Þjóðólfur - 26.01.1870, Blaðsíða 5
— 49
fcf það; en þá fengi þeir þó nokkuð að gjöra,
ef þeir ætti að fara að grenslast eptir almennri
hlutarhæð á ýmsum stöðum hver í sinni sýslu, á
fiverri vertíðinni fyrir sig alt árið um kring, því
að þeir yrði þó að skapa blutarhæðina að minsta
kosti eptir því, sem almennast væri í hverri veiði-
stöðunni; því að leggja það öldungis út í bláinn
ástæðulaust, væri bæði mjög svo harðstjórnarlegt
og helbert ranglæti; og svo ætti þeir á eptir að
taka þetta gjald, sem þeir hefði skapað hverjum
einum, lögtaki. þetta er reyndar hugsanlegt, en
oss uggir, að þeir fengi nóg af því starfi, og
þegar nú þar við bættist, að út úr því gæti risið
lieil legio af málum milli formanna og háseta, að
þeir bæðu sig því starfi undanþegna næsta ár.
|>að væri sannarlega illa farið, ef sú yrði niðr-
staðan, fyrir óhöndulega aðferð hlutaðeiganda, að
læknasjóðnum greiddist ekkert spítalagjald þetta
árið, eða þá næsta ár, og því verðum vér að skora
4 stjórnendr læknasjóðsins, að leggja alt sittfram
til þess, að það verði eigi. það virðist þó liggja
næst, að þeir riti stjórninni um málið, og fái
hana til, að gjöra einhverja þá bráðabyrgðará-
kvörðun um þetta mál, að læknasjóðrinn hvorki
missi allar tekjur sínar af sjávarafia um heilt ár
eða lengr, né sú úlfúð og mótþrói kvikni hjá
gjaldendum, að altverði í einu báli. Og ef það er
satt, sem vér höfum heyrt, að fieslir sjávarbændr
í lleykjavík hafi nú nýlega ritað stiptsyfirvöldun-
um, og beðizt þess, að þau sæi um, að fram-
kvæmd tilsk. 10. Ágúst 1068 yrði frestað, og hafi
jafnf'ramt boðizt til að gjalda spítalahlut svo sem
að undanförnu, hirða sjálfir hlutinn, og skila verð-
inu óskertu, eptir því sem stiptsyfirvöldin ná-
kvæmar ákvæði, þá er líka víst að stiptsyfirvöldin
geta að vísu eigi af eigin rarnmleik frestað fram-
kvæmd tilskipunarinnar; en vér sjáum eigi betr,
en að stiptsyfirvöldin ætti að hugsa sig vel um,
áðr en þau höfnuðu slíku boði, heldr reyna að fá
samþykki stjóruarinnar til þess með fyrstu gufu-
skipsferð; og vér viljum þar að auki leyfa oss
að spyrja hin háu stiptsyfirvöld, hvort þau þegar
^afi gjört allar nauðsynlegar og sjálfsagðar ráð-
stafanir til þess, að hinni nýu löggjöf 10. Ágúst
j868 verði alment og skipnlega framfylgt; —enda
firþað stjórninni á sjálfsvaldi að fresta framkvæmd
'öggjafarinnar, því að Alþingið beiddi þess, að hún
•frði úr lögum numin hið allra-fyrsta, og þá er
auðséð, að stjórnin getr það eins í vor, eins og
síðar; 0g þá hlýtr hún að hafa fult vald til, að
táta hin eldri lög halda gildi sír.u til bráðabyrgða.
— FJÁRKLÁÐINN er nú, eptir því sem milli-
ferðamönnum ber saman um, að smá-koma í ljós
á æ fieiri hæum meðfram öllum fjallgarðinum í
Ölfusinu, alt norðan frá Reykjakoti og Grafnings-
fjöllunum og suðr að Selvogsheiði. I Selvognum
hefir enn eigi orðið kláðavart, og er þó sagt, að
þar hafi verið haldið uppi rækilegum skoðunum.
í annan stað vildi það ekki lánast, að kláðinn, er
upp kom hjá Guðmundi hreppstjóra Guðmundssyni
í Landakoti á Yatnsleysuströnd um mánaðamótin
Nóvember—Desemberf?) f. á.1 svona smámsaman
í samtals 4 kindum, er hann skar allar jafnóðum,
léti þar við staðar nema; við síðustu skoðun hjá
honum, nú í þessum mánuði, fanst að vísu engi
vottr í hans fé þá í stað, en aptr óyggjandi kláði
og talsverðr þar á næsta bæ, hjá báðum bænd-
unum á Auðnum, og um sama leyti kom fram
kláði í lambi einu í Knararness-fénu.
Svona er þá fjárkláðínn lifnaðr og lifandi, eigi
á einum einstökum bæ eðr tveimr, eins og var í
Ölfusinu í vor er leið fyrst framan af (á Gríms-
læk og Hrauni), heldr víðsvegar um tvær víðlendar
sveitir heggjamegin við suðrheiðarnar, í 2 þeim
sveitum, sem eiga og nota víðlend og mik-
il heiðarlönd, þar sem er samgangna von, og
meira að segja óhugsandi að varna samgöngnm á
mis úr þeim mörgu sveitum alt um kring, er liggja
að fjallgarði þessum. Á því getr heidr ekki verið
neinn efi, eptir margítrekuðu áliti allra kláðafróðra
manna fyr og síðar, eins og þegar var yfirlýst i
reglugjörðum enna konunglegu erindsreka 1859,
viðrkent af lækningastjórninni og staðfest með
kláðalöggjöfinni 5. Jan. 1866, að með þeim sam-
göngum fjárins, sem sjálfsagt hafa orðið að eiga
sér stað, fyrst um Ölfus-fjallöndin í sumar, þar úr
sveitinni, og í heimalöndum í haust, þar næst alt
Vatnsleysustrandarféð og Vogaféð þar um Strand-
arheiðarnar allan framanverðan vetrinn, það er
vafalaust segjum vér, að allan sauðfénað í þess-
um tveimur sveitunum og jivorri fyrirsig verðr nú
að álíta »g r unaðan«; því fyrst er það, að óyggjandi
kláði er þegar kominnupp í hvorri sveitinni fyrir sig
og það eigi á allfáum bæum, og þar næst eruhér
öll laga-»líkindi« fyrir því, að »kláðasýkin lcunni«
nú sem stendr «að dyljast« í hinu öðru fé í sveit-
inni, þó að sýkinni sé enn eigi farið að slá út um
skepnuna, einmitt af því að það hefir svo nýverið haft
1) þab er haft fyrir satt, ab kláíii þessi hafi mi fyrst
komib fram í kind, er Gifbmundr hreppstjóri fretti til í óskil-
um etir úrear.gi austr í Selvogi og let sækja þangab og færa
heim til siu.