Þjóðólfur - 10.05.1870, Blaðsíða 6

— 110 —
— Af því að þess hefir áður verið getið í f»jóð-
61 fi (XXI. ár, bls. 198), að sira Eggert Sigfússon
sendi næstl. haust umkvörtun sína til kirkjustjórn-
arráðsins yfir því, að stiptsyfirvöldin hefði ekki
viljað veita sér Fijótshlíðarþing eptir að honum
var nýveitt Hofs prestakall í Húnavatnssýsln, þykir
eiga við hér, einnig að geta þess, að hlutaðeig-
andi stjórnarráð hefir (8. Febr. næstl.) svarað því,
að það fyndi ekki ástæðu til að taka umkvörtun
þessa til greina.
í »Dansk Tidsslirift for KirTce- og Follceliv,
Liieratur og Kunst.» 1870 8. hepti, eptir B.
S.1 stendr svofeldr dómr um Handbók fyrir
presta á íslandi. Endrskoðuð; Reykjavík
1869 :
Eptir biskup Pétr Pjetursson Dr. theol. er enn
komin út bók, sem tæpast er minna í varið (en
hin rit hans, sem áðr er um getið að hafi fengið
alment lof og orðið mjög vinsæl á íslandi. Ilún
kallast eigi nema endrskoðun þeirrar handbókar
presta, er hingað til hefir verið gildandi, en í
raun réttri er hún öll löguð og umbætt, eða þó
helzt alveg nýtilbúin handbók; gömlu smekklausu
kollektunum, sem opt eru óskiljandi, það eg frek-
ast get séð léleg útlegging á kollektum angli-
könsku kirkjunnar, hér þokað burt, og í þeirra stað
komnar nýar, er hrífa mann með þeim sama hjart-
næma yl, og «upplyptanda» og styrkjanda krapti,
er einkennir allar hinar nyu bækrnar, sem eru:
bæn eptir prédikun á Kóngsbænadaginn, bæn eptir
barnafermingu sem hér eru komnar í stað mögruog
lönguogleiðinlegu bænanna í íslenzku handbókinni.
íþessumnýu bænum leggr á mann einhverblíðr og
lífgandi blær, hið kvíðafulla- og hviklynda, efahlandna
og órólega hjarta kennir hér þeirrar ununar, er
það fyr aldrei hafði þekt, því er sem það sé komið
á fjall ummyndunarinnar, og finni þar Drottinn
sinn í sínum undrsamlega rniskunarmætti og finni
hjá honum fullnaðarhvíld. í þessari loflegu bók
liefir mér mest fundizt til um bænirnar, og eg sé
það glögglega, að Pétri biskup er það mjög vel
lagið, að hefja hjörtun með sér í hæðirnar. Ilins
vegar sé eg líka marga verulega kosti, sem þessi
bók hefirfram yfireldri handbókina ; það er eigi það
að eins, að orðfærið er fjörlegt, að frummálið í
pistlum og guðspjöllum alstaðar er þýtt með mestu
nákvæmni. Hún hefir líka það fram yfir, að prest-
ar liafa leiðbeiningu um skírn á fullorðnum, um
1) AÍ> líkindum prestrinn sira Benedikt Scheving,
landi vor, á Fjóui. Ritst.
barnafermingu, kirkjuvígslu og kirkjugarðsvígslu,
og í henni stendr prestaeiðrinn; eptir barnaskírn
er bætt við kollektu. Aptr á móti hefir biskupinn
slept því, sem viðvíkr sængrkonum, yfirsetukonum,
opinberri aflausn og freistuðum, og erþaðaðminni
hyggju rétt. Hinir kaflarnir í «vegleiðslu fyrir
presta» eru breyttir og mjög umbættir, og er auð-
séð, að sá einn hefir um fjallað, er vel kunni; og
við hvert atriði um sig er vísað til núgildandi laga-
ákvarðana. Að vísu er það auðséð, að höfundr-
inn hefir haft við að styðjast og sumstaðar notað,
er hann tók saman handbókina, hið mikia og góða,
er Mynster biskup hafði í haginn unnið. En eg
get eigi skilið, að það geti hið minsta rýrt það
lof, er höfundr þessarar nýu handbókar á skilið,
þótt hann á stöku stað hafi haft stuðning af Mynst-
er, og það þeim mun síðr, sem biskupinn á ís-
landi hefir einn fengizt í þessu starfi, sem er svo
umfangsmikið, og einum svo erfitt, að það er
víðast annarstaðar að margir hinir beztu klerkar
vinni að því. Og um það verðr sá, ergreinþessa
ritar, að vera íyllilega sannfærðr, að samanburðr-
inn milli íslenzku handbókanna þeirrar eldri og
hinnar yngri er hér ræðir um, alt hvað hann væri
eigi gjör af handahófi um of, muni leiða til þeirr-
ar niðrstöðu, að kirkjunni á íslandi hafi komið
óefanlega stórvægilegr ávinningr þar sem er þessi
hin nýa útgáfa handbókarinnar frá 1869.
— Fislciveiðafelagið danska. Félag þetta átti
ársfund sinm'Khöfn föstudaginn 14. dag Janúar-
mán. þ. á. Var þá iagðr fram reikningr yfirtekj-
ur og útgjöld þess hið liðna ár, og höfðu útgjöld-
in þetta ár orðið 36,000 rd. meiri en tekjurnar,
en í þau 4 ár, sem félagið hefir staðið, hefir
reikningshallinn (Underballancen) alls orðið 196,000
rd. Allt um það var ráðið af, að halda áfram
fiskiveiðunum, en reyna að selja gufuskipíð »Tho-
mas Roys« við opinbert uppboð; en fengist eigi
viðunanlegt boð fyrir skip þetta, veitti fundrinn
félagsstjórninni heimild til, að taka að láni, eink-
um hjá hluta-cigendum, fé til að gjöra skipið út
til selveiða með því skilyrði, að lánendrnir fengi
helming allrar selveiðarinnar, og að auk helming
ábatans, að öllum útgjöldum frátöldum, en hinn
helmingrinn skyldi ganga til félagsins. Útgjöldin
til ferðar þessarar voru talin að verða mundu
12,000 rd. Uppboðið á skipinu var reynt 4. Fe-
brúar, eða um þá dagana, en hæsta boð var að
eins 42,000 rd., cn að því boði vildi félagsstjórn-
in eigi ganga, og var svo skipið gjört út til sel-