Þjóðólfur - 16.04.1870, Blaðsíða 3
'or Guðbrandr Vigfússon hefir verið að auka og
endrbæta nú í nokkur ár. Munu allir verða að
játa, að hann hafl leyst það verk af hendi sér og
bókmentum vorum til mesta sóma, og er mér ó-
hætt að fullyrða, að hún steudr fullkomlega jafn-
faetis hinum beztu orðabókum á öðrum máltim;
enda hefir og Guðbrandr Yigfússon fengið maklegt
lof fyrir hana í blöðum hér, t. a. m. í «Times»,
og segir ritdómandinn þar meðal annars, að enskir
orðabókasmiðir megi vel laka sér dæmi af ná-
kvæmni og vandvirkni útlendings þessa. En mér
þykir slæmt að verða að geta þess hér um leið,
að annar landi vor, sem hér er, hefir verið að
smeygja inn í ensk blöð dómum um orðabók þessa,
er engi heiðvirðr maðr mundi vilja hafa skrifað.
þessir dómareru ekki annað en hártoganir, útúr-
snúningr og aðfinningar, sem als ekkert hafa við
að styðjast, þegar vel er að gáð, nema lærdóm(ll)
og góðgirni(l!) höfundarins sjálfs. Hjá þeim, sem
nokkuð þekkja ísienzku, munu nú þessir dómarað
litlu hafðir, því að fijótt er auðséð, af hvaða toga
þeir eru spunnir. En þeir, sem lítið eðr ekki eru
kunnugir máli voru, kunna að halda, að þeir sé á
ineiri rökutn bygðir en þcir eru, og þá hefir höf.,
ef til vill, gjört sér sjálfum eins óþarft verk og
Guðbrandi með því að níða orðabókina. En hvað
sem nú þesstt líðr, þá er eg viss um, að þessi
orðabók verðr til þess, að fleiri vilja kynna sér
mál vort og búkmentir. — Árið sem leið, komtt
út hér Gunnlaugs saga Ormstungu Og Grettis saga.
Kiríkr Magnússon og Mr. Morris, enskt skáld, höfðu
útlagt þær sögur. Eg hefi og séð útleggingu af
Færeyingasögu, sem kom út í haust, en ekki veit
og hver hefir út lagt hana. J>að er og bráðum
von á íslenzkri málfræði eptir enskan prest að
nafni Bayldon. Ilann hefir sjálfr verið að lesa ís-
lenzku' í 20 ár, án nokkurrar tilsagnar.
í Frakklandi hafa menn eigi þurft að kvarta
yfir tíðindaleysi í vetr, en þó hefir alt farið nokk-
urn veginn friðsamlega. Menn voru fyrst hræddir
um, að einhverjar hreifmgar yrði hinn 26. Októ-
^er, daginn, sem þingið átti að koma saman, en
Þó varð þá sem optar, að ekki verðr alt að regni,
8em rökkr í iopti. Leið svo fram alt með kyrð
^ngað til í miðjum Nóvember, að kosningar fóru
fram i París, og skorti þá ekki æsingar af hálfu
flmna áköfustu mótstöðumanna keisarans, og er
Uenry Kochefort fremstr í flokki þeirra. Ilann er
f)laðamaðr, og hefir hann ekki hlífzt við að breiða
llt alt satt og logið, er keisaranum og konu lians
nia’Ui verða til minkunar. Ilann hefir opt orðið
fyrtr sektum, svo hann hefir hafzt við í Briissel í
Belgíu um nokkurn tíma. Ilann var kosinn og
tveir aðrir af þeim flokki, er engum sættum vilja
taka af keisara («Irreconciliables»). 29. Nóv. setti
keisari þingið með ræðu, og kvaðst hann mundu
trúlega fram fylgja þeim loforðum, er gefin
hefði verið í ráðsályktuninni 8. Sept, og enn
fremr gjöra aðrar þær breytingar, er meira hluta
þingsins þætti þörf á, t. a. m..að stjórnin skyldi
eigi ota fram sínum mönnum til þingkosninga, að
bæir mætti sjálfir velja borgarstjóra sína o. s. frv.
En nú leið fram eptir Desembermánuði, svo lítið
var að gjört, en þó þótti mega eiga víst, að keis-
ari mundi verða að skipta um ráðgjafa, ef hann
ætlaði sér að efna loforð sín, og svo varð og.
Ilinn 27. skrifaði keisarinn M. Ollivier, sem er
hinn helzti maðr af þeim, er halda fram takmörk-
uðu einveldi og þingstjórn, svo látandi bréf: «Ráð-
gjafar mínir hafa sagt af sér, og með fullu trausti
til föðrlandsástar yðar, bið eg yðr að benda mér
á þá menn, er geti myndað samhuga ráðaneyti,
er sé sannir fulltrúar meira hlutans á þinginu, og
vili framkvæma ráðsályktunina 8. Sept. eptir orði
hennar og anda. Eg treysti því, að þingið láti sér
ant um hina sönnu hagsmuni landsins, og að þér
og það vili hjálpa mér til að láta þingstjórnina
ganga reglulega». M. Ollivier tókst að fá ráðgjafa
með sér, þó tregt gengi í fyrstu. Og nú tók hið
nýa ráðaneyti til starfa, og fór að gjöra ýmsar
ráðstafanir, er þingið hafði farið fram á. En þá kom
alt í einu snurða á þráðinn. Prins Pierre Bona-
parte, bræðrungr keisarans, varð manni að bana,
er hét Victor Noir. þessi Noir skrifaði greinir
fyrir La Marseillaze, blað Rocheforts. Við það
sama blað var og riðinn annar maðr að nafni
Grousset; hann skrifaði og í annað blað á eynni
Gorsica, og um þetta blað hafði prins Bonaparte
skrifað meiðyrði í öðru blaði á Corsicu, svo Grous-
set skoraði á prinsinn til einvígis, og sendi Victor
Noir og annan vin sinn með áskorunina til prins-
ins. J»eir fundu prinsinn heima, og þeirra fundi
lauk svo, að prinsinn skaut á Victor Noir ogsærði
hann til ólífis; hann komst að eins út á strætið,
og dó þar. Prinsinn segir, að Noir hafi slegið
sig í andlitið að fyrra bragði, og að félagi hans
hafi otað að sér skammbyssu, og þá hafi hann
hleypt af sinni skammbyssu sér til varnar. En
lélagi Noirs, sem komst undan ósærðr, segir, að
prinsinn hafi slegið Noir að fyrra bragði án nokk-
urs tilefnis, og að vörmu spori hleypt af skamm-
byssunni. Hvor réttar segi frá, skal eg láta ó-