúngs og
kirkju jörfiuin í tefmni hrepp.
Mil þetta var svo undir koniif), afi aintmafnirinn
í norfur og austuramtinu haffi árif 1819 skipaS hlut-
afeigandi syslumanni af> liafa gætur á, af fátækratíund
væri svaraf af ölluin þeim jörfmm í tefri sýslu, er
konúngur efa opinherar stiptanir ætti; en þessu bobi
var eigi gegnt. Vif þetta stób þángaf) til árif 1829,
þá lagbi amtmafiur þann úrkurfi á, af) fátækratíund
skyldi taka af áfurnefnduin eignuin, en er þaf) I ob
kom fyrir ekki, var mál um þelta höfbab árib 1832,
og stób þab yfir í 10 ár, ábtir þab yrbi útkljáb í hæsta-
rétti. þræta sú, sem dúmstólarnir áttu ab skera úr,
var um þab, hvort allt jarbagóz á Islandi, hvort held-
ur þab er konúngseign eba kirkju, eba klaustra eign,
e’gi ab réttu lagi ab svara tíund, einkum til fátækra,
og ef svo væri, hvort nokkrar kríngumstæbur væri
framkomnar í þessu máli því tii stubnings, ab enir
ákærbu skyldi vera ttndanþegnir tébu skattgjaldi. (Jr
þessum spurníngtim leysti landsyfirréttnrinn á þá leib,
ab tíund af konúngs og kirknajörbtim hefbi aldrei
verib löghobin yfir allt Island, og allasizt í enu forna
Skálholts stipti, er Suburinúla sysla heyrbi undir, og
ab tíundarlög Gizurar biskups væri í því tiilili aldrei
afmáb meb neinu almenntt lagahobi. Svo þótti og
yfirréttinum aubsætt, ab hvorki tiundarlög þessi (frá
1096) né seinni almenn tiundarlög hafi ætlazt til, ab
menn skuli vera fremur skyldir til ab gjalda fátækra
tíund af fasteign sinni heldur enn kirkju eba preststiund.
Yfirrétturinn var einnig á því máli, ab ákvarbanirnar
1 tíiindarlögum Gizurar biskups væri, ab því leyti