Þjóðólfur - 08.04.1868, Síða 4
80 —
Jíihansson á Breiftabálstaíi í Dalasýsln, Jiin Bjarnason á
Skálpastö?inm fyrir hónd konu sinnar Guíirúnar Júhansdútt-
nr og Túmas hreppstjúri Júnsson á Skartli fyrir hiind ú-
myndngra barna sinna mef) Vigdísi Júhansdúttnr, og ckkja
Júhans heitins Gnfrún Ásmnndsdúttir, sem Intervenient meb
landsyflrri'ttarstefnu frá 31, Ágúst j). á., skiptagjörbnm sýsln-
mannsins i Borgarfjarbarsýslu J. Thoroddsen á dánarbúi of-
annefnds Júhans Pétrs Einarssonar frá 28. og 29. September
f. á. til úmerkíngar, atíaláfrýendrnir mef> jieirri afalr&ttar-
kröfn, aj> skiptin verbi dæmd úmerk og skiptaráfandi skyld-
afir ti! af> taka dánarbúif) fyrir aptr á sinn kostnafi, og leifia
þafl tii lykta mef> nýnm og lúglegnm skiptnm, og verfli látinn
bera ábyrgf) af gjörflnm sínmn og þarámefal málskostnaf)
mef) 90 rd. r. m, og Intervenientinn ekkjan Gnfrún Ás-
mnndsdúttir, oinnig meb þeirri réttarkröfn, af> skiptin og öll
skiptamefferfin á búinn eptir Júhanri Petr Einarsson verfi
dæmd úgild og úmerk, og hinn stefndi 6kiptaráf)andi skyld-
afir til af) eridrreisa búif) á sinn kostnaf) í sama ásigkomn-
lag, sem þaf) var í fyrir nppbof>sg|örf)ina þann 28.-29, Maí
1866, og síflan af> taka búif) fyrir á ný til löglegrar skipta-
mef)ferf)ar, einnig á sinn kostnaf), og af> henni tiidæmist ú-
skertr rkttr til 100 rd. morgnngjafar og annafhvort hennar
lúf> í sanfiftnafíi búsins á fæti, eptir samfrændaskiptnnnm,
er gjörzt hafa á saubfkuu eptir leyfl skiptaráfanda frá 11,
Maí 1866 efa þá í annan staf) 70 rd. nppbút af úskiptn, og
ennfrcmr af> skiptaráfandi verfii látinn sæta fullri lagaábyrgf)
fyrir ofteknar skiptalauna aukatekjnr, og loks afi skiptaráf)-
andi greifi sí>r málskostnaf) mef) 50 rd. r. m.“
flHinn stefndi skiptaráf>andi sýslumafr Thoroddsen heflr,
þútt löglega stefndr, hvorki mætt sjálfr né mæta látif) fyrir
sínahönd fyrir landsyflrréttinnm, og hlýtrþví inálif) afi dæm-
ast samkvæmt L. 1—4 — 30, og tilskipun 3. Júní 1796 eptir
framkomnnm gögnnm og skilríkjnm“.
,jjoss er fyrirfram af> geta, af> málinu er áfrýaf) eptir
þartil fenginni konúnglegri uppreisD, er fatalia appellationis
vorn runnin út, en af> skiptaráfandinn á skjali frá 3. Des.
1866 (Act. nr. 5) heflr lýst því yflr, af) afaláfrýendrnir, ef
svo skyldi fara, afi málinn þyrfti af) skjúta til yflrrkttar skyldi
hafa allan sinn rett úskertan gegn sör (skiptaráfanda), þú
fatalia appellationis væri þá útrunnin, eins og máliriu heffi
verif) áfrýaf) strax eptir skiptin, hvar á múti þessi Renun-
eiation ekki getr náf) til ekkjunnar sem heflr fengií) uppreisn-
arleyfl, er fatalia appellationis vorn lif>iu“.
,j>egar þv( næst afialstefna málsins kemr til yflrvegnnar
ogálita, og þá fyrst afaláfrýendanna réttarkrafa, þá bera skipta
gjörfn'rnar þaf) mef> sér, aí> Intervenientinnm ekkjunni í dán-
arbúinn Gnfrúnu Ásmnndsdúttnr heflr, auk hennar helmíngs
úr búinu, verif) lagt út ’/, úr hinnm helmíngnum, í staf) þess
aþ henni, þar sem maflr hennar átti eptir börn á lífl, ekki
gat eptir tilsk. 25. Sept. 1850 § 15 borifi nema harnslúf), efia
eins og hér stúf) á, tjúrfúngr úr búslúf) mannsins, og þaref)
þetta eina hlýtr a?) gjöra skiptin úmerk, og ný skipti nauf-
synleg, álítr iandsyflrréttrinri ekki þörf á, afi fara inn í hin
önnnr atrif.i málsins, sem afaláfrýendrnir hafa tekib fram til
þess af) leifa í Ijús, hversu skiptunum sé áfátt t, a. in. afi
sauflir og gemlíngar sé teknir til inntektar mef 410 rd. 42
sk,, en aptr lagt út í saufmm 341 rd. 48 sk., og afi í lúf-
seflli barna Vigdísar Júhansdúttur konu Túraásar Júnssonar á
Skarfii, flnnast lagfir út 19 rd. 48 sk., er ekkjan Gnfrún átti
af) taka í sinn hluta, en hvergi eru tilgreindir í hennar lúfi
mef) því hún líka heflr af> öflrn leyti fengif) þaf, sem henm
bar af) fulln, m. fl. þesskonar, því þessar misfellnr geta orfiif
leifréttar, þegar skipti fara fram af) nýn í búinn“.
„fjegar því næst ekkjtinnar Gnfrúnar Ásmnndsdúttnr
réttarkröfnr koma til álita, verfr landsyflrréttrinn af) álíta,
afi þær sé á gildum rökum bygfar, og at) hún því eigi rétti-
lega heimtu á því af) þær verbi teknar til greina, því hvafi
þá fyrst sölnna á kinduiinm snertir, þá virfist þaf) auflsætt,
a<) úr því búif) var af) skipta kindiinum á fæti eptir virfi-
íngu, gat einúngis virfííngarvorti þeirra reiknazt ekkjunni í
hemiar hlnta, en sala þeirra á eptir var búinn úvibkomandi,
og þab sem þær seldust fram yflr virflíngarprís, hlaut eptir
efli sínii einúngis af) verta notagjald ekkjunnar, og hinna
erfingjanna, er áttn féf), sem selt var, og hlýtr hún þannig
at) eiga heimtn á þeirri upphæA, sem fékst vif) uppbofiif)
framyflr virfíngarprísinn af úskiptu búi, þar sem þessi uppbæf)
er ninnin inn í búif>“.
„Hvaf morgungjöflna, sem eptir kirkjnbúkinni var 100
rd. en er lögf> ekkjunni út einúngis mef 70 rd., snertir, þá
á hún einnig heimtu á henni mef) fullri npphæf eptir N. L
5—2—25 sbr. 24, og ber þvf ab loggja morgungjöflna út af>
fulln vif) hin nýti skipti á búinu”.
,,Af) því leyti sem málsfærzlumafir ekkjunnar heflr hreift
því, af) jörtin Bakkabær sé ránglega tekinn til inntektar í
búinn mef) 400 rd. þar sem at> eins hefti átt afi taka til inn-
tektar 183 rd., er stafif) hefti sem vetsknld í téfri jörfin
hjá Gunnari Gutmundssyni, sem virfist hafa verif) ortinn
eigandi jartarinnar þegnr vi!) skiptin, fær réttrinn heldr ekki
betr séti, en at> þessi skotiin sé á rökum bygf), því ef búif)
átti jörbina, þá befti hún átt af) koma til uppskriptar, en
þafi kemr ekki fram í uppskriptinni, því í henni er jartar-
innar ekki getifi ati neinu metal bújsins annara fasteigna,
sem ekki getr haft abra ástæbu eri þá, ab jörbin heflr þá
ekki verib búsins eign, og ber því ab lagfæra þetta vib hin
nýju skipti á búinu meb því þetta heflr haft áhrif bæbi á
skiptin og prúcentogjaldib, búinu í úliag“.
„þiegar því næst ekkjnnnar málsfærslumabr ber sig upp
undan því, ab hinn stefndi skiptarábandi hafl reiknab búinu
til útgjalda 8 rd. fyrir uppskript og virbíngu og þar ab auki
10 rd. eptir aukatekju reglugjörb 68. gr., þá skal réttrinn
taka þab fram, ab umkvartanir út af hinn síbar talda atribi
heyra undir hlntabeigandi amtmann, eins og beinlínis er tek-
ib fram í nibrlagi greinarinnar, en hvab uppskriptarlaunin
snertir, er þab anbsætt, ab skiptarábandi, þegar hann sjálfr
skrifar npp búib, ekki getr átt lieimtu á sérstakri borguii,
heldr er hún eins og ferbakostnabr sbr. aukatekjnregliigjörb-
ina 10. Sept. 1830 § 80, fúlginn f þeim lögákvebnn skipta-
lannum, og hljúta því þeir umræddn 8 rd. ab endrborgast
búinu, en þar á múti virbist ekki ástæba ti! ab láta þetta
atribi, eins og ekkjan heflr kraflzt varba, skiptarábanda log-
legrar ábyrgbar eptir ankatekjiireglugjörb 82. gr.“.
„Eptir þeim þannig tilgreindu málavöxtum verbr ekki
komizt hjá því, ab taka réttarkröfn áfrýendanna, ab þær á-
frýubu skiptagjorbir verbi dæmdar úmerkar, og skiptaráb'
andinn skyldabr til ab ondrreisa búib í þab ásigkomulag sem
þab var í ábr en uppbobsgjörbin á því fúr fram þann 23 —
29. Maí f. 4. og síban að taka þab til löglegra og regluleRr*
skipta hvorttvogja á sinri kostnab, sem og til ab borga abal-
áfrýjendnuum 50 rd. í málskostnab, til greina, hvar á múti
málskostnabinn ber ab hefja hvab ekkjuna snertir, þegaf aí